در گفت‌وگوی پانا با نجفی قدسی، کارشناس مسکن مطرح شد:
موفقیت «اجاره‌داری حرفه‌ای» در گرو مهار تورم و دادن تسهیلات مناسب است
تهران (پانا) - اوایل بهمن ماه بود که رئیس دولت سیزدهم با انتقاد از افزایش اجاره‌بها، وزارت راه و شهرسازی را مکلف کرد تا به بررسی راهکارهای کاهش اجاره‌بها بپردازد. مدتی بعد وزارت راه و شهرسازی برنامه‌های خود را برای ساماندهی بازار اجاره‌بها اعلام کرد که یکی از این راهکارها راه‌اندازی شرکت‌های اجاره‌داری حرفه‌ای است.
اعظم پویان - از دی‌ماه سال ۹۹ که پیش‌نویس آیین‌نامه اجرایی «حمایت از اجاره‌داری حرفه‌ای» در هیات دولت بررسی شد بنا بود این طرح به تنظیم‌گری بازار اجاره بپردازد و با تشویق سرمایه‌گذاران برای ساخت خانه‌های کوچک و قیمت مناسب جلوی سوداگری‌هایی که در حوزه اجاره‌بهای مسکن رخ می‌دهد را بگیرد. در این طرح دولت زمین‌های تحت تکلف خود را به بخش خصوصی می‌دهد تا آن را بسازد و با مدت بهره‌برداری مشخص واحدهای مسکونی توسط بخش خصوصی اجاره داده شود، اما این طرح همچنان با ابهامات بسیار زیادی روبروست.
پاشنه آشیل اجرای درست طرح اجاره‌داری حرفه‌ای چیست؟
«محمدمسعود نجفی قدسی»، کارشناس مسکن در گفت‌وگو با پانا درباره این راهکار عنوان کرد: «اجاره مسکن معضل مهمی است که باید راهکارهایی برای حل این مشکل طرح شود. اجاره‌داری حرفه‌ای هم یکی از راهکارهای پیشنهادی دولت سیزدهم برای کاهش اجاره‌بهاست. در این طرح دولت نمی‌خواهد واحدها را بسازد، بلکه زمین را دولت می‌دهد و بخش خصوصی است که نقش سازنده را دارد، پس باید نظرات بخش خصوصی تأمین شود و بازار را مناسب کسب‌وکار خودش ببیند تا پا پیش بگذارد. در واقع پاشنه آشیل اجرای این طرح برای ابتر نماندن نوع تسهیلاتی است که دولت فراهم می‌کند. موفقیت این طرح کاملاً به برنامه دولت بستگی دارد و بخش خصوصی صبر می‌کند تا ببیند دولت با چه آلترناتیوهایی جلو می‌آید و چه امکاناتی در اختیار قرار می‌دهد.»
خطای مسکن مهر نباید در اجاره‌داری حرفه‌ای تکرار شود
این کارشناس حوزه مسکن درباره مکانیزم تشویقی این طرح گفت: «دادن زمین‌هایی با اجاره ۹۹ ساله خوب است چون سرمایه‌گذار دیگر پول زمین نمی‌دهد اما باید در ادامه تسهیلات ارزان قیمت داده شود تا مکانیزم تشویقی خوبی برای جذب سرمایه‌گذار باشد. نکته مهم مکان انتخابی زمین‌های واگذارشده برای این طرح است. این موضوع در مسکن مهر منجر به شکست بخش زیادی از این طرح خوب شد. اصل مسکن مهر الگوی خوبی از خارج از کشور بود منتها اجرای بسیار ناقص و ضعیفی داشت. بدون اینکه زیرساخت لازم فراهم شود حاشیه شهرها به مسکن مهر داده شد و فقط چند لانه زنبور بیرون آمد اما هیچ زیرساخت شهرسازی در آن مکان تعریف نشده بود.»
نجفی افزود: «در این طرح زمین‌ها از نوع بافت‌شان گرفته تا نوع شهروندی که ساکن آن می‌شود باید به دقت بررسی شود.»
ابهامات طرح اجاره‌داری حرفه‌ای
این کارشناس مسکن درباره ابهامات طرح اجاره‌داری حرفه‌ای گفت: «اگر به سرمایه‌گذار می‌گوییم که پول بگذار و زمین بگیر و بساز باید دید بعد از چند سال مشخص سازنده صاحب آن خانه می‌شود. نکته مبهم دیگری که در اجاره‌داری وجود دارد این است که مشخص نیست اجاره را دولت تعیین می‌کند یا سازنده. شفاف بودن همه این بحث‌ها کمک می‌کند تا سازنده از آوردن سرمایه‌اش مطمئن شود.»
تعیین اجاره‌بهای ۳ تا ۵ سال مستلزم مهار تورم است
این کارشناس حوزه مسکن با اشاره به تبدیل اجاره از یک سال به ۳ یا ۵ سال عنوان کرد: «پیش‌درآمد اجرای این طرح در این قالب که اجاره از یک سال به ۳ یا ۵ سال تغییر کند این است که مشکل تورم کشور حل شود، یعنی سالانه تورم سنگین ۳۰ یا ۴۰ درصدی نداشته باشیم و سوداگری در مسکن اتفاق نیافتاده باشد و بازار یک آرامش نسبی داشته باشد. باید سرمایه‌گذار مطمئن باشد تورمی وجود ندارد در این حالت هم سرمایه‌گذار سود می‌برد و هم مستأجر با خیال راحت چندین سال می‌تواند در یک خانه بماند. منتها اگر این اجاره ۵ ساله شود سرمایه‌گذار می‌پرسد تکلیف اجاره در سال‌های بعد چه می‌شود. اگر سرمایه‌گذار از همه این موارد مطمئن نشود ترجیح می‌دهد مسکن آزاد بسازد که سود بیشتر و بهتری دارد.»
وی افزود: «پول ترسوترین چیزی است که در اقتصاد داریم، یعنی کوچک‌ترین جرقه‌ای باعث می‌شود اولین چیزی که فرار کند، پول باشد. باید مشخص باشد این ۵ سال بر چه اساسی قرار است تورم افزایش پیدا کند. اصل این طرح خوب است چون در دنیا مسکن‌هایی داریم که صرفاً برای اجاره هستند و در دست بنگاه‌های اجاره‌داری است در ایران هم این طرح خوب است اما باید سازوکارها دقیق باشد وگرنه به شکست می‌خوریم.»
وی در پایان با اشاره به اینکه سرمایه‌گذار می‌خواهد مستقل باشد عنوان کرد که دولت فقط ناظر باشد و تعیین‌کننده نباشد مگر اینکه آنقدر تسهیلات عالی باشد که همه منافع سرمایه‌گذار تعیین‌کننده باشد تا حاضر باشد سرمایه‌اش را بیاورد.
ارسال دیدگاه