حذف اعتبارات حوزه آموزش‌وپرورش از محل هدفمندی یارانه‌ها در بودجه ۱۴۰۲

صادق ستاری‌فرد در اولین نشست خبری خود با اشاره به این موضوع که بودجه برش یک ساله تمدن یک ملت است، گفت: بودجه بالاترین سند سیاستی و مالی یک کشور است و اگر بخواهیم بدانیم یک کشور چگونه اداره می‌شود باید بودجه‌اش را بررسی کنیم. در قانون اساسی نحوه تدوین و فرایند بررسی بودجه مشخص شده و به قدری مهم است که چند اصل مهم در قانون اساسی برای آن پیش‌بینی شده است.

وی با خاطرنشان کردن اینکه بودجه باید براساس اسناد و قوانین بالادستی تدوین، طراحی و در نهایت تصویب شود، اظهار کرد: نهادهایی برای نظارت بر اجرای بودجه پیش‌بینی شده و دیوان محاسبات مسئول نظارت بر حسن اجرای بودجه است اما در حوزه آموزش و پرورش باید گفت که این وزارت‌خانه بزرگترین دستگاه اجرایی کشور است و ۹۷۱ هزار پرسنل شاغل و ۳۸ هزار بازنشسته مشغول به خدمت دارد، همچنین ۱۶ میلیون و ۲۰۰ هزار دانش آموز را در اختیار دارد که از این جهت جامعه هدف حداکثری دارد. در سال ۱۴۰۱ به‌رغم همه سختی‌هایی که وجود داشت و بعد از دوره پرفشار آموزش مجازی و غیرحضوری ناشی از کرونا و سه سال وقفه آموزش حضوری، مدارس میزبان دانش آموزان بودند. نیازها به اقتضای شرایط تغییر کرده بود و می‌طلبید زیرساخت‌های مورد نیاز تامین شود.

معاون برنامه‌ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: در حوزه نیروی انسانی اتفاقات بزرگی افتاد، در دوره کرونا اغماض می‌شد اما آموزش حضوری ایجاب می‌کرد دقت نظر خاصی در کلاس بندی و تامین معلم وجود داشته باشد، سازمان اداری و استخدامی همراهی خوبی در این زمینه داشت و مجوز ۳۴ هزار و ۸۰۰ سهمیه استخدامی اخذ شد که آموزش و پرورش حدود ۲۱ هزار نفر از این تعداد را جذب کرد. همچنین از محل به کارگیری بازنشستگان و حق‌التدریس شاغلان و بازنشستگان جبران کسری نیرو داشتیم که ۱۰۴ هزار نفر از این دو محل با آموزش و پرورش همکاری کردند.

معاون وزیر آموزش و پرورش درخصوص تخصیص ۳۰ درصدی اعتبارات کیفیت بخشی در سال جاری ابراز نگرانی کرد و بیان کرد: آموزش و پرورش توقع داشت که سازمان برنامه و بودجه در این رابطه همکاری خوبی داشته باشد اما متاسفانه محقق نشد.

وی در ادامه با اشاره به اجرای طرح تثبیت و تعمیق یادگیری گفت: متاسفانه تا امروز سازمان برنامه و بودجه برای تخصیص مصوبه ۱۵۰۰ میلیارد تومانی که ستاد مقابله با کرونا پیش بینی کرده بود اقدامی نکرده و همراهی نداشته است.

ستاری‌فرد در ادامه به تصویب قانون نظام رتبه بندی معلمان بعد از ۱۱ سال وقفه اشاره کرد و یادآور شد: تا امروز ۲۲ هزار میلیارد تومان از بودجه پیش‌بینی شده ۳۸ هزار میلیاردتومانی برای رتبه بندی تخصیص داده شده است. همچنین ۷۲ هزار بازنشسته در سال ۱۴۰۰ داشتیم که ۱۵ آذرماه جاری پاداش پایان خدمتشان تسویه شد و از این حیث همراهی سازمان برنامه را شاهد بودیم. باید بگویم که نیازمند چرخش تحولی در حوزه بودجه‌ریزی در حوزه آموزش و پرورش هستیم.

