ساقی سلیمانی*
ترجیعبند فقر در «آریتمی»
نمایش «آریتمی» به کارگردانی فردین رحمانپور و تهیه کنندگی امین سعدی اینروزها در نوفل نوشاتو بر صحنه است. این نمایش که با استفاده از کمدی موقعیت نوشته شده با ایجاد موتیفهایی در نقش میان پردههای چند ثانیه ای مخاطب را سرزنده نگه میدارد و همچنین فرم ایجاد میکند و نقش زمان و اندازه های هر پرده شناخته شده است.
این امر در ابتدا خود را در متن نشان میدهد. اینکه در طراحی متن یک مهندسی درست صورت گرفته و مابین شخصیتها و آداب هرکدامشان تعادلی را حس میکنیم . درواقع باید گفت شخصیتها درست پرداختشدهاند . به شکلی که پس از نمایش پرسوناژها با خصوصیاتشان پس ذهن مخاطب رسوب میکنند.
در این مختصات متنی و طراحی آن ما با لهجهها و اقوام مختلف در قالب شخصیتها روبرو میشویم و در مرحلههای نخست به ما یادآور میشود که به دنبال برخوردهای استعاری که در ریتم و ظاهری رئال پرداختهشده است بگردیم و بیراه هم نیست و در عین حفظ ریتم ما در جایجای نمایش این استعارهها را درمییابیم.
منتهی دراینبین نویسنده سعی خود را کرده که از افتادن در ورطه شعار پرهیز کند و تا حد زیادی هم موفق بوده و این مهم در متن تنها به شکل ایجاد موقعیت طنز اتفاق افتاده است.
بازی بازیگران این نمایش اغلب روان است و آنچه در بازی آنها جلبتوجه میکند درآمدن لهجههاست . اغراق نمیکنند . اتفاقی که معمولاً بهدرستی رخ نمیدهد اما در اولین مواجهه با این نمایش و درست صحنه آغازین ما درمیابیم که این اتفاق دارد بهدرستی شکل میگیرد.
اما موتیف اصلی این اثر و کاربرد آن در نمایش گرچه طنز را پررنگتر میکند و سرزندگی نمایش را حفظ میکند اما کاربرد اصلی آن ترجیع بندیست که یادآوری کند و نهیب بزند که هرکجا بحثی بالا گرفت زیر فشار اقتصادی اتفاق افتاد و ریتم اینگونه است که هر پرده با گفتگوها و همدلیها و دوستیها آغاز و به جدال ختم میشود . اشل کوچکی از جامعه امروزی که سوءتفاهمهای بسیار از استیصال افراد در مسائل مالی نشات گرفته است.
اما مواجهه متن با فعالیت تئاتری و گنجاندن دغدغههای نویسندگان اثر هم با داستانپردازی درست به قوام قابل قبولی رسیده است.
نمایش دوپاره است و در بخشی که وارد اقتباسی از فیلم تسویهحساب میلانی میافتد کمی افت میکند اما همان موتیف اصلی اثر آن را نجات میدهد.
درهرصورت برای کارگردان بسیار جوان این اثر باید گفت کار قابل دفاعی ارائه دادهاند و در متن و فرم اجرا هوشمندانه عمل کردهاند و به استانداردهای معقولی رسیدهاند.
منتقد و پژوهشگر هنری
ارسال دیدگاه