یادبود درگذشتگان سینما و تئاتر در سال ۱۴۰۰

سال ۱۴۰۰، دومین سالی بود که جهان دچار بیماری منحوس کرونا بود و به همین دلیل علاوه بر مرگ و میرهای عادی، شاهد از بین رفتن بسیاری از مردم بر اثر این بیماری بودیم. در این میان، هنرمندان نیز از این قاعده مستثنی نبودند و متاسفانه در سال ۱۴۰۰، بسیاری از هنرمندان تئاتر، بازیگران و سینماگران را بر اثر کرونا، بیماری‌های دیگر و حوادث از دست داده‌ایم. در ادامه مروری بر درگذشتگان این عرصه در سال ۱۴۰۰ خواهیم داشت که متاسفانه از همان روزهای ابتدایی سال شروع شد.

۷ فرودین/ درگذشت محمد ابوالحسنی خالق «دیرین دیرین»

روز هفتم تعطیلات نوروز ۱۴۰۰ بود که خبر درگذشت محمد ابوالحسنی از جمله افراد تأثیرگذار در حوزه انیمیشن به دلیل ابتلاء به بیماری کرونا در رسانه‌ها منتشر شد. بسیاری زنده‌یاد ابوالحسنی را با مجموعه انیمیشن‌های «دیرین دیرین» می‌شناختند اما این تهیه‌کننده انیمیشن که فعالیت خود را از سال ۸۳ آغاز کرد و در تولید انیمیشن‌های سینمایی و جلب توجه و موافقت مدیران دولتی در سرمایه‌گذاری برای سینمای انیمیشن بسیار موفق بود. از جمله انیمیشن‌های سینمایی که زنده یاد ابوالحسنی تولید کرده بود، انیمیشن «تهران ۱۵۰۰» به کارگردانی بهرام عظیمی بود که در آن هنرپیشه‌های شناخته‌شده‌ای از جمله مهران مدیری، هدیه تهرانی و بهرام رادان به عنوان صداپیشه در این پروژه حضور داشتند. زنده‌یاد محمد ابوالحسنی متولد یکم خرداد ۱۳۵۳ در سن ۴۶ سالگی و در تاریخ هفتم فرودین ۱۴۰۰ درگذشت.

۷ فروردین/ درگذشت آزاده نامداری در بهت و ناباوری

آزاده نامداری ۷ فروردین ماه درگذشت. نامداری سال‌ها اجرای برنامه‌های تلویزیون را بر عهده داشت و یکی از معدود مجریان خانمی بود که توانست اقبال بسیاری در میان مخاطبان داشته باشد. نامداری سال ۸۴ با بخش خبری «تازه‌ها» در برنامه ظهرگاهی شبکه یک سیما فعالیت حرفه‌ای خود را آغاز کرد و تا چهار سال این بخش را ادامه داد. بعد از آن برنامه‌هایی چون «غیرمنتظره» و «خانمی که شما باشی»، را داشت که جزو اجراهای پربیننده او می‌توان به حساب آورد. وی علاوه بر فعالیت‌هایش در سیما، بازیگری در سینما را نیز با ایفای نقش در فیلم سینمایی «مالاریا» تجربه کرد.

۱۳ فروردین / درگذشت میثم مطهری کارگردان جوان تئاتر

میثم مطهری، کارگردان جوان تئاتر بامداد ۱۳ فروردین‌ماه بر اثر عارضه کلیوی درگذشت. مطهری متولد سال ۱۳۶۳ و دانش‌آموخته دکترای مطالعات تئاتر از پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود و در حوزه تحقیق و پژوهش فعالیت داشت. او که یکی از اعضای فعال کانون کارگردانان خانه تئاتر بود، در سال ۹۶ نمایش «گرترود - روح پدر هملت» را در تالار مولوی روی صحنه برد. وی از کارمندان اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سمنان نیز بود.

۱۴ فروردین/ درگذشت حسین ملکی بازیگر، فیلمبردار و عکاس سینما

حسین ملکی بازیگر، فیلمبردار و عکاس سینما که متولد ۱۳۲۰ بود، ۱۴ فروردین ماه ۱۴۰۰ به دلیل بیماری کبدی درگذشت. ملکی از جمله عکاسان پیشکسوت سینمای ایران بود که به عنوان فیلمبردار و بازیگر در پروژه‌های مختلفی نیز حضور داشت. این هنرمند که فیلمبرداری را با فیلم سینمایی «نیاز» آغاز کرده بود در پروژه‌های سینمایی و تلویزیونی مختلف از جمله «جستجو در شهر»، «محاکمه»، «بندر مه آلود»، «سالاد فصل» نیز به عنوان فیلمبردار و مدیر فیلمبرداری حضور داشت، همچنین در فیلم‌های «سناتور»، «تاراج»، «شیر سنگی»، «ترن»، «جوانمرد»، «جاده قدیم»، «قسم» و سریال «بچه مهندس» به عنوان بازیگر حضور داشته است.

