گزارش کامل نشست هم‌اندیشی حکمرانی در ورزش؛
رشته حکمرانی ورزش در دانشگاه تهران راه‌اندازی می‌شود
تهران (پانا) - نشست اساتید رشته‌های علوم ورزشی، مدیریت و کارآفرینی با مدیران ارشد حال و گذشته ورزش کشور به منظور گفتگو درباره باز شدن راهی جدید برای حکمرانی خوب در ورزش از مسیر تربیت حکمرانان آینده برگزار شد و در نتیجه آن جمع‌بندی‌های نهایی درباره راه‌اندازی رشته حکمرانی ورزش در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری در دانشگاه تهران صورت گرفت.
نخستین نشست هم‌اندیشی «حکمرانی در ورزش» عصر روز چهارشنبه ۲۴ خرداد ماه ۱۴۰۲ با حضور سید حمید سجادی وزیر ورزش و جوانان، دکتر سید محمد مقیمی رئیس دانشگاه تهران، محمود خسروی وفا رئیس کمیته ملی المپیک، غفور کارگری رئیس کمیته ملی پارالمپیک، سیدمحمد پولادگر معاون قهرمانی و مریم کاظمی‌پور معاون توسعه ورزش بانوان وزارت ورزش و جوانان، مهدی شهبازی عضو هیات رئیسه دانشگاه تهران و استاد دانشکده علوم ورزشی و تندرستی، عباسعلی گایینی رئیس دانشکده علوم ورزشی و تندرستی دانشگاه تهران، فرزاد زیویار مشاور رئیس دانشگاه تهران و صادق ستاری‌فرد معاون وزارت آموزش و پرورش و جمعی از مسئولان سابق ورزش کشور برگزار شد.
مصطفی هاشمی‌طبا، سید رضا صالحی امیری رئیس سابق کمیته ملی المپیک، کیومرث هاشمی رئیس اسبق کمیته ملی المپیک، سید نصراله سجادی، علی کفاشیان رئیس اسبق فدراسیون فوتبال، دکتر علیرضا اسدی دبیرکل سابق فدراسیون فوتبال، دکتر حسین راغفر، سید امیر حسینی دبیرکل اسبق کمیته ملی المپیک، دکتر مهین فرهادی‌زاد معاون سابق توسعه ورزش بانوان وزارت ورزش و جوانان، علی رغبتی سرپرست سابق باشگاه‌های استقلال و پرسپولیس و دیگر چهره‌ها از جمله مسئولان سابق ورزش کشور بودند که در این نشست حضور یافتند.
حسین خنیفر، محمدسعید تسلیمی و طاهر روشندل اربطانی از اساتید مدیریت؛ علی‌اصغر پورعزت استاد مدیریت و رئیس دانشکده حکمرانی؛ فضل‌اله باقرزاده، مهرزاد حمیدی، دکتر شهزاد طهماسبی بروجنی و الهام شیرزاد عراقی از اساتید دانشکده علوم ورزشی و تندرستی و جهانگیری یداللهی فارسی و رضا محمدکاظمی از اساتید دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران از جمله چهره‌های علمی حاضر در این نشست بودند.
سید محمد مقیمی رئیس دانشگاه تهران در نشست هم اندیشی حکمرانی در ورزش که در محل دانشکده علوم ورزشی و تندرستی دانشگاه تهران برگزار شد و به گفتگو میان اساتید رشته‌های مدیریت، کارآفرینی و علوم ورزشی با کارگزاران حال و گذشته ورزش کشور درباره تدوین برنامه‌های رشته حکمرانی ورزش اختصاص داشت، مباحث خود را با این پرسش کلیدی آغاز کرد که تاکنون ما با مفهوم مدیریت ورزش سروکار داشته‌ایم و وقتی امروز از حکمرانی ورزش سخن می‌گوئیم، این مفهوم جدید چه ارزش افزوده‌ای می‌خواهد ایجاد کند؟ گفت: حکمرانی یک علم میان رشته‌ای و متشکل از رشته‌های مدیریت، روانشناسی، حقوق، علوم سیاسی، علوم رفتاری و اجتماعی و حوزه تخصصی مورد تاکید در حکمرانی است و نیازمند آمیختگی علوم و رشته‌های مختلف است.
