پیشرانهای اقتصادی؛ فرصتی برای توسعه ملی مطرح شد:
پاداش: نقش دولت در تبدیل بنگاههای کوچک به بزرگ اقتصادی تنظیمگری و سیاستگذاری است
تهران (پانا)- معاون هماهنگی اقتصادی و زیربنایی معاون اول رئیس جمهوری اظهار کرد کار دولت در تبدیل بنگاههای کوچک اقتصادی به بنگاههای بزرگتر تنها تنظیمگری و سیاستگذاری است و هنر شرکتهای پیشران پیوند شرکتهای کوچک به بنگاههای بزرگتر است.
حمید پاداش، معاون هماهنگی اقتصادی و زیربنایی معاون اول رئیس جمهوری در همایش پیشرانهای اقتصادی؛ فرصتی برای توسعه ملی اظهار کرد: باید بررسی کرد که چگونه میتوان شرکتهای کوچک را به شرکتهای بزرگ پیوند داد و در این میان وظیفه دولت تنها تنظیمگری و سیاستگذاری است.
وی افزود: هنر شرکتهای پیشران اقتصادی آن است که در تبدیل شرکتهای کوچک به بزرگ نقشی مهم ایفا کنند و از رهآورد آن کارآفرینی و افزایش تولید را به همراه داشته باشند.
علی سرزعیم، استاد دانشگاه علامه طباطبایی نیز در این همایش گفت: ۹۰ هزار بنگاه ثبت شده در کشور وجود دارد که از این میزان، تعداد بنگاههای بین ۱۰ تا ۵۰ شاغل، ۲۲ هزار بنگاه و بنگاههای بیش از ۵۰ نفر، ۶ هزار و ۵۰۰ بنگاه است.
وی افزود: از نظر اشتغال در کل بخش صنعت، ۸ میلیون نفر شاغل وجود دارد که ۲ میلیون نفر از این میزان در بنگاههایی با زیر ۱۰ نفر شاغل و ۱ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر در بنگاههای بیش از ۵۰ نفر شاغل هستند.این آمار نشان میدهد که ۶ میلیون نفر از شاغلان بخش صنعت در بنگاههای کوچک هستند.
سرزعیم عنوان کرد: در مطالعات توسعه صنعتی به این نتیجه رسیدهایم که عمده اشتغال در بنگاههای کوچک اما عمده ارزش افزوده در بنگاههای متوسط و بزرگ است.
کارشناس مسائل اقتصادی تصریح کرد: بنگاههای بزرگ آنقدر مهم هستند که قابلیت تخفیف گرفتن و کاهش هزینه تمامشده را دارند و همچنین امکان رقابتپذیری بالاتر را نیز خواهند داشت.این در حالی است که بنگاههای کوچک و متوسط نمیتوانند از خاصیت مقیاس استفاده کنند اما بنگاههای بزرگ این امکان را دارند.
وی ادامه داد: در ۸ سال اخیر نکتهای که مورد توجه واقع شده است تابآوری بنگاههای اقتصادی است تا بتوانند شوکهای احتمالی را کنترل کنند.
سرزعیم خاطر نشان کرد: تجربههای جهانی نشان داده است که بنگاههای بزرگ، تابآوری بالاتری دارند و امکان انجام تحقیق و توسعه در آنها دستیابی به نوآوری را افزایش میدهد.این در حالی است که عدم سرمایهگذاری در بخش تحقیق و توسعه، نوآوری را برای واحدهای کوچک و متوسط غیرممکن میکند.
وی ادامه داد: نوآوری موجب میشود تا محصولات جدید با قابلیت رقابتپذیری بالاتر و افزایش سهم از بازار تولید شود.
کارشناس مسائل اقتصادی تصریح کرد: اروپا به دلایلی از آمریکا عقب مانده است که مهمترین دلیل آن، امکان ترجمه راحتتر دانش به نوآوری در اقتصاد آمریکا است.
سرزعیم با تاکید بر اینکه جذب فناوری جدید بسیار حائز اهمیت است، عنوان کرد: بنگاههای اقتصادی باید بتوانند فناوریهای جدید را جذب کنند و تولید خود را با آن تطبیق دهند. طبیعی است که این کار در بنگاههای اقتصادی کوچک سختتر است و این شرایط ضرورت تبدیل بنگاههای کوچک به بزرگتر را ضروری کرده است.
