به دنبال تحول در سند نقشه جامع علمی کشور هستیم

به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، سعید عاملی در این جلسه در سخنانی اظهار داشت: توجه‌مان به اصل جمهوری اسلامی باید دقیق و عمیق باشد و ظرفیت‌های علم و فناوری کشور را به سمت استقرار و قوت و قدرت بیشتر و «ایران قوی» پیش ببریم.

وی با یادکردی از مرحوم آیت‌الله‌العظمی بهجت گفت ایشان می‌فرمودند: انسان وقتی عضوی از بدنش دچار درد می‌شود توجهش فقط به این عضو است و به سایر اعضا کمتر توجه می‌کند و قدرت توجه به سایر ظرفیت‌های خودش را ندارد؛ در جمهوری اسلامی نیز گاهی دردهایی داریم و ذهنمان بیشتر متوجه این دردها می‌شود و توجه به برکات نعمت عظیم انقلاب اسلامی که میراث امام خمینی (ره) و خون شهیدان است کم می‌شود.

وی گفت: توجه‌مان به اصل جمهوری اسلامی باید دقیق و عمیق باشد و ظرفیت‌های علم و فناوری کشور را به سمت استقرار و قوت و قدرت بیشتر و ایران قوی پیش ببریم.

این استاد دانشگاه تهران توضیح داد: رهبر معظم انقلاب ۱۴ خرداد سال قبل موضوع تحول را مطرح کردند و امام را امام تحول دانستند و فرمودند تحول خواهی امام باعث پیروزی انقلاب شد. این انقلاب در افکار عمومی ایران و جهان نشدنی بود ولی امام خمینی (ره) آن را محقق کرد و هم‌اکنون بعد از ۴۲ سال نیز نیازمند تحول هستیم. البته نه تحول غرب‌زده‌ها و لیبرال‌هایی که تحول را منوط به دور شدن از اسلام می‌دانند، بلکه تحولی که منجر به استقرار و تقویت اقتدار جمهوری اسلامی شود.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه نیاز به تازه‌سازی داریم تا اختلالات را مرتفع کرده و مسیر را به سمت تحول ببریم خاطر نشان کرد: در شورای عالی انقلاب فرهنگی به دنبال تحول در سند نقشه جامع علمی کشور هستیم و نگرانی هم از تغییر ساختار نداریم.

عاملی ادامه داد: مناسب است فرمایشات رهبر حکیم انقلاب اسلامی در ۱۴ خرداد سال گذشته و نیز ملاقات ایشان با دانشجویان در رمضان امسال که موضوع تحول را مطرح کردند در اختیار اعضای ستاد نقشه قرار بگیرد تا با شناخت عمیق نقشه جامع علمی را روزآمدسازی کنیم.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: علم و فناوری‌های جدیدی به وجود آمده، تجمیع ظرفیت‌های دانشی در سطح بین‌المللی شکل گرفته، انتقال به هم‌افزایی‌شدن بین رشته‌ها، چندرشته‌ای شدن، بین‌رشته‌ای شدن، فرارشته‌ای شدن دانش‌ها، شکل گیری حوزه علوم‌شناختی، هوش مصنوعی و… از جمله مسائل شکل گرفته جدید و تغییر مفاهیم است که در روزآمدسازی نقشه جامع علمی کشور مورد توجه قرار گیرد.

عاملی در ادمه گفت: منظومه ماهواره‌ای که برخی کشورها تلاش‌هایی برای آن داشته‌اند و رقابتی در سطح جهانی برای آن شکل گرفته، موضوعی مهم است و لذا باید به سمت توانمند کردن ایران در این فضا که رابطه مستقیم با قدرت سایبری دارد، برویم.

