رضا اردکانیان*
توقفی در کار نیست
مقام معظم رهبری در دیدار به مناسبت هــفتــــه دولــــت در دوم شهریور 1399 فرمودنـــــــد «یکی از چیزهایی که در مورد سال آخر قابل توجه است، این است که کارهایی که شروع شده یا قول آن داده شده سعی بشود تمام بشود.» و سپس مشخصاً به طرح‌های وعده داده شده از سوی وزارت نیرو اشاره و بر اجرای آنها طبق برنامه‌ریزی تأکید کردند.
وزارت نیرو از مهرماه ۱۳۹۸ پویش هر هفته-الف- ب- ایران را با هدف برنامه‌دار کردن افتتاح طرح‌ها، انسجام و نظم سازمانی، رؤیت‌پذیر کردن دستاوردها برای جامعه و ممانعت از هرگونه ایجاد سستی و خلل در فرایند به ثمر رساندن طرح‌های صنعت آب و برق بر اثر فشارهای ظالمانه تحریم و تنگناهای مالی اجرا کرده است. محتمل است که سستی‌هایی در سال آخر دولت‌ها در فرایند کاری دستگاه‌های اجرایی ایجاد شود، اما چنین احتمالی در صنعت آب و برق بر اثر تجربه دو سال اجرای پویش هرهفته-الف-ب- ایران و انسجام و یادگیری سازمانی صورت گرفته بر اثر آن به حداقل رسیده است.
شاخص این مدعا آنکه پویش هرهفته-الف-ب- ایران برای طول سال ۱۴۰۰ نیز برنامه‌ریزی شده و با قوت اجرا خواهد شد.
برنامه پویش هرهفته_الف_ب_ایران در سال ۱۴۰۰ برای کل سال و در دو مقطع تنظیم شده است. مقطع اول شامل افتتاح و راه‌اندازی طرح‌ها تا هفته دوم مردادماه و مقطع دوم از هفته سوم مردادماه تا هفته چهارم اسفندماه را دربرمی‌گیرد. این برنامه برای آن تنظیم شده است که کوچک‌ترین خللی بر اثر فرایند تغییر مدیریت این وزارتخانه در دولت جدید ایجاد نشود و بعد از برگزاری انتخابات و قرار گرفتن وزیر جدید نیرو در سمت مدیریت این وزارتخانه زیرساختی، کمترین مشکلی در پیشبرد امور صنعت آب و برق بروز نیابد. این اقدام بالاخص از این منظر که سال ۱۴۰۰ از نظر میزان بارش‌ها در زمره سال‌های خشک به‌شمار می‌رود و تابستان سختی به جهت وضعیت منابع آب و به تبع آن میزان آب در دسترس برای تولید برق از نیروگاههای برقابی پیش رو است، اهمیت دارد.
وزارت نیرو در چارچوب مقطع اول پویش هرهفته-الف-ب-ایران در سال ۱۴۰۰ نسبت به تکمیل ۵ سد ملی، ۱۱ هزار هکتار شبکه اصلی آبیاری و زهکشی، ۱۰ واحد نیروگاه برق حرارتی، ۱۳ تصفیه‌خانه آب، ۱۹ تصفیه‌خانه فاضلاب، ۲۵ نیروگاه مقیاس کوچک، ۲۲ نیروگاه تجدیدپذیر، ۴۴ طرح پست و خطوط انتقال فوق توزیع و توزیع نیروی برق، آبرسانی به ۴۰۷ روستا و برق رسانی به ۲۰۶ روستا فعالانه اقدام می‌کند و آماده‌سازی و برنامه‌ریزی فعالیت‌ها برای تحویل مدیریت وزارتخانه و صنعت آب و برق در بهترین شرایط برنامه‌ریزی‌شده به دولت بعد را انجام خواهد داد و به این ترتیب تلاش می‌شود تا کشور و مردم بابت فرایندهای مربوط به انتقال مدیریت، کمترین هزینه‌ای را متحمل نشوند.
افتتاح طرح‌های بزرگ و مهم صنعت آب در سه استان هرمزگان، مازندران و خوزستان برنامه هفته چهارم پویش هرهفته-الف-ب-ایران در سال ۱۴۰۰ را به خود اختصاص می‌دهد. طرح‌هایی که در این هفته به بهره‌برداری می‌رسند عبارتند از:
واحد سوم سامانه نمک‌زدایی بندرعباس و خط انتقال آبرسانی به بندرعباس از آب‌شیرین‌کن و تصفیه‌خانه سرنی در استان هرمزگان با ارزش سرمایه‌گذاری ۱۷۱۵ میلیارد تومان که با توجه به شرایط خشک‌سالی در سال ۱۴۰۰ نقش مهمی در تأمین آب شرب بندرعباس خواهد داشت.
