هفته فیلم و عکس دفتر تهران به ایستگاه پایانی رسید

به گزارش روابط عمومی انجمن سینمای جوانان ایران، چهارمین و آخرین روز از هفته فیلم و عکس دفتر ویژه تهران چهارشنبه اول تیرماه با نمایش یک باکس از فیلم‌های کوتاه آغاز شد. پس از پایان نمایش فیلم‌ها، نشست انتقال تجربه با حضور فیلمسازان مهمان سعید نجاتی و تی‌یام یابنده و پس از آن کارگاه «تجربه‌های کم هزینه» با سخنرانی کاوه قهرمان در بنیاد سینمایی فارابی برگزار شد.

توضیحات کاربردی تی‌یام یابنده و سعید نجاتی درباره پخش فیلم و حضور در فستیوال‌ها

تی‌یام یاینده در نشست انتقال تجربه گفت: فیلمسازی هم با پول و هم بدون پول قابل ارزش است. بودجه بالا شاید فیلم را خوش کیفیت کند ولی ممکن است که موفق نشود و برعکس آن هم اتفاق می‌افتد. اگر صادقانه بخواهم بگویم، فیلمی که بودجه بالایی نداشته باشد و بخواهد کیفیتش خود باشد، باید پیش تولید قوی داشته باشد و کارگردان باید تسلط کاملی به محتوای کار داشته باشد تا هزینه ها بالا نرود.

وی که سابقه پخش‌کنندگی بین‌المللی دارد، در ادامه به لحاظ اهمیت مساله پخش فیلم در فستیوال‌های بین المللی و نوع برخورد با پخش‌کننده، توضیح داد: شماری از فستیوال‌های آنلاین که به دلیل کرونا ظهور یافته‌اند، فستیوال نیستند در واقع دورهمی آنلاین هستند که هر ماه فیلم‌ها را پخش می‌کنند و همه فیلم‌ها پذیرفته می‌شوند ولی نمی‌شود به آنها افتخار کرد پس باید شناخت خوب و کافی نسبت به فستیوال‌ها و روند پخش پیدا کنیم. در بحث شناخت، صادقانه بگویم فیلم‌هایی که در جشنواره کن جایزه می‌گیرند باید دید که کارگردان آنها بعدها کجا می‌روند و مقایسه کنیم با فیلم‌هایی که به جشنواره کلرمونت فرانسه می‌روند و چه اندازه در فستیوال‌های بعدی موفق خواهند بود؛ یعنی اگر شما تخصصا در یک جشنواره اسکار کوآلیفای مانند کلرمونت فرانسه که برای فیلم کوتاه دایر شده است، فوکوس کنید و موفق شوید مسیر جشنواره‌ای آن مشخص خواهد بود، این فستیوال نسبت به جشنواره کن در زمینه فیلم کوتاه امتیاز بالاتری دارد.

این فیلمساز خاطرنشان کرد: نکته دیگر که سطح جشنواره را مشخص می‌کند احترام به فیلمساز است چون شما به عنوان فیلمساز با شرکت دادن فیلم خود به آن جشنواره اعتبار می‌دهید و آن فستیوال شکل می‌گیرد. مورد دیگری که میتوان به آن اشاره کرد این است که در فستیوال‌ها، جایزه مبحث مهمی نیست، بلکه حضور شماست که اهمیت دارد و به تعداد خبرنگارهایی که در آن فستیوال هستند برای شما امتیاز حساب می‌شود، چرا که همه جهان شما را به عنوان فیلمساز خواهند شناخت و این حائز اهمیت است.

وی گفت: نکته دیگر در پخش فیلم این است که شما هوشمند خواهید بود اگر بتوانید فیلم خود را در پنج قاره پخش کنید و فوکوس شما فقط روی یک قاره نباشد و از این طریق است که شما به عنوان فیلمسازی معرفی می‌شوید که با فیلم خود توانسته است با چند قاره در جهان ارتباط بگیرید پس مسیر برای یافتن تهیه کننده بین المللی برای فیلم بعدی شما باز خواهد شد. بنابراین بحث حضور در فستیوال‌ها مهم و مثبت است حتی اگر جایزه نگیریم.

