گزارش پانا از تاثیرات نرخ ارز بر قیمت کالا و خدمات:
چسبندگی قیمت‌ها و فرار رو به جلوی نرخ‌ها با نوسان‌های نرخ ارز
تهران (پانا) - برای بسیاری از خانوارهایی که افزایش قیمت کالاها و خدمات، زندگی و معیشت آنها را درگیر در شرایط ناخوشاینده کرده است تحولات بازارهایی مانند ارز تاثیرگذار بوده و با دیده نگرانی به آن می‌نگرند. گو آنکه در چند سال اخیر افزایش‌های گاه و بی‌گاه نرخ ارز بهانه افزایش قیمت‌ها در بازار شده است.
درباره اینکه قیمت ارز چگونه بر کالاهای داخلی اثرگذار است دو رویکرد وجود دارد. طرفداران اقتصاد بازار آزاد معتقدند قیمت ارز معلول تورم است، در حالی که دیدگاه مقابل می‌گوید قیمت ارز علت تورم است.
برای بررسی این موضوع که تحولات بازار ارز تا چه میزان بر قیمت کالاها و خدمات در کشور موثر بوده است با چند کارشناس و نماینده مجلس گفت وگو کرده و نظرات آنها را جویا شده‌ایم.
بازار باثبات ارزی می‌تواند موجب کاهش قیمت کالاها شود
رئیس کمیسیون امور داخلی کشور در این خصوص می‌گوید کاهش نرخ ارزها تاثیری بر قیمت کالاها نخواهد داشت به این دلیل که تنها بازار با ثبات ارزی است که می‌تواند بر کاهش قیمت کالاها تاثیرگذار باشد.
محمدصالح جوکار به پانا گفت: «مذاکرات در حال انجام است و هنوز منابع ارزی بلوکه شده ایران در سایر کشورها آزاد نشده یا به بازار وارد نشده است و تحولات بازار ارز روانی است.»
وی افزود: «کاهش نرخ ارزها هم تاثیری بر قیمت کالاها نخواهد داشت به این دلیل که تنها بازار با ثبات ارزی در میان‌مدت است که می‌تواند بر کاهش قیمت کالاها تاثیرگذار باشد.»
جوکار عنوان کرد: «اگر دارایی‌های ارزی ایران در سایر کشورها آزاد شود و روند کاهشی نرخ ارز شروع شود به گونه‌ای که حباب ارزی از بین برود اما نرخ ارز کمتر از ارزش ذاتی خود با توجه به شرایط اقتصاد ایران نباشد، می‌توان امیدوار بود که کالاها نیز به تدریج به قیمت‌های واقعی خود نزدیک شود.»
رئیس کمیسیون امور داخلی کشور تصریح کرد: «قیمت کالاها به صورت کلی از عرضه و تقاضا تبعیت می‌کند، طبیعی است که بهبود شرایط تولید و عرضه مناسب کالا یکی از مهمترین فاکتورها در تعادل بخشی به قیمت کالاها است. کمبود عرضه در شرایط فزونی تقاضا منجر به ایجاد بازار سیاه در بسیاری از کالاها خواهد شد.»
نماینده مردم یزد در مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: «تا رسیدن به نقطه باثبات فاصله وجود دارد و به نظر نمی‌رسد که تورم در سال جاری روندی کاهشی داشته باشد.»
روندی نزولی طولانی‌مدت نرخ ارز و تقویت پول ملی
جوکار در پاسخ به این پرسش که روند نزولی بازار ارز می‌تواند موجب تقویت ارزش پول ملی شود، عنوان کرد: «تقویت ارزش پول ملی به بازار باثبات ارزی و شرایط قابل پیش بینی در اقتصاد وابسته است. اگر تولید تقویت شود و موانع پیش‌روی آن برداشته شود با بهبود رشد اقتصادی ارزش پول ملی نیز افزایش خواهد یافت.»
