ایده‌هایی که تبدیل به فیلم نشدند

به گزارش ستاد خبری دومین جشنواره سراسری آموزشگاه‌های آزاد سینمایی، سه‌شنبه 30 آبان‌ماه همزمان با اولین روز برگزاری این رویداد، نشست نقد و بررسی فیلم‌های کوتاه راه‌یافته به این جشنواره با حضور مریم دوستی، مریم بحرالعلومی، سیامک صدیقی، صالح دلدم و رضا منتظری در محل موزه سینما برگزار شد.

دغدغه‌هایی که قابل تحسین است

مریم بحرالعلومی نویسنده و کارگردان سینما در ابتدای این نشست درباره فیلم «اوهام» گفت: کارگردان در این فیلم اگر روی قواعد ژانر بیشتر تمرکز کرده بود عملکرد بهتری می‌داشت. البته فیلم پایان شگفت‌انگیزی دارد که برای یک فیلم‌کوتاه خوب است. به نظرم در جاهایی کارگردان می‌خواسته خیلی خودش را نشان بدهد. در حالی که اصولاً هیچکدام از اجزای فنی و هنری یک اثر نباید اولویت پیدا کند چون این به یک عامل منفی در کلیت اثر تبدیل می‌شود.
این کارگردان سینما در ادامه درباره فیلم‌کوتاه «آلزایمر» گفت: این فیلم تمرینی است برای فیلم‌نامه‌نویسی، نوع اجرا، بازی‌ها، گریم و دیگر اجزای فنی. همه اجزا نشان می‌دهد که این فیلم‌کوتاه یک فیلم تمرینی است. فیلم در فیلمنامه و پرداخت آن دچار مسأله است، بازی‌ها پیش از بازیگری هستند، ابتدای فیلم به شکل مستند روایت می‌شود که ادامه پیدا نمی‌کند. با وجود تمام این مسایل فنی، دغدغه آن که یک دغدغه اجتماعی است که این ویژگی ستودنی است.
بحرالعلومی درباره فیلم‌کوتاه «زیبای زیبا» هم بیان کرد: این فیلم بسیار کامل است که این تکامل از فیلمنامه می‌آید. فیلم از قالب نیمه‌حرفه‌ای هم فراتر رفته است. سوژه مهمی دارد، کارگردان در تدوین آن بسیار جسور بوده و در عین حال به بحث اجتماعی خود وفادار است.
این کارگردان در پایان درباره فیلم‌کوتاه «سردست» هم توضیح داد: فیلم در عین سادگی در قصه و لوکیشن روی یکی از پیچیده‌ترین مسایل اجتماعی دست گذاشته است. فیلم بسیار کنش‌مند با قصه پیش می‌رود. فیلم نوید حضور یک فیلمساز زن تازه‌نفس در سینمای ایران را می‌دهد.

*ایده‌های بکر، روایت‌های کنش‌مند

در بخش دوم بررسی آثار سیامک صدیقی درباره فیلم‌کوتاه «همسایه‌» گفت: این یک فیلم یک روایت سه دقیقه‌ای خوش‌ساخت بود که از دیدن آن لذت بردم. اتفاقی که خوب است در نقد یک فیلم بیفتد، نقد دلالت‌مند است. ما در «همسایه» بیشترین کشمکش را دیدیم. در این فیلم‌کوتاه صحنه گفتگوی زن و مرد در بامداد، صحنه گزارش قتل، واکنش مرد و... هر کدام ما را پیش می‌برد و داستان را از ایستایی خارج می‌کند.
این منتقد و روزنامه‌نگار افزود: این فیلم واقعا فیلم ارزشمندی بود که قابل واکاوی است. در این فیلم با موضوع تکراری به نام خیانت مواجه هستیم، ولی نگاه به خیانت در آن آنقدر متفاوت است که مخاطب را پس نمی‌زند.
صدیقی در ادامه صحبت‌های خود درباره فیلم‌کوتاه «شهر عسل» ضمن اشاره به امتیازات این فیلم و طرح نکاتی درباره ساختار آن تأکید کرد: این فیلم هم فیلم کنش‌مندی بود و موضوع بکری داشت.
وی در ادامه درباره فیلم‌کوتاه «نزدیک‌تر از دور» هم به نکاتی فنی و محتوایی اشاره کرد و در جمع‌بندی درباره این اثر گفت: معتقدم قد این فیلم به نسبت دیگر فیلم‌های کوتاهی که دیدم کوتاه‌تر بود و فیلمساز جای کسب تجربه‌های بیشتر دارد.

صالح دلدم منتقد و کارگردان سینما دیگر مهمان این نشست‌ بود که درباره فیلم‌کوتاه «نگاه خدا» گفت: فیلم یک پیام اخلاقی خوب داشت که من آن را دوست داشتم، این فیلم آماتور نبود.
وی درباره فیلم‌کوتاه «ارشیا» ضمن برشمردن برخی ویژگی‌های فرمی و محتوایی بیان کرد: این فیلم می‌گفت که چقدر زود دیر می‌شود و به کانون خانواده توجه داشت. از این منظر دغدغه مرکزی فیلم محترم بود.
دلدم درباره فیلم‌کوتاه «دزد» هم تأکید کرد: این فیلم از نگاه من یک فیلم تمرینی است که البته جنس تصویربرداری و انتخاب لوکیشن آن را دوست داشتم.

ایده‌هایی که فیلم نشد!

مریم دوستی آخرین کارشناس مهمان در این نشست بود که درباره فیلم‌های کوتاه «صدای سکوت»، «دوراهی»، «لبه گود» و «چک» به طرح نکاتی پرداخت.
دوستی درباره فیلم‌کوتاه «لبه گود» گفت: این فیلم سوژه جسورانه و خاص داشت اما صحبت‌های ضد زن هم در روایت آن دیده می‌شد. در مجموع اما فیلم را دوست داشتم.
وی درباره فیلم کوتاه «صدای سکوت» هم ضمن اشاره به ایده مرکزی این اثر مطرح کرد: در دنیا به سالمندان اهمیت می‌دهند اما در فرهنگ ما اینگونه است که از ابتدای به موی سپید سالمندان توجه می‌شود. فیلم به‌خوبی توانسته است به این مضمون بپردازد.

رضا منتظری دیگر منتقد این نشست‌ها بود که در بخش پایانی ایده‌های بسته فیلم‌های کوتاه انیمیشن را بررسی کرد و گفت: اینکه هنرجویان سینما در آموزشگاه‌ها برای اولین تجربه‌های فیلمسازی ‌شان انیمیشن را انتخاب کرده‌‌اند اتفاق خیلی خوبی است و خوشحالم که من توانستم این فیلم‌ها را ببینم چراکه به شخصه به آثار انیمیشن علاقه دارم اما این تلاش‌ها کافی نیست و سازمان سینمایی باید حمایت جدی از آثار انیمیشن داشته باشد و تنها شاهد نمونه‌های معدود موفقی مثل «پسر دلفینی»، «بچه زرنگ» و… نباشیم.
نشست‌های نقد و بررسی فیلم‌های کوتاه جشنواره آموزشگاه‌های آزاد سینمایی با اجرای میثم کریمی در موزه سینما برگزار می‌شود.
این جشنواره تا ۳ آذر به دبیری مهدی شفیعی و به همت معاونت توسعه فناوری و مطالعات سازمان سینمایی ادامه دارد.