وی افزود: برخی به این محیط نگاه سطحی دارند و تصور می‌کنند که آمریکا خدماتی در اختیار مردم قرار می‌دهد در حالی که بسیاری از مشکلات از جمله تهدید امنیت ملی و علم و فناوری وجود دارد و راهکار مقابله با آن نیز تقویت قدرت سایبری ایران است. اگر در این فضا مصرف کننده صرفا باشیم قطعاً خسارت‌های زیادی را خواهیم دید.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: برخی نگرانی دارند که با تغییر دولتها، برخی کارهای اساسی بر زمین بماند که تضمین‌عدم تغییر در امور بنیادی علم و فناوری، وجود شورای عالی انقلاب فرهنگی است که منشاء ثبات تصمیم گیری‌هاست.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: متوازن‌سازی ظرفیت‌های حوزه آموزشی موضوع مهم و اساسی در برنامه‌ریزی و عدالت آموزشی است و با تصویب آن در شورای عالی، وزرات بهداشت می‌تواند در مقابل برخی فشارهای غیرکارشناسی برای گسترش بی‌رویه آموزش پزشکی ایستادگی بر اساس قانون داشته باشد، البته نقش شورای گسترش وزارت بهداشت بسیار مهم است.

منصور غلامی وزیر علوم تحقیقات و فناوری گفت: بحث افزایش ۲۵ درصد حقوق در حال اجراست و در قانون ذکر شده که این درصد افزایش نباید بیشتر از دو و نیم میلیون تومان باشد؛ دانشگاه‌ها در حال صدور حکم هستند. روش اعمال این افزایش حقوق در تراز منفی ایجاد شده از آن حل شده، ولی مشکل سقف ۳۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان مطرح بوده که تعداد کمی از اعضای هیات علمی درگیر این موضوع می‌شوند؛

وی افزود: ولی مکاتبه شده تا بحث فوق العاده مدیریت را از افزایش حقوق مستمر جدا شود تا کسری کمتر شود. بحث همسان‌سازی جز تبصره ۲ قانون بودجه است و یک موضوع خاص خودش را دارد و نیازمند تدوین دستورالعمل اجرایی بود که انجام شد و چون باید با سازمان برنامه و بودجه و آنچه در وزارت بهداشت اجرایی می‌شود همسان شود، که در اولین فرصت اجرا خواهد شد.

وزیر علوم تحقیقات و فناوری افزود: سازمان برنامه و بودجه با تامین اعتبار همسانسازی موافقت کردند و از آن‌ها تشکر می‌کنیم. وزارت علوم قریب ۳ سال پیگیر این موضوع بودند. اما مشکلی که وجود دارد در همسان‌سازی به دانشگاه‌های غیردولتی و مراکز پژوهشی توجه نشده که ناشی از پرداخته نشدن به یک عبارت است و چون در آخرین لحظات تصویب شد زمان اصلاح آن وجود نداشت اما به دنبال اصلاح آن هستیم و پاسخ به اصلاح نیز تاکنون مثبت بوده است ولی اینکه به دانشگاه‌های غیردولتی واحدهایی که از منابع دولتی استفاده نمی‌کنند تأثیر خواهد داشت قطعی است.

غلامی درباره مباحث مربوط به کنکور در هیات دولت توضیح داد: روز یکشنبه گزارشی را به هیات دولت گزارش دادیم و هیات دولت از طرح ارائه شده به شورای عالی حمایت کردند و مقرر شد بررسی آن با دستور رئیس جمهور در دستور کار شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار بگیرد.

منصور کبگانیان قائم مقام و دبیر ستاد راهبری نقشه جامع علمی کشور در ادامه جلسه گفت: بحث روزآمدسازی نقشه جامع علمی کشور با توجه به اینکه مطالبه رهبر معظم انقلاب است امری مهم و جدی است. البته در بخش شاخص‌ها در سال‌های اخیر تغییراتی ایجاد شده اما در زمینه اولویت‌ها و… احتیاج به ایده‌پردازی و اجرایی‌سازی داریم.

