در گفت‌وگو با پانا؛
نرگس یزدانیار: دوست دارم توسعه دهنده فرهنگ، کار و کارآفرینی باشم
تهران (پانا) - مدیر هنری نشر پنگوئن از حال و هوای سی و سومین دوره نمایشگاه بین المللی کتاب تهران گفت و معضلات چاپ و نشر در ایران را مورد بررسی قرار داد.
نرگس یزدانیار ، هنرمند طراح گرافیک و مدیر هنری نشر پنگوئن که در نمایشگاه کتاب تهران حضور دارد، دارای مدرک فوق دیپلم رشته گرافیک از دانشکده فنی و حرفه‌ای دختران دکتر شریعتی و فارغ التحصیل رشته گرافیک، شاخه تصویرسازی از دانشکده فرهنگ و هنر است و سابقه فعالیت به عنوان طراح گرافیک و مدیر هنری شرکت‌های تبلیغاتی، طراحی لوگو برای بولتن‌های خبری و طراحی لوگو برای جشنواره فیلم کوتاه تهران را در کارنامه دارد و در زمینه‌های مختلفی همانند عکاسی، صفحه آرایی و غیره طبع آزمایی کرده است.
یزدانیار در گفت‌وگو با پانا از علاقه‌اش به مقوله گرافیک از دوران هنرستان و تجربیات گوناگونی که مرتبط با این مبحث پشت سر گذاشته است، گفت و عنوان کرد: «به مرور، تصمیم گرفتم با توجه به تجربیاتی که داشتم برای خودم کار کنم و ایده‌های خاص خودم را نشر بدهم تا بقیه بتوانند از آن‌ها لذت ببرند از اینرو، در کنار همسرم، محمد قدیانی که در زمینه چاپ کتاب فعال است، فعالیت نشر پنگوئن از سال ۱۳۹۵ همزمان با ایده‌پردازی‌ها راجع به سازوکار انتشارات آغاز شد؛ سپس مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را دریافت کردیم، به سراغ انتخاب آثار مد نظر برای چاپ رفتیم و کوشیدیم کتاب هایی را انتخاب کنیم که ارزنده و ارزش خواندن باشند.»
وی افزود: «با مترجمان قوی‌ای کار کردیم که همه آن‌ها جوان هستند؛ اکثر آن‌ها خارج از کشور زندگی می‌کنند و ساکن کشورهای دیگری هستند. در انتخاب کتاب ها برای ترجمه، وسواس خیلی زیادی به خرج می‌دهیم و درباره لزوم ترجمه آن‌ها با مترجمان به بحث و گفتگو می‌نشینیم زیرا آثار محبوب بسیاری در جهان وجود دارند که هنوز در ایران منتشر نشده اند.»
این ناشر درباره چندمین دوره حضور در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران گفت: «موقعی که مجوز انتشارات به دست ما رسید، خیلی قوی وارد این حوزه شدیم تعداد کتابهای چاپ شده و موضوعات کتاب در آن سال مورد توجه برگزارکنندگان رویداد قرار گرفت هرچند به علت اینکه چند عنوان کتاب کمتر از حدنصاب داشتیم، نمایندگی انتشارات در نمایشگاه را به نشر دیگری اعطا و به صورت مشترک با آن‌ها شرکت کردیم تا اینکه در سال ۱۳۹۸، به تنهایی توانستیم در نمایشگاه کتاب غرفه بگیریم و شرکت کنیم که خوشبختانه، فروش خوبی هم داشتیم.»
وی ادامه داد: «بخشی از مخاطبانی که در آن سال در نمایشگاه به سراغ کتاب ها می‌آمدند، در باغ کتاب تهران عناوین دیگری را خریده بودند و خوششان آمده بود بنابراین مراجعه می‌کردند تا بقیه عناوین مجموعه آثار منتشره از یک نویسنده را تهیه کنند. آن‌ها با تعلق خاطر به طراحی جلد و محتوای درون کتابها با شناخت کامل نسبت به نشر پنگوئن سراغ ما را می‌گرفتند.»
یزدانیار درباره تاثیر اپیدمی کرونا بر فعالیت نمایشگاه کتاب تهران بیان کرد: «بعد از ۱۳۹۸، اپیدمی کرونا به وقوع پیوست و نمایشگاه به شکل حضوری برگزار نشد ولی ما کوشیدیم در نمایشگاه‌های استانی و همچنین، مجازی شرکت کنیم که بهمن ماه ۱۴۰۰ آخرین آن‌ها پیش از نمایشگاه کتاب در اردیبهشت سال جاری بود. در حال حاضر، نشر پنگوئن هم در بخش حضوری و هم در بخش مجازی نمایشگاه کتاب تهران فعالیت دارد.»
