آمادگی شهرداری برای عرضه ۴ هزار میلیارد تومان از املاک خود در بورس کالا

ابوالفضل فلاح، معاون مالی و اقتصاد شهری شهرداری تهران، در گفت‌وگوی زنده برنامه رهیافت رادیو اقتصاد درباره عرضه املاک شهرداری در بورس کالا گفت: بحث اساسی‌تر این است که شهرداری تهران را به لحاظ تامین مالی و شفافیت به سمت بازار سرمایه می‌بریم. یکی از موضوعاتی که می‌خواهیم از بازار سرمایه استفاده کنیم، بحث مولدسازی دارایی‌ها است‌، خصوصا در بحث املاک و اموال غیرمنقول که فروش ملکی در بورس است.

معاون مالی و اقتصاد شهری شهرداری تهران افزود: در گذشته فروش از طریق مزایده بود که ۱.۵ تا دو ماه طول می‌کشید و اگر مورد استقبال قرار نمی‌گرفت باز هم تا دو ماه طول می‌کشید. ضمن اینکه شفافیت در آن حداقلی است، اما در بازار سرمایه و بورس، نهاد نظارتی قوی از سه قوه حضور دارند و در هفت روز این عرضه اتفاق می‌افتد و به اندازه ۷ روز جلو هستیم و یک آینه و تالار شیشه‌ای وجود دارد.

فلاح ادامه داد: امکان دیگر این است که املاک و اموال غیرمنقول که امانت مردم است را تبدیل به نقد کنیم و در پروژه‌ها وارد کنیم. بخش دیگر را نیز به عنوان بدهی به پیمانکاران در حال حاضر از طریق سازوکارهایی اتفاق می‌افتد که در آن حداقل ۳۰ درصد ارزش ملک از دست شهرداری می‌رود.

وی اضافه کرد: سازوکاری که بازار سرمایه در اختیار ما گذاشت این است که حواله غیرنقد پیمانکار را به عنوان آورده نقدی پیمانکار می‌پذیرد و پیمانکارهای ما نیز می‌تواند وارد شود و طلب خود را دریافت کند.

معاون مالی و اقتصاد شهری شهرداری تهران بیان کرد: برآورد اولیه ما این است که در حال حاضر این آمادگی را داریم که حدود ۴ هزار میلیارد تومان از املاک را عرضه کنیم و به تعادل بخشی بازار کمک کنیم. با این کار می‌توانیم باعث شفافیت و مولدسازی دارایی و کمک به تعادل بخشی و به حداقل رساندن سفته بازی شویم. در بورس کالا قیمت پایه قیمت کارشناسی است و با توجه به استقبال افزایش پیدا می‌کند. اختلاف قیمت کارشناسی و بازار حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد است و ما معمولا بین این دو عدد می‌فروشیم و متقاضی نیز سود می‌برد. پیش‌بینی ما این است از سمت پیمانکاران و افراد حقیقی استقبال خوبی صورت بگیرد.

فلاح عنوان کرد: در هر تغییری احتمال مقاومت وجود دارد. برای اینکه این مقاومت به حداقل برسد، مسیر قبلی را فعلا مسدود نکردیم و مسیر مزایده را برای املاکی که قابلیت عرضه در بورس ندارند را باز نگه داشتیم. به هرحال این مسیر غیرشفاف ذی‌نفعانی دارد که تمایلی به نهادینه‌شدن این مسیر شفاف ندارند، اما باید اموال و املاک شهرداری که در واقع املاک مردم شهر است را به صورت واقعی تبدیل به نقد و برای خدمت به مردم هزینه کنیم.

وی گفت: امروز شورای انقلابی جوان و خوش‌فکری در این نهاد مستقر است و انتظار این است که حمایت و هدایت کنند تا اگر نواقصی وجود دارد، برطرف شود.