کبگانیان گفت: بحث همسان‌سازی حقوق اساتید و ترمیم آن باعث خوشحالی این قشر شد. این اقدام با توجه به امکاناتی که کشورهای همسایه برای جذب اساتید در نظر می‌گیرند، زمینه جلوگیری از خروج اعضای هیأت علمی را فراهم کرده است.

کبگانیان در ادامه گفت: در سند هوا و فضا مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی پیش بینی شده که در سیستم مکان‌یابی فضایی همکاری با برخی از فعالیت‌های منطقه‌ای به وجود آید و می‌توان با کشور چین و روسیه همکاری کرد و در این بخش با افول رو به رو بوده‌ایم و باید این نگرانی زودتر برطرف شود.

وی افزود: به جز بخش‌های دفاعی و نظامی در بخش‌های دیگر با افول رو به رو بوده‌ایم و گزارشی از نحوه اجرای سند هوا و فضابه زودی ارائه و در دستور کار قرار می‌گیرد. هم اکنون ماهواره‌های بسیار سبک آرایش ماهواره‌ای را تشکیل می‌دهند البته کشور ما در حوزه دانشی پیشرفت‌هایی داشته وخیلی در این زمینه عقب نیست.

کبگانیان گفت: گزارش اجرایی‌سازی سند آمایش آموزش عالی در حوزه سلامت و پذیرش دانشجو در این دانشگاه‌ها و سرانه پزشک بحث بسیار مهمی است. اختلاف زیادی در آموزش عالی کشور وجود دارد در برخی رشته‌های علوم انسانی نیروی انسانی زیادی را تربیت کرده‌ایم که افراط بوده است و در مقابل در بخش سلامت با تفریط مواجه شده‌ایم.

دبیر شورای راهبری نقشه جامع علمی کشور گفت: وزارت بهداشت وظیفه‌ای در تبصره ۳ سند آمایش دارد که دانشگاه‌های خاص در ماموریت ملی و منطقه‌ای باید گزارشی از میزان جذب دانشجو در هر رشته و مقطع تحصیلی را با توجه به نیازهای ناحیه آمایشی مربوطه و بر حسب سیاست‌های اجرایی اقدام ملی ۱۴ از راهبرد کلان ۶ نقشه جامع علمی مربوط به تنظیم ظرفیت دانشگاه‌ها با رعایت ملاحظات آمایش آموزش عالی تهیه کنند.

کبگانیان گفت: تشکیل دانشگاه علوم پزشکی استانی جدید منوط به تشکیل استان جدید است و در موارد خاص تشکیل دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی مستقل منوط به تامین استاندارد و اعتبار بخشی شورای گسترش، تأمین شرایط تعیین شده بر اساس شاخص‌های جمعیتی و مساحتی است.

وی تصریح کرد: دانشکده به دانشگاه بعد از تصویب شورای ستاد نقشه جامع علمی کشور و تصویب دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ابلاغ خواهد شد.

محمد علی کی نژاد رئیس هیأت عالی جذب هیأت علمی دانشگاه‌ها گفت: وزارت بهداشت در راستای اجرای طرح آمایش آمایش عالی به خوبی پیش رفته و ساختارسازی کرده است و امیدواریم با تغییر دولت نگرانی در این حوزه نداشته باشیم. جذب هیات علمی مهمترین مسئله آمایش آموزش عالی است و برای آن ساختارسازی شده است و امیدواریم وزارت علوم نیز بتواند تا این سطح کار را برساند.

کی نژاد گفت: مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره آمایش برای دانشگاه‌های دولتی و غیردولتی و مناطق آزاد است. باید آینده نگری ۱۰ساله داشته باشیم.

