۴ دستاورد مهم سفر رئیسجمهوری به پهناورترین استان کشور
تهران (پانا) - سیستان و بلوچستان، منطقهای پهناور، رنگینکمانی باشکوه از اقوام و مذاهب ایران، استانی دارای ظرفیتهای غنی انسانی و طبیعتی بکر، اما محروم که رنج سالیانش چهره ایران را آزرده کرده و به تعبیر رهبر انقلاب «گنج پنهان»، پنج شنبه گذشته (۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۲) برای چندمین بار مقصد سفر آیتالله رئیسی و برخی از اعضای هیات دولت سیزدهم بود.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت، سفر رئیس جمهور به این دیار، استانی نبود و این بار هدف سفر، افتتاح چندین طرح در کم برخوردارترین مناطق استان و پیگیری پروژه راهبردی توسعه سواحل مکران، دیدار با نخست وزیر پاکستان و افتتاح بازارچه مرزی پیشین بود و از همین رو با توجه به جنبه های دیپلماتیک، زیرساختی، توسعه و مردمی، می توان آن را سفری فشرده اما پر دستاورد به حساب آورد. از آبگیری سد کهیر سدی که ۶سال تعطیل بود تا عملیات آبرسانی روستایی که نجات بخش مردم ۴۰۰ روستا از آب هوتگ بود؛ گودالی حفر شده برای ذخیره آب، که منبعی برای تامین آب آشامیدنی و مصرفی روستائیان بود.
در این سفر آیت الله رئیسی به حق آبه ایران از رود هیرمند که یکی از مهمترین دغدغه های دیپلماسی کشور در سال های گذشته بوده پرداخت. رئیس جمهور با اخطار قاطع درباره آب هیرمند به حاکمان افغانستان اعلام کرد که دولت مصمم است حق مردم را در همه شئون و در همه نقاط مرزی بگیرد.
اخطار قاطع درباره آب به افغانستان
رئیس جمهور با اشاره به برخی ادعاهای منتشره مبنی بر اینکه سد احداث شده بر روی هیرمند آب چندانی ندارد یا بخشی از آن رسوبات است، تصریح کرد: باید هر چه سریعتر این اجازه به کارشناسان ما داده شود تا این مسئله را بررسی کنند، اگر کارشناسان ما این مطلب را تایید کردند، بسیار خوب اشکال ندارد، در نبودن آب ما بحثی نداریم، اما اگر آب وجود دارد، این حق مردم سیستان و بلوچستان باید داده شود و ما به هیچ عنوان اجازه نمیدهیم حق مردم ضایع شود. این اظهارات واکنش طالبان را به همراه داشت تا جایی که در بیانیه ای تأکید کردند که به موافقتنامه آب بین ایران و افغانستان و انتقال آب به ایران متعهد هستند و نوشته اند که تلاش میکنیم آب تعهد شده به ایران را برسانیم که البته در انتها مجدد بهانه های خود را مطرح کرد که با پاسخ های کارشناسی شده ایران مواجه شد.
موضع گیری قاطعانه رییس جمهور به لحاظ دیپلماتیک از اهمیت زیادی برخوردار است. محمد سرگزی، نماینده مردم شهرستانهای زابل، زهک، هیرمند، نیمروز و هامون در مجلس شورای اسلامی در این باره گفت: رئیس جمهور به طور قاطعانه مساله حقابه هیرمند را به حاکمان افغانستان متذکر و خواستار رهاسازی آب به سمت ایران شده ان و این مساله از اهمیت زیای برخوردار است.
قرار در نقطه صفر مرزی
یکی دیگر از جنبه های دیپلماتیک سفر رئیس جمهور به استان سیستان و بلوچستان حضور نخست وزیر پاکستان در مرز و افتتاح طرح تبادل برق بود. این موضوع مورد توجه اکثر روزنامههای اردو و انگلیسی زبان در اسلامآباد و دیگر شهرهای پاکستان قرار گرفت.
