روند جذب و به کارگیری نخبگان در وزارت دفاع

به گزارش روابط عمومی وزارت دفاع، نخبگان و سرآمدان در هر کشوری ازجمله ایران زمینه‌ساز رشد و توسعه‌اند؛ به همین دلیل، نهادهای مختلف جامعه سال‌ها تلاش کرده‌اند نخبگان جوان ایرانی در توسعۀ علمی کشور نقش‌آفرینی کنند.

وزارت دفاع یکی از نهادهایی است که برای حفظ و استفاده از توانمندی و ظرفیت نخبگان کشور همواره برنامه ریزی کرده است ، روابط عمومی وزارت دفاع در همین راستا گفتگویی با امیر دریا دار خواجه امیری معاون هماهنگ کننده وزارت دفاع انجام داده است.

متن کامل گفت‌وگو با امیر دریادار خواجه امیری در ادامه آمده است:

جذب ۷۸۰ نفر از دانش آموختگان رشته ها و مقاطع تحصیلی مورد نیاز در آینده نزدیک

امیر دریادار خواجه امیری در پاسخ به این سوال که به اقدامات وزارت دفاع در راستای جذب، به کار گیری و حفظ نخبگان چگونه بوده است، گفت: مقام معظم رهبری از بازدید از نمایشگاه دستاوردهای صنعت دفاعی و دیدار با کارکنان وزارت دفاع مورخه ۱۰/۶/۹۵ فرمودند : « علت این خرسندی ، علاوه بر دیدن توانایی های دفاعی که نقش به سزایی در افزایش سطح و ضریب اقتدار کشور دارد ، مشاهده نیروهای عالم ، محقق ، پژوهشگر ، اهل فکر و اقدام و با ایمان است که بسیار خوشحال کننده و لذت بخش است » .

وزرات دفاع در کشورهای پیشرفته پیش قراول علم و فن آوری می باشد و رکن اساسی آن را نیروی انسانی نخبه ، خبره ، با مهارت و با انگیزه تشکیل می دهد لذا بحث نخبه گزینی ، نخبه ­پروری و ظرفیت ­سازی برای جذب ، بکارگیری و نگهداشت نیروهای توانمند و شایسته ( در تخصص های مختلف صنایع دفاعی ) از مطالبات و انتظارات در این وزارتخانه می باشد که سازو کارهای لازم برای تحقق این مهم صورت گرفته است .

وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح با تمرکز برکانون های ارزیابی ، توسعه شبکه های عضویابی ، حذف فرآیندهای موازی و غیرضروری، شرکت در نمایشگاه کار دانشگاه تهران، استفاده از شبکه عضویابی سایر سازمان‌های نیروهای مسلح ؛ نسبت به تامین نیازمندی های مربوطه با مدنظر قرار دادن ملاحظات زیر اقدام می نماید:

الف) بهره گیری از طیف وسیع دانش آموختگان دانشگاه ها و مراکز آموزشی برتر کشور ؛
ب) تخصیص نزدیک به ۵۰ درصد سهمیه جذب رده های تابعه جهت جذب و بکارگیری دانش آموختگان دانشگاه صنعتی مالک اشتر در رشته های مورد نیاز ؛
ج) تأمین نیروی انسانی مورد نیاز از سایر دانشگاه ها و مراکز آموزشی نیروهای مسلح( از طریق انعقاد موافقت نامه)؛
د) بازنگری در جذب دانشجویان در رشته ها و مقاطع تحصیلی برای دانشگاه صنعتی مالک اشتر ( متناسب با نیازهای جاری و آتی وزارت دفاع ) ؛
هـ) تأمین بخشی از نیروی انسانی موردنیاز از طریق بورسیه ؛
و) مشارکت فعال در نمایشگاه های تخصصی و نمایشگاه­ های کار از جمله نمایشگاه کار دانشگاه تهران و برقراری ارتباط با جامعه که به طور نمونه در نمایشگاه اخیر با معرفی شرایط و اقتضائات مأموریتی وزارت (البته با رعایت ملاحظات مربوطه) منجر به اخذ درخواست همکاری تعداد حدود ۱۱۰۰ نفر از دانش آموختگان گردید که با در نظر گرفتن رشته ها و مقاطع تحصیلی مورد نیاز برای طی فرآیند جذب تعداد ۷۸۰ نفر از آنان در آینده نزدیک دعوت به همکاری خواهند شد.)
ز) تخصیص ۱۰% سهمیه جذب سالیانه رده های تابعه در مقاطع تحصیلی کارشناسی و بالاتر به جذب نخبگان و استعدادهای برتر ؛
ح) تخصیص ظرفیت و مجوز مازاد بر مجوزهای سالیانه برای جذب و بکارگیری نیروهای نخبه و استعداد برتر .