یابنده بیان کرد: بزرگترین معضلی که بین پخش‌کننده و فیلمساز وجود دارد این است که بین آنها رابطه مستقیمی نیست. پخش‌کننده باید بعد از هر پروسه زمانی شما را آپدیت نگه دارد و شما را در معرض تمام اتفاقات قرار دهد و پاسخگو باشد و شفاف‌سازی کند.

سعید نجاتی نیز در ادامه سخنان تی‌یام یابنده گفت: به نظر من فستیوال بازی نوعی معضل شده است؛ خبرنگارها در این زمینه به فیلم کوتاه کمک زیادی و فیلم کوتاه را پرزنت کردند، ولی در عین حال بیشتر خبرگزاری‌ها از فستیوال‌های خوب خبری ندارند و هر خبری در مورد پذیرفته شدن فیلم‌ها در فستیوال‌ها را کار می‌کنند، در صورتی که بزخی از آنها اصلا ارزشمند نیستند. امروزه کسانی هستند که به راحتی فستیوال ایجاد می‌کنند، پول می‌گیرند و بدون دیدن فیلم جایزه می‌دهند و به راحتی کلاهبرداری می‌کنند و ما بدون اینکه از این روند مطلع باشیم با قرار گرفتن در این جریان، فستیوال بازی می‌کنیم.

وی تصریح کرد: صادقانه بگویم اگر شما در فستیوالی حضور نداشته باشید قطعا آن فستیوال، فستیوال خوبی نخواهد بود. زمانی که شما در فستیوالی حضور پیدا کنید، می‌توانید با مدیران فستیوال‌های دیگر در سراسر جهان ارتباط بگیرید و فیلم خود را برای حضور در فستیوال‌های دیگر پرزنت کنید. اگر شما این موارد را ندانید حتی اگر به فستیوال هم بروید یک بازنده خواهید بود. البته سفر خوب است تا در گعده فیلمسازی قرار بگیرید و مشاهده کنید که چگونه فیلم می‌سازند.

این فیلمساز و مدرس سینما در ادامه توضیح داد: نکته مهم دیگر، این است که بعضی از فیلمسازان ما این ذهنیت را دارند که فیلم بسازند تا به فلان فستیوال بروند؛ این تفکر به شدت منزجرکننده است در صورتی که ما فیلم می‌سازیم تا لذتش را ببریم و ورود به فستیوال در وهله بعدی قرار می‌گیرد. مساله دیگر، دخیل بودن سلیقه در انتخاب فیلم‌ها در فستیوال‌ها است. دیده شده که فیلمی به عنوان مثال در جشنواره کن حضور داشته است ولی در جشنواره دیگر حتی پذیرفته هم نشده است، چراکه سلیقه آن جشنواره نبوده است. اگر ما این نکته را متوجه شویم، درک خواهیم کرد که اگر فیلم ما در جشنواره ایکس پذیرفته نشده است دلیل بر بد بودن آن نیست بلکه به این معناست که در سلیقه آن جشنواره نیست.

فیلمسازی پارتیزانی چیست؟

پس از دقایقی استراحت، کارگاه «تجربه‌های کم هزینه» با حضور کاوه قهرمان آغاز شد. کاوه قهرمان گفت: مساله مهم در حال حاضر این است که چرا کمتر و سخت‌تر فیلم می‌سازیم؟ من فکر می‌کنم که اگر دانشگاه یا انجمن سینمای جوان بخواهد در پروسه فیلمسازی در سال ۲۰۲۲ به شما کمکی کند، این است که یک عده آدم را که همفکر و هم‌مسیر با هم هستند، در کنار یکدیگر قرار بدهد. اگر ما منتظر این هستیم که از لحاظ تئوریک چیزهایی را یاد بگیریم به خطا رفته‌ایم زیرا به قدر کافی منبع برای آموختن است و به راحتی می‌توان از طریق اینترنت از فیلم‌هایی که موجود است چیزهای زیادی را در این زمینه یاد بگیرم. پس باید از این موقعیت دانشگاه یا مدرسه فیلم استفاده کنیم با آدم های همفکر و هم مسیر تعامل کنیم و فیلم بسازیم تا زبان خود را بشناسیم، کشف کنیم، خطا کنیم تا زبان مسیر خود را پیدا کنیم و نکته مهم این است که برای این خطا کردن پول خرج نکینم.