استاد دانشکدگان مدیریت دانشگاه تهران در بخش دیگر سخنانش در ارائه تعریفی از حکمرانی، وجوه تمایز مدیریت و حکمرانی را با یک مثال در حوزه ورزش تشریح کرد و بیان داشت: حکمرانی زمانی آغاز می‌شود که هنوز حتی مدیریت آغاز نشده است و زمانی هم که مدیریت به پایان می‌رسد، حکمرانی همچنان استمرار پیدا می‌کند و امتداد دارد. قبل از اینکه مدیریت متولی امور شود باید امور، سیاست‌ها و جهت‌گیری‌ها مشخص شده باشد. به عنوان نمونه قبل از شکل‌گیری سازمان که همان تیم ملی است، باید اصول و قواعد، خط‌مشی‌ها، صلاحیت کادر فنی و سرپرستی تیم، صلاحیت‌های فنی و اخلاقی ورزشکاران ملی تعیین شود و سپس اقدام به تعیین سرمربی، ورزشکار و … نمود. از سوی دیگر، مدیریت وقتی به اثربخشی و کارایی که همانا قهرمانی است، دست پیدا می‌کند، این نقطه پایانی مدیریت تلقی می‌شود و تیم ملی با آن ترکیب مربی و بازیکنان، ماموریتش به پایان می‌رسد که مجدداً با انتخاب تیم جدید در دوره دیگر، چرخه فعالیت‌هایش را دوباره تکرار می‌کند. در واقع وقتی تیم به هدف خود دست یافت، ماجرا تمام شده است؛ ولی حکمرانی به این بسنده نمی‌کند و باید پا را فراتر از این بگذارد. وقتی از منظر حکمرانی نگاه می‌کنیم، تازه شروع کار است؛ شروع کار از این جهت که فصل بهره‌برداری از قهرمانی‌ها فرا می‌رسد. اما ما چقدر توانسته‌ایم از قهرمانی‌ها در ورزش بهره‌برداری کنیم. شاهد هستیم که کشورها و جوامع مختلف به چه میزان از دستاوردها و قهرمانی‌هایشان برای امید و نشاط جامعه یا ایجاد مزایای اقتصادی بهره می‌برند، اما ما از مقوله ورزش که اینقدر در تمام ارکان جامعه نفوذ کرده است، چقدر توانسته‌ایم از منظر اخلاقیات و مسائل روانشناختی و اجتماعی بهره‌برداری کنیم.
استاد دانشکدگان مدیریت دانشگاه تهران افزود: معتقدم حکمرانی یک مرحله تکاملی مدیریت است، بنابراین وقتی صحبت از حکمرانی می‌کنیم دوباره بر روی مؤلفه‌های مدیریت تاکید نکنیم. البته ممکن است همچنان در مؤلفه‌های مدیریت توفیق تحقق کامل قواعد مدیریت را نداشته باشیم و شاهد ضعف مدیریت باشیم، که باید برای بهبود مدیریت تلاش کرد و این مولفه‌ها را ارتقا داد. اما وقتی صحبت از حکمرانی می‌کنیم حتماً باید مؤلفه‌های خاص دیگری را علاوه بر عناصر مدیریت به این مجموعه اضافه کنیم. در حکمرانی خیلی نباید به دنبال ابزار باشیم، بلکه حکمرانی بیشتر دنبال ایجاد چارچوب‌ها و تغییر بینش‌ها، نگرش‌ها و رویکردها است.
مقیمی همچنین در تبیین محورهایی که لازم است در حکمرانی ورزش مورد توجه قرار گیرد، اظهار داشت: دولت‌محوری در حکمرانی ورزش باید کنار گذاشته شود و نگاه نهادهای دولتی یا نهادهای وابسته به وزارت ورزش و جوانان از نگاه عمودی و از بالا به پایین، به روابط افقی با کنشگران و ذینفعان تغییر جهت دهد. با توجه به نوع نگاه وزارت ورزش و جوانان به سایر نهادهای حاضر در عرصه ورزش، از جمله فدراسیون‌ها، استقلال آنها به طور کامل به رسمیت شناخته نشده است. اگر می‌خواهیم حکمرانی را تقویت کنیم باید بر روی نهادهای مدنی و سازمان‌های مردم‌نهاد بیشتر تمرکز کنیم. یک اصل و مفروضه‌ای که بایستی در حکمرانی توجه کنیم این است که مدیریت ورزش در وزارت ورزش و جوانان باید نقطه تلاقی سه بخش دولتی، خصوصی و نهادهای مدنی یا تشکل‌های مردم‌نهاد باشد و تلاش کند که روابط به گونه‌ای تنظیم شود که نهادهای مدنی و بخش خصوصی را به رسمیت بشناسد و نوع نگاهش از بالا به پایین نباشد.