۲۶ فروردین/ درگذشت محسن قاضی مرادی بازیگر پیشکسوت

محسن قاضی مرادی، بازیگر سینما و تلویزیون ۲۵ فروردین‌ماه دار فانی را وداع گفت. او قبل از فوتش چندین سال بود که از بیماری پارکینسون رنج می‌برد و همکاری با مهران مدیری از آخرین همکاری‌هایش بود. قاضی مرادی سال ۹۷ در سریال «هیولا» به کارگردانی مهران مدیری در شبکه نمایش خانگی بازی کرد که البته به دلیل شرایط سختش برای بازیگری، مهران مدیری مورد انتقادهایی هم قرار گرفت. او همچنین در سریال‌هایی مثل «هفت سنگ»، «شمعدونی»، «من یک مستاجرم»، «دندون طلا» و… حضور داشته است و جزو بازیگرانی بود که بیشترین فعالیتش در سریال‌های کمدی و طنز بود. مهوش وقاری بازیگر همسر زنده یاد قاضی مرادی است که جزو زوج‌های ماندگار سینما و تلویزیون ایران هستند.

۲۸ فروردین/ درگذشت افشین سلیمان‌پور بازیگر تئاتر

افشین سلیمانپور، هنرمند و بازیگر تئاتر که ایفای نقش در نمایش‌های «تالاب هشیلان» و «خانه پدری» به کارگردانی همسرش نوشین تبریزی از جمله آخرین تجربه‌های بازیگری او در عرصه تئاتر بود، ۲۸ فروردین بر اثر ایست قلبی چشم از جهان فروبست. افشین سلیمانپور از کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در اواخر دهه هفتاد وارد فعالیت‌های حرفه‌ای تئاتری شد. حضور در نمایش‌های «طعم آلوی جنگلی»، «گنجفه» و «شهر تنهایی من» و فیلم سینمایی «چند متر مکعب عشق» از جمله تجربیات زنده یاد سلیمان‌پور در عرصه بازیگری بوده است.

۲ اردیبهشت/ اشکان منصوری خبرنگار و بازیگر سینما

یکی از غم‌بارترین خبرهایی که در سال ۱۴۰۰ توسط خبرنگاران منتشر شد، خبر درگذشت اشکان منصوری پورشیرازی خبرنگار و بازیگر جوان سینمای ایران بود که ۲ اردیبهشت ماه ۱۴۰۰ به دلیل عارضه کلیوی درگذشت. وی، یکی از خبرنگاران پرتلاش حوزه سینما به حساب می‌آمد و در تعدادی از فیلم‌های سینمایی نیز به واسطه علاقه‌اش به این هنر ایفاگر نقش‌هایی بود. او در آثاری چون «تگزاس ۲»، «هزارپا»، «رقص روی شیشه، سریال «پرستاران»، سریال «هشت و نیم دقیقه» به ایفای نقش پرداخته بود.

۱۲ اردیبهشت/ درگذشت علیرضا موسوی بازیگر جوان تئاتر

علیرضا موسوی از بازیگران و دستیاران کارگردان جوان تئاتر بوده که در سن ۲۲ سالگی براثر عوارض ابتلا به کرونا که موجب عفونت ریه و آسیب به کلیه‌هایش شده بود، جان خودش را از دست داد. نمایش‌های «مزا مزا»، «چند روایت مجهول و روزانه»، «همه درها به بیرون باز نمی‌شوند» از جمله کارهای این هنرمند جوان در مقام بازیگر و دستیار کارگردان بود.

۱۳ اردیبهشت/ درگذشت سیامک افسایی هنرمند تئاتر تبریزی

سیامک افسایی، کارگردان و بازیگر تئاتر و تلویزیون متولد سال ۵۰ قزوین بود. وی از سال ۶۴ فعالیت در عرصه تئاتر را آغاز و بیش از ۲۰ اثر نمایشی را کارگردانی کرد. وی نویسندگی ۶ نمایشنامه و بازی در ۶۰ نمایش را در کارنامه خود داشت. سیامک افسایی پس از ابتلا به بیماری کرونا صبح روز ۱۳ اردیبهشت در بیمارستان ۲۹ بهمن تبریز درگذشت.

