شرایط فعلی دوران کرونا همیشگی نیست و سرانجام همه چیز به حالت عادی برمی‌گردد

منیره نسیمی، کارشناس مسئول انجمن اولیاء و مربیان آموزش و پرورش اسلامشهر در خصوص آسیب شناسی مشکلات ناشی از کرونا در طول سال گذشته و اتخاذ راهکارهای جدید در سال ۱۴۰۰در گفت و گو با پانا اظهار کرد: در سبک زندگی فعلی که به اجبار ناشی از شیوع ویروس کرونا بر همه مردم تحمیل شده و در موردی خاص هم ساختار آموزش و پرورش ما تغییر کرد و بدانیم کودکان و نوجوانان ما در ردیف آسیب پذیرترین اقشار جامعه قرار گرفتند و آنها با توجه به تعطیلی مدارس، محدودیت در بازی کردن و ماندن در خانه دچار چالش‌ها و مشکلاتی شدند.

فضای مجازی و نقش خانواده

او افزود: زمانی خانواده‌ها تأکید داشتند که فرزندان تا سن مشخصی از تلفن همراه استفاده نکنند و مدام منع دسترسی فرزندان خود را به گوشی داشتند، به طوری که استفاده از تلفن همراه برای بچه‌ها نوعی تهدید به حساب می‌آمد ولی با توجه به شرایط کرونا و آموزش مجازی همین تلفن همراه از تهدید به فرصت تبدیل شده که اگر خانواده مدیریت و نظارت کافی داشته باشد و نحوه بهینه استفاده کردن این وسیله را به فرزند آموزش دهند، می‌توانند از وابستگی پیش‌گیری کرده و آن را تبدیل به فرصت کنند، به طوری که اگر همه بخش‌ها یعنی خانواده، مدرسه و جامعه با هم همسو باشند این همسویی اثرات مثبت خواهد داشت.

او بیان کرد: پیشنهاد می‌شود، خانواده‌ها مدیریت زمان داشته باشند، زیرا منطقی نیست که بچه‌ها با محصولات الکترونیکی بازی کنند و بایستی نحوه استفاده صحیح را آموزش ببینند. اجازه دسترسی به محتوای پیچپیده اینترنتی را به فرزندان ندهند و در عوض کارتون، موسیقی و فیلم‌هایی را که برای رشد جسمی و روانی آن‌ها مفید است تهیه کنند و همچنین از بازی‌های آموزشی جهت لذت بردن کودکان بهره بگیرند.

نسیمی تصریح کرد: همراهی کردن با فرزندان می‌تواند به آنها کمک کند تا توجه خود را از دستگاه‌های الکترونیکی دور کنند. مثل مطالعه، بازی و ... نکته مهمتر دیگر اینکه والدین الگوی عملی خوبی برای فرزندان باشند و اگر وابستگی والدین به تلفن همراه زیاد باشد طبیعتا"در مقابل فرزندان هم مدام با گوشی بازی خواهند کرد، بنابراین والدین سعی کنند، دفعات استفاده از محصولات الکترونیکی را در مقابل فرزندان کاهش دهند.

سبک فرزندپروری پارانویایی

او ادامه داد: امروزه به خاطر شرایط کرونا، محافظت وسواس گونه از فرزندان در برابر هرگونه آسیب جسمی و روانی، ترس و نگرانی مضاعفی در والدین ایجاد کرده به حدی که حتی اجازه نمی‌دهند کودکان برای ثانیه‌ای از آنان دور شوند و این ممکن است به خاطر ترس از ابتلا به بیماری و یا غرق شدن در فضای مجازی و آسیب‌های اجتماعی ناشی از آن باشد و وقتی خطراتی که در هر کجا در کمین کودکان است و آنان را تهدید می‌کند به طور مرتب یادآوری شود، تبدیل شدن به یک پدر و مادر با اعصاب خرد چندان دور از انتظار نیست، چرا که چنین والدینی فکر می‌کنند بیرون، دنیای خطرناکی است، بنابراین داخل منزل فرزندان را کنترل و تحت سیطره قرار می‌دهند.

او اذعان کرد: در چنین شرایطی والدین با با دقت بیشتری فرزندان را تحت نظر قرار می‌دهند و بیشتر از آنها مراقبت می‌کنند و اغلب اوقات دچار افراط می‌شوند. اما این نگرانی دائمی درباره خطراتی که ممکن است فرزندان را تهدید کند فقط باعث ایجاد ترس در فرزندان شده و در واقع هر چه شبکه محافطتی والدین تنگ‌تر شود، باعث وسواس بیشتر آنان می‌شود و فرزندان نیز نگران و عصبی می‌شوند و اعتماد به نفس آنان کاهش‌می‌یابد و به عنوان یک راهکار پیشنهاد می‌شود، والدین یاد بگیرند آرامش بیشتری داشته باشند و بدانند چه موقع بیش از حد مراقب فرزندان باشند تا او هم یاد بگیرد با ناهمواری‌های زندگی مواجه شود و همچنین والدین بایستی نگرانی‌های خود را مدیریت کنند تا ترس خود را به کودکان و نوجوانان انتقال ندهند.

