اعضای تیم اقتصادی باید از یک نحله فکری باشند

بازارهای مالی، پولی و کالا و اشتغال باید با هم هماهنگ باشند و اینها در ارتباط با هم باشند. اما هنگامی که در آن تیم اقتصادی و سیستم اقتصادی تقسیم‌بندی وظایف صورت می‌گیرد سیستم پولی به قسمت بانک مرکزی می‌رود و سیستم مالی وارد بخش وزارت دارایی و سازمان برنامه و بودجه می‌شود. درست است که وزارتخانه‌ها تقسیم شده است اما از بعد نظری و در دایره کلان‌تر اینها با هم در ارتباط هستند و هر تصمیم یا اتفاقی بیفتد بر همدیگر تأثیر می‌گذارند یعنی سیاست‌های پولی بر سیاست‌های مالی تأثیر می‌گذارد و سیاست‌های مالی هم به تبع بر درآمدهای دولت تأثیر می‌گذارد و همچنین بر اشتغال و در نهایت بر زندگی مردم اثر دارد، بنابراین یکی از اهداف اقتصادی در همه کشورها این است که تصمیم گیران اقتصادی باید از یک نحله فکری اقتصادی باشند. اگر اینها بخواهند که از نحله و مکتب‌های فکری مختلف باشند در عمل تیم اقتصادی دولت به بیراهه کشیده می‌شود و در راستای اهداف اقتصادی تعیین شده در کشور پیش نمی‌رود.

به‌عنوان مثال اگر کسی طرفدار این باشد که اقتصاد باید باز باشد و فرد دیگری طرفدار اقتصاد بسته باشد اینها عملاً نمی‌توانند در راستای یک هدف ملی و دولتی و در راستای اقتصادی بهتر عمل کنند؛ یا اینکه کسی فکر می‌کند تمام ابعاد اقتصاد از طریق متغیرهای پولی قابل حل است. مثلاً کمبود یا تقاضای زیاد را می‌توان با سیگنال‌های قیمتی تعیین کرد و عرضه کننده‌ها هم با توجه به تقاضا تولید کنند. پس اگر این تفکر حاکم باشد عملاً در اقتصاد و تیم اقتصاد جواب نمی‌دهد، چون اقتصاد ایران بخشی از آن مربوط به مباحث پولی و بخش‌های هم مربوط به مباحث مالی و ساختارهای اقتصادی است همین موضوع را می‌توان از مشکلات خاص اقتصاد ایران دانست. بنابراین به‌نظر می‌رسد در تیم اقتصادی باید کسانی انتخاب شوند که هم صنف باشند و مهم‌ترین مسأله‌ای که وجود دارد باید اقتصاد ایران را بشناسند. اگر اقتصاد ایران را نشناسند نمی‌توانند تصمیم درستی بگیرند.

یعنی در زمینه علم اقتصاد و همچنین اقتصاد ایران حداقل مقاله و کتابی داشته باشند یعنی در این زمینه علاوه بر تجربه سواد هم لازم است. در اقتصاد ایران داشتن تجربه برای تیم اقتصادی بسیار مهم است. اقتصاد ایران این گونه نیست که همه بگویند ما از آن شناخت داریم، مثلاً برای اشتغال بگویند سرمایه‌گذاری کرد. شما که سرمایه دارید چرا سرمایه‌گذاری به‌سمت تولید و به‌سمت سرمایه‌گذاری واقعی نمی‌رود. اینها نکات مهم و اصلی است که بیان شد. در نهایت باید گفت سازمان برنامه و بودجه و وزارت اقتصاد و بانک مرکزی سه نهادی است که سیاست‌های پولی، مالی، بانکی و سیاست‌های مربوط به مالیات را تعیین می‌کنند. بنابراین باید قبل از انتخاب نهایی تیم اقتصادی میان اعضا یک نشست برگزار شود تا مشخص شود که چقدر صحبت‌ها و نظراتشان هماهنگ است و امکان همکاری دارند.

*عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی

منبع: ایران