۲۰ اردیبهشت/ درگذشت بیژن افشار بازیگر سینما و تئاتر

بیژن افشار، بازیگر قدیمی تئاتر، سینما و تلویزیون ایران بعد از چند روز دست و پنجه نرم‌کردن با بیماری کرونا ۲۰ اردیبهشت ماه در بیمارستان فیروزگر تهران دار فانی را وداع گفت. این هنرمند که متولد ۱۳۳۳ بود برای دومین بار به کرونا مبتلا شده بود اما به دلیل هزینه گزافی که یکی از بیمارستان‌های خصوصی برای بستری کردن وی درخواست کرده بود با وجود وخامت حالش نتوانست بستری شود و در نهایت با وساطت بهزاد فراهانی در یکی از بیمارستان‌های دولتی پذیرش گرفت اما متاسفانه درمان وی بی‌نتیجه ماند و وضعیت جسمانی این هنرمند رو به وخامت گذاشت و در نتیجه عوارض بیماری کرونا دار فانی را وداع گفت.

۲۱ اردیبهشت/ درگذشت مسعود ولدبیگی، بازیگر و گریمور سینما

مسعود ولدبیگی که متولد ۱۳۱۴ بود، ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۰ به دلیل ایست قلبی درگذشت. وی از جمله چهره‌پردازان شناخته‌شده سینمای ایران و پدر سحر ولدبیگی بازیگر تلویزیون، از دیگر هنرمندانی بود که در سال جاری جان به جان‌آفرین تسلیم کرد. این هنرمند باسابقه، که چهره‌پردازی فیلم‌های شاخصی چون «قرمز»، «ضیافت» و «دوئل» را در کارنامه خود دارد، برای سه فیلم «پرده آخر»، «زشت و زیبا» و «از کرخه تا راین» سیمرغ بلورین بهترین چهره‌پردازی را از جشنواره فیلم فجر کسب کرده بود.

۲۱ اردیبهشت/ درگذشت عبدالحسین بلنده کارگردان قدیمی سینما

عبدالحسین بلنده در سن ۶۵ سالگی و به دلیل ابتلاء به کرونا، در تاریخ ۲۱ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۰ درگذشت. وی از جمله کارگردانان سینمای ایران بود که در کارنامه کاری خود ساخت فیلم‌های سینمایی چون «سحرگاه پیروزی»، «طعمه»، «یاری»، «علمدار» را در کارنامه کاری خود داشت.

۲۵ اردیبهشت/ قتل بابک خرمدین به دست پدر و مادرش

پرحاشیه‌ترین خبر فوت هنرمندان در سال ۱۴۰۰، خبر قتل بابک خرمدین، کارگردان سینمای ایران به دست والدینش در ۲۵ اردیبهشت‌ماه واقع در شهرک اکباتان بود. جسد این کارگردان توسط پدر و مادرش مثله شده بود و تکه‌هایی از جسد وی، توسط یک کارگر شهرداری در شهرک اکباتان پیدا شد. اکبر خرمدین پدر زنده‌یاد بابک خرمدین بعد از دستگیری و در طول بازپرسی به قتل دختر و داماد خود نیز اعتراف کرده بود.

۱۳ خرداد/ درگذشت مسعود بهبهانی نیا فیلمنامه نویس

مسعود بهبهانی‌نیا، فیلمنامه‌نویس و نویسنده آثار ملودرام اجتماعی و دفاع مقدسی بود که ۱۳ خردادماه در خواب براثر ایست قلبی درگذشت. بهبهانی‌نیا در طول عمر کاری خود با کارگردانان مختلفی کار کرد و از سریال‌های مهم او در فضای ملودرام می‌توان به «نرگس»، «ترانه مادری» و «فاصله‌ها» اشاره کرد که به سریال‌هایی خیابان خلوت‌کن هم معروف بودند. این نویسنده همچنین نگارش برخی سریال‌های مهم دفاع مقدسی همچون «خاک سرخ» که ابراهیم حاتمی‌کیا آن را ساخت و «کیمیا» به کارگردانی جواد افشار را بر عهده داشت. بهبهانی‌نیا مشغول نگارش یکی دیگر از سریال‌های طولانی تلویزیون یعنی «برف بی صدا می‌بارد» بود که دار فانی را وداع گفت.

اول تیر/ درگذشت ابوالفضل شاه‌کرم

ابوالفضل شاه‌کرم، متولد سال ۱۳۳۴ به دلیل مشکلات کلیوی و ریوی ۳۱ خردادماه در بیمارستان از دنیا رفت. وی در بیش از ۵۰ اثر نمایشی و چندین فیلم سینمایی و مجموعه تلویزیونی بازی کرد. ایفای نقش در تئاترهایی همچون «کوچ»، «غربت»، «چشم در برابر چشم»، «میلاد»، «شبی در حلبی‌آباد» و فیلم‌های سینمایی «مارمولک»، «خرس»، «مهمان داریم» و نیز مجموعه‌های تلویزیونی «امام علی (ع)»، «خاک سرخ»، «آشپزباشی» و … بخشی از کارنامه هنری این بازیگر است.