رئیس دانشگاه تهران، راه‌اندازی رشته حکمرانی ورزش را مایه تسهیل جریان‌سازی حکمرانی خوب در کشور دانست و توضیح داد: نهادهای مدنی در حوزه ورزش به صورتی حضور دارند که این را در هیچ بخش دولتی به این شکل نهادینه‌شده شاهد نیستیم. بنابراین مسیر آسان‌تری را در حوزه ورزش داریم که می‌توانیم ویژگی‌های حکمرانی را در آن ایجاد کنیم و آن را به سایر حوزه‌های اجتماعی و اقتصادی کشورمان تسری دهیم. به عبارتی ظرفیت‌هایمان در فضای حکمرانی در حوزه ورزش بیش از حوزه‌های دیگر است؛ چون به نوعی بسترسازی‌اش فراهم شده است و این هم شاید با الهام‌گیری از قواعد بین‌المللی است که ما را مکلف کرده‌اند تا فدراسیون‌ها و نهادهایمان را اینگونه تشکیل دهیم. بر این اساس برای موفقیت در عرصه اداره امور ورزش نیازمند این هستیم که حتی حکمرانی خوب را متناسب با چارچوب‌های فرهنگی و آموزه‌های دینی ارتقا دهیم که من آن را حکمرانی حکیمانه نامگذاری می‌کنم که متکامل‌تر از حکمرانی خوب است.
وی با یادآوری اینکه در قرآن کریم واژه حکمت بیست بار به کار رفته است و یکی از اصلی‌ترین وظایف انبیا دعوت به سوی پروردگار از طریق «حکمت» است، افزود: بنا بر آیات قرآن، خدا به هر کس بخواهد، حکمت عطا می‌کند و به کسی که حکمت عطا کند، خیر و نعمت فراوانی داده شده است و در آیات متعدد به برخی از انبیا و اولیای الهی همچون لقمان، حضرت داود (ع)، حضرت ابراهیم (ع)، حضرت اسماعیل (ع) و برخی دیگر از پیامبران الهی اشاره می‌کند. سلامت معنوی در سایه تقوا سبب می‌شود که انسان به تعادل و تکامل برسد و در دنیا حکیمانه رفتار کند. امیر مؤمنان امام علی علیه‌السلام در حدیثی که در غررالحکم آمده است، اوج رفتار حکیمانه را التزام به حق و محق دانسته و می‌فرمایند: "رأسُ الحِکمَةِ لُزومُ الحقِّ و طاعَةُ المُحِقِّ. ملازمت با حقّ و فرمانبری از صاحب حق (چراغ روشن)، سرآمد حکمت است." در سبک حکمرانی حکیمانه، اقدامات حکمرانان مبتنی بر حکمت است. حکمت زاییده عقل است و تحقق تنظیم‌گری در حکمرانی خوب، نیازمند عملکرد حکیمانه و تبعیت از عقل و البته عقلی است که مبنای آن معرفت دینی باشد. حکمرانی حکیمانه به معنای حکیمانه اندیشیدن و حکیمانه عمل کردن با بهره‌مندی از حکمت نظری و عملی است.
رئیس دانشگاه تهران در بخش دیگر سخنانش با اشاره به گذشت یکسال از راه‌اندازی دانشکده حکمرانی در دانشگاه تهران، درباره روش اجرا و تدریس در این دانشکده، تاکید کرد: روش‌های تدریس در دانشکده حکمرانی باید با روش‌های سنتی فرق داشته باشد. شیوه‌ای که در دانشکده حکمرانی دنبال می‌کنیم این است که تدریس به صورت ترکیبی و با حضور توأمان افراد آکادمیک با پیشگامان یعنی پیشکسوتان، افراد حرفه‌ای و قهرمانانی دنبال شود که تجربه عملی در حوزه تخصصی مدنظر دارند. این طور نیست که یک درس توسط تئوری‌پرداز آکادمیک ارائه شود و ارائه درس دیگر بر عهده پیشکسوت حرفه‌ای آن حوزه قرار داده شود؛ بلکه این دو سرمایه ارزشمند کشور باید آموزش حکمرانان آینده کشور را به صورت تلفیقی و با روش‌های میزگردی ترتیب دهند.
رئیس دانشگاه تهران افزود: در دانشگاه تهران آمادگی داریم روش‌های سنتی تدریس را کنار بگذاریم و در دانشکده حکمرانی باید ابتکاری عمل کردن و کارآفرینانه‌مدار بودن اجرای رشته‌ها اصل قرار گیرد. البته علاوه بر دانشکده علوم ورزشی و تندرستی، دانشکده‌های دیگر همچون گردشگری نیز در این فرآیند باید سهیم باشند. به عنوان نمونه رشته گردشگری ورزشی را در دانشکده تازه تأسیس گردشگری ایجاد کرده‌ایم چراکه با تربیت نیروی متخصص در این رشته می‌توانیم فرصت‌های زیادی را برای ورزش و اشتغال و تفریحات سالم، از طریق راه‌اندازی کسب‌وکارهای کارآفرینانه در ورزش ایجاد کنیم.