وی افزود: به علت نواقصی که در اجرا و پرداخت حقوق همکاران در سنوات گذشته وجود داشت، از جمله پرداخت مطالبات معلمان خارج از کشور که دیوان عدالت، آرائی را در این خصوص صادر کرد سازمان برنامه و بودجه ۲۰ درصد از ردیف‌های اعتباری وزارتخانه را کسر کرد که موجب کندی در اجرای برخی برنامه‌های ما شد. باید در این زمینه برای سال آینده فکری کرد و این مطالبات از ردیف های اصلی وزارتخانه پرداخت نشود.

ستاری‌فرد با بیان اینکه برای سال آینده رقم پیشنهاد شده برای بودجه وزارت آموزش و پرورش ۲۴۲ هزار میلیارد تومان پیش بینی شد که نسبت به سال جاری، ۲۱ درصد رشد داشته است، تصریح کرد: خوشبختانه بعد از ۱۱ سال از اجرای سندتحول بنیادین که هیچ ردیف اعتباری پیش بینی نمی‌شد، ردیفی به نام اجرای سندتحول درنظر گرفته‌ شد اما انتظار ما این است رقم پیش‌بینی شده در مجلس افزایش یابد. نکته مهم درباره لایحه سال آتی این است که بودجه استقرار رتبه‌بندی را در دل ردیف اصلی حقوق و مزایا دیده‌ شده.

معاون وزیر آموزش و پرورش با خاطرنشان کردن این موضوع که ۱۸۱ هزار میلیارد تومان حقوق فرهنگیان در استان‌ها است، اظهار کرد: آموزش و پرورش در حوزه اعتبارات تملک سرمایه‌ای و عمرانی کمبودهایی پیدا کرده است. اعتبارات عمرانی کل کشور ۲۶ درصد است، اما اعتبارات عمرانی آموزش و پرورش ۳۱ درصد کمتر از سال گذشته شده است، اعتبارات سازمان نوسازی نیز با کاهش ۱۵ درصدی مواجه‌ شده که امیدواریم به طور ویژه در مجلس مورد توجه باشد.

وی ادامه داد: سهم بودجه آموزش و پرورش از بودجه عمومی دولت برای سال آتی ۱۱.۲ درصد است که سهم در سال ۱۴۰۰، حدود ۱۰ درصد، در سال ۱۴۰۱ حدود ۱۲.۹ درصد و برای سال ۱۴۰۲ حدود ۱۱.۲ درصد است. انتظار ما این است که این عدد به ۱۵ درصد برسد.

ستاری‌فرد با تاکید روی این موضوع که سهم بودجه دستگاهی آموزش و پرورش نسبت به بودجه همه دستگاه‌ها ۱۵ درصد است، عنوان کرد: این موضوع نشان‌دهنده توجه دولت به آموزش و پرورش است. در لایحه بودجه سال آتی سهم هزینه‌های غیرپرسنلی حدود ۲.۶ درصد است که باعث می‌شود در اجرای برنامه‌های کیفیت بخشی با مشکل مواجه شویم. این نگرانی زمانی بیشتر می‌شود که همین بودجه هم دیرهنگام تخصیص یابد.

معاون برنامه‌ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش همچنین به حذف اعتبارات حوزه آموزش و پرورش از محل هدفمندی یارانه‌ها پرداخت و تصریح کرد: وزارت آموزش و پرورش در سال ۱۴۰۱ حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان اعتبار از تبصره ۱۴ هدفمندی داشت که برای بودجه ۱۴۰۲ حذف شده، این موضوع آموزش را در حوزه‌هایی چون ایاب و ذهاب، مدارس شبانه‌روزی و... با مشکل مواجه می‌کند.

ستاری‌فرد در ادامه با بیان اینکه آموزش و پرورش سال گذشته ۱۸ هزار و ۷۰۰ کلاس درس با تراکم بالای ۴۰ نفره داشت که به واسطه افزایش جمعیت دانش آموزی به دلایلی چون افزایش جمعیت اتباع رخ داده و با همه تلاش‌ها به ۱۶ هزار و ۶۰۰ کلاس درس رسیده است. کاهش اعتبارات حوزه عمرانی می‌تواند مشکلات ما را در این حوزه بیشتر و عدالت تربیتی را دچار خدشه کند. سهم این دانش آموزان از معلم در هرکلاس درس در چنین شرایطی چقدر است؟. نرم تراکم کلاس باید ۲۳ نفر باشد.