۲ تیرماه/ درگذشت میرصلاح حسینی

میرصلاح حسینی، بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون کشورمان دوم تیر بعد از مدت‌ها مبارزه با بیماری سرطان حنجره در سن ۷۳ سالگی دار فانی را وداع گفت. میرصلاح حسینی که از چندین سال پیش به دلیل ابتلای به سرطان حنجره در بستر بیماری بود و در این سال‌ها نیز کمتر فرصت بازی در اثر تلویزیونی یا سینمایی پیدا می‌کرد، طی دوران فعالیت خود در عرصه بازیگری تجربه بازی در بسیاری از آثار شاخص تصویری را از سر گذرانده که از آن جمله می‌توان به «مختارنامه»، «هزار دستان»، «بوی کافور، عطر یاس»، «شیر سنگی» اشاره کرد.

۱۲ تیرماه/ درگذشت محمد برسوزیان بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون

محمد برسوزیان از بازیگران پیشکسوت تلویزیون و سینما ۱۲ تیرماه دار فانی را وداع گفت. وی در سریال‌هایی چون «سه در چهار»، «متهم گریخت» و «روزگار قریب» ایفای نقش کرده بود. این بازیگر که به دلیل حمله قلبی در بیمارستان بستری بود، در ۷۶ سالگی درگذشت.

۲۵ تیر/ درگذشت حمیدرضا صدر منتقد سینما

حمیدرضا صدر، منتقد سینما ۲۵ تیر‌ماه بر اثر عوارض ابتلای به سرطان دارفانی را وداع گفت. صدر علاوه‌بر کارشناسی فوتبال و نقد سینما نویسنده‌ای چیره‌دست هم بود که چند جلد رمان و کتاب‌های تخصصی در حوزه فوتبال و سینما از او به یادگار مانده است. از آثار برجسته او به عنوان نویسنده می‌توان به کتاب‌های «روزی روزگاری فوتبال»، «درآمدی بر تاریخ سینمای ایران»، «پسری روی سکوها»، «نیمکت داغ» و جدیدترین اثر او که پس از اطلاع بیماری‌اش نوشته شد، اشاره کرد.

۹ مرداد/ درگذشت جلال ستاری مولف و اسطوره‌شناس

جلال ستاری سال ۱۳۱۰ در رشت متولد شد، در سوئیس تحصیل کرد و دکترا گرفت. او که در آستانه ۹۰ سالگی به علت مرگ مغزی درگذشت در طول ۶۰ سال فعالیت بیش از ۱۰۰ کتاب در زمینه‌های افسانه‌شناسی، ادبیات نمایشی و نقد فرهنگی تالیف و ترجمه کرد. او همچنین نشان شوالیه هنر و ادب را از دولت فرانسه دریافت کرده بود. از آثار جلال ستاری می‌توان به «جان‌های آشنا»، «افسون شهرزاد»، «پژوهشی در اسطوره گیلگمش و افسانه اسکندر»، «آیین و اسطوره در تئاتر»، «نمایش در شرق» و ترجمه‌هایی مثل «اسطوره‌های عشق»، «دانش اساطیر»، «تأثیر سینما در کودک و نوجوان» و … اشاره کرد.

۱۳ مرداد/ درگذشت ارشا اقدسی بر اثر سانحه

ارشا اقدسی، بدلکار سینما و تلویزیون ایران اوایل مرداد‌ماه هنگام حضور در یک پروژه سینمایی در بیروت، زمان فیلمبرداری یکی از سکانس‌های فیلم دچار سانحه شده و بلافاصله به بیمارستانی در بیروت منتقل شد، وی ۱۳ مرداد‌ماه ۱۴۰۰، در این شهر درگذشت و با رضایت مادرش اعضای بدن ارشا اقدسی به بیماران نیازمند اهدا شد. زنده یاد اقدسی که در سال ۱۳۶۱ متولد شده بود در پروژه‌های مختلفی چون «شبی که ماه کامل شد»، «ما همه باهم هستیم»، «سونامی»، «میدان سرخ»، «قانون مورفی» و… و. حضور داشت.

۲۱ مرداد/ درگذشت علی سلیمانی

علی سلیمانی، بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون مدتی بود که به دلیل کرونا در بیمارستان بستری شده بود که متاسفانه ۲۱ مرداد ماه نتوانست بر این ویروس منحوس قالب شود و دار فانی را وداع گفت. علی سلیمانی، سبقه تئاتری داشت و باوجود حضور در فیلم‌ها و سریال‌های مختلف هیچگاه پیوندش را با تئاتر قطع نکرد. او علاوه بر کارگردانی و بازی در نمایش‌های خودش در نمایش‌های مختلفی روی صحنه حضور داشت که «خنکای ختم خاطره» به کارگردانی حمیدرضا آذرنگ از جمله آنهاست.