جراید پاکستان گزارش دادند که ۱۰ سال پیش نیز مرزهای دو کشور شاهد حضور سران ایران و پاکستان برای آغاز عملیات احداث خط لوله گاز ایران بود و با گذشته یک دهه از این رویداد، ایران و پاکستان بار دیگر روزنهای جدید در روابط برادرانه خود گشودند. شبکه ملی پاکستان (پی تی وی)، رادیو دولتی، خبرگزاری رسمی این کشور و سایت اطلاع رسانی دولت پاکستان با بازتاب مصاحبه اختصاصی ایرنا با «شهباز شریف» نخست وزیر پاکستان، به نقل از اظهارات وی نوشتند: هر دو دولت در ایران و پاکستان در حال همکاری نزدیک برای بهبود و ارتقای اجتماعی-اقتصادی مردم یکدیگر هستندو در این راستا بازارچه مرزی پیشین-مند و پروژه برق پلان-گبد جلوههای ملموس این عزم مشترک است.
شبکه خبری «دنیا نیوز» نیز گزارش داد: شهباز شریف در مصاحبه اختصاصی با خبرگزاری رسمی ایران گفت که بازارچههای مرزی از جمله پیشین-مند نه تنها شرایط اقتصادی-اجتماعی مناطق مرزی دو کشور را بهبود میبخشد، بلکه فرصتهای جدیدی را برای ایجاد فرصتهای شغلی در منطقه ایجاد میکند. این بازارچهها همچنین به عنوان پلهای برای همکاری بیشتر بین دو کشور به ویژه در حوزه اقتصادی خواهند بود.
بازارچه مرزی مشترک پیشین
رئیس جمهور و نخست وزیر پاکستان در این سفر به طور مشترک بازارچه مرزی مند-پیشین و خط تبادل برق پلان-جیوانی را در گذرگاه مرزی «پیشین» افتتاح کردند.
بازارچه خردهفروشی «پیشین» میتواند تحول مهمی را هم در شهر پیشین و هم در شهرستان راسک داشته باشد و به نحو مطلوب معیشت مرزنشینان را تامین کند. ۶ هزار خانوار شهرستان راسک از تخفیفات و مزایای بازارچه خرده فروشی پیشین بهرهمند خواهند شد که این مساله نقش مهمی در بهبود وضعیت اقتصادی مردم این منطقه خواهد داشت.
همچنین با حضور رئیس جمهور و نخست وزیر پاکستان خط تبادل برق پلان-جیوانی در گذرگاه مرزی «پیشین» به صورت ویدئوکنفرانسی افتتاح شد. تقویت روابط دوجانبه بدون شک یکی از جنبه های مهم سفر رئیس جمهور بالاخص در حوزه دیپلماتیک است.
آبگیری سد کهیر
سد کهیر که ۶ سال تعطیل بود در سال ۱۴۰۰ مجددا آغاز بکار کرد و در سفر رئیس جمهور عملیات آبگیری و بهرهبرداری از آن به منظور تامین آب آشامیدنی، کشاورزی و صنعت محدوده بخش کهیر سواحل مَکُران آغاز شد.
این سد هم اینک در مرحله آبگیری بوده و براساس آمار ۵۰ میلیون مترمکعب آب دارد که با توجه به ظرفیت ۳۴۳ میلیون مترمکعبی که دارد می تواند بیش از پنج هزار هکتار از اراضی کشاورزی پایین دست را زیرکشت ببرد و آب مورد نیاز بیش از ۵۵ روستای تشنه را تامین کنند.
آبرسانی به ۱۵۵ روستا با ۶۶ هزار نفر
رئیس جمهور همچنین از طرح آبرسانی به ۱۵۵ روستای استان سیستان و بلوچستان به صورت همزمان و از طریق ویدئو کنفرانس بهرهبرداری کرد. این طرحها در ۱۹ شهرستان استان در قالب ۷ مجتمع آبرسانی و ۲۶ پروژه، از محل طرح جهاد آبرسانی وزارت نیرو با اعتبار ۲۹۱ میلیارد تومان اجرا شده است. حجم عملیات انجام شده برای این تعداد روستا، شامل ۴۲۲ کیلومتر لولهگذاری خطوط انتقال و شبکه توزیع در اقطار ۹۰ تا ۵۰۰ میلیمتر، ۱۲ حلقه چاه با ظرفیت ۱۲۲ لیتر بر ثانیه، احداث ۸ باب مخزن ذخیره با حجم ۲۰۰۰ مترمکعب و ۱۰ باب ایستگاه پمپاژ است. با بهرهبرداری از طرح آبرسانی به این تعداد روستا، شاخص آبرسانی استان با ۱.۶ درصد ارتقا به عدد ۷۲.۶ درصد میرسد.