وی با تصریح این موضوع که ۱۳۵ هزار دانش آموز مقطع متوسطه اول در کلاس‌های مختلط مشغول به تحصیل هستند، گفت: مقام عالی وزارت دستور دادند هیچ کلاس مختلط متوسطه دومی نباید وجود داشته باشد که این موضوع اجرا شد اما خب در متوسطه اول مشکل داریم و بالغ بر ۸۴۰۰ کلاس درس متوسطه اول مختلط داریم. چنین موضوعاتی کیفیت و عدالت را خدشه دار می‌کند.

معاون وزیر آموزش و پرورش افزود: ۴۹ هزار مدرسه سرایدار ندارند و سرانه زیست شبانه روزی دانش‌آموزان در مدارس شبانه روزی، روزانه ۱۹ هزار تومان است. در حال حاضر ۴۰۰ هزار دانش آموز شبانه روزی داریم. متاسفانه باید بگویم سرانه پرورشی روزانه هر دانش آموز به اندازه یک حبه قند هم نمی‌شود و ۴۰ تک تومان است. کل اعتبار پرورشی ۱۰ ماه اخیر، ۲۵۰ میلیارد تومان بوده‌است.

ستاری‌فرد افزود: در دوره کرونا ۲ درصد به نرخ آسیب‌های اجتماعی دانش آموزان اضافه شد، چون بچه ها محصول فضای مجازی شدند، اکنون هم هراتفاقی می‌افتد مدرسه را تعطیل می‌کنند، اینگونه که نمی‌شود آموزش و پرورش را اداره کرد. تولیت نظام تعلیم و تربیت بر اساس بند ۲ سیاست های کلی تحول در آموزش و پرورش با آموزش و پرورش است، اما عده‌ای در بیرون نشسته‌اند و می‌خواهند تصمیم بگیرند مدارس کی باز باشد و کی بسته باشند که عدالت در آموزش را نابود کرده است.

او یادآور شد: آموزش و پرورش را یک ماه تعطیل کردند، اما قانون هوای پاک اجرا نمی‌شود. نمی‌توانیم تربیت دانش آموزان را به فضای مجازی بسپاریم. تبعات تعطیلی مدارس در دوران کرونا کم نبود، وقتی تعطیل می‌کنیم کسی که دسترسی دارد استفاده‌ می‌کند، اما کسی که دسترسی ندارد نابود می‌شود.

معاون برنامه‌ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه برای اجرای سندتحول ۴۴۰ میلیارد تومان پیش بینی شده اما نیاز ما حداقل ۲۰۰۰ میلیارد تومان است، بیان کرد: برای احیای امور تربیتی و حوزه پرورشی باید بگوییم که در سند انتظار برگزاری شش اردو برای هر دانش آموز (۹۰ میلیون روز اردو) را خواسته‌اند و به طور کلی نیازمند ۲۰۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای این حوزه هستیم در حالی که ۴۳۰ میلیارد تومان دیده شده است. ۱۴۳۰ میلیارد تومان برای آسیب‌های اجتماعی در لایحه دیده‌اند اما دستگاه آن مشخص نیست و پیشنهاد ما این است که به آموزش و پرورش تخصیص یابد.

وی ادامه داد: برای ایجاد باشگاه دانش پژوهان جوان بودجه‌ای لحاظ نشده است. برای جذب بازماندگان از تحصیل کار خوبی با عنوان طرح شهید محمودوند آغاز شده و تعداد بازماندگان براساس آخرین آمار، ۹۱۱ هزار نفر است که برای جذب اینها ۱۸۰۰ میلیارد تومان برآورد اعتبار شده و باید به آن توجه کرد. برای تغذیه شبانه روزی‌ها و ایاب و ذهاب دانش آموزان در مناطق محروم ۷۰۰ میلیارد تومان تخصیص گرفتیم که همین در لایحه سال آتی دیده نشده و پیشنهاد ما این است که یک درصد از اعتبارات هدفمندی را برای این امر ببینند.