۲۳ مرداد/ درگذشت منوچهر افسری

منوچهر افسری از جمله بازیگران سینما و تلویزیون ایران بود که در تعداد بسیاری از آثار سینمایی و تلویزیونی حضور داشته است. از جمله آثار سینمایی ماندگاری که بازیگر در آن حضور داشته است می‌توان به «سگ‌کشی»، می‌خواهم خواهم زنده بمانم»، «دو فیلم با یک بلیت»، «دزدان مادربزرگ» بود. این هنرمند ۲۳ مرداد‌ماه درگذشت.

۲۶ مرداد/ درگذشت فرشته طائرپور

فرشته طائرپور، تهیه کننده و یکی از تاثیرگذارترین فعالان صنفی سینما بود که ۲۶ مرداد ۱۴۰۰ به دلیل ابتلاء به کرونا درگذشت. وی تهیه‌کننده باسابقه سینمایی که آثاری چون «گلنار»، «پاتال و آرزوهای کوچک»، «مدرسه پیرمردها»، «وقتی همه خواب بودند»، «زن دوم»، «خاله قورباغه»، «آینه‌های روبرو»، «زن دوم» بوده است. زنده یاد طائرپور، طی سال‌های گذشته امور صنفی خانه سینما را برعهده داشت. این هنرمند با شروع تزریق واکسن کرونا در کشور، از طریق خانه سینما به دنبال این بود که سینماگران مشغول به کار در پروژه‌های مختلف، در اولویت تزریق واکسن قرار بگیرند.

۴ شهریور/ درگذشت صادق صفایی

صادق صفایی بازیگر، کارگردان و استاد دانشگاه ۴ شهریور ماه براثر ایست قلبی در منزل شخصی‌اش دار فانی را وداع گفت. وی پیش‌تر عمل قلب باز انجام داده بود و سابقه بیماری قلبی داشت. زنده‌یاد صفایی متولد ۱۳۴۰ در شهر طبس در فیلم‌های متعدد سینمایی از جمله «آژانس شیشه‌ای»، «از کرخه تا راین»، «آخرین وسوسه‌های زمین»، «وقتی همه خواب بودند»، «خوابگاه دختران» و «سفر سرخ» به ایفای نقش پرداخته بود. وی برای ایفای نقش جانباز شیمیایی در فیلم «از کرخه تا راین» دیپلم افتخار بازیگر مکمل مرد جشنواره فیلم فجر را از آن خود کرد. صفایی همچنین در عرصه تئاتر نیز در نمایش‌هایی چون «دایره گچی قفقازی» حمید سمندریان، «مرغ دریایی» هما روستا و «باران اگر بخواهد» آرش آبسالان نیز به ایفای نقش پرداخته بود. وی عضو هیأت علمی دانشگاه تهران بود.

۴ مهر/ درگذشت سیامک اطلسی بازیگر پیشکسوت بر اثر کرونا

سیامک اطلسی بر اثر کرونا چهارم مهر در بیمارستان فرمانیه فوت کرد. سیامک اطلسی در سال ۱۳۱۵ در ارومیه به دنیا آمد و از سال ۱۳۴۲ فعالیت هنری را در استودیو شاهین فیلم آغاز کرد و با پیشنهاد یکی از کارگردانان که فیلمش را برای دوبله آورده بود سر از دنیای بازیگری درآورد. بازی در سریال‌های «پدرسالار»، «معمای شاه» و «مختارنامه‌» از نقش‌آفرینی ماندگار زنده‌یاد اطلسی محسوب می‌شود. سریال «اپیدمی» به کارگردانی سجاد حسینی آخرین پروژه‌ای بود که اطلسی در آن به ایفای نقش پرداخت. این سریال با موضوع کرونا ساخته شد و اطلسی در این سریال نقش رئیس یک بیمارستان را بازی کرد.

۱۳ مهر/ درگذشت فتحعلی اویسی

فتحعلی اویسی، سه‌شنبه ۱۳ مهر درگذشت. فتحعلی اویسی بازیگر و کارگردان در مجموعه‌های تلویزیونی «بدون‌شرح»، «شهر قشنگ»، «کمربندها را ببندیم»، «دارا و ندار»، «زیرزمین»، «باغچه مینو» و … به ایفای نقش پرداخته بود. این هنرمند زاده ۲۱ دی ۱۳۲۴ و فارغ‌التحصیل کارگردانی و بازیگری سینما از دانشگاه ایالتی تگزاس در سال ۱۳۵۳ بود و در خوانندگی هم دستی داشت. اویسی در همان سال به ایران بازگشت و آغازِ فعالیت سینمایی‌اش، بازی در فیلم «قدغن» از علیرضا داوودنژاد در سال ۱۳۵۷ بود. اویسی در ابتدای کارنامه سینمایی‌اش با نقش‌های جدی و اکشن شناخته می‌شد و در دهه ۸۰ بود که به واسطه سریال‌های طنز مثل «بدون شرح» وارد حوزه کمدی شد و خیلی بیشتر از نقش‌های جدی‌اش در بازیگری درخشید و مورد توجه واقع شد.