وی با بیان اینکه خوب است تجربه بکنیم ولی کم هزینه باشد، اظهار کرد: باید خودمان را به سطحی از دانش برسانیم که با هزینه کم بتوانیم فیلم بسازیم چرا برای فیلم اول ما باید آقای ایکس به عنوان فیلمبردار باشد؟ چرا باید حتما از فلان دوربین استفاده کنیم؟ متوسط فیلم‌هایی که در طول سال تولید می‌کنیم ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ فیلم است. پس نزدیک به ۴۰۰۰ فیلمساز بالقوه داریم و تنها ارگانی که می‌توانم بگویم که برای فیلم کوتاه هزینه می‌کند انجمن سینمای جوان است که باز هم محدودیت‌های خودش را دارد.

قهرمان با طرح این پرسش که چرا باید برای ساخت فیلم به دنبال پول باشیم؟ گفت: ما به عنوان فیلمساز فیلم کوتاه بیاییم و آن شکلی از فیلمسازی را تجربه کنیم که در همه دنیا همان روند را انجام داده اند و خروجی‌شان تعداد زیادی فیلمساز فیلم بلند بوده است. من دوست دارم در اینجا از اصطلاح فیلمسازی پارتیزانی صحبت کنم؛ این نوع فیلمسازی از دهه ۵۰ در سینما باب می‌شود و از همان ایده جنگ‌های پارتیزانی می‌آید و چطور میشود به موازات این سیستم منظم حرفه‌ای که به اندازه سلاح دارد تعلیم دیده و می‌جنگد؛ یکسری آدم معمولی با یک آرایش غیر حرفه‌ای بتوانند بجنگند. فیلمسازان معروفی فیلم اول خود را اینگونه ساختند و به معنای فیلم غیر حرفه‌ای نیست بلکه به معنای شکل متفاوتی از نگاه به فیلم است. این شکل برای شما استقلال می آورد این استقلال سخت است ولی شدنی است.

وی گفت: معتقدم تا زمانی که می‌توانید خودتان همه چیز را یاد بگیرید و تجربه کنید یعنی زمانی که من می توانم با نرم افزار تدوین کار کنم چه نیازی به تدوینگر است من باید تدوین بلد باشم، من باید نور را بشناسم، باید لنز را بشناسم. من توصیه می‌کنم یکبار یک فیلم را فیلمبرداری کنید حتی اگر خراب شد ولی حتما انجام دهید و ایده فیلمسازی پارتیزانی را تا اینجا به کار ببرید.

در پایان، مراسم اختتامیه هفته فیلم و عکس دفتر ویژه تهران آغاز شد. در این مراسم، سعید پوراسماعیلی، طیبه فلکیان، محمدتقی عسگری و جمعی از هنرمندان و اساتید و مدرسان دفتر ویژه تهران شامل مسعود امینی تیرانی، عماد خدابخش ، سعید نجاتی، علیرضا دهقان، تی‌یام یابنده، پویان شعله ور، مریم اسمی خانی، کاوه مظاهری، کاوه قهرمان، مسعود حاتمی، هادی معنوی‌پور، مجید دهقان، داود رضایی، حافظ آهی، بابک بهرام، آرمین ایثاریان و امیر جوزدانی حضور داشتند که از آنها تجلیل شد.

همچنین از فیلمسازانی که به عنوان هنرجو در دفتر تهران آموزش دیده‌اند، نیز تحلیل به عمل آمد که اسامی آنها عبارتند از: امیرحسین صمیمی، آرمین اعتمادی، آوا قهرمانی‌فر، حامد قاسمی، سعید زمانیان، معین ضرابی، محسن نجفی مهری، فرید حاجی، فرهاد غریبی، فرزین طاهری، شاهین حق شعار، مهدی شاهسواری، سودابه کامرانی، مهدی باقری، الیکا عبدالهی، محمود پوینده.

در پایان، از دو کارمند باسابقه دفتر ویژه تهران؛نرگس هوشنگ و امیرعلی حاتمی نیز قدردانی شد.

چهارمین هفته فیلم و عکس دفتر ویژه تهران از یکشنبه ۲۹ خرداد الی چهارشنبه اول تیرماه ۱۴۰۱ در بنیاد سینمایی فارابی برگزار شد.