وی درباره تفاوت میزان فروش کتابهای این انتشارات به شکل حضوری و به شکل مجازی عنوان کرد: «نکته خوبی که نشر پنگوئن دارد اینکه با وجود نوپا بودن در سراسر ایران شناخته شده بدین طریق که فقط قشر خاصی از استان تهران مخاطب آثار نیستند؛ مخاطبان تهرانی بسیاری از نمایشگاه کتابهای پنگوئن را حضوری خرید می‌کنند و کتابخوانهای پرشمار دیگر استانها کتابها را به شکل مجازی سفارش می‌دهند و به دست آن‌ها می‌رسد زیرا به علت بُعد مسافت و دیگر مسائل، شرایط شرکت در رویداد را ندارند. زمانی که کرونا نبود و هنوز نمایشگاه مجازی نشده بود، خوانندگان از دیگر استانها در نمایشگاه حضور می‌یافتند و کتاب ها را خریداری می‌کردند.»
این هنرمند طراح گرافیک تذکر شد: «مخاطبانی که در نمایشگاه حضور پیدا می‌کنند، به نسبت کسانی که مجازی سفارش می‌دهند، با توجه به اینکه با کتابها بیشتر در بطن رویداد در ارتباط هستند و بالطبع، تعامل بهتری بین آن‌ها و ناشر به وجود می‌آید، همیشه تعداد خریداران حضوری بیشتر از مجازی است.»
وی در مورد هویت بصری کتابها بیان کرد: «از آنجا که خودم در زمینه گرافیک فعالیت می‌کنم، بهترین کاری که می‌توانستیم انجام بدهیم این بود که به هویت بصری کتابها بها بدهیم. انتشارات پنگوئن در زمینه‌های مختلفی همچون نمایشنامه، داستان کوتاه، داستان علمی، ادبیات داستانی، ادبیات کلاسیک و داستان و شعر فارسی فعالیت می‌کند که با توجه به سبک و هویت آثار تمام یونیفرم‌های طراحی شده برای هر بخش به یک شکل و در یک راستا طراحی شده است تا مخاطبان تمایزی میان داستان کوتاه با دیگر مجموعه‌های این نشر قائل شوند و با چشم بتوانند مجموعه موردنظرشان را به راحتی پیدا کنند و در میان آن‌ها دنبال کتاب دلخواه بگردند.»
یزدانیار درباره سبک‌های هنری مورد استفاده در تصویرسازی طرح جلدها گفت: «بستگی به داستان ها و زمان نگارش آن‌ها به وسیله نویسنده دارد از اینرو، برای ادبیات کلاسیک از سبک گوتیک استفاده و بر مبنای زندگی کردن طراح با کلمه به کلمه‌ی داستان طرح زده شده است. همانگونه که ادبیات داستانی معاصر با توجه به سلیقه امروزی مخاطبان و موضوع داستان، به سمت مینی مالیسم گرایش دارد.»
این مدیر هنری درباره تفاوت آثار منتشرشده از نویسندگان نام آشنا در نشر پنگوئن با دیگر کتابهای انتشاریافته از همان نویسنده‌ها خاطرنشان کرد: «به طور معمول، در صنعت نشر ایران بدین شکل است که فقط آثار نویسندگان محبوب با همان ترجمه‌های پیشین در انتشاراتی‌های متعدد بازنشر می‌شود در صورتی که در اینجا، فقط یک یا چند عنوان کتاب محبوب از نویسنده مشهور به عنوان پیش درآمد مجموعه کتاب آن مولف منتشر شده و در مرحله بعد، کتابهای کمتر مورد توجه قرار گرفته آن نگارنده در ایران و قابل تامل آن‌ها در جهان که نقدها و یادداشت‌های خوبی درباره آن‌ها نوشته شده را در تیم هنری انتشارات بررسی و کتابهایی که تا به حال از آن مولف منتشرنشده یا به ندرت دیده شده را برای اولین بار ترجمه و چاپ کردیم.»
وی ادامه داد: «با این کار نشان دادیم که از آن نویسنده می‌توان شاهکارهای بهتری را مطالعه کرد و فقط چشم به داشته‌های موجود نداشت. نسخه‌هایی که در این انتشارات به چاپ می‌رسند، در تعامل با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مترجمان، نسخه‌های به مراتب کاملتری هستند و دخل و تصرف مترجم‌ها به شدت کاهش یافته، امانت داری در ترجمه و در متن مبدا رخ داده و دارای ظاهر زیبا و آراسته‌تری نسبت به نشرهای نامبرده است.»