۱۴ مهر/ درگذشت حسین عابد

۱۴ مهرماه، حسین عابد بازیگر، نویسنده، کارگردان، مدرس تئاتر و یکی از بنیانگذاران حوزه هنری در سن ۷۲ سالگی دار فانی را وداع گفت. عابد متولد ۱۳۲۸ در تهران بود. این هنرمند متعهد از بنیان‌گذاران مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری بوده و مدتی مدیریت این بخش را بر عهده داشت که بر این اساس در آموزش، پژوهش، نگارش، نمایش، چاپ و نشر، هدایت و کارشناسی شعب استان‌های حوزه هنری در این امر تأثیر به‌سزایی داشته است.

مشارکت در شکل‌گیری جشنواره تئاتر فجر (پیروزی) در سطوح استانی، منطقه‌ای و سراسری هم از دیگر فعالیت‌های این هنرمند پیشکسوت بود. مشارکت در تأسیس مرکز اسلامی تئاتر - کارگاه تجربه، مشارکت در تأسیس شورای نظارت و کارشناسی مرکز هنرهای نمایشی تهران و هدایت و کارشناسی شعب استان‌های وزارت ارشاد، مشارکت در ایجاد جشنواره نمایش‌های سنتی و آئینی، مرکز هنرهای نمایشی وزارت ارشاد اسلامی، مشارکت در ایجاد جشنواره سوره (ماه) در سه استانی، منطقه‌ای، سراسری) حوزه هنری؛ سر دبیر مجموعه نمایشنامه‌های سوره (جوان و کودکان)، ایجاد واحد کارشناسی مرکز امور نمایش (داوری، نقد و بررسی حوزه مرکز و شعب استان‌ها) هدایت فعال نمایشی تبلیغات جبهه و جنگ در هشت سال دفاع مقدس نیز از سوابق مؤثر او بوده است. عابد جدای از فعالیت‌های مدیریتی‌اش، در تأسیس گروه‌های آزاد نمایشی «زنده»، «مزدک» و «خانه هنر» مشارکت داشته است و بیش از ۱۶ اثر را روی صحنه برده بود. حوزه هنری انقلاب اسلامی در سال ۱۳۹۲ به پاس زحمات این هنرمند و پیشکسوت هنرهای نمایشی طی مراسمی از وی تقدیر و تجلیل کرد.

۱۷ مهر/ درگذشت عزت الله مهرآوران بر اثر کرونا

عزت‌الله مهرآوران از جمله بازیگرانی بود که هر ۲ دوز واکسن خود را از طریق مؤسسه هنرمندان پیشکسوت دریافت کرده بود اما با این حال از روز چهارم مهر به واسطه عوارض ابتلاء به کرونا در بیمارستان بستری شد و ۱۷ مهر نیز درگذشت. عزت‌الله مهرآوران در طول چند دهه فعالیت هنری هم بر صحنه تئاتر حضور داشته است و هم در سینما و تلویزیون. او در سینما با کارگردانان مختلفی چون رضا عطاران، محمدرضا هنرمند و ابراهیم حاتمی کیا همکاری داشته است که می‌توان به «آژانس شیشه‌ای»، «مومیایی» و «خوابم می‌آد» اشاره کرد. مهرآوران در سریال‌های خانگی همچون «هیولا» و «می‌خواهم زنده بمانم» نیز به نقش آفرینی پرداخته بود و «ساخت ایران ۳» از آخرین پروژه‌های سریالی او بود.

۲۶ مهر/ درگذشت ابراهیم پاکدل

ابراهیم پاکدل، بازیگر، کارگردان، نویسنده و چهره‌پرداز باسابقه هنرهای نمایشی اهل استهبان استان فارس ۲۶ مهر‌ماه به علت ایست قلبی درگذشت. او که متولد سال ۱۳۳۹ در استهبان در شرق فارس بود فعالیت هنری خود را از دوران کودکی در زادگاهش آغاز کرد و یکی از نخستین‌های هنر نمایش در این شهرستان به شمار می‌رفت. حضور در ده‌ها نمایش، تعزیه و سیاه‌بازی بخشی از کارنامه کاری این هنرمند است‌.

