دو بیماری متفاوت با علایم یکسان

به‌گزارش تبیان، با توجه به شباهت‌هایی که سندرم تونل کارپال و آرتریت دارند، گاهی با هم اشتباه گرفته می‌شوند، خصوصا وقتی موضوع درمان به میان می‌آید. در این مطلب درباره‌ علائم، علت‌ها و درمان‌های ممکن این بیماری‌ها خواهیم گفت.

سندرم تونل کارپال

علائم ناشی از سندرم تونل کارپال (سمت راست تصویر)، نتیجه‌ی فشردگی عصب میانی است که از مچ دست می‌گذرد. از نظر آناتومیک، تونل کارپال گذرگاهی است که در آن دیواره‌‌ها با استخوان‌ها و رباط ها تشکیل شده‌اند و به آن تونل کارپال می‌گویند.

فضای باز داخل تونل تحت دخالت برخی از عارضه‌ها که خواهیم گفت می‌تواند کاهش پیدا کرده و بر عصب میانی اثر بگذارد. این عصب دارای عملکرد حساسی است که مجموعه‌ای از جریانات عصبی را ایجاد می‌کند و منجر به حس‌هایی غیرعادی مانند ضعف و گزگز می‌شود.

سندرم تونل کارپال برای افرادی رخ می‌دهد که در کار و حرفه‌شان حرکات تکراری دست وجود دارد، بنابراین در پزشکی این بیماری را یک بیماری شغلی می‌دانند. یک سری از تحقیقات نشان می‌دهند از هر صد هزار شاغل، چهار نفر به سندرم تونل کارپال دچار می‌شوند.

آرتریت

آرتریت (سمت چپ تصویر) به فرایندی از التهاب مفاصل گفته می‌شود. آرتریت انواع بسیار زیادی دارد که هر کدام دارای ریسک فاکتورها و درمان‌های خاص خود هستند.
آرتریت روماتوئید یکی از شایع‌ترین انواع آرتریت است. آرتریت یک بیماری مزمن التهابی و خودایمنی است. یعنی بدن، مفاصل خود را مهاجم تلقی کرده و تدریجا آن‌ها را تخریب می‌کند. سلول‌ها و پروتئین‌های سیستم ایمنی، بخش مهمی از این فرایند هستند.
آرتریت در میان خانم‌ها شایع‌تر است و متوسط سن تشحیص این بیماری تقریبا ۴۰ سال می‌باشد.

علائم سندرم تونل کارپال و آرتریت

تشخص این دو عارضه از هم کاملا ممکن است، خصوصا بر اساس وجود درد و التهاب مفاصل.

علائم سندرم تونل کارپال
عصب میانی حساس است، بنابراین علائم ناشی از فشردگی آن موجب احساساتی غیرمعمول می‌شوند. اما این عارضه با درد همراه نیست. افرادی که علائم گفته شده را دارند معمولا از گزگز یا بی‌حسی پیش رونده‌ای شاکی‌اند. نواحی که سندرم تونل کارپال آن‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد شامل مچ دست تا انگشت حلقه و سپس انگشت شست می‌شود.
این علائم همراه با سستی و ضعف دست می‌تواند مشکلات بزرگی در انجام کارهای روزمره ایجاد نماید، از جمله فعالیت‌های دستی مربوط به محیط کار. سندرم تونل کارپال، آشپزی، رانندگی، نوشتن و شست و شو را نیز دچار مشکل می‌کند.

علائم آرتریت
علائم آرتریت تا حدود زیادی به نوع آن بستگی دارند، هر چند که این علائم معمولا تظاهراتی از التهابی هستند که عامل این بیماری است:
. قرمزی
. تورم
. درد
. افزایش دمای قسمت مبتلا

برخی از انواع آرتریت موجب سفتی مفصل می‌شوند، خصوصا در ساعات اولیه صبح و دلیل آن، درد شدیدی است که ایجاد می‌شود. یک تشابه سندرم تونل کارپال با آرتریت، به سختی انجام دادن کارهای روزانه است.
افراد دچار آرتریت روماتوئید که تحت درمان قرار نمی‌گیرند اغلب بعد از مدتی دچار ناهنجاری‌های پیچیده‌ی مفصلی می‌شوند که کیفیت زندگی آن‌ها را به شدت کاهش می‌دهد. انحراف و کج شدن انگشتان دست، شایع‌ترین این ناهنجاری‌هاست.