در نتیجه اقدامات بعمل آمده طی سال گذشته ؛ ضمن تحقق ۸۸ % برنامه جذب نیرو( معادل ۱۳۳۳ نفر ) ، نسبت جذب دانش آموختگان دانشگاه ها و مراکز آموزشی برتر از ۵۷ % به ۶۹ % و نسبت جذب از دانشگاه صنعتی مالک اشتر از ۱۰.۵ % به ۱۷.۵ % ارتقاء یافته است .

مزید بر آن در راستای ارتقای سطح رضایت نخبگان ، استعدادهای برتر و محققین دفاعی طی سال های گذشته به موازات کارسازی دستورالعمل­ های ابلاغی در حوزه نخبگان و استعدادهای برتر ، نسبت به تدوین نظامی تحت عنوان « نظام جذب ، بکارگیری و نگهداشت متخصصین دفاعی وزارت دفاع» اقدام شده که در آن ضوابط ، ملاک‌ها ، شاخص‌ها ، فرآیندهای جذب و بکارگیری، ارزیابی ، ترفیع پایه و ارتقای رتبه ، مسیر پیشرفت و ارتقاء شغلی ، ساز و کارهای حمایتی ( مادی و غیر مادی ) نیز پیش بینی شده است .

بهره ­گیری حداکثری از ظرفیت علمی محققین وظیفه در امر تحقیقات و نوآوری بخش دفاعی

امیر دریادار خواجه امیری در حوزه استفاده از محققین وظیفه اظهار داشت : در فرآیند بهره ­گیری بهینه و حداکثری از ظرفیت علمی محققین وظیفه در امر تحقیقات و نوآوری بخش دفاعی نیز نسبت به تدوین ، تصویب و ابلاغ شیوه ­نامه بومی بکارگیری محققین وظیفه اقدام و کمیسیون عالی ارزیابی کسر خدمت وزارت با هدف بررسی و تصویب میزان کسر خدمت حاصل از اجرای پروژه­ های محققین وظیفه ، ارجاعی از سوی رده ­های تابعه با حضور مبادی ذیربط به صورت مستمر برگزار می­ شود . با این وجود شکاف بین وضعیت موجود و مطلوب بهره­گیری از ظرفیت علمی محققین وظیفه ، انکارناپذیر است . ولیکن بخشی از این مهم به دلیل ملاحظات و محدودیت­ های اجتناب ناپذیر حاکم بر سازمان­ های نیروه های مسلح به ویژه محیط صنعتی وزارت دفاع از جمله ملاحظات امنیتی و تهدیدات مترتب بر این نوع همکاری‌­ها است.