۹ آبان/ درگذشت ساشا کشوادی

ساشا کشوادی، ۹ آبان ماه و تنها ۲ روز مانده به آغاز اجرای نمایشش «اتاق» بر اثر ایست قلبی از دنیا رفت و عوامل و بازیگران گروهش و جامعه تئاتری را در بهت و حیرت فرو برد. کشوادی، قرار بود نمایش «اتاق» را براساس داستانی واقعی و ملهم از اتفاقات دوران کرونا در تماشاخانه سپند به صحنه ببرد که اجل مهلتش نداد اما گروهش بعد از چند روز توقف به یاد این هنرمند، نمایش را برای اجرا آماده کردند. این کارگردان جوان متولد ۱۳۶۴ بود و پیش از این چندین تجربه کارگردانی تئاتر از جمله نمایش «واگیر ندارد» را در کارنامه کاری خود به ثبت رسانده بود.

۱۹ آبان/ درگذشت حسن عظیمی

حسن عظیمی از فعالان قدیمی تئاتر و نمایش‌های آئینی و سنتی روز نوزدهم آبان ماه در سن ۷۴ سالگی دار فانی را وداع گفت. مرحوم عظیمی چندسالی بود که با بیماری کلیه دست و پنجه نرم می‌کرد و یک روز در میان مجبور به دیالیز بود. این اواخر نیز به دلیل وخامت حالش در بیمارستان بستری شده بود اما چند روز قبل از بیمارستان مرخص و به منزل آمده بود که مجدداً وضعیت سلامتی‌اش وخیم شد و صبح روز ۱۹ آبان ماه در منزل شخصی‌اش از دنیا رفت. حسن عظیمی در سال ۱۳۷۶ با بازی در فیلم سینمایی «اسکادران عشق» به کارگردانی سعید حاجی میری به طور جدی بازیگری در سینما را آغاز کرد. بازی در فیلم‌های سینمایی «دو زن» و سریال‌هایی چون «هزاردستان» و «روزگار جوانی» از جمله دیگر فعالیت‌های این هنرمند به شمار می‌رود. «آرزوهای طلایی»، «زندگی شیرین است»، «بازی‌سازان»، «کوزه شکسته»، «گلوله ای برای شازده» و «خواستگاری» از جمله نمایشنامه‌های او هستند.

۱۸ دی/ درگذشت حمید لبخنده

حمید لبخنده چندی قبل از فوتش تحت عمل جراحی قرار گرفته بود و بعد از بستری بودن در بیمارستان به منزل منتقل و بستری شد. او متأسفانه به دلیل عوارض ناشی از عمل جراحی، ۱۸ دی ماه چشم از جهان فروبست.

حمید لبخنده متولد سال ۱۳۳۰ در اهواز فارغ‌التحصیل بازیگری و کارگردانی تئاتر از دانشکده پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود. وی از جمله شاگردان زنده‌یاد حمید سمندریان بود و بعد از درگذشت سمندریان و همچنین زنده‌یاد هما روستا، مدیریت آکادمی سمندریان را عهده‌دار شد. لبخنده در عرصه کارگردانی تلویزیونی نیز فعالیت داشت و آثار ماندگاری را برای مخاطبان خلق کرد. مجموعه‌های تلویزیونی پرطرفدار «در پناه تو» و «در قلب من» دو سریال ماندگار وی در تلویزیون بودند که هر دو توانستند در زمان خود جریان ساز باشند و حتی بسیاری از کلیشه‌ها و مؤلفه‌های سریال سازی را بعد از خود تغییر دهند.

۱۸ دی/ درگذشت بکتاش آبتین

بکتاش آبتین (مهدی کاظمی)، شاعر و مستندساز سینمای ایران نیز از دیگر چهره‌های فرهنگی هنری کشور بود که در روز ۱۸ دی‌ماه سال ۱۴۰۰ به دلیل ابتلاء به بیماری کرونا در بیمارستان درگذشت. این هنرمند متولد ۱۳۵۳ بود و از جمله آثار وی می‌توان به «۱۳ اکتبر ۱۹۳۷»، «همایون خرم» و «موریانه با دندان‌های شیری» اشاره کرد.

۱۰ بهمن/ درگذشت علی حاج علی‌عسگری

علی حاج‌علی‌عسگری، پیشکسوت تئاتر، پژوهشگر و بازیگر گیلانی ۱۰ بهمن‌ماه بر اثر سکته قلبی در گذشت. مرحوم حاج علی عسگری هنرمند پیشکسوت تئاتر گیلان متولد سال ۱۳۲۲ پژوهشگر تئاتر به‌ویژه در زمینه تعزیه بود و مقاله‌های پژوهشی در این حوزه ارائه کرده بود. او پژوهشگر و هنرپیشه گیلانی و فارغ‌التحصیل رشته کارگردانی از دانشکده هنرهای دراماتیک دانشگاه گیلان بود.