مقیمی با تاکید بر لحاظ رویکرد آینده‌پژوهی در تربیت حکمرانان، گفت: نگاه به آینده باید در تربیت حکمرانان وجود داشته باشد. چون ما می‌خواهیم حکمرانان را برای آینده تربیت کنیم و نه زمان حال. محیط حرفه‌ای ورزش در کشورمان به سرعت در حال تغییر است؛ بنابراین لازم است چشم‌انداز آینده را در تربیت حکمرانان در نظر داشته باشیم. همچنین ضروری است دانشجویان حکمرانی را در اصول و فنون علمی در قالب روش‌شناسی متبحر نمائیم؛ چون روش‌شناسی به ذهن انسان‌ها سازمان می‌بخشد. همچنین حکمرانان موفق باید فلسفه بدانند یعنی رویکردهایشان را فراتر از رویکردهای عملیاتی و ابزاری و متناسب با چارچوب‌های کلان و ذهن تحلیل‌گر تنظیم نمایند. همچنین دانشجویان حکمرانی ضروری است با فرآیندهای تدوین و ارزیابی خط‌مشی آشنایی پیدا کنند تا توان سیاستگذاری و خط‌مشی‌گذاری در آنها تقویت شود.
رئیس دانشگاه تهران در تشریح سیاست جذب دانشجو در رشته‌های مختلف حکمرانی نیز اظهار داشت: سیاست‌مان این است که اگر داوطلبی می‌خواهد دانشجوی کارشناسی ارشد رشته حکمرانی در یک زمینه تخصصی آب، کشاورزی، انرژی، رسانه و.... شود، حتماً باید مقطع کارشناسی خود را در یک رشته از مجموعه رشته‌های تخصصی مربوطه گذرانده باشد. در رشته حکمرانی ورزش هم همینطور است؛ به گونه‌ای که دانشجوی کارشناسی‌ارشد و دکتری حکمرانی ورزش لازم است مقطع کارشناسی را در یکی از رشته‌های علوم ورزشی و تندرستی گذرانده باشد و سپس در مقاطع کارشناسی‌ارشد و دکتری، مهارت‌های مدیریت با مهارت‌های فنی او هم‌افزایی ایجاد کند و به یک حکمران جامع‌الاطراف تبدیل شود.
استاد وابسته دانشکده حکمرانی دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: برای توسعه حکمرانی در ورزش باید نوع نگاه‌مان این باشد که ورزش یک مقوله چند بعدی سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فنی است چراکه گاهی یک رخداد یا رویدادی که در حوزه ورزش اتفاق می‌افتد خیلی بر روی جامعه تأثیر می‌گذارد و بخش‌های مختلف جامعه از ورزشکاران و حتی از نحوه راه رفتن و سخن گفتن و رفتارهای غیرکلامی آنها هم تقلید می‌کنند. وقتی ورزش و ورزشکاران حرفه‌ای تا این اندازه بر فرهنگسازی جامعه ما اثرگذار هستند، قاعدتاً حکمرانی حکیمانه که باید در وزارت ورزش و جوانان به عنوان سبک غالب حاکم شود، دارای اهمیتی دوچندان می‌شود.
سید حمید سجادی عصر روز چهارشنبه ۲۴ خرداد ماه در نخستین نشست هم‌اندیشی «حکمرانی در ورزش» که در دانشکده علوم ورزشی و تندرستی دانشگاه تهران برگزار شد، گفت: در تعریف مفهوم حکمرانی، بر مجموعه اقداماتی تاکید می‌شود که هدف اصلی آن دست یافتن به اهداف مشترک ذینفعان است؛ ذی‌نفعانی که می‌توانند یک گروه، یک سازمان، یک کشور، یک جامعه و در کل یک مجموعه مثل مجموعه ورزش باشند.
وی با بیان اینکه در بحث حکمرانی در ورزش، جامعه هدفمان را جامعه بزرگ ورزش کشور می‌دانیم، افزود: همه می‌خواهیم با بهره‌گیری از مدل‌های حکمرانی از جمله حکمرانی متعالی، حکمرانی خوب و حکمرانی سالم، به دستاوردهای بزرگی برسیم و توسعه و پیشرفت ورزش و سلامتی و نشاط جامعه را شاهد باشیم.