اعطای فرصت مطالعاتی و یا طی دوره تخصصی در راستای رشد و ارتقای نخبگان و استعدادهای برتر

معاون هماهنگ کننده وزارت دفاع در مورد اقدامات کلی وزارت دفاع در حوزه نظام به کارگیری نخبگان تصریح کرد: اقدامات انجام شده در حوزه نظام بکارگیری نیروی انسانی مورد بحث در پنج بخش به شرح زیر دسته بندی می شود:
بخش اول: تقویت فرهنگ نخبه باوری ، نخبه گزینی و نخبه پروری در سطوح سازمانی شامل ؛
۱.برگزاری جلسات فصلی و هم اندیشی با نخبگان و خبرگان سطح ودجا با حضور مقام عالی وزارت، جانشین محترم ایشان و اینجانب. همچنین حضور میدانی در برخی از صنایع و واحدهای تابعه و برگزاری جلسات پرسش و پاسخ و استماع مشکلات و گلوگاه های موجود و ارائه راه حل های رفع نقاط ضعف و قابل بهبود احصاء شده ؛
۲. تکریم از حدود ۲۰۰ نفر از نخبگان در حوزه‌های علمی ، فن‌آورانه ، مدیریتی ، هنری ، قرآنی ، ادبی و ورزشی
۳. افزایش ضریب رشد احراز نخبگی و استعداد برتری از ضریب فعلی ۳۳% به حداقل ۵۰% سالانه با بهره‌گیری از نخبه‌یابی از درون و نخبه گزینی ( جذب بدوی ) از بیرون ؛
۴. کاهش بازه زمانی فرآیند گزینش نخبگان؛
۵. انعقاد تفاهم‌نامه همکاری فی‌مابین وزارت دفاع و بنیاد نخبگان با هدف بهره‌گیری از توانمندی‌های نخبگان و استعدادهای برتر در حوزه صنایع دفاعی و متقابلاً بکارگیری ظرفیت‌های وزارت دفاع در جهت اثرگذاری هر چه بیشتر نخبگان در زمینه استفاده بهینه از فناوری‌های پیشرفته روز در سطح ملی
۶. انعقاد تفاهم‌نامه همکاری فی‌مابین وزارت دفاع و صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری و افتتاح « صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی صنعت دفاعی » ؛
۷. اجرای طرح شناسایی و بکارگیری مؤثر نیروهای جوان مستعد در مشاغل مدیریتی ؛
بخش دوم: اقدامات صورت گرفته در راستای رشد و ارتقای نخبگان و استعدادهای برتر ( نخبه پروری، استعداد پروری ) شامل؛
۱. اعطای فرصت مطالعاتی و یا طی دوره تخصصی در داخل و یا در صورت ضرورت در خارج از کشور؛
۲. برگزاری کارگاه های تخصصی درون سازمانی یا اعزام به کارگاه های تخصصی خارج از سازمان ؛
۳. اعزام به همایش ها و سمینارهای علمی معتبر بین المللی داخل یا خارج از کشور ( ۴۶ همایش ) ؛
۴. ارائه نتایج پروژه های تحقیقاتی به صورت مقاله ، سخنرانی علمی ، کارگاه آموزشی ، تخصصی و ... در همایش های معتبر داخلی یا خارجی ( ۱۶۸ مورد ) ؛
۵. اجرای ۳۹ طرح های نوآورانه و ابتکاری در راستای حفظ پویایی نخبگان و استعدادهای برتر و توسعه ظرفیت نخبگی سازمان / نیرو ( از جمله برگزاری رویدادهای چالش فناوری برای رفع نیازهای صنایع دفاعی و نیروهای مسلح ( حل مسئله ) در حوزه‌های فنی مهندسی ، الکترونیک ، ایران ایدکس ، رباتیک ، ایران ژئو ، هوش مصنوعی ، فستیوال صنایع غذایی و جیره غذایی ، در استان‌های مختلف کشور ؛
۶.مشارکت در جشنواره و همایش‌های ملی در استان‌های مختلف کشور ؛
۷.برگزاری ۳ عنوان استارت آپ هفتگی در استان‌های مختلف کشور و مشارکت و همکاری با شتاب دهنده‌های مختلف در کشور ؛
۸. ایجاد فرصت برای مشارکت و نقش آفرینی نخبگان در تصمیم سازی و برنامه ریزی های راهبردی با تشکیل هیات‌های اندیشه‌ورز در قالب ۶ زیر گروه با حضور نخبگان و خبرگان، تشکیل مشاورین جوان در سطح سازمان‌های تابعه و ستاد به ‌منظور بهره‌مندی از نظر نخبگان و استعدادهای برتر.