۱۷ بهمن/ درگذشت علیرضا سجادپور

علیرضا سجادپور از جمله مدیران سابق سینمایی و تهیه‌کننده سینما، نیز در تاریخ ۱۷ بهمن ۱۴۰۰ به دلیل تومور مغزی درگذشت. وی به تازگی فیلم سینمایی «مستطیل قرمز» به کارگردانی حسن و حسین صیدخانی را تهیه کرده بود.

۱۹ بهمن/ درگذشت سعید تشکری

سعید تشکری، داستان‌نویس و نمایشنامه‌نویس شناخته‌شده خراسانی که به دلیل ابتلا به کرونا در بیمارستان بستری شده بود، ۱۹ بهمن‌ماه دار فانی را وداع گفت. تشکری که به کرونای سختی مبتلا شده بود، خونریزی معده نیز داشت و ۱۸ بهمن تحت عمل جراحی قرار گرفته بود که برای انجام جراحی، شریان‌های اصلی خونش بسته شد که در نهایت پزشکان موفق نشدند مانع خونریزی وی شوند و وی ۱۹ بهمن ماه از دنیا رفت. تشکری از جمله نویسندگان خراسانی بود که طی سال‌های گذشته در زمینه نوشتن نمایشنامه و داستان‌های دینی و رضوی فعالیت داشت.

۲۲ بهمن/ درگذشت حلیمه سعیدی

حلیمه سعیدی، بازیگر تلویزیون و مادر شهید که با سریال‌های طنز رضا عطاران شناخته شد روز ۲۲ بهمن در منزل خود درگذشت. جلال لشکری فرزند این بازیگر بعد از فوتش به بیماری سرطان وی اشاره کرده بود. اولین حضور سعیدی در جلوی دوربین در فیلم دکتر قریب در نقش مادر علی بوده‌است و برای نخستین بار رضا عطاران بازیگر و کارگردان ایرانی به او پیشنهاد بازی داد و پس از گرفتن تست در برابر دوربین، مشغول به بازی شد. معروف‌ترین کار او مجموعه خوش نشین‌ها است.

۷ اسفند/ درگذشت رفعت هاشم‌پور بانوی صدا

رفعت (رأفت) هاشم‌پور، گوینده و دوبلور پیشکسوت هفتم اسفندماه در کرج بر اثر کهولت سن درگذشت. وی از سال ۱۳۳۷ وارد عرصهٔ دوبله شد و طی سال‌های قبل و بعد از انقلاب ایران در دوبله بسیاری از فیلم‌های سینمایی خارجی و ایرانی گویندگی کرد. جلال مقامی از صداپیشگان پیشکسوت و همسر این هنرمند در صفحه شخصی خود در اینستاگرام نوشت: «بازگشت همه بسوی اوست. امروز همسرم بانو رفعت هاشم پور به رحمت خدا رفتند.»

وی، مدیریت دوبلاژ و گویندگی بسیاری از فیلم‌های سینمایی و سریال‌های تلویزیونی را برعهده داشت که ماندگارترین آنها گویندگی نقش اسکارلت در فیلم «بر باد رفته» و گویندگی نقش خاله هتی در سریال «قصه‌های جزیره» است.

۱۰ اسفند/ درگذشت ناباورانه زهره فکور صبور

زهره فکورصبور، بازیگر سینما و تلویزیون ۱۰ اسفندماه در منزل شخصی خود درگذشت. گمانه‌زنی‌ها درباره نحوه درگذشت این بازیگر مختلف بود و روایت‌ها از طریق منابع آگاه نقل می‌شد که گمانه خودکشی را تقویت می‌کرد. این بازیگر ۴۳ ساله، در آثاری چون «دلنوازان»، «مسافری از هند»، «روزگار جوانی»، «دردسرهای عظیم»، «دنگ‌وفنگ» ایفای نقش کرد و مدتی در تلویزیون کم کار شده بود. حضور در سریال «بی همگان» به کارگردانی بهرنگ توفیقی از آخرین کارهایی بود که مشغولش بود و نقش او با رفتنش نیمه‌کاره ماند.

۱۹ اسفند/ درگذشت علیرضا غفاری

علیرضا غفاری، مجری، گوینده پیشکسوت رادیو و تلویزیون و منتقد سینما روز پنجشنبه ۱۹ اسفندماه بر اثر سکته قلبی درگذشت. او سال‌ها برنامه‌های مختلفی را اجرا می‌کرد و مدیر روابط عمومی نهادها و مراکز فرهنگی و هنری بود. او همچنین نویسنده کتاب‌های مختلفی بود و برنامه‌های نوستالژیکی را به یادگار در رادیو و تلویزیون گذاشته است.