وزیر ورزش و جوانان، عملیاتی شدن موضوع حکمرانی در ورزش را مستلزم شناخت درست، به‌روز بودن، واقعیت‌نگری و واقع‌اندیشی، ظرفیت و امکان‌سنجی و همراه ساختن جامعه هدف دانست و خاطرنشان کرد: شناخت درست و به‌روز و واقع‌بینانه موجب می‌شود که بدانیم چه می‌خواهیم و اقدام عملیاتی، بی‌وقفه، هدفمند، جسورانه و هوشمندانه است که ما را به سمت تحقق آنچه می‌خواهیم پیش می‌برد.
سجادی افزود: در حکمرانی مطلوب، شناخت ذینفعان و جامعه هدف، فرهنگ حاکم بر این جامعه، مبارزه با اشتباهات و ندانستن‌ها و ناآگاهی‌ها و جلوگیری از تخلفات و اختلافات، توجه به شرایط اقتصادی و مالی و معیشتی و مبارزه با فساد، انتخاب مسئولین و مدیران و مربیان شایسته و توانمند و همچنین مشورت و بهره‌گیری از ظرفیت عظیم فکری و اجرایی پیشکسوتان، اندیشمندان، کارشناسان و صاحب‌نظران، دست‌اندرکاران، ورزشکاران و جامعه نخبگانی است که ما را به مقصد و مقصود می‌رساند.
وی با بیان اینکه یقیناً حکمرانی مطلوب در ورزش با همراهی خانواده بزرگ و ارزشمند ورزش کشور در تمامی سنین و صنوف میسر می‌شود، افزود: از کودکان و نونهالان، تا پیشکسوتان، از ورزشکاران آماتور تا حرفه‌ای‌ها، از مربیان تا کادر فنی و اجرایی، از صاحبان صنایع مرتبط تا باشگاه‌داران، از کارشناسان و کارمندان تا مقام وزیر و معاون و مشاور همه باید در مسیر حرکت کنیم و برای تحقق آنچه می‌خواهیم منسجم و متحد، قدم طبق فرامین برداریم و مانع اقدامات جزیره‌ای و موازی‌کاری شویم. به موقع ببینیم، صحیح هدف‌گذاری کنیم، تخصصی و واقع‌گرایانه سیاستگذاری کنیم و با اهتمام اجرا کنیم.
وی در پایان با اشاره به حمایت و توجه ویژه مجموعه حاکمیت و دولت مردمی به ورزش، یادآور شد: با این نگاه و پشتوانه عظیم می‌توانیم حکمرانی مطلوب در ورزش را اجرایی کنیم و به اهداف متعالی در این حوزه برسیم. با اقدام درست امروز است که می‌توانیم فردای ورزش کشور را در حرفه‌ای‌گری، توسعه‌یافتگی، پیشرفت و اقتدار و توسعه پایدار ببینیم و هم در ورزش قهرمانی موفق باشیم و هم در ورزش همگانی، همگانی کردن ورزش و فعالیت‌های سلامت‌محور که قطعاً موجب نشاط و تندرستی جامعه می‌شود و اقتضای جوامع پیشرفته، شاداب و سالم، موفق و امیدوار و آینده‌نگر است.
در ادامه این نشست، عباسعلی گائینی رئیس دانشکده علوم ورزشی و تندرستی دانشگاه تهران در نخستین نشست هم‌اندیشی «حکمرانی در ورزش» که در محل این دانشکده برگزار شد، با اشاره به اینکه بزرگان علم و بزرگان مدیریتی ورزش کشور در گذشته و حال در این نشست حضور پیدا کرده‌اند، گفت: ریشه شکل‌گیری این نشست به ۱۸ اسفند ماه ۱۴۰۰ برمی‌گردد. دکتر صالحی امیری رئیس وقت کمیته ملی المپیک از اعضای شورای دانشگاه تهران که متشکل از اعضای هیات رئیسه دانشگاه، روسای دانشکده‌ها، دانشکدگان، پردیس‌ها و مراکز و موسسات وابسته به دانشگاه تهران است در آکادمی ملی المپیک دعوت کرد و موضوع حکمرانی و اهمیت آن در کل کشور و از جمله در حوزه ورزش به بحث گذاشته شد.
مهرزاد حمیدی، مدیر گروه مدیریت ورزشی دانشگاه علوم ورزشی و تندرستی دانشگاه تهران نیز با اشاره به سابقه شکل‌گیری کارگروه مطالعاتی حکمرانی در ورزش از تابستان ۱۴۰۱، گفت: کارگروه تدوین سرفصل‌ها و برنامه درسی مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری رشته حکمرانی در ورزش شکل گرفته است و در یک کار مشترک با دانشکده حکمرانی دانشگاه تهران و با همکاری نخبگان و اساتید و استفاده از شورای برنامه‌ریزی وزارت علوم، دو برنامه تدوین شد.