معین محمدی‌پور از مدیران بورس کالا گفت: بورس کالای ایران از تابستان سال گذشته این امکان را فراهم کرده که املاک در آن عرضه شود. امیدواریم با شهرداری این گام بزرگ را برداریم که البته تا اینجای کار شهرداری چابک و خوب عمل کرده و می‌توانیم تا این هفته پذیرش و تا یک هفته تا ۱۰ روز آینده شاهد عرضه آن باشیم.

محمدی‌پور افزود: تسویه املاک می‌تواند از طریق تسویه مطالبات شهرداری اتفاق بیفتد. در این روند کسی که برنده حراج می‌شود، به صورت آنلاین و شفاف صورت می‌گیرد و اگر مطالباتی از شهرداری داشته باشد، می‌تواند بخشی از مطالبات را از طریق قیمت ملک انجام دهد و تهاتر ارزش اصلی خود را پیدا می‌کند. همچنین فرصت بازدید برای متقاضیان فراهم می‌شود و این زمان اطلاع‌رسانی می‌شود و به صورت آزاد همه می‌توانند به صورت حراج ورود کنند. مدت حراج نهایتا هفت روز است و اگر شرکت‌کننده‌ای در حراج وجود نداشته باشد، این حراج تمدید می‌شود.

در ادامه عمادالدین سخایی مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و هماهنگی امور اقتصادی شهرداری تهران گفت: با ورود مدیریت جدید و برنامه‌های شهردار تهران درباره افزایش شفافیت و جلوگیری از فساد فعالیت‌هایی شروع شد و فروش املاک یکی از این بحث‌ها بود. در یک سال گذشته در ذیل بورس کالا بازار مسکن فعال شد و فروش املاک از مسیر بورس کالا کلید خورد. این بازار نوپا زمینه‌ساز این شد که بسیاری از نهادها املاک خود را از این طریق واگذار کنند.

وی با اشاره به قیمت‌گذاری منصفانه در این بازار عنوان کرد: شهرداری می‌تواند پیوستگی در عرضه املاک داشته باشد. اینکه شهرداری به نحوی در بازار مسکن ورود کند و نقش تنظیم‌گری داشته باشد و از انگیزه‌های سوداگری و سفته‌بازی در این بازار جلوگیری کند، می‌تواند به عنوان یک منبعی که شهروندان نیز از آن استقبال خواهند کرد، مطرح شود.

سخایی ادامه داد: اینکه شهرداری هیچ‌وقت دارایی‌های خود را نفروشد، امکان‌پذیر نیست؛ راکد ماندن دارایی‌های شهرداری رویکرد خوبی نیست. اینکه استفاده از این منابع باعث توسعه شهری و مولدسازی شود، حتما می‌تواند منافع زیادی برای شهرداری داشته باشد. همچنین در قیمت‌گذاری مناطق مختلف، شهروندان با مشکلات زیادی مواجه می‌شوند و یا به بنگاه‌های املاک مراجعه می‌کنند و اتفاق خوب درباره بورس کالا این است که مرجعی برای اطلاع‌رسانی شهروندان از قیمت خواهد شد.

وی یادآور شد: باید به بورس مسکن و عرضه املاک توجه کنیم و اگر سرمایه‌گذاری‌ها را به این سمت هدایت کنیم، در آینده می‌توانیم حتی پروژه‌های عرضه مسکن را فعال کنیم. بعد از اولین عرضه تا ۷ روز و حتی تا ۱۰ تا ۱۵ روز می‌توانیم عرضه را ادامه دهیم، در صورتی که در مزایده فاصله دو عرضه حدود یک ماه است. در مزایده‌ها هر چقدر هم دقت کنیم چون همه اطلاع پیدا نمی‌کنند، برداشت‌های اشتباه صورت می‌گیرد ولی وقتی بورس کالا و نظارت‌های آن وجود دارد، ذهنیت‌ها نیز کاهش پیدا می‌کند و مردم به واگذاری املاک اعتماد بیشتری پیدا می‌کنند. اگر امسال اولین بار این اتفاق بیفتد، می‌توانیم برنامه‌ریزی اصلی را برای سال آینده ارائه کنیم و این برنامه‌ریزی‌ها باید مستمر و با دوام باشد.