واحد دوم تصفیه‌خانه فاضلاب ساری در مازندران با ارزش سرمایه‌گذاری ۱۵۰ میلیارد تومان
شروع عملیات اجرایی سد زارم‌رود در مازندران با ارزش سرمایه‌گذاری ۹۰ میلیارد تومان
آبگیری سد بالارود در استان خوزستان با ارزش سرمایه‌گذاری ۶۴۵ میلیارد تومان
ارزش سرمایه‌گذاری در مجموع طرح‌هایی که افتتاح و بهره‌برداری می‌شوند ۲۵۱۰ میلیارد تومان است. فازهای اول و دوم آب‌شیرین‌کن بندرعباس در سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۹ به بهره‌برداری رسیده بود و اکنون با بهره‌برداری از فاز سوم، گامی به سوی تأمین پایدار منابع آب شهر بندرعباس و کاهش فشار بر تأمین منابع آب این شهر از میناب و رفع مسائل اجتماعی مرتبط با آن است.
خط لوله فولادی ایجاد شده به طول ۳۳ کیلومتر برای انتقال آب تولیدی آب‌شیرین‌کن به بندرعباس ظرفیت پوشش آبرسانه به ۴ شهر بندر خمیر، پل، تازیان و بندرعباس را دارد و ۹ شهرک و ۲۵ روستا نیز در مسیر این خط لوله آبرسانی می‌شوند. مجموع آبرسانی از این خط برای یک میلیون نفر و با مقدار ۳۶ میلیون مترمکعب در سال است. این سامانه نمک‌زدایی با ظرفیت ۱۰۰ هزار مترمکعب در روز، بزرگ‌ترین سامانه نمک‌زدایی در کشور نیز است. کاهش وابستگی به منابع آب سطحی و زیرزمینی در حدود ۵۰ درصد، کاهش انتقال آب بین‌حوضه‌ای از دشت میناب به بندرعباس، مقابله با فرونشست زمین در دشت میناب و کاهش مسائل اجتماعی بر اثر تأمین آب پایدار، از خصوصیات این طرح است.
تصفیه‌خانه آب سرنی نیز یک مترمکعب آب رودخانه سرنی را تصفیه و زلال‌سازی کرده و یک متر مکعب آب زلال‌شده از تصفیه‌خانه میناب را هم فیلتر می‌کند. این تصفیه‌خانه نیز سبب کاهش فشار بر منابع آب زیرزمینی شده و به تعادل‌بخشی سفره در منطقه میناب کمک می‌کند. این طرح هم‌چنین در طول دوره ساخت قریب به ۲۰۰ نفر را مستقیم و ۴۰۰ نفر را غیرمستقیم شاغل ساخته است که ۸۵ درصد آنها نیروهای بومی بوده‌اند.
استان مازندران نیز که به دلیل مجاورت با دریا و جنس خاک با مشکلات زیادی در زمینه دفع فاضلاب مواجه است با احداث تصفیه‌خانه ساری ظرفیت بیشتری برای غلبه بر مشکلات محیط زیستی ناشی از فاضلاب پیدا می‌کند. این تصفیه‌خانه ۹۳ هزار مترمکعب فاضلاب را در شبانه‌روز تصفیه می‌کند و ۱۰۶ هزار نفر را تحت پوشش دارد. امکان بازچرخانی و استفاده از پساب فاضلاب‌ها در بخش‌های کشاورزی و صنعت، استفاده از کمپوست ناشی از تصفیه‌خانه برای فضای سبز و افزایش بهداشت عمومی نیز از پیامدهای محیط زیستی و اجتماعی این تصفیه‌خانه است.
سد خاکی بالارود در استان خوزستان، سالیانه ۱۰۰ میلیون مترمکعب آب را تنظیم می‌کند. سطح اراضی پایین‌دست سد که به صورت شبکه آبیاری آماده شده شامل ۶ هزار و ۵۰۰ هکتار است و در آینده نیز نیروگاههای ۴ مگاواتی این سد برای تولید برق در این سد ساخته می‌شوند. کاهش خسارات ناشی از سیلاب بالاخص در اندیمشک، توسعه جذابیت‌های گردشگری، و تأمین ۰.۸ میلیون مترمکعب آب برای شهر حسینیه و مناطق اطراف، از مزایای اجتماعی و اقتصادی این سد است.
سد زارم‌رود نیز که عملیات اجرایی آن آغاز می‌شود با حجم مخزن ۸۳ میلیون مترمکعب و تنظیم ۹۷ میلیون مترمکعب آب در سال، برای تأمین آب شرب شهرستان‌های ساری و میاندرود و ۸۰ درصد روستاهای این شهرستان، تأمین حقابه صنعت و کشاورزی، کنترل سیلاب و تکثیر طبیعی ماهیان خزری احداث می‌شود که همه این اهداف متضمن اثرات اجتماعی قابل توجه بر منطقه نیز هست.
افتتاح و بهره‌برداری از طرح‌های مذکور گام محکمی در راستای پیشبرد برنامه پویش هرهفته-الف-ب-ایران در سال ۱۴۰۰ است. وزارت نیرو در این سال به اتکای تجارب دو سال گذشته، برنامه‌دارتر از گذشته، در آخرین ماه‌های خدمت‌رسانی دولت دوازدهم و نیز پس از آن گام برمی‌دارد.
*وزیر نیرو
منبع: ایران
ارسال دیدگاه