امیرعبداللهیان: در قبال هرگونه تصمیم اتحادیه اروپا پاسخ متقابل و موثر داده خواهد شد
تهران (پانا) - وزیر امور خارجه با بیان اینکه جمهوری اسلامی مذاکره، گفت‌وگو و تعامل سازنده اتحادیه اروپا و ایران را بهترین گزینه می‌داند تاکید کرد در قبال هرگونه تصمیم دیگر اتحادیه اروپا، پاسخ متقابل و موثر داده خواهد شد.
حسین امیرعبداللهیان در ششمین کنفرانس تاریخ روابط خارجی که در مرکز مطالعات وزارت امور خارجه برگزار شد، گفت: در شرایط کنونی برای کاهش التهابات و مناقشات، بازگشت به مذاکرات احترام آمیز و تمرکز بر کارکردهای دیپلماسی پیش‌نیاز نیل به ثبات و آرامش است. جمهوری اسلامی ایران از توانمندی‌های گسترده‌ای برخوردار است که نادیده انگاشتن آن از سوی هر قدرتی می‌تواند هزینه تجاوزگری در امور منطقه را افزایش دهد.
وی با بیان اینکه در مقاطعی تلخ و زمان‌های خاص به دلیل ضعف نظام‌های حاکم و یا عدم همبستگی ملی ایران، دستگاه دیپلماسی نتوانسته در چهارچوب روندهای مذاکراتی از منافع ملی خود به خوبی صیانت کند، افزود: وابستگی یا توهم شناختی نسبت به قدرت‌های بزرگ و استعمارگر زمینه بروز این‌گونه پدیده‌های شوم و خسارت‌بار را رقم زده است. قدرت‌های استعماری در ادوار مختلف از این غفلت و وابستگی سود برده‌اند و سرزمین‌هایی را از پیکره ایران جدا کرده‌اند، خاطر‌نشان کرد: برابر این دست‌اندازی‌ها در گذشته، نهاد دیپلماسی ایران با همه کم‌توجهی و بی‌مهری‌ها و دخالت‌های پیوسته پیرامونی آن سران قدرت را به چالش کشیده و اهتمام بر آن داشته تا با اتکا به قواعد سیاست و حقوق بین‌الملل مانع تجاوز‌ها و دستاوردها به حاکمیت ملی و تمامیت ارضی کشور شود. در طول تاریخ ایران رجال کم‌دانش یا وابسته به عامل پیشبرد اغراض بیگانگان تبدیل شده و در تلاش بودند تا از درون انسجام جبهه دیپلماسی را هدف قرار دهند اما مردان میهن‌پرست در آسمان دیپلماسی ایران کم نبوده‌اند.
وزیر امور خارجه یادآور شد: خیانت‌ورزی و غرض‌ورزی برخی در مقاطعی چون عهد وزارت و صدر اعظمی میرزا تقی‌خان امیرکبیر سبب شد تا اسباب ایجاد نظم داخلی، متنوع‌سازی دامنه روابط و اجرای موازنه در تنظیم مناسبات خارجی متوقف شود اما هرگز و تکاپوی دیپلماسی متوقف نشد.
وی به اشغال خاک ایران در شهریور ۱۳۲۰ توسط قوای متجاوز متفقین اشاره کرد و اظهار داشت: ایران در بستر دو سده تکاپوی دیپلماتیک برای حفظ حقوق و حاکمیت خود تجارب بسیار آموخته و اصول مذاکراتی متنوعی را به‌کار بسته است و ضروری است درباره یک این نمونه‌ها و مصادیق پژوهش‌های همه‌جانبه و البته منصفانه صورت پذیرد.
امیر عبداللهیان بر ضرورت کسب تجربه و آگاهی از گذشته تاکید کرد و افزود: در مسیر پیشرو و در استمرار مذاکرات دیپلماتیک لازم است با اطلاع از اصول و قواعد و ارزیابی و آسیب‌شناسی دستاوردهای پیشینیان به توان گام‌های عملی در مسیر تحقق حداکثری منافع ملی کشور برداشت زیرا دنیای امروز بدون تردید برای عبور از بحران‌های فراگیری که صلح و امنیت جهانی را تهدید می‌کند به گفتگو و مذاکره و دیپلماسی بیش از هر زمانی نیازمند است.
