بازار گل محلاتی در لیست ۱۲۹ ساختمان پرمخاطره پایتخت

جلال بهرامی، معاون خدمات شهری و محیط زیست شهرداری تهران در جلسه امروز شورای شهر تهران گزارش حادثه آتش‌سوزی بازار گل شهید محلاتی را ارائه کرد.

جلال بهرامی در این جلسه گفت: طبق مستندات در دهه ۷۰ یک تیم این زمین را که در مجاورت دانشگاه آزاد است از کشاورزان خریداری کردند و این بازار گل را در آن جا پایه‌گذاری کردند.

معاون خدمات شهری و محیط زیست شهرداری تهران ادامه داد: مساله‌ای که در بازار گل قابل توجه است اینکه در تمام حوادثی که در دو دهه گذشته در بازار گل اتفاق افتاده، عموما حریق‌ها در بازار خشک یعنی غرفه‌هایی است که وسایل جشن تولد و وسایلی غیر از گل و گیاه داشته‌اند. این یکی از معضلات اصلی این بازار است که باید به آن توجه شود. باید در یک فاز افراد را برای ایمن‌سازی از بازار خارج کنیم.

بهرامی گفت: سال ۹۲ شهرداری تصمیم گرفت در شهرک صنعتی خاوران مکانی را برای انتقال بازار گل محلاتی ایجاد کند اما این اتفاق نیفتاد و کسبه در این مکان ساکن نشدند و این مکان به بازار پرندگان تبدیل شد. البته لکه گذاری‌هایی در سال‌های اخیر برای انتقال هم انجام شده است.

وی با بیان اینکه بحث قضایی (کمیسیون ماده ۱۰۰) و ایمنی در این بازار مطرح است، عنوان کرد: در بحث ایمنی در قوانینی که در اختیار ما است، ما را ضابط قضایی این کار قرار نداده است. به اندازه یک مامور اداره کار هم که در لحظه تصمیم می‌گیرد، اهرم‌های قوی و قدرت برای تعیین تکلیف و برخورد برای مسائل این‌ بازار را نداریم.

معاون خدمات شهری و محیط زیست شهرداری تهران بیان کرد: در مقاطع مختلفی نیروهای آتش‌نشانی صاحبان غرفه‌ها را از نظر ایمنی آموزش داده و درخصوص زیر ساخت‌های ایمنی این بازار تذکر داده‌اند.

در ادامه مدیرعامل سازمان آتش نشانی با بیان اینکه از ۶۰۰ غرفه بازار گل ۳۰ درصد آن مربوط به خشکه فروشی‌ها است، گفت: در اخطارها و دستورالعمل‌ها آمده که فروش اقلام غیر مرتبط و غیرمتعارفی مانند ابزارهای شادی و تولد در داخل بازار گل در صورت وقوع حریق حوادث را تشدید می‌کند، اتفاقاتی که در بازار گل مشهود است.

مهدی داوری گفت: در تاریخ دوم دی ماه ساعت ۱۴:۵۰ در بازار گل آتش‌سوزی رخ داد. ساعتی که هر چند فعالیت هنوز ادامه داشته اما بازار مملو از جمعیت نبوده است. پس از اطلاع به سامانه آتش‌نشانی بلافاصله اقدامات انجام می‌شود و با توجه به نزدیکی ایستگاه ۲۴ آتش‌نشانی به محل حادثه کمتر از دو دقیقه این ایستگاه به همراه دو ایستگاه دیگر در محل حاضر و عملیات اطفا را انجام دادند.

مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی افزود: از زمانی که شهروندان با سامانه تماس گرفتند تا زمانی که شعله‌های اولیه حریق اطفا شد حدود ۱۰ تا ۱۳ دقیقه طول کشید و با وجود اینکه دو فوتی و چند مصدوم داشتیم اما از نظر آتش‌نشانی چندان عملیات پرچالشی محسوب نمی‌شد. ۴ ایستگاه آتش‌نشانی عملیات کردند و در جستجویی که همزمان با اطفا انجام شد، ۷ شهروند به مراکز درمانی انتقال پیدا کردند و یکی از شهروندان به دلیل حضور در مرکز انفجار در دم جان خود را از دست داد. سه غرفه تخریب کامل شده و مساحت آتش‌سوزی کمتر از ۱۵۰ متر مربع برآورد شد.

داوری ادامه داد: مصاحبه‌ها از کسبه نشان می‌دهد که تعدادی از این افراد در حال پرکردن بالن‌ها با استفاده از سیلندرهای گاز بودند که سیلندری شعله‌ور و یکی از بالن‌ها و سیلندرها دچار انفجار می‌شود. سه سیلندر در آن مکان وجود داشته؛ یک سیلندر ۵۰ کیلویی و دو سیلندر ۳۰ کیلویی. یکی از سیلندرهای ۳۰ کیلویی منفجر شده و دیگری نیز مشکل پیدا کرده است.

وی اضافه کرد: طی ۴ سال گذشته ۲۰ آتش‌سوزی در بازار گل داشتیم که ۵ مورد آن بزرگ بودند. آخرین آتش‌سوزی بزرگ مربوط به این بازار قبل از این حادثه در مهرماه بود، یعنی حدود سه ماه پیش. آخرین اقدامات انجام شده در رابطه با این بازار این است که از سال ۹۲ حدود ۱۰ اخطاریه و ۸ دستورالعمل صادر شده است. ۵ کمیته ایمنی که ابلاغیه شهرداری تهران است با حضور شهردار منطقه برگزار شد. سوابق مکان‌ها در این کمیته بررسی می‌شود و شرایطی که امکان استفاده از ظرفیت سایر دستگاه‌ها وجود دارد مورد ارزیابی قرار می‌گیرد یا اقدامات اقناعی با دعوت از مالکان و بهره‌برداران به ‌آنها ابلاغ می‌شود. ناحیه ۵ منطقه ۱۴ هم در جلسات کمیته ایمنی اقدامات و وظایف لازم برای تذکرات و آگاهی بخشی در این زمینه را انجام داده است.

مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران افزود: ضوابط ایمنی به ساختارها و زیرساخت‌های یک مکان می‌پردازند اما اینکه چگونه رفتار و رعایت می‌شود چیزی است که هر لحظه باید مدنظر باشد. خطر وجود خشکه فروشی‌ها و فعالیت‌هایی مانند پرکردن سیلندرها، بادکنک‌ها و بالن‌ها با استفاده از روش‌های غیرمجاز می‌تواند از روش‌هایی باشد که الزاما در ساختارها به آن اشاره نشده باشد ولی کسبه و مردم باید این موارد را رعایت کنند.

داوری گفت: شهرداری تهران ضابط قضایی در خصوص موضوعات ایمنی نیست و هرگونه اقدام شهرداری باید از طریق اقدام قضایی انجام شود که این کارها صورت گرفته است. یکی از موضوعات این است که سازمان آتش‌نشانی بعد از بازدیدهایی که از ساختمان‌های شهر انجام داده ۱۲۹ ساختمان را بسیار پر مخاطره اعلام کرده و بازار گل شهید محلاتی در این لیست وجود دارد. اگر اقدامی نشود احتمال وقوع حوادثی از این دست در سایر ساختمان‌ها وجود دارد.

وی بیان کرد: تکلیف ضعف قوانین در زمینه ایمنی با ورود مجلس شورای اسلامی باید روشن شود و باید قانون جامع‌تری را در خصوص ایمنی داشته باشیم. چرا که قانون بند ۱۴ ماده ۵۵ که به آن استناد می شود تنها اشاره ای به وظایف دستگاه‌هایی مانند شهرداری داشته است. قانونی که ۶۶ سال پیش برای تهران آن زمان نوشته شده است، نمی‌تواند پاسخگوی ایمنی امروز این شهر باشد. چرا که تهران توسعه پیدا کرده و جمعیت آن افزایش یافته و حتی نوع فعالیت‌ها و مشاغل مردم آن تغییر پیدا کرده است.

مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی عنوان کرد: ساختمان بازار گل جزو مکان‌هایی است که همواره مدنظر سازمان آتش‌نشانی قرار داشته و تا حد اختیار و توانمان اقداماتی که لازم بود را انجام دادیم. اما موانعی وجود دارد که الزامی برای دیگران برای رعایت موارد ایمنی به وجود نمی‌آورد. همانطور که وقتی یک مکان جدید برای کسبه ایجاد شد آنها قبول نکردند که به آنجا منتقل شوند.

داوری یادآور شد: در اخطارها و دستورالعمل‌ها آمده که فروش اقلام غیر مرتبط و غیر متعارفی مانند ابزارهای شادی و تولد در داخل بازار در صورت وقوع حریق حوادث را تشدید می‌کند، اتفاقاتی که در بازار گل مشهود است و از ۶۰۰ غرفه بازار گل ۳۰ درصد آنها مربوط به خشکه فروشی‌ها است. همچنین اکسیژن و سیلندرهای تحت فشار نباید در مرکز فعالیت و ورودی ساختمان قرار داشته باشد که همین مساله هم منجر به آتش‌سوزی شده است.

قدرت‌الله محمدی، مدیرعامل ساماندهی مشاغل با بیان اینکه باید بتوانیم با استراتژی برد - برد بازار گل شهید محلاتی را ساماندهی کنیم، گفت: در این خصوص جلساتی با فرماندهان نیروی زمینی داشتیم تا بتوانیم از پنج هکتاری که در کنار بازار گل ارتش وجود دارد برای ساماندهی مشاغل غیر گل و گیاه بازار شهید محلاتی استفاده کنیم. چون حذف کردن تعداد بالای غرفه‌داران بازار گل محلاتی امکان‌پذیر نیست. آن‌ها چه قانونی و چه غیرقانونی از این بازار امرار معاش می‌کنند.

مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران ادامه داد: اگر تفاهم‌نامه کامل صورت گیرد حداکثر ظرف ۶ ماه می‌توانیم کار ساماندهی را انجام دهیم.

محمدی با بیان اینکه اقداماتی در خصوص ساماندهی بازارگل شهید محلاتی صورت گرفته است، عنوان کرد: اگر از گذشته اراده‌ای وجود داشت تا کنون مشکل بازار گل و گیاه شهید محلاتی برطرف می‌شد. ۲۰۰ غرفه در بازار شهید محلاتی وجود دارد که ارتباطی با گل و گیاه ندارد و باید جابجا شوند.

مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران افزود: در ۶ ماه گذشته با ۱۹ اتحادیه جلسات متعددی برگذار شد و اصناف باید در خصوص مسائل مختلف به ما جوابگو باشند.

چمران:‌ لزوم احداث بازار گل در شرق و غرب پایتخت

مهدی چمران در ادامه گزارش مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران با بیان اینکه باید بازار گل‌های متعددی در تهران راه‌اندازی شود، گفت: اینکه بگوییم همه به بازار گل محلاتی بروند درست نیست و باید در شرق و غرب بازار گل ایجاد شود.

وی ادامه داد: در خصوص بازار گل شهید محلاتی باید تصمیم جدی و قاطع گرفته شود.