یزدانیار راجع به معضلات صنعت نشر در ایران گفت: «صنعت نشر با مشاغل فراوانی همچون تایپیست، ویراستار، ایندیزاینر، صفحه آرا، طراح جلد و تصویرساز، طراح گرافیک و مدیر هنری، عوامل مستقر در چاپخانه و توزیع کننده کتاب مراودات مداومی دارد و افراد زیادی مرتبط با این شغل هستند. اشخاص در حوزه‌های مختلف همانند ترجمه زحمت کشیدند تا دارای تجربیات و تحصیلاتی در رشته‌های گفته شده شدند بنابراین لزومی ندارد من کمترین هزینه را متقبل شوم و از تصاویر اینترنتی برای طرح جلد استفاده کنم زیرا با استفاده از این آدمهای جوان در هر حوزه‌ای در ارتباط با نشر باعث می‌شوم آن فرد به بازار کار اضافه شود و مخاطب‌ها و دنبال کنندگان او را با این عمل جذب نشر خودم از طریق استمرار همکاری با وی و سپس صنعت نشر کنم.»
وی در ادامه توضیح داد: «حتما نباید از اساتید این حوزه‌ها برای همکاری استفاده کرد بلکه دانشجویان و فارغ التحصیلان آن رشته‌ها بیش از اساتید به این حمایت نیاز دارند تا وارد بازار کار شوند و شروع کنند. همه ناشران از این آدم‌ها بی‌شمار رزومه کاری می‌خواهند در صورتی که به تازگی، فارغ التحصیل شده و فرصتی برای کار نداشته است. باید به دانشجویان و فارغ التحصیلان خلاق فرصت و بها داده شود تا بتوانند رزومه کاری پرباری داشته باشند. من هدفم فقط تولید، توزیع کتاب و تجارت نیست بلکه دوست دارم توسعه دهنده فرهنگ، کار و کارآفرینی باشم همانطور که برای خودم انجام دادم؛ دختری جوان بدون حمایتی از طرف خانواده، جامعه و هیچکسی با پشتکار خودم فعالیت کردم و سال‌ها شبانه روز زحمت کشیدم، بارها در مصاحبه‌های کاری سرخورده شدم چون بی‌شمار رزومه کاری می‌خواستند از اینرو، آن جوان را درک می‌کنم که در عنفوان جوانی هیچ رزومه‌ای ندارد و هیچکس به او بها نمی‌دهد و راهی برای شروع پیش پایش نمی‌گذارد. هدف من توسعه فرهنگ است و تجارت نیست چون به قولی: من ناشر هستم و واشر نیستم!»
این مدیر نشر پیرامون تعداد عناوین کتاب جدیدی که در دوره سی و سوم نمایشگاه کتاب تهران عرضه کرده است، عنوان کرد: «با وجود مشکلاتی که در سه سال گذشته با آن‌ها مواجه شدیم از جمله کرونا و شرایط اقتصادی مردم زیرا مقوله اقتصاد با خرید کتاب ارتباط مستقیم دارد و وقتی کتاب الویت اول نباشد، ناشر متحمل ضرر و زیان می‌شود. در مجموع انتشارات پنگوئن در سالهای اخیر، ۷۶ عنوان کتاب منتشر کرده که ۱۰ عنوان کتاب مربوط به سال ۱۴۰۰ و تا آستانه برپایی نمایشگاه کتاب است.»
نرگس یزدانیار در سخنان پایانی عنوان کرد: «من به عنوان یک جوان که هنر و گرافیک خواندم، در رشته تحصیلی خودم می‌توانستم در شرکت‌های بزرگ تبلیغاتی به فعالیت مشغول شوم و شغل پردرآمدی داشته باشم ولی تصمیم گرفتم وارد این عرصه شوم چون نیاز جامعه است و می‌خواهم این نیاز را برآورده کنم و جا نخواهم زد. نشر پنگوئن با یک ذهنیتی فعالیتش را آغاز کرد و من دوست دارم همه آن را بشوند و جمله به شرح زیر است که در صفحه نخست همه کتابها درج شده: ذهن‌ها پرواز می‌کنند/ فکرها می‌سازند/ چشم‌ها می‌بینند/ قلب‌ها می‌شنوند/ کتابها خوانده می‌شوند/ و فراتر از آن، ما آینده را می‌سازیم. * ما مراقب چشم‌های شما هستیم.»
گفت‌وگو از آزاده فضلی
ارسال دیدگاه