تا وقتی که از اقتصاد خودمان محافظت نکنیم نمیتوانیم سهمی از اقتصاد دنیا بگیریم
در ادامه این نشست یونس ژائله، فعال اقتصادی با اشاره برخی تجارب خود در حوزه تولید گفت: ما در طی ۴۴ سال گذشته مدام رانت توزیع کردیم. در حوزههای مختلف و الان شرایط به چنین وضعیتی رسیده است. درعین حال که نیاز است شرکتهای جهانی بسازیم که برای اقتصاد کشور توسعهآفرینی کند وضعیت سرمایهگذاری ما در دنیا به شدت ناچیز است و اصلا قابلتوجه حتی نسبت به همسایگان هم نیست.
وی ادامه داد: ما در کشوری زندگی میکنیم که همه چیز بینظم است و در بخشهای مختلف به انحای مختلف سرمایهها را هدر میدهیم. ما میتوانیم حداقل چندین زنجیره تولید کنیم که زمینه را برای توسعه و بزرگ کردن اقتصاد ایران فراهم کنند. پس از این مرحله و دیدن نتیجه میتوان بقیه مراحل را پیش برد.
مدام دنبال مقصر بیرونی میگردیم
در ادامه این نشست مرتضی سلطانی دیگر فعال اقتصادی گفت: همه سرمایه تمام بنگاههای بزرگ ما یک درصد سرمایه یک مگاپروژه در سطح دنیا نیست و توجه به این نکته مهم است. همه میدانیم توانمندیها و شرایط سرزمینی ما برای تولید بینظیر است اما چه میشود که این همه برند و بنگاه از بین میروند؟ الان شرکتهای خودروسازی ما در حال ورشکستگی است و راهکار مسئولان این است که اینها را بازخرید کنیم درعین حال که باید و ضروری است که یک بازنگری اساسی در این سیاستها رخ دهد. در یک فضای گفتمانی میتون یک تحلیل تجربی ارائه داد که بخشی از مشکل را حل کند.
وی گفت: ۴۰ سال است که ما خودمان را درگیر واژه حمایت کردهایم و اصلا ادبیات تولیدمان با همه دنیا متفاوت است و آدمهای عجیب و غریبی شدهایم. کسانی حتی ادبیات ابتدایی تولید را نمیدانند اما از نبود حمایت در بحث تولید میگویند. نه این راه و روش تولید نیست. مدام دنبال مقصر بیرونی میگردیم. ریشه بخشی از مشکلات بنگاههای ما از بیرون است اما بخش عمده در درون خود بنگاه است و نمیتوان این موضوع را انکار کرد. الان وقتی محصولی ایران و با کیفیت وارد میشود مردم میگویند خیلی خوب و باکیفیت است اما اگر با همین کیفیت ادامه دهد و کیفیت را کاهش ندهد. این موضوع بسیار مفهوم و معنی دارد. در این سالها بارها ارزپاشیها شکل گرفت و افرادی بزرگ شدند بدون اینکه از خود بپرسند چگونه بزرگ شدند و بعد هم اجازه ورود به افرادی که دانش دارند هم نمیدهند. همه مقصریم، همه با هم مقصریم.
دولت موظف است فضا را برای فعالیت بخش خصوصی فراهم کند
علی اوتارخانی، رئیس موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی نیز در این میزگرد در جمعبندی این نشست از ضرورت تدوین سند تحول صنعت سخن گفت.
وی در این باره گفت: پیشتر رئیس جمهوری در جلسه با کارآفرینان از ضرورت ایجاد سند و برنامه صنعت سخن گفته و تاکید کرده که باید این برنامه و سند ایجاد شود و الان در حال اجراییشدن است آنهم در تدوینی متفاوت و با همکاری خود تولیدکنندگان و کارآفرینان. هدف دولت توسعه اقتصادی پایدار و ثبات اقتصادی است که این هدف بدون کمکگرفتن از تولید امکانپذیر نیست.