وی با یادآوری اینکه بی‌توجهی به حقوق ملت‌ها و نادیده انگاشتن تمامیت ارضی و حاکمیت کشورها سیاست همیشگی نظامات جهانی و قدرت‌های سلطه‌گر بوده است، افزود: به موازات تقویت ساختارهای دفاعی می‌توان در مسیر بازدارندگی و تضمین استمرار منافع ملی و مصالح یکایک آحاد ایرانیان منشاء اثر بود؛ دیپلماسی و میدان بال‌های همراه و هم‌افزایی‌های پرنده تیز پرواز قدرت و اقتدار ایران و ایرانی است.
امیرعبداللهیان ادامه داد: قدرت دفاعی در تعاریف امروزی برگرفته از دو مولفه قدرت سخت و قدرت نرم است و دیپلماسی با کارکردهای متنوع از جمله در ابعاد دیپلماسی عمومی و دیپلماسی رسانه‌ای، فرهنگی علمی و پارلمانی در کنار ابعاد سخت نقش موثری در تثبیت قدرت دفاعی جمهوری اسلامی ایران دارد.
وی با یادآوری این نکته که دیپلماسی یک بازوی دفاعی نتیجه‌بخش و البته کم‌هزینه و موثر است که اگر به‌خوبی کار کند می‌تواند مانع از زیاده‌خواهی سلطه‌گران و تامین حداکثری منافع ملی و امنیت ملی کشور شود، گفت: از ابتدای دولت سیزدهم کوشش بر آن بود تا در چهارچوب دکترین سیاست خارجه متوازن دیپلماسی پویا و تعامل هوشمند بتوان منافع جمهوری اسلامی ایران را با جهان بیرونی دنبال کرد.
امیرعبداللهیان با تاکید بر اینکه در دولت سیزدهم مذاکرات دیپلماتیک با اتکا به اصول سه‌گانه عزت، حکمت و مصلحت نظام انجام می‌شود، حاصل آن را در یک سال و نیم گذشته اقدامات اثربخش در تعامل با سایر کشورها دانست که اسناد آن مدون و مبادله شده است و در مسیر اجرایی شدن قرار دارند.
وی نگاه به همسایگان و آسیا را اولویت رویکرد تعاملی جمهوری اسلامی ایران برشمرد و افزود: در مذاکرات دیپلماتیک اصل بر اجرای اسناد مبتنی بر سرعت و دقت عمل توأمان است.
رئیس دستگاه دیپلماسی خطاب به پژوهشگران و دیپلمات‌های حاضر در این نشست گفت: در جهان امروز با بحران‌های ساخته‌شده از سوی قدرت‌های بزرگ و دخالت‌های فرامنطقه‌ای، زمینه برای رشد افراط‌گرایی در جغرافیا جهانی فراهم شده است. جمهوری اسلامی ایران معتقد است در شرایط کنونی برای کاهش التهابات و مناقشات بازگشت به مذاکرات احترام‌آمیز و به دور از زیاده‌خواهی و تمرکز بر کارکردهای دیپلماسی و پیش نیاز نیل به ثبات، آرامش و توافقات تعهدآور است. جمهوری اسلامی ایران در شرایط کنونی و در مقایسه با تاریخ گذشته خود از توانمندی‌های گسترده و متمایزی برخوردار است؛ نادیده انگاشتن این توانمندی‌ها از سوی هر قدرتی می‌تواند هزینه‌های تجاوزگری و دخالت در امور منطقه را به‌شدت افزایش دهد. ایران به ماموریت حفظ صلح و تامین امنیت پایدار منطقه‌ای و جهانی پایبند است و مسئولانه می‌کوشد این پیام را ترویج و تبیین کند؛ از سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران در صیانت از حاکمیت، منافع و تمامیت ارضی خود کوچکترین تردیدی نداشته و نخواهد داشت.
وی با ابراز امیدواری از اینکه این کنفرانس بتواند به اهداف خود در شناسایی و تدوین قواعد دستاوردها و ابتکارات ایرانی در حوزه مذاکرات دیپلماتیک دست یابد، از اهتمام یکایک اساتید و صاحب‌نظرانی که در این کنفرانس نسبت به تولید محتوای جدید اهتمام خواهند ورزید، صمیمانه تشکر کرد.
وزیر امور خارجه در ادامه به برخی چالش‌های جهانی در حوزه سیاست خارجی اشاره کرد و نخستین آن را جنگ اوکراین برشمرد و گفت: مواضع ما در این خصوص روشن بیان شده است؛ بهانه‌ای که برخی از کشورهای غربی در حوزه حمایت ایران از یک طرف جنگ به آن متوسل می‌شوند، بهانه و اظهاراتی کاملا بی‌اساس است زیرا جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه همکاری‌های متنوعی از جمله در حوزه دفاعی دارند.