معین الدین سعیدی، نماینده مردم شهرستانهای چابهار، نیکشهر، زرآباد، کنارک، قصرقند و دشتیاری با اشاره به اهمیت اقدامات دولت سیزدهم به خصوص در حوزه آبرسانی در سیستان و بلوچستان گفت: دولت سیزدهم کارهای بی نظیر و شگرفی در حوزه آبرسانی به روستاهای مناطق محروم بلوچستان به ویژه سواحل مکران انجام داده که تا کنون بیسابقه بوده است.
وی اظهارداشت: در بخش مرکزی چابهار حتی یک متر لوله کشی آب نداشتیم که با همت دولت سیزدهم بعد از گذشت چندین دهه کار آبرسانی به ۵۸ روستا در حال انجام است که در نوع خود کار بزرگ و به یادماندنی است.
سعیدی گفت: اینکه رییس جمهور بار دیگر به سیستان و بلوچستان و بویژه حوزه انتخابیه چابهار سفر داشته اند موجب قدردانی است چون علاوه بر آبگیری سدکهیر، افتتاح خرده فروشی بازارچه مرزی پیشین و دستور ویژه برای تکمیل طرح های نیمه تمام فقط در سواحل مکران ۳۵۰ روستا به شبکه آبرسانی متصل شدند این کارهای بزرگ جای قدردانی دارد و از دولت و به ویژه وزارت نیرو نهایت سپاس را دارم.
از افتتاح ۱۷ پروژه صنعت برق تا آغاز عملیات لولهگذاری برای آبرسانی از دریای عمان
در این سفر ۱۷ پروژه صنعت برق افتتاح شد و بر این اساس ۱۴ هزار خانوار استان از برق بهرهمند می شوند. همچنین در جریان سفر آیت الله رئیسی عملیات لولهگذاری انتقال آب دریای عمان به سه استان سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و خراسان رضوی آغاز شد.
بنابر اعلام مسئولان و مجریان، برای اجرای این طرحها حدود هزار و ۷۰۰ کیلومتر لولهگذاری خواهد شد که آب خلیج فارس و دریای عمان را به استانهای تعیین شده، منتقل میکند.
طرح انتقال آب از دریا جزو طرحهای کلان تعریف شده برای تامین بخشی از کسری آب در دالان شرق کشور است که اجرای آن از آبان سال ۱۴۰۰ آغاز شد و طبق تفاهمنامههای منعقد شده، آب انتقالی به استانهای خراسان رضوی و خراسان جنوبی در بخش صنعت به مصرف خواهد رسید، اما این آب در سیستان و بلوچستان برای تامین مصارف آشامیدنی نیز پیشبینی و طبق برنامه زمانبندی شده، این طرح با سرمایهگذاری ۳ میلیارد یورویی تا پایان سال ۱۴۰۴ به بهرهبرداری خواهد رسید.
با توجه به افتتاح طرح های متعدد در حوزه آب و برق، سفر رئیس جمهور به سیستان و بلوچستان علاوه بر جنبه دیپلماتیک به لحاظ زیرساختی نیز از اهمیت زیادی برخوردار است.
پیگیری پروژه راهبردی توسعه سواحل مکران
اهمیت دریا و نقش آن در اقتصاد و سیاست دنیا غیرقابل انکار و توجه به آن نیز ضروری است. تاریخ سیاسی جهان گواهی میدهد که کشورهایی که راهبرد دریاگرایی داشتهاند؛ قدرتمند و توسعه یافته شدهاند. ایران به دلیل برخورداری از سواحل طولانی در خلیج فارس و دریای عمان از موقعیت جغرافیای ممتازی نسبت به سایر همسایگانش برخوردار است. از سویی دیگر متاسفانه مناطق شرق و جنوب شرقی ایران به دلیل انزوای جغرافیایی همواره مورد بیتوجهی در سیاستهای کلان ملی قرار گرفته است. بدین منظور یکی از بهترین راهبردهای آمایشی پیشرو برای توسعه و امنیت در این منطقه، اتصال نواحی شرقی به بندر چابهارو سواحل مکران است. این مساله همواره مورد توجه تاکید دولت سیزدهم قرار داشته و در ان سفر نیز مورد توجه ریس جمهور قرار گرفت.