بخش سوم: ارائه خدمات حمایتی و رفع موانع احتمالی به منظور نگهداشت نیروهای نخبه و استعداد های برتر شامل؛
۱. تکریم نخبگان و استعدادهای برتر ( حمایت هدفمند معنوی ) ؛
۲. اعطای تسهیلات و خدمات حمایتی به نخبگان و استعدادهای برتر شامل برنامه ریزی تخصیص مسکن شخصی، اعطای وام­های کمک هزینه خرید خودرو؛
۳. تسهیل فرآیند انتصاب متخصصین صنعت دفاعی منصرف از شرایط احراز دستورالعمل انتصاب ( بویژه در صنایع با سطح تکنولوژی؛
۴.پرداخت فوق‌العاده ویژه نخبگان و فوق‌العاده ویژه استعدادهای برتر به صورت ماهانه در سامانه جامع منابع انسانی و زیرساخت حقوق و مزایا ؛
۵. افزایش قابل ملاحظه حق‌التحقیق ، حق‌التألیف و حق‌الترجمه و حق حضور در جلسات نخبگان ؛
بخش چهارم: هدایت و بکارگیری تخصصی نخبگان و استعدادهای برتر با توجه به تخصص و علاقمندی آنان در مشاغلی که بیشترین بهره وری و راندمان کاری را داشته باشند شامل ؛
۱. انتصابات نخبگان جذب شده بدوی در پست‌های مناسب با جایگاه علمی و تخصصی ؛
۲. اعمال تخفیف امتیاز مورد نیاز برای ارتقاء به سطوح پنج گانه شغلی برای نخبگان ؛

بخش پنجم: بسترسازی از ظرفیت نخبگانی و خبرگانی معطوف به مسایل اولویت دار و راهبردی وزارت دفاع شامل؛
۱.طراحی برگزاری اولین رویداد نوآوری در حوزه صنایع خلّاق و فن آوری های نرم با محوریت مسایل اولویت دار حوزه منابع انسانی ودجا و بهره مندی از ظرفیت عظیم شبکه نخبگانی و خبرگانی در سطح ن. م و ملّی در راستای حل مسایل وزارت دفاع و نیروهای مسلح .
۲. در کنار بهره گیری از ظرفیت نخبگان و خبرگان مورد نیاز در چارچوب روابط استخدامی ، استفاده حداکثری از ظرفیت نخبگانی ملی ، در تعامل با مبادی ذی ربط از برنامه های جدی پیش روی وزارت دفاع می باشد، چرا که:
الف) عمده نیازمندی‌های وزارت دفاع و نیروهای مسلح ، با سرعت و هزینه کمتری از طریق تعامل نظامند با ارکان زیست بوم نوآوری ملی ( با توجه به رشد روز افزون این زیست بوم ) و به کارگیری نخبگان ملی قابل تحقق است.
ب) صنعت دفاعی آینده در شبکه ملی شکل خواهد گرفت و معماری شبکه همکاران و صنعت دفاعی آینده با مشارکت با نخبگان ملی صورت می پذیرد.

بر همین اساس وزارت دفاع با دو رویکرد ؛ « بهبود وضعیت موجود » و نیز « رویکرد تحولی - منظومه ای» پیرامون بهره گیری از ظرفیت نخبگان ملی و داخل ودجا ، با ایجاد ساز و کارهای مدون و برنامه های عملیاتی با ایجاد یک ساختار منسجم و بهره گیری از تمام ظرفیت های موجود داخلی و ملی نسبت به تیم سازی مؤثّر و هدفمند بازیگران حوزه های مرتبط با نخبگان و عقد تفاهم نامه با کلیه سازمان های مرتبط با حوزه نخبگان ( بنیاد ملی نخبگان ، وزارت آموزش و پرورش ، وزارت صمت و ... ) اقدام و به دنبال ارتقای وضعیت موجود است .