وی با تاکید بر اینکه ایران دیپلماسی و مذاکره سیاسی را تنها راه‌حل در بحران‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای می‌داند، تاکید کرد: ما در جنگ اوکراین در کنار هیچ یک از طرفین جنگ نیستیم؛ من به آقای بورل در مذاکرات در اردن به صراحت گفتم که بیش از ۱۲ میلیارد دلار تاکنون با پول و سرمایه کشورهای غربی وارد اوکراین شده اما ایران را متهم می‌کنید و در موضوع پهپادها رفتاری غیرواقع بینانه و غیرمنصفانه در خصوص ایران دارید.
امیر عبداللهیان تاکید کرد: ما مخالف تسلیح هر یک از طرفین در جنگ اوکراین هستیم؛ جمهوری اسلامی ایران ضمن توجه به ریشه‌های جنگ در اوکراین از تمامیت ارضی کشورها از جمله اوکراین دفاع کرده و به همین دلیل ما جدایی شبه جزیره کریمه و مناطق جدید از اوکراین را به رسمیت نشناخته‌ایم و به تلاش‌های خود در سطح ریاست جمهوری و وزارت خارجه برای توقف جنگ، برقراری آتش بس و تمرکز طرفین درگیر بر مذاکره و راه‌حل سیاسی ادامه می‌دهیم.
وزیر امور خارجه قطعنامه اخیر غیرالزام آور پارلمان اروپا را نوعی مداخله در امور داخلی کشورمان برشمرد و گفت: از حدود دو ماه پیش همزمان با تحرکات خارجی و دامن زدن به اغتشاشات در داخل کشورمان توسط مداخله‌گران خارجی و سوء استفاده آنها از عواطف مردم در فوت یک دختر ایرانی، موضوع قرار دادن نام سپاه پاسداران در لیست به اصطلاح تروریستی اتحادیه اتحادیه اروپا مطرح شد.
وی ادامه داد: در گفت‌وگو با آقای بورل و رایزنی سفرای جمهوری اسلامی ایران با مقامات کشورهای اروپایی و نیز سازمان ملل متحد، در این خصوص به اتحادیه اروپا هشدار جدی داده شد که اگر در خصوص یک نهاد مهم حاکمیتی جمهوری اسلامی که نقش بسیار مهمی در سال‌های گذشته به ویژه در حوزه مبارزه با تروریسم و داعش در منطقه داشته و این نقش همچنان ادامه دارد، بخواهند اقدامی انجام دهند پاسخ ایران قوی و موثر و متقابل خواهد بود.
امیر عبداللهیان تاکید کرد: مجموعه تلاش‌های دیپلماتیک به این نتیجه منجر شد که در حوزه اروپا در پایین‌ترین سطح در پارلمان اروپایی بیان احساسات تند و اظهارات شتابزده برخی از نمایندگان این پارلمان را شاهد باشیم و قطعنامه‌ای صادر شد که از منطق و چارچوب‌های حقوق بین‌الملل و منشور ملل متحد قویاً فاصله دارد. مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تصریح می‌کند که ایده‌ای برای قرار دادن سپاه در لیست به اصطلاح تروریستی اروپا وجود ندارد.
وی به حضورش در جلسه غیرعلنی مجلس در این زمینه اشاره کرد و اظهار داشت: در این جلسه شاهد بودم فضای مجلس بسیار ملتهب است و آنها به سمت تصمیماتی قوی و بازدارنده حرکت می‌کنند.
وی بار دیگر با دعوت از سران اروپایی برای فاصله گرفتن از اظهارنظرهای احساسی و به دور از عقلانیت، ابراز امیدواری کرد که در عرصه دیپلماسی و سیاست خارجی برخی از کشورهای اروپایی عقلانیت حاکم شود و سیاست خارجی در دو طرف اروپایی و ایران مجبور به پرداخت هزینه‌های سنگین‌تر نشود.
وزیر امور خارجه با استناد به اظهارات اخیر آقای بورل اظهار داشت: این امر نشان می‌دهد که اتحادیه اروپا به دنبال این است که به سمت گام‌های پرهزینه حرکت نکند.
امیر عبداللهیان خاطر نشان کرد: صرف نظر از مداخلات برخی کشورهای اروپایی و غربی و دمیدن آنها بر اغتشاشات و تشویق آشوبگران در ایران، جمهوری اسلامی مذاکره و گفت‌وگو و تعامل سازنده اتحادیه اروپا و ایران را بهترین گزینه می‌دانند اما در قبال هرگونه تصمیم دیگر اتحادیه اروپا پاسخ متقابل و موثر داده خواهد شد.
ارسال دیدگاه