در این سفر رئیس جمهور از مجتمع پتروشیمی نگین مکران در منطقه آزاد چابهار بازدید کرد و از نزدیک در جریان آخرین وضعیت توسعه این مجمتع بزرگ پتروشیمی قرار گرفت.طرح عظیم شهرک پتروشیمی مکران در ساختگاهی به مساحت بیش از ۱۲۰۰ هکتار با طول تقریبی ۴.۴ و عرض ۲.۵ کیلومتر در حوزه سواحل مکران در حال اجرا است.
موقعیت استراتژیک این منطقه و نزدیکی به بازارهای مصرف بزرگ دنیا از طریق اتصال به آبهای آزاد و توجیهات اقتصادی ناشی از آن اهمیت این پروژه را دوچندان مینماید.
این پروژه فراملی با هدف توسعه صنعت به ویژه صنعت پتروشیمی در منطقه سیستان و بلوچستان، ایجاد اشتغال و ارتقای شاخصهای امنیتی و با هدف جذب سرمایهگذاری در استان سیستان و بلوچستان آغاز شده است.
این مجتمع مشتمل بر واحدهای اوره آمونیاک، متانول، متانول آمونیاک، انواع پلیاتیلن، الفین، آروماتیک، MEG، MTP و کریستال ملامین با ظرفیت تولیدی بالغ بر ۲۶ میلیون تن در سال است.
آیتالله رئیسی عصر پنج شنبه با فعالین پیشرفت و آبادانی مکران هم نشست داشت. رئیس جمهور در این دیدار با اعلام برنامه های دولت برای توسعه مکران، این سواحل را دارای ظرفیتهای بسیار بالا دانست و اظهار داشت: این منطقه همواره مورد توجه کارآفرینان، سرمایهگذاران و دغدغهمندان نسبت به آینده درخشان ایران بوده و کمتر مقام و رئیس دولتی بوده که در دیدارهای خارجی دو سال اخیر با بنده اشارهای به ظرفیتهای منطقه مکران نکرده باشد.
دلجویی از خانواده های حادثه تلخ نماز جمعه زاهدان
رئیس جمهور در شامگاه پنجشنبه و در آخرین برنامه سفر یک روزه خود به استان سیستان و بلوچستان در نشستی صمیمانه با سران طوایف و معتمدین استان به گفتگو نشست. دیداری که رئیس جمهور در آن نکات مهمی را بیان کرد.
حادثه تلخ نماز جمعه زاهدان، از جمله محور های گفت گوی رئیس جمهور با سران طوایف سیستان بود. رئیس جمهور این باره گفت: درآن مقطع وزیر کشور را مأمور کردم تا با سفر به این استان، هم عوامل این حادثه را شناسایی و با آنها برخورد کند و هم کسانی که در این حادثه مظلوم واقع شدند مورد دلجویی قرار بگیرند. بعد از آن هم گروههای مختلفی برای سرکشی به همه خانوادههای آسیبدیده اعزام شدند و بنده هم شخصا مترصد فرصتی هستم که از این خانوادههای محترم و عزیز دلجویی کنم و این توجه مقطعی نخواهد بود بلکه مستمرا ادامه خواهد داشت.
آیت الله رئیسی همچنین در صحبت های خود گفت که نگذاریم سودجویان با جرائم سازمان یافته، امنیت سیستان و بلوچستان را مخدوش کنند.
پرونده این سفر آیت الله رئیسی به استان سیستان و بلوچستان با گفت وگوی بی واسطه با مردم این استان در شامگاه پنج شنبه بیست و هشتم اردیبهشت ماه بسته شد. این دیدارها و بازدیدها، قطعاً برای مردم منطقه، نقطه امید روشنی خواهد بود از این که عالیرتبهترین مسئولان اجرایی کشور دردها و رنجهای آنان را از نزدیک لمس کرده و دستورات لازم برای رفع آنان را صادر کردهاند.
ارسال دیدگاه