وی ادامه داد: در سندی که در حال تدوین است به آسیبّهای اسناد پیشین پرداخته شد و هدف این است که از سه سند پیشتر هم حتما استفاده ببرد.
اوتارخانی گفت: مسئله اساسی این است که ما باید بهگونه ای اقتصاد کشور را ساماندهی کنیم که تکانه بیرونی نتواند اثرگذار باشد. هیچ کشوری نتوانسته کشور دیگری را توسعه دهد چون توسعه اصلا وارداتی نیست. درباره ما دشمنی برخی کشورها مثل امریکا هم هست که کار توسعه را سختتر هم میکند اما ضروری است که این اقتصاد و سند را تکانههای بیرونی در امان نگه داریم.
وی در پایان هم گفت: اینکه مجموعهای مانند مجمع کارآفرینان بتواند سند صنعت خصوصی کشور را تدوین کند یک رسالت به گردن ما است که از این سند حمایت کنیم و راه را برای این تدوین این سند فراهم کنیم. ما هنوز نمی دانیم چه تعداد بنگاه بزرگ باید داشته باشیم یا اینکه مسیر توسعه چه نیازهایی دارد که برای آن برنامهریزی کنیم. اینکه ما بگوییم اقتصاد بخش خصوضی و اقتصاد بخش دولتی از آن گزارهایی است که ضدتوسعه است. ما امروز باید بتوانیم زنجیرههای همکاری را بین تمام فعالان صنعتی کشور شکل دهیم و هیچ کسی نباید فضا را برای زیست دیگری تنگ کند. دولت موظف است فضا را برای فعالیت بخش خصوصی فراهم و مسیر رشد را تسهیل کند.
دومین میزگرد با عنوان «تجارب جهانی درباره پیشران های اقتصاد مولد» در حالی برگزار شد که حمیدرضا غزنوی، دبیرکل مجمع کارآفرینان ایران این خصوص گفت: در سال۱۹۷۶ اتفاقات خاصی در کرهجنوبی رخ داد. ابتدا صنایع مزیتدار مشخص شدند که بیشتر آن شرکتها خانوادگی بود و با تهیه برنامه ای پنج سال در هر دوره، شرکتی با زمینه بزرگ شدن تحت حمایت قرار گرفتند. سامسونگ و ال جی محصول حمایتهای آن روزهای کرهجنوبی هستند که بی شک در صورتی که این حمایت ها از بخش دولتی صورت می گرفت شاهد چنین نتایج درخشانی نبودیم.
وی افزود: در کره جنوبی شرکتهای پیشران را سرداران مبارزه با فقر برای کودکان در مدارس کرهجنوبی معرفی میکردند در حالی که کشور ما موضوع پیشرانها به هیچ عنوان ویلویت نیست زیرا استراتژی صنعتی وجود ندارد. برناه صنعتی با حضور هر وزیر تغییر پیدامیکند و هیچ حامی حقوقی مثل مجلس شورای اسلامی ندارد.
در ادامه ابراهیم سوزنچی، استاد دانشگاه شریف بیان کرد: در شرایطی که چین و کره جنوبی را به عنوان دو کشور موفق مورد قبول داریم باید تمامی اقدامات این دو کشور را بررسی و زیر ذره بین قرار دهیم تا نسبت به اقدامات آن ها نیز الگو برداری صحیحی داشته باشیم.
در حوزه های زیادی حرف برای گفتن داریم
علایی طباطبایی، معاون سازمان توسعه تجارت نیز در این همایش درباره تجارب جهانی در مواجه با پیشرانهای اقتصاد مولد اظهار کرد: راه ورود به بازارهای جدید جز از طریق حمایت از پیشرانهای اقتصادی نیست. ما الان در سازمان توسعه تجارت خلا چنین استراتژیهایی را حس میکنیم. اگر بتوان این پدیده را درست تبیین کنیم به نتایجی برای برون رفت از وضعیت کنونی دست خواهیم یافت.
وی ادامه داد: در حال حاضر محصولات پایه معدنی، نفتی و کشاورزی عمده صادرات کشور را تشکیل میدهند. آیا توانمندی کشور همین مقدار است؟ بنده معتقدم که در حوزههای بسیاری حرف برای گفتن داریم و صنعت داخلی کارآمدی داریم اما در بحثهای پیرامون صادرات اصلا مناسب عمل نکردیم. رویکرد ما فعال نیست و صادرات ما را افراد طبق ویلویت خود شکل میدهد.