علت‌های سندرم تونل کارپال و آرتریت

آرتریت معمولا نتیجه‌‌ای از فاکتورهای ژنتیکی و محیطی است. مثلا افرادی که سابقه‌ی آرتریت روماتوئید را در خانواده دارند بیشتر مستعد این بیماری‌اند. همین طور کسانی که عادت شدید به سیگار کشیدن دارند یا عفونت‌هایی در دوران کودکی داشته‌اند، در معرض ابتلا به آرتریت روماتوئید هستند.

سندرم تونل کارپال ریسک فاکتورهای زیادی دارد که خیلی از آن‌ها با یک سری از شرایط شغلی تشدید می‌شوند. زن بودن، داشتن بیماری‌های مزمنی مانند دیابت شیرین و چاقی، مکررا نوشتن یا تایپ کردن و برخی از فاکتورهای آناتومیک، شایع‌ترین ریسک فاکتورهای این بیماری‌اند.

شاید ندانید اما آرتریت می‌تواند موجب سندرم تونل کارپال شود. همانطور که گفتیم، یکی از عوارض آرتریت، کج شدن مفصل و استخوان به دلیل واکنش‌های التهابی است. وقتی این اتفاق در اطراف تونل کارپال رخ می‌دهد، احتمال تنگ و فشرده شدن عصب میانی افزایش می‌یابد. در نتیجه، علائم مربوط به هر دو بیماری نمایان می‌شوند.

درمان‌های سندرم تونل کارپال و آرتریت

هدف از درمان در هر دو بیماری، کاهش علائم و التهاب موجود است. اما معمولا علت اصلی باقی می‌ماند. در مورد سندرم تونل کارپال، مداخلات جراحی وجود دارند که می‌توانند مشکل را برطرف کنند.

سندرم تونل کارپال
در ابتدا پزشک ممکن است در موارد خفیف این بیماری توصیه‌هایی بکند مانند به کار بردن کمپرس سرد و استراحت. اما در صورت نتیجه نگرفتن ممکن است لازم شود مفاصل درگیر بی‌حرکت نگه داشته شده و دارودرمانی شروع شود. داروهای تجویزی در این حالت شامل داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی و کورتیکواستروئیدها می‌شوند.
در نهایت راهکارهای جراحی با هدف آزاد کردن عصب از فشار وجود دارند که معمولا توسط جراح دست انجام می‌شوند. این جراحی می‌تواند باز یا با اندوسکوپی باشد.

آرتریت
برخی از داروهایی که برای سندرم تونل کارپال به کار می‌روند ممکن است برای آرتریت نیز مفید باشند که شامل داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی و کورتیکواستروئیدها می‌شوند. افرادی که آرتریت روماتوئید دارند ممکن است با داروهای آنتی روماتوئید (DMARDs) تحت مداوا قرار بگیرند.
داروهای آنتی روماتوئید برای بیماری‌های دیگری نیز به کار می‌روند، خصوصا روماتیسم ستون فقرات و لوپوس اریتماتوز سیستمیک. متوتروکسات یک نمونه رایج از این داروهاست.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟

در صورتی‌که هر یک از علائم گفته شده ادامه‌دار شدند باید به پزشک مراجعه کنید. تشخیص زودهنگام و درمان به موقع، شرط اساسی در رفع یک بیماری است که ضمنا وقوع عوارض دائمی را نیز کاهش می‌دهد.

سندرم تونل کارپال و آرتریت مشابه‌اند اما یکی نیستند

همان‌طور که می‌بینید سندرم تونل کارپال و آرتریت کاملا با هم متفاوت‌اند. داروهایی که برای این دو عارضه استفاده می‌شوند ممکن است مشابه باشند اما شما نباید خوددرمانی کنید زیرا عوارض آن مضر خواهد بود.
در صورتی که هر یک از علائم گفته شده را دارید با پزشک عمومی مشورت کنید تا در صورت لزوم شما را به پزشک متخصص ارجاع دهد.