محمدرضا مخبر دزفولی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در این باره گفت: به لحاظ مرجعیت پیدا کردن اولویت‌ها بر اساس مزیت‌های نسبی هر دانشگاه در هر منطقه در زمینه علوم پایه و بالینی تعریف شده است. باید از مزیت‌های نسبی هر دانشگاه دفاع کرد. درست است که توسعه متوازن امری درست است ولی نباید این توسعه متوازن مزیت‌سازی را مورد اخلال قرار دهد. هم اکنون از نظر نسبت پزشک به بیمار در رتبه ۸۷ دنیا هستیم و در زمینه پرستاری هم عقب هستیم و باید این مسائل را حل کنیم. باید توسعه متوازن را مبتنی بر مزیت نسبی حل کنیم.

عبدالله جاسبی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه گفت: برای دانشگاه‌های غیر از تابع وزارت بهداشت هیچ صحبتی نشده که این مصوبه برای آن‌ها وجود داشته باشد. نباید وضعیت به این صورت پیش برود که این دانشگاه‌ها در ظرفیت خودشان به مشکل بربخورند.

علیرضا منادی سفیدان رئیس کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی گفت: ۴۰ درصد آموزش عالی در دست دانشگاه آزاد است. درباره تعیین دو شرط وجود ۵۰۰ تخت بیمارستانی و ۱۰۰ هیات علمی برای تاسیس دانشگاه علوم پزشکی در مناطق آزاد خیلی سخت است و به کلی راه را بسته‌اند. باید شرایط برای دانشگاه آزاد به گونه‌ای فراهم شود که زمینه گسترش آن‌ها ایجاد و حتی در کشورهای دیگر هم گسترش بیابد.

حسینعلی شهریاری رئیس کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی گفت: علت طرح آمایش دانشگاه‌ها در وزارت بهداشت این بود که نمایندگان مجلس دائما درصدد بودند وزرا را زیر فشار بگذارند تا دانشگاه جدید تاسیس شود. باید به آبادان اجازه تبدیل شدن از دانشکده به دانشگاه را بدهیم ولی اینکه دوباره این اختیار به وزارت بهداشت داده شود درست نیست.

شهریاری گفت: مصوبه اولیه به طور کلی تبدیل شدن دانشکده به دانشگاه را ممنوع کرده بود. ولی بعد از آن با توجه به شدت محدودیت‌ها گفته شد دانشکده متقاضی مدارک را ارائه کند در شورای گسترش بررسی شود و در نهایت در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شود.

علیرضا طیبی رئیس جهاد دانشگاهی افزود: وزارت علوم فقط به وزارت علوم دانشگاه‌های دولتی تبدیل شده و به این امر معترض هستیم. ابن وزارت خانه باید به دانشگاه‌های غیردولتی و پژوهشگاه‌های علمی و فن‌آورانه نیز توجه کند. برای اجرای پروژه‌های بزرگ فن‌آورانه که نیازمند بودجه زیاد است مشکل داریم.

قدسی‌پور معاون نظارت و ارزیابی علم و فناوری ستاد علم و فناوری در ادامه با بیان اینکه دست‌یابی به ماهواره‌ها اینترنتی فقط دست‌یابی به قدرت نظامی نیست بلکه قدرت و نیروی عملیاتی کشورها را توسعه می‌دهد که کشورهایی به آن دست یافته‌اند توضیح داد: اخباری پیرامون اینترنت ماهواره‌ای و پروژه استارلینگ که یک پروژه متعلق به کشور امریکا است منتشر شده است. در این پروژه‌ها منظومه‌ای از ماهواره‌ها پیرامون زمین قرار می‌گیرد و اینترنت را در سطح زمین در اختیار همه قرار می‌دهد. پروژه استارلیک در مرحله اول ۱۲ هزار ماهواره و در مرحله دوم ۴۲ هزار ماهواره را در مدار قرار می‌دهد. کل ماهواره‌هایی که در اطراف زمین است تا کنون حدود هزار و ۵۰۰ عدد است. هزینه این پروژه ۱۰ میلیارد دلار است.