به گفته این صاحب نظر اقتصادی، همگرایی در بخش صنعت وجود ندارد و نه تنها همگرایی نداریم بلکه به صورت واگرا عمل میکنیم. من هیچ صنفی را تاکنون ندیدم که برنامه ثابت برای صادرات داشته باشند. راهبرد کشورهایی همچون کرهجنوبی و ژاپن این است که هیچ شرکت صادرکنندهای حق ورود به بازارهای جهانی را ندارد و باید با برند مشخص حضور پیدا کرد.
به گفته وی، شرکتهای متعددی در حوزه خودروسازی در کرهجنوبی وجود دارد اما تنها دو شرکت پیشرو هستند زیرا استراتژی مشخص را پیروی میکنند. ما چقدر باید هزینه دهیم تا درک کنیم که به صورت جمعی حرکت کنیم. در برخی از حوزهها اگر بخواهیم که از ابتدا شروع کنیم باید در نقطه زیر صفر قرار گیریم. بسیاری از رویدادهای نمایشگاهی داخل کشور هم حتی همگرایی تولیدکنندگان را شاهد نیستیم. تا زمانی که این مسائل حل نشود بخشهای بعدی نیز توفیقی حاصل نخواهند کرد.
در کشور ترکیه هیچ سرمایه دار و کارآفرینی پول خود را به خارج از کشور بیرون نبرده است
در ادامه علی چگینی، مدیرکل دیپلماسی اقتصاد مقاومتی وزارت امورخارجه گفت: من دانشجوی اقتصاد و بازاری زاده هستم و کاملا رنج تولید را درک میکنم. کشورهایی که یک زمانی هم تراز ما بودند را درحال حاضر مشاهده کنیم آماری بهتری دارند. در زمان کارداری بنده در ترکیه شاهد بودم که زمانی کسی با لیر کار نمیکرد و ساختار اقتصاد این کشور در حال فروپاشی بود. اما مردم لیر را پرچم کشور خود دانستند و دلار خود را به لیر تبدیل کردند.
وی با تاکید بر اینکه در کشور ترکیه هیچ سرمایه دار و کارآفرینی پول خود را به خارج از کشور بیرون نبرده است، گفت: رویکرد حمایت از بخش خصوصی و پیشران های اقتصادی در کشورهای دیگر عملی شده است و از قانون و لایحه مدت زیادی است که عبور کردهاند. در این کشور گوش شنوا برای پذیرفتن صحبتهای بخش خصوصی وجود دارد. ما به عنوان بخش دولتی کاردار بخش خصوصی هستیم. رهبر انقلاب فرمودند که اقتصاد را مردمی کنید. دولت نباید مانعی در کار تولید باشد و ما به یک مفاهمه ملی در این خصوص نیاز داریم. علویه بر کرهجنوبی کشورهای آفریقایی هم سراغ پیشرانهای اقتصادی رفتهاند. ما دیگر نمیتوانیم اقتصاد کشوری مثل آفریقای جنوبی را نادیده بگیریم. ۱۹۷۹ حجم اقتصاد هند و ایران برابر بود اما هم اکنون صحبت از ۵ تریلیون دلار است.
به گفته چگینی، نقش پیشرانهای اقتصادی در جهت رسیدن به چنین جایگاهی پر رنگ بود و درحال حاضر ادعای اقتصاد سوم جهان را دارند. الگوی چین، هند، ترکیه، کرهجنوبی و غیره شاید تماما به درد ما نخورد اما نقشه راهی را برای ما مشخص میکنند. ما باید بویرمندی را در کشور ایجاد کنیم که در کشور پیشران اقتصادی داریم. ما پیشرانان قوی و فوق العادهای داریم و باید قبول کنیم. بخشهای اقتصادی کشور همگرایی لازم را ندارند و همدیگر را نمیشناسند. مجمع کارآفرینان ایران باید گسلهای ایجاد شده را درمان کند و بداند که راهحل داخلی دارد.
ارسال دیدگاه