اما و اگرهای آب‌گیری سد «چمشیر»

سد «چم‌‌شیر» در ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر دوگنبدان در استان کهگیلویه و بویراحمد و روی رودخانه زهره در مراحل پایانی ساخت قرار دارد و شمارش معکوس برای آبگیری آن نگرانی‌ها را درخصوص تکرار یک فاجعه دوچندان کرده است. سدی که روی سازند گچساران، یعنی همان سازندی که سد گتوند روی آن بنا شده، ساخته شده است. اکنون سد چم‌شیر در آستانه آبگیری است. این خبر با وجود اینکه هنوز وزارت نیرو نظر نهایی خود را اعلام نکرده است به گوش می‌رسد. علی سلاجقه، رئیس سازمان حفاظت محیط‌ زیست نیز در حاشیه جلسه هیات دولت گفته بود تا وزارت نیرو نتایجش را درباره آبگیری سد چم‌شیر ندهد، نمی‌توان پاسخی داد.

هر چند هدف از احداث این سد، آب‌دهی به اراضی کشاورزی در پایین‌دست استان کهگیلویه همچنین بوشهر و تامین آب شرب برای مردم این مناطق بوده است اما مخالفان این پروژه معتقدند خساراتی است که بر منطقه تحمیل می‌شود بسیار فراوان است.

ایرج حشمتی، معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست در جمع خبرنگاران درخصوص ابهامات مربوط به آبگیری و بهره‌برداری از سد چمشیر گفت: سد چمشیر یکی از سدهای بزرگ کشور است که وزارت نیرو آن را با هدف بهبود اراضی زیر کشت در پایاب استان های خوزستان و بوشهر و نیز تولید الکتریسیته، روی رودخانه زهره احداث کرده است و این سد تاکنون حدود ۹۴ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.

معاون سازمان حفاظت محیط‌زیست افزود: موضوعاتی از قبیل واقع شدن دریاچه سد در یک میدان نفتی با چندین چاه نفت و اختلافات فنی و کارشناسی فی مابین دو وزارتخانه نفت و نیرو موجب ایجاد اخلال در ادامه پیگیری برای آبگیری از سد شده است. علاوه بر این مطرح شدن موضوع وجود احتمالی سازندها و لایه های دارای نمک در محدوده پیرامونی و دریاچه سد نیز از جمله ابهاماتی بوده است که بحث شوری احتمالی آب دریاچه سد را در آینده افزایش داده است.

وی درباره بهره‌برداری یا آبگیری از سد چمشیر گفت: با توجه به بررسی‌های صورت گرفته مقرر شده است تا بررسی‌های تکمیلی برای تداخل هرچه کمتر میدان نفتی، بهره برداری اصولی و استاندارد از چاه های نفت و نیز بررسی‌های تکمیلی مربوط به میزان حق‌آبه زیست محیطی رودخانه زهره بر مبنای سه سناریوی خشکسالی، ترسالی و نرمال و ارایه جدول رهاسازی ماهانه حقابه در قالب سه سناریوی تعیین شده توسط وزارت نیرو و عوامل اجرایی سد صورت پذیرفته و پس از ارایه نتایج اطمینان بخش آن، نسبت به آبگیری یا بهره برداری از طرح اقدام شود.

حشمتی خاطرنشان کرد: تا زمان مشخص شدن ابهامات و نیز ارایه گزارش بازنگری شده حق‌آبه رودخانه توسط وزارت نیرو، سازمان حفاظت محیط زیست برای انجام نظارت‌ها و پایش‌های معمول اقدام خواهد کرد. سازمان حفاظت محیط زیست اجازه تکرار گتوند دوم را نخواهد داد و حتما باید نتایج ارزیابی مطالعات در دریاچه سد چمشیر به تایید مراجع ذی‌صلاح برسد و تا اطمینان حاصل نشود، این سازمان هیچ مجوزی برای آبگیری نخواهد داد.