سبک فرزندپروری ثانویه

مدیر مرکز نیکوکاری نسیم همدلی آموزش و پرورش شهرستان اسلامشهر اظهار کرد: رها کردن کودکان و نوجوانان می‌تواندتاثیری زیاد بر آنان داشته باشد، طوری که می‌بایستی دنیای آنها توسط رسانه‌ها و فضای مجازی کنترل شود و باید گفت کودکان امروز رسانه محور هستند و از آن‌جایی که بیشتر ساعات خود را با توجه به آموزش مجازی با رایانه و تلفن همراه می‌گذرانند جای تعجب نیست که این نسل به نسل دوشاخه در پریز معروف هستند. گذراندن این همه وقت با رسانه‌ها به این معنی است که کودکان تماس چهره به چهره کمتری با والدین دارند، تا وقتی والدین در نگاه فرزندان نقش ثانویه‌ای می‌پذیرند و کم کم قدرت خود را از دست‌ می‌دهند و فرزند نسبت به فشارهای بیرونی آسیب‌پذیر می‌شود و به احتمال زیاد برای کسب راهنمایی به کسی غیر از والدین تکیه می‌کنند و ارزش‌های افراد دیگر را نیز می‌پذیرند.

او بیان کرد: والدین باید بدانند که بیشترین و قوی‌ترین تاثیر را در راهنمایی و نگرش‌ها و رفتارهای فرزندشان و همچنین مراقبت از آنان در مقابل رفتارهای پرخطر دارند، بنابراین بایستی راه‌کارهایی را بیابند تا نقش بیشتری در زندگی فرزندان داشته باشند و ساعات بیشتری را با فرزندان سپری کنند و تقریحات مشترک مورد علاقه فرزندان را شناسایی و برنامه‌ریزی کنند.

اضطراب یادگیری و بی علاقه شدن به مطالعه

نسیمی تأکید کرد: با توجه به شرایط جدید آموزش مجازی، در طول دوره مطالعه در خانه، توانایی کودکان برای کنترل خود ضعیف شده و آنان علاوه بر اضطراب ناشی از عدم یادگیری مطالب به سبک مجازی و عدم رغبت به مطالعه، اغلب کارهایشان نیز به تأخیر خواهد افتاد و حاضر نیستند مثل سابق به انجام تکالیف خود بپردازند که همین مساله باعث نگرانی والدین و اولیای مدرسه نیز شده است.

او افزود: در این بخش پیشنهاد می‌شود، استفاده از لیست اولویت‌بندی کارها و دعوت از فرزندان برای این که کارها را با هم تنظیم کنند مهم است و به آنان اجازه دهند مقدار زمانی را که برای انجام تکالیف و یادگیری محتوا نیاز دارند مشخص کنند. مکانی مناسب و امن و آرام جهت یادگیری فراهم کنند و فرزندان خود را بیش از حد تحت فشار قرار ندهند، اگر فرزندان کارهای زیادی انجام دهند این امر موجب افزایش بار یادگیری آنها و ایجاد اضطراب می‌شود. به عنوان مثال والدین شکیبا باشند و به فرزندان خود اجازه اشتباه هم بدهند و سپس کودکان را به سمت درست موفقیت هدایت کنند و از اضطراب ناشی از شکست جلوگیری کنند. برای لذت بردن فرزندان از مطالعه موقعیت‌هایی را برای یادگیری از طریق کشف و آزمایش در محیط امن به صورت عملی فراهم کنند.

راهکارهای پیشنهادی برای بهتر گذراندن ایام کرونا

کارشناس مسئول انجمن اولیاء و مربیان آموزش و پرورش اسلامشهر تصریح کرد: به والدین توصیه می‌شود، فرزندان را در فعالیت‌های مختلف خانه درگیر کنند، پاندمی کرونا فرصتی است برای فرزندان بزرگتر تا بتوانند مسئولیت‌پذیری، پاسخگویی، مشارکت و همکاری را بیاموزند، برنامه‌ریزی برای پیاده‌روی روزانه با رعایت پروتکل‌های بهداشتی، می‌تواند روش خوبی برای ساختار و اطمینان از فعالیت‌بدنی و پیشگیری از چاقی در کودکان باشد، به بچه ها بیاموزید که سالم