وی ادامه داد: از ۲۰۰۰میلیارد تومان سهم آموزش و پرورش در مالیات برارزش افزوده سال ۱۴۰۱ تنها ۴۰ میلیارد تومان به ما تخصیص داده‌اند که عدد اندکی است. در سال ۱۴۰۲ هم این سهم پیش بینی نشده است. پیشنهاد دیگر ما این بود که برای آموزش و پرورش جهت تامین امنیت و ارتقای برگزاری امتحانات نهایی و ایجاد سابقه تحصیلی در لایحه مبالغی را تخصیص دهند ولی اعتباری در لایحه بودجه سال آتی پیش بینی نشد. امیدواریم مجلس کمک کند اعتبار لازم برای این امر لحاظ شود.

ستاری‌فرد به بی بهره بودن پرسنل آموزش و پرورش از رفاهیات و پرداخت‌های مناسبتی اشاره کرد و گفت: باید این موارد برای همه کارکنان دولت عادلانه توزیع و پرداخت شود. دولت لایحه ای در این زمینه در دست دارد.

معاون برنامه‌ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش در ادامه این نشست به کسری اعتبارات ۱۵۰۰ میلیاردی امسال برای پرداخت حق الزحمه همکاران خرید خدمات گفت: مطالبات سال گذشته تا خرداد جاری را پرداخت کرده ایم اما شرمنده‌ایم که چهارماه امسال پرداختی به آنها نداشته‌ایم که پیگیر تامین آن هستیم. برای سال آینده نیز ۱۵۰۰ میلیارد تومان کسری خواهیم داشت.

این مقام مسئول درباره صدور احکام رتبه‌بندی معلمان جدید نیز خاطرنشان کرد: نومعلمان که بعد از ابلاغ قانون، استخدام شدند، مشمول رتبه بندی می‌شوند. با تصویب هیئت ممیزه به این جمع بندی رسیدیم تا احکامشان صادر شود.

ستاری‌فرد در پاسخ به سوالی درخصوص وضعیت معلمان جدیدالورود به آموزش و پرورش از محل آزمون استخدامی که چهارماه به کلاس درس رفته‌اند، ولی در گزینش پذیرفته نشده و در نتیجه احکامشان هنوز صادر نشده اظهار کرد: دانشجومعلمانی هستند که تاییدیه گزینش آنها نیامده، قانون گزینش معلمان می‌گوید هرگونه صدور احکام و پرداخت وجه منوط به تایید گزینش است. همکاران جدید الاستخدام ( چه ماده ۲۸ و چه سایر طرق که متعهد هستند) حتما باید تاییدیه گزینش بگیرند و بعد از تاییدیه احکامشان صادر می‌شود.

معاون برنامه‌ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش در پاسخ به سوالی دیگر درباره محرومیت برخی معلمان از رتبه‌بندی در برخی استان‌ها اظهار کرد: در آیین نامه رتبه بندی چهار دسته صلاحیت عنوان شده است. در بخش شایستگی عمومی حداقل امتیاز برای کسب رتبه ۱۵۰ از ۳۰۰ است و هرکدام از مشمولان که ۱۵۰ امتیاز را کسب نکنند رتبه پنجگانه نمی‌گیرند و اگر همکاری یکی از رتبه‌های یک تا پنج را احراز نکند به مدت یک سال مزایای رتبه یک را مشمول می‌شود و بعد از یکسال مجدد ارزیابی می‌شود. اگر بعد از یک سال صلاحیت لازم را کسب نکند رتبه بندی اش قطع خواهد شد. این صراحت آیین نامه است.

وی درخصوص توزیع شیر رایگان در مدارس نیز تصریح کرد: اعتبار شیر مدارس در بودجه ۱۴۰۱ دیده شده بود اما تخصیص نداشت. برخی استان ها از اعتبارات خودشان به صورت حداقلی این‌کار را انجام دادند. در لایحه بودجه ۱۴۰۲ بودجه ای برای شیر مدارس دیده نشده است.

معاون وزیر آموزش و پرورش در پاسخ به پرسشی در رابطه با اینکه آیا آزمون استخدامی در سال جاری برگزار می‌شود؟ گفت: آزمون داریم، اما روش جدیدی را دنبال می‌شود تا سازوکار جذب نیروی جدید و باکیفیت فراهم شود، هنوز این روش‌ها نهایی نشده‌ و این پیشنهادها باید در شورای سازمان اداری - استخدامی به تصویب برسد. موضوع جذب نیروی انسانی بسیار واجد اهمیت است و باید برای آن زمان بگذاریم و آن را به عنوان برنامه جدی دنبال کنیم.