اهمیت انجام تست‌های غربالگری جنین برای تمامی مادران باردار

به گزارش انجمن دکترای علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی ایران، حمیدرضا خرم خورشید دکترای تخصصی ژنتیک پزشکی و سخنران بیستمین کنگره کشوری و چهاردهمین کنگره بین المللی ارتقاء کیفیت خدمات آزمایشگاهی تشخیص پزشکی ایران که در روزهای ۲۶ الی ۲۹ اردیبهشت ماه در مرکز همایش‌های برج میلاد برگزار می‌شود، با اشاره به حساسیت و ویژگی تست‌های غربالگری جنین، اظهار کرد: در برنامه‌های غربالگری جنین دو شاخص اصلی، حساسیت (DR) و اختصاصیت (FPR) به عنوان شاخص‌های اصلی شناخته می‌شوند و از آنجا که برنامه‌های غربالگری در سطح کل جامعه انجام می‌گیرد این دو شاخص باید توسط وزارت بهداشت یک کشور تعیین و به مراکز انجام دهنده ابلاغ شود.

خرم خورشید با بیان این موضوع که تعیین این دو شاخص به عوامل متعددی مانند امکانات، هزینه‌ها و عوامل دیگر در یک جامعه بستگی دارد، افزود: در کشور ما غربالگری ناهنجاری‌های کروموزومی در دو زمان سه ماهه اول بارداری (Combined Test) و سه ماهه دوم بارداری (Quadruple test) برای مادر باردار می‌تواند انجام شود.

این سخنران بیستمین کنگره کشوری و چهاردهمین کنگره بین المللی ارتقاء کیفیت، ادامه داد: طی چند سال اخیر آزمایش NIPT نیز به‌عنوان یک تست غربالگری ناهنجاری‌های کروموزومی در سه ماهه اول و دوم برای مادران باردار انجام می‌شود که به‌صورت کلی دارای حساسیت ۹۹درصدی برای تشخیص سندروم داون که شایع‌ترین و شناخته شده‌ترین ناهنجاری کروموزومی و شایع‌ترین علت ژنتیکی عقب ماندگی ذهنی به شمار می‌رود، است.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی به انواع تست‌های غربالگری جنین در ایران اشاره کرد و گفت: اکنون در کشور ما تست‌های غربالگری جنین در موارد اصلی همچون غربالگری ناهنجاری‌های کروموزومی، غربالگری مسمومیت باردرای، غربالگری آناتومیکال جنین و نقص لوله عصبی، و غربالگری ناهنجاری‌های قلبی جنین با انجام اکوکاردیوگرافی جنین در طول زمان بارداری مادر انجام می‌شود.

خرم خورشید با توصیه به انجام تست‌های غربالگری جنین برای تمامی خانم‌های باردار، گفت: طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی برنامه‌های غربالگری روش‌هایی آسان، ارزان و در دسترسی هستند که قبل از بروز علائم بالینی شانس بروز بیماری‌های مورد نظر را تعیین و امکان تشخیص زودهنگام آنها را فراهم می‌نمایند، این برنامه‌ها در سطح یک جامعه طراحی می‌شوند و برای بیماری‌هایی مورد استفاده قرار می‌گیرند که شیوع بالایی داشته باشند، امکان شناسایی و تشخیص زودهنگام آنها وجود داشته باشد و امکان انجام مداخلات بالینی نیز برای آنها باشد.

وی با اشاره به قوانین جدید برای منع غربالگری جنین که می‌تواند سلامت جنین و مادر را به مخاطره اندازد، یادآور شد: اقدام به انجام تست‌های غربالگری جنین از توصیه‌های سازمان بهداشت جهانی است که در بسیاری از کشورهای دنیا از جمله کشور ما از سال‌ها پیش در حال انجام است و تاثیر به سزایی در ارتقا سطح سلامت کشور داشته است.