وی افزود مهدی شهبازی استاد دانشکده علوم ورزشی و تندرستی و جمع دیگر از اساتید و صاحب‌نظران تاکید کردند که برای راه‌اندازی رشته حکمرانی در ورزش نیازمند استفاده از نظرات و دیدگاه‌های مدیران ارشد ورزش کشور هستیم؛ به همین منظور این نشست هم‌اندیشی با حضور مدیران ارشد حال و گذشته بخش‌های مختلف ورزشی کشور تشکیل شد تا جمع‌بندی دیدگاه‌ها بتواند به تدوین‌کنندگان برنامه رشته حکمرانی در ورزش در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری کمک کند.
حمیدی با یادآوری اهمیت سیستم همسو و یکپارچه در ورزش کشور، تاکید کرد: حکمرانی مطلوب و عالمانه در ارتباط و تعامل بامعنی بین بخش‌های مختلف ورزش کشور و دانشگاه دست‌یافتنی می‌شود.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه تهران، سید رضا صالحی امیری، رئیس سابق کمیته ملی المپیک نیز در این نشست به تبیین نظریه انسجام و وحدت رویه حکمرانی در ورزش پرداخت و با بیان اینکه «فکر می‌کنم حلقه مفقوده حکمرانی در ایران، انسجام است»، به نقد «انسجام دستوری» پرداخت و گفت: انسجام در تنوع شکل می‌گیرد و معنا پیدا می‌کند، نه در یک نظام اجباری و مکانیکی. این یک موضوعی است که در نظام مدیریتی ما کمتر فهم شده است. انسجامی که ما در ایران اسلامی صحبت می‌کنیم مبتنی بر اندیشه دینی و سیاسی و نظام باورهای ما است که افراد باورمند در کنار هم باور ملی را شکل می‌دهند.
صالحی امیری با تاکید بر اینکه حکمرانی در ایران نیازمند ظرفی با نام انسجام است، تاکید کرد: حکمرانی بدون انسجام شکل نمی‌گیرد. عدالت هم جوهره انسجام و ماهیت حکمرانی مطلوب و موتور محرکه انسجام ملی است. امروز بیش از هر زمان دیگری به انسجام نیاز داریم چون انسجام ریل حکمرانی است و بدون انسجام نمی‌توانیم به سمت حکمرانی خوب حرکت کنیم.
رئیس سابق کمیته ملی المپیک از مشارکت به عنوان یکی از مولفه‌های اصلی انسجام و همچنین از مولفه‌های اصلی حکمرانی نام برد و اظهار کرد: ورزش بیش از هر زمان دیگری به سرمایه اجتماعی و مشارکت نیاز دارد و با توزیع عادلانه منزلت، ثروت و قدرت می‌توانیم در تحکیم انسجام ملی تاثیر داشته باشیم. ما برای رسیدن به هدف باید الزاماً استراتژی گفتگو، مدارا، همزیستی، همنوایی و همگرایی را در پیش بگیریم که این مولفه‌ها عامل اصلی انسجام در ورزش خواهد بود.
خسروی وفا، رئیس کمیته ملی المپیک نیز به مشکلات مدیریتی در حوزه ورزش اشاره کرد و گفت: کسانی باید در راس ورزش باشند و حکمرانی ورزش را برعهده داشته باشند که در ورزش دارای سابقه هستند. وی با تاکید بر موضوع ضرورت اهمیت قائل شدن برای بحث‌های هویت، حرمت و اخلاق در ورزش کشور، اظهار کرد: ما از نظر زیرساختی و قهرمانی در ورزش رشد زیادی داشته‌ایم اما به لحاظ فرهنگی و کسوت وضعیت خوبی طی نکرده‌ایم.
علی اصغر پورعزت، رئیس دانشکده حکمرانی دانشگاه تهران نیز که در حوزه «حکمرانی در سلامت» صحبت کرد، به نقش ورزش در تاب‌آورسازی روانی و جسمی جامعه اشاره نمود و گفت: جامعه هدف خط مشی‌هایمان در حکمرانی سلامت باید روشن و دقیق باشد و لازم است جامعه هدف خود را از حیث سلامت، تاب‌آوری و نیازهایشان خوب بشناسیم.
وی افزود: نیاز است رصدگرهای دقیقی برای طراحی ساختار و تجهیز اطلاعات سیستم‌های پشتیبان خط مشی ایجاد کنیم. اگر بخواهیم به طور ویژه‌سازی‌شده از سلامت سخن بگوییم، نیاز است اطلاعات تندرستی تک تک افراد جامعه را داشته باشیم بنابراین باید پرونده الکترونیک ویژه‌سازی‌شده سلامت را برای تک تک افراد جامعه ایجاد کنیم.
حسین خنیفر، استاد مدیریت دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران نیز در این نشست با بیان اینکه «حکمرانی جزو امور آفاقی است»، اظهار کرد: حکمرانی روح سیال و مشرف بر روح جامعه است و دولت‌ها و ساختارهایش دارای قدرت جهت اجرای حکمرانی هستند. در ویژگی‌های حکمرانی بر قابلیت اعتماد و غیرایستایی اشاره شده و گفته می‌شود که حکمرانی باید خنثی و بدون گرایش سیاسی خاص باشد چون مسائل عمومی را در نظر می‌گیرد.
خنیفر از کارآمدی مدیریت، چارچوب دموکراتیک، توسعه محوری، تعهد به بهبود کیفیت زندگی آحاد مردم، گسترش‌دهندگی مشارکت مردم در تصمیم‌گیری، تربیت شهروند مناسب، سیستم دولتی غیرمتمرکز، پاسخگو بودن، بروکراسی کارآمد و جامعه مدنی قوی به عنوان برخی ویژگی‌های حکمرانی خوب نام برد و تاکید کرد: مسیر آسان‌تری در حوزه ورزش داریم که بیاییم و ویژگی‌های حکمرانی خوب را در آن ایجاد کنیم و به حوزه‌های اجتماعی و اقتصادی دیگر تسری دهیم.
در ادامه این نشست، دکتر جهانگیر یداللهی فارسی، رئیس دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران نیز اظهار کرد: باید نتیجه حکمرانی در ورزش، بهینه‌سازی منافع این بخش برای جامعه باشد. در مطالعات گفته می‌شود که ورزش، آموزش و اشتغال منجر به کاهش ناهنجاری‌های اجتماعی می‌شود و حتی وضعیت امنیت یک جامعه رابطه مستقیم و متقابل با ورزش دارد.
وی افزود: برای حکمرانی خوب در ورزش، دولت به وظایف حاکمیتی خود بپردازد و تصدی‌گری را به بخش خصوصی واگذار کند. لازمه گذار از وضع موجود به وضع مطلوب، توسعه اکوسیستم ورزش است. بنابراین شایسته است که به عنوان یک اکوسیستم به ورزش نگاه کنیم؛ به گونه‌ای که رقابتی کردن و توسعه منابع انسانی در آن دیده شود و شایستگی‌های انسانی خوبی تربیت کرده و به ابعاد نوآوری، کارآفرینی، مدیریت سیستمی و اخلاق و مسئولیت اجتماعی توجه داشته باشیم.
**مناقشه مفهومی هاشمی‌طبا درباره حکمرانی و درخواست صالحی امیری
چهره دیگری که به اظهارنظر درباره موضوع نشست پرداخت، سید مصطفی هاشمی طبا بود. هاشمی طبا به نوعی یک مناقشه مفهومی درباره واژه «حکمرانی» مطرح کرد که در پی آن، صالحی امیری از مسئولان دانشگاه تهران خواست تا یک نشست مستقل به ابتکار دانشگاه تهران و به منظور دستیابی به یک مفهوم توافقی برای حکمرانی متناسب با شاخص‌های بومی و فرهنگ ایرانی در نظر گرفته شود.
محمدسعید تسلیمی، استاد دانشکده مدیریت دانشگاه تهران نیز در ادامه این نشست هم‌اندیشی، در سخنانی اظهار کرد: حکمران اصلی خدا است. حکمرانی مال خداست و طولی است نه عرضی؛ از خداوند عالم شروع می‌شود و باید از خداوند عالم خواست. مانند عزت می‌ماند، عزت مال من نیست که هر طور خواستم هزینه‌اش کنم. عزت طولی است و از خداوند می‌آید. این امر طولی است و راهی جز راه علی ابن ابی طالب علیه‌السلام وجود نداشته و ندارد.
تسلیمی در بخش دیگر سخنانش اظهار کرد: با کلمه حکمرانی هم مشکل حل نخواهد شد. یک مدتی گفته می‌شد برنامه نداریم، رفتیم و برنامه تهیه کنیم. بعد گفتیم استراتژی نداریم، رفتیم استراتژی تعریف کردیم. با این رویکردی که ما داریم، یک چند صباحی هم با کلمه حکمرانی سپری می‌شود و بعد هم دنبال یک عبارت دیگری می‌گردیم.
یادآوری نقش کلیدی ورزش در اقتصاد و امنیت ملی از سوی دکتر مریم کاظمی‌پور معاون توسعه ورزش بانوان وزارت ورزش و جوانان؛ تاکید دکتر مهین فرهادی‌زاد، معاون سابق توسعه ورزش بانوان وزارت ورزش و جوانان بر انسجام بخش‌های مختلف ورزش کشور؛ تاکید بر ضرورت فراهم آوردن فضای لازم برای حضور فعال‌تر بانوان در عرصه ورزش کشور از سوی دکتر شیرزاد عضو هیات علمی دانشکده علوم ورزشی و تندرستی؛ تصریح علیرضا اسدی دبیرکل سابق فدراسیون فوتبال بر بینش حکمرانی؛ پیشنهاد دکتر حسین راغفر برای تدوین سرفصل دروس کارشناسی ارشد و دکتری حکمرانی در ورزش به گونه‌ای که قابلیت پاسخگویی به نیازهای در حال تحول آینده را داشته باشند؛ و همچنین اشاره علی رغبتی سرپرست سابق باشگاه‌های استقلال و پرسپولیس به ویژگی‌های خاص حوزه ورزش اعم از اینکه «مشارکت در تصمیم‌گیری‌ها در ورزش خیلی زیاد شده است ولی مشارکت در لغو تصمیمات وجود ندارد» و یا «تاثیر بسیار زیاد محیط بیرونی بر ورزش و تاثیرپذیری زیاد حوزه ورزش» از دیگر محورهای مطرح‌شده در این نشست بود.
کیومرث هاشمی، رئیس اسبق کمیته ملی المپیک نیز در سخنانی بیان داشت: «سرفصل‌هایی که نیاز است در دوره‌های کارشناسی ارشد و دکتری حکمرانی در ورزش تدریس شود و به حکمرانی خوب در ورزش کمک کند را با توجه به تجربیاتی که در میدان داشته و داریم، ارائه خواهم کرد.» وی در بخش دیگر سخنانش عنوان کرد: در سال ۱۹۴۷ پذیرفتیم که عضو مجموعه IOC باشیم و اساسنامه کمیته ملی المپیک را به تصویب رساندند؛ بنابراین نمی‌توانیم نگاه IOC را نادیده بگیریم. حکمرانی در ورزش تابعی از حکمرانی ورزش دنیا است و ما نمی‌توانیم خود را از آن جدا بدانیم.
صادق ستاری‌فرد، معاون وزارت آموزش و پرورش نیز با طرح این سوال که «آیا ایده و الگویی درباره حکمرانی از طریق ورزش داریم؟»، تاکید کرد: «ورزش در سه سطح باید مدیریت شود. ورزش در یک بعد حتما مدیریتی است و در یک سطح حتما باید مردمی و تعاونی باشد و در سطح دیگر نیز حتما باید خصوصی باشد؛ و لازم است این سه سطح را تعادل‌بخشی کنیم. با این وجود، روندشناسی ما نشان می‌دهد که نتوانسته‌ایم بین حکمرانی ورزش از طریق دولت، بخش تعاونی و بخش خصوصی تعادل‌بخشی کنیم.» دکتر ستاری‌فرد با بیان اینکه ما در این سال‌ها بیشتر به قله توجه کرده‌ایم تا به ریشه، خاطرنشان کرد: اگر قرار است آینده ورزش کشور تضمین شود باید به حال امروز ورزش در مدارس بیشتر توجه کنیم.
علی کفاشیان نیز در عین تاکید بر اینکه دولت‌محوری را در حکمرانی کنار بگذاریم، تصریح کرد: خط و جریان عمل در حوزه ورزش می‌تواند از طریق سیاستگذاری از سوی وزارت ورزش و جوانان انجام و در دولت تصویب شود.
سید‌امیر حسینی، دبیرکل اسبق کمیته ملی المپیک هم در سخنانی گفت: «سازمان‌های خوب، سازمان‌های مسئله‌محور هستند اما کشورمان انباشت مسائل حل نشده است؛ چون در تدوین سیاست‌ها معمولا به آرزوها و آرمان‌ها بیشتر توجه می‌کنیم تا به امکانات. سازمان‌های خوب باید واقع‌گرا و مشورت‌پذیر باشند. با این نگاه باید به حکمرانی خوب در ورزش نگاه کنیم که ورزش به عنوان یک صنعت بزرگ باید نقش مهمی در تولید ناخالص ملی داشته باشد.» این پیشکسوت ورزش کشور از وزیر ورزش و جوانان خواست تا ایجاد سازمان نظام پیشنهادات در شورای عالی ورزش تصویب شود و همچنین جایزه ملی سازمان برتر یا نظام تدبیر خوب در ورزش نهادینه گردد.
ارسال دیدگاه