وعده ورود اتوبوس‌های برقی به پایتخت به کجا رسید؟

براساس قانون تا پایان برنامه ششم که سال 1401 است، 60 درصد حمل و نقل باید حمل‌ونقل عمومی باشد که بر اساس گزارش وزارت کشور این میزان هم‌اکنون 37 درصد است و با توجه به شیوع کرونا مردم ترجیح می‌دهند بیشتر از وسایل حمل‌و‌نقل شخصی استفاده کنند که این موضوع به آلودگی هوا دامن می‌زند اما استفاده از حمل‌و نقل پاک از جمله اتوبوس‌های برقی راهکاری مطلوب برای کاهش آلودگی هوا است. هر چند وسایل حمل‌ونقل برقی، از جمله اتوبوس‌های برقی با چالش‌هایی از جمله شارژ باتری روبه‌رو هستند، اما نقش آنها در کاهش آلودگی هوا و مصرف سوخت‌های فسیلی نیز قابل چشم‌پوشی نیست و اکنون بسیاری از کشورهای صنعتی و توسعه یافته حرکت به سمت برقی کردن اتوبوس‌های درون‌شهری را آغاز کرده و تولیدکنندگان بزرگ وارد این حوزه شده‌اند. این درحالی است که چند سال پیش بعضی از خطوط اتوبوسرانی تهران به نسل پیشین اتوبوس‌های برقی مجهز شده بود اما تداوم نداشت.

در عین حال اوایل تیرماه گذشته نخستین دستگاه اتوبوس برقی محصول مشترک معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، دانشگاه تهران و کارخانه زرین‌خودرو اصفهان که وابسته به وزارت دفاع است، رونمایی ‌شد و امید برای ورود اتوبوس‌های برقی به شبکه حمل‌ونقل عمومی افزایش یافت. اخیرا هم پرویز کرمی، مشاور معاون علمی رئیس‌جمهوری از واگذاری تعدادی اتوبوس برقی به شهرداری در آینده نزدیک خبر داد. همچنین با توجه به اهمیت حمل‌ونقل در کلانشهر تهران، جلسه مشترک فراکسیون محیط زیست مجلس با شهردار تهران در خصوص مسایل زیست‌محیطی و ترافیکی پایتخت عصر روز سه‌شنبه هفته گذشته برگزار شد و مهم‌ترین محورهای مطرح شده در این جلسه مباحث ترافیکی، حوزه حمل و نقل عمومی و توجه به فضای سبز بود اما یکی از محورهای مهم این جلسه توجه به اتوبوس‌های برقی و ضرورت استفاده از این دستگاه‌های نقلیه در ناوگان حمل‌ونقل عمومی پایتخت بود که علیرضا زاکانی، شهردار تهران در این جلسه درباره اتوبوس‌های پایتخت اظهار کرد:‌ «حدود یک ماه و نیم قبل قرارداد ۱۷۵ دستگاه اتوبوس با ایران خودرو دیزل منعقد شده و ۱۱۰ دستگاه تاکنون تحویل گرفته شده و مابقی نیز در مسیر ورود است. از سوی دیگر به طور همزمان قرارداد ۵۰ دستگاه اتوبوس برقی نیز با یکی از شرکت‌های داخلی بسته شده است. البته شهردار تهران تاکید کرده است که در این حوزه علی‌رغم وجود چند مجموعه همچنان توان تولید انبوه وجود ندارد و همزمان نیازمند واردات از خارج نیز هستیم تا بتوان نیاز را برطرف کرد.»

به گفته زاکانی، از ۵ هزار دستگاه اتوبوس تهران ۲۲۵۰ دستگاه اتوبوس فعال است و تا پایان سال ۵۰۰ دستگاه اتوبوس نیز با تغییر مخزن گاز و ۵۰۰ دستگاه نیز با اورهال کردن وارد ناوگان خواهد شد.

تهران به حدود 15 هزار دستگاه اتوبوس نیاز دارد

سمیه رفیعی، نماینده مردم تهران در مجلس و رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با پانا درباره ضرورت تحول در اتوبوس‌های پایتخت اظهار کرد:‌ «اتوبوس‌های فرسوده در شهر تهران یکی از عوامل آلودگی هوا هستند زیرا اتوبوس‌هایی که اکنون تردد می‌کنند قدیمی و فرسوده هستند که ضرورت دارد یا اورهال شوند یا از رده خارج شوند و در واقع در این ناوگان تحول صورت بگیرد و از ظرفیت خودروسازان داخلی برای تولید اتوبوس‌ها استفاده شود.»

رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس تاکید کرد:‌ «لازم است مدیریت شهری از استفاده از اتوبوس‌های دیزلی فاصله بگیرد و به سمت استفاده از اتوبوس‌های برقی حرکت کند که البته درباره این مساله در جلسه اخیر با شهردار تهران مواردی مطرح شد و تاکید شد که شهر تهران به حدود 15 هزار دستگاه اتوبوس نیاز دارد که باید مورد توجه قرار بگیرد.»

البته مجتبی شفیعی، معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران نیز اوایل آبان ماه امسال درباره بکارگیری اتوبوس‌های برقثی در شهر تهران مواردی را مطرح کرده و گفته است که به‌کارگیری اتوبوس‌های برقی در دستور کار قرار دارد و با بخش خصوصی نیز مذاکراتی شده است که برای اولین‌بار بخش خصوصی قرار است ۱۵۰ اتوبوس برقی خریداری کند.

وی همچنین تاکید کرده است که شهرداری تهران منتظر لایحه شورا است تا پروژه به‌کارگیری اتوبوس‌های برقی در پایتخت محقق شود.

با این اوصاف در شرایطی که امسال کلانشهرهای کشور از جمله تهران زودتر از سال‌های قبل با آلودگی هوا مواجه شده‌اند به نظر می‌رسد که در تصمیمات اتخاذ شده برای کاهش آلودگی هوا نباید فقط بر اعمال برخی ممنوعیت‌ها تاکید شود بلکه به‌کارگیری اتوبوس‌های برقی و تزریق اتوبوس‌های جدید به منظور کاهش تردد خودروهای شخصی، می‌تواند عامل مهمی برای کاهش آلاینده‌ها باشد که این امر نیاز به توجه بیش از پیش و عزم جدی‌تر مسئولان مدیریت شهری دارد.