نماینده مردم یزد در مجلس خاطرنشان کرد: «اگر تورم کنترل نشود، وضعیت زندگی برای طبقه کارگر و حقوق‌بگیر بسیار سخت خواهد شد. در قانون بودجه احکام مناسبی در راستای حمایت از تولید پیش‌بینی شده است و تسهیلاتی نیز برای ارایه به واحدهای تولیدی در نظر گرفته شده است که در صورت تحقق می‌تواند در رفع برخی از مشکلات واحدهای تولیدی تاثیرگذار باشد.»
ثبات قیمتی در بازارها، نیازمند روندی باثبات در نرخ ارز است
محمدرضا میرتاجالدینی نیز در گفت وگو با پانا نرخ ارز را عامل اساسی در افزایش قیمت کالاها دانست و با بیان اینکه نرخ ارز به عنوان عاملی تاثیرگذار بر قیمت کالاها است، تاکید کرد: «بانک مرکزی باید برنامه‌هایی اجرایی و جدی برای تقویت ارزش پول ملی داشته باشد تا ثبات نرخ ارز در میان‌مدت بتواند موجب کنترل نرخ کالاها شود.»
نایب رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی افزود: «کنترل نقدینگی مهمترین عامل در کنترل تورم و جلوگیری از کاهش ارزش پول ملی است و بانک مرکزی باید بتواند به صورت مستقل برنامه‌هایی را برای کنترل نقدینگی در دستور کار داشته باشد.»
میرتاجالدینی با اشاره به تاثیرات نامناسب سیاست‌های دولتی در برنامه‌ها و راهبردهایی که بانک مرکزی برای کنترل تورم در دستور کار دارد، خاطرنشان کرد: «بانک مرکزی باید استقلال داشته باشد و با سیاست دولت‌ها مجبور به عقیم گذاشتن برنامه‌هایی که برای کنترل تورم دارد،نشود.»
چسبندگی قیمت‌ها در ایران همواره رو به بالا است
اما معاون اسبق ارزی بانک مرکزی نظری متفاوت‌تر دارد به گفته او چسبندگی قیمت‌ها رو به بالا همواره در اقتصاد ایران بوده است و به همین دلیل علامت‌هایی که برای تقویت ریال مطرح است باید بسته‌های اقتصادی باشد نه اینکه انتظارات تورمی یا عوامل دیگر آن را کاهش دهد.
قیمت‌ها در ایران دکمه برگشت ندارند
سیدکمال سیدعلی با تاکید بر اینکه قیمت‌ها در ایران دکمه برگشت ندارند، افزود: «پدیده‌های اقتصادی باید علائمی را به فعالان اقتصادی ارایه بدهند که آنها را در پیش‌بینی آینده بازار به اطمینان برساند به طور مثال کسری بودجه، نرخ تورم، میزان نقدینگی یا افزایش تولید هستند که موجب تقویت ریال می‌شوند نه اینکه نرخ ارزها در یک محدوده زمانی کوتاه بالا یا پائین شود.»
سیدعلی تاکید کرد: «طبیعی است که در بحث کاهش قیمت‌ها بازار با ملاحضاتی مواجه است که از جمله آنها شرایط اقتصادی کشور از جمله وضعیت تولید، میزان نقدینگی یا احتمال کسری بودجه و عدم تحقق درآمدها است.»
وی عنوان کرد: «مذاکرات در جریان و هر گونه توافق احتمالی انتظارات تورمی را تخلیه می‌کند و پدیده‌ها و مولفه‌های اقتصادی به تدریج و در گذر زمان بهبود خواهند یافت. به طور مثال اگر فروش نفت بتواند به ۲ و نیم میلیون بشکه سابق برسد یا وضعیت کسری بودجه بهبود یابد یا تورم کاهش داشته باشد انتظارات تورمی نیز به تدریج تخلیه می‌شود.»
ارسال دیدگاه