معاون نظارت و ارزیابی علم و فناوری ستاد علم و فناوری ادامه داد: برای دریافت این اینترنت نمی‌توان از گوشی استفاده کرد و سرعت آن از ۶۰ به ۱۰۰ تا ۱۲۰ رسیده و تا پایان ۲۰۲۱ به ۳۰۰ گیگابیت بر ثانیه می‌رسد. این پیشرفت‌ها خیلی سریع رخ می‌دهد. رسیو آن ۴۰۰ تا ۵۰۰ دلار است و هزینه اشتراک ماهانه آن ۹۹ دلار است و برای مردم عادی به صرفه نیست. برای نقاطی که اینترنت ندارند خیلی مناسب است و تاکنون ۱۰ هزار کاربر دارد و ۵۰۰ هزار سفارش گرفته تا در آینده به آن‌ها سرویس بدهد و بناست خودروها، کشتی‌ها و هواپیماها از آن استفاده کنند. اینترنت ماهواره‌ای در بیابان و دریا و هوا که اینترنت نیست خیلی مفید است. رقبایی هم برای این سیستم به وجود آمده‌اند و پین اولین ماهواره مشابه خود را در مدار قرار داده و اروپا ۷.۳ دهم میلیارد دلار برای رسیدن به این پروژه هزینه کرده، آمازون هم مجوز ارسال ۳ هزار و ۲۰۰ ماهواره را گرفته تا با استارلیگ رقابت کنند. روسیه به دنبال ممنوع کردن استفاده از این ماهواره است.

علی اکبر حق دوست معاون آموزشی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی گفت: نقشه آمایش سرزمینی برای ایجاد ۱۰ کلان منطقه وزارت بهداشت را در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب کردیم و دانشگاه‌های با رسالت بین‌المللی، ملی و منطقه‌ای استانی تعریف شدند و این مصوبه مبنای کار ما برای توسعه بود. برای تک‌تک دانشگاه‌های مناطق برش کاری ایجاد کرده‌ایم و هر دانشگاه در چند تخصص خودشان را تقویت کردند. پیاده‌سازی این طرح خیلی دشوار بود و نهایتا تمام روسای دانشگاه‌ها با این امر موافقت و در شورای گسترش وزارت بهداشت تصویب شد و در هیات امنای دانشگاه‌ها هم تصویب شد که اقدام سختی بود زیرا نوعی محدودیت برای دانشگاه‌ها بود.

نفر معاون علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه گفت: در مصوبات قبلی شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار بود وزارت بهداشت و وزارت علوم طرح‌های خود را جدا برای آمایش آموزش عالی ارائه کنند. دانشگاه آزاد طرح خود را برای آمایش آموزش عالی آماده کرده ولی توسعه متوازن به همه جا و حتی دانشگاه آزاد برمی‌گردد و دانشگاه آزاد تمام اختیار خود را از دست می‌دهد.

ابراهیم سوزنچی معاون خط مشی‌گذاری علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: در وزارت بهداشت طرح آمایشی را که گذاشته بودیم بر این اساس بود که تاسیس دانشگاه‌های علوم پزشکی در خارج از استان ممنوع است و یک دانشگاه علوم پزشکی بخواهند تاسیس شود باید یک استان جدید تشکیل شود و اگر در محدوده آن استان دانشگاهی وجود نداشته باشد اجازه تاسیس داده می‌شود. بعد از این مصوبه صحبت‌هایی پیرامون اشتباه بودن این تصمیم مطلق گفته شد و شورای عالی وزارت بهداشت را موظف کرد که شرط و شروطی وضع کنند. کار کارشناسی صورت گرفت.

در نهایت و در پایان جلسه با تاکید عاملی مبنی بر ظرفیت‌های علمی و احراز استانداردهای لازم و همچنین ضرورت کمک به تقویت ظرفیت‌های شهر با عظمت و حماسه ساز آبادن، تبدیل شدن دانشکده علوم پزشکی آبادان به دانشگاه علوم پزشکی به رای گذاشته شد و باتفاق مورد موافقت و تصویب قرار گرفت.