عبدالبارى عطوان*
رد پای تونی بلر در تحولات قزاقستان
چرا ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه انقلاب رنگی دیگری را که متحدانش در قزاقستان را سرنگون کند و تکرار درس اوکراین باشد، قبول نخواهد کرد؟
هرجا که تونی بلر، نخست وزیر اسبق انگلیس پا می‌گذارد (او مشاور دولت رئیس‌جمهوری سابق، نظربایف بوده است) به نوعی نشانه تشدید فساد و آغاز زمینه‌سازی برای انقلاب‌های رنگی است و ما درس‌های بسیاری از مشورت‌دهی‌های او به کشورهای حاشیه خلیج فارس و غیر خلیج فارس داریم.
چرا ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه انقلاب رنگی دیگری را که متحدانش در قزاقستان را سرنگون کند و تکرار درس اوکراین باشد، قبول نخواهد کرد؟ آیا به همین علت رهبر چین بلافاصله او را تایید کرد و به حمایت تمام قد از دولت قزافستان برخواست؟ چگونه رایزنی‌های تونی بلر یکی از شاخص‌های فساد و زمینه‌سازی برای اعتراضات در این کشور بود؟ پس از اعتراضات چه می‌شود؟
اعتراضات خشمگین مردمی حاکم بر بیشتر شهرهای قزاقستان که نیروهای امنیتی دولتی با آن با گلوله واقعی مقابله کردند، یکی از فصل‌های کشمکش روزافزون میان محور روسیه - چین و محور غرب به رهبری آمریکا در مناطق نفوذ هم در اروپا (اوکراین) و هم در آسیای میانه (قزاقستان) است.
قزاقستان قربانی دو مسئله اصلی است، نخست: جایگاه جغرافیایی راهبردی که میان دو قدرت بزرگ یعنی چین و روسیه محصور شده است و دوم پیوند میان فساد و نظام حکومتی دیکتاتوری.
اعتراضات قزاقستان مسالمت‌آمیز و در مخالفت با گرانی و تشدید میانگین فقر در کشوری است که از ثروتمندترین کشورهای آسیای میانه به شمار می‌رود که با افزایش میانگین بیکاری و فساد دولتی هم‌زمان شده است. این توصیف‌ها به تنهایی یا در کنار هم دروازه‌ای بزرگ برای نفوذ توطئه‌های غربی و مخصوصا آمریکایی و به وقوع رساندن انقلاب‌ها در کشورهای غیرمتحد است.
ایالات متحده آمریکا انقلابی رنگی را خواستار است تا حواس روسیه را از اوکراین منحرف کند و قدرت و توجه این کشور را به سمت قزاقستان روانه کند و اگر روسیه به سرعت حرکت نمی‌کرد، به درخواست کمک قاسم توقایف، رئیس‌جمهوری قزاقستان پاسخ نمی‌داد و دو هزار سرباز را به عنوان رهبر پیمان امنیتی امضا‌شده میان قزاقستان، ارمنستان، بلاروس، قرقیزستان و روسیه به این کشور اعزام نمی‌کرد، نزدیک بود آمریکا در این نقشه خود موفق شود. این پیمان امنیتی به مثابه «ناتوی کوچکی» است که بیست هزار سرباز به عنوان نیروی واکنش سریع در اختیار دارد که در سال ۲۰۰۹ بعد از اشغال عراق تاسیس شد.
رئیس‌جمهور پوتین به هر قیمتی که شده اجازه موفقیت انقلاب رنگی دیگری مانند سوریه و پیش از آن اوکراین را نخواهد داد که به برپایی نظام طرفدار غرب در نقطه ضعف روسیه در جنوب منجر شود. او با قاطعیت پاسخ ضربات آمریکا به متحدانش در آسیای میانه را خواهد داد. این مسئله همچنین شتاب رئیس‌جمهوری چین برای تایید سیاست مشت آهنین نیروهای قزاقستان در راستای اجرایی کردن رویکرد چین در برخورد با اعتراضات در میدان تیان‌آن‌من پکن را تفسیر می‌کند.
صرف نظر از نتایج آن، این اعتراضات زنگ خطر را به صدا درآورده و اراده و خواست مشروع مردم برای اصلاح سیاسی و اقتصادی و محقق شدن عدالت و برابری و ریشه‌کن کردن فساد را بازتاب داده است.
هرجا که تونی بلر، نخست وزیر اسبق انگلیس پا می‌گذارد (او مشاور دولت رئیس جمهوری سابق، نظربایف بوده است) به نوعی نشانه تشدید فساد و آغاز زمینه‌سازی برای انقلاب‌های رنگی است و ما درس‌های بسیاری از مشورت‌دهی‌های او به کشورهای حاشیه خلیج فارس و غیر خلیج فارس داریم.
*تحلیلگر
منبع: دیپلماسی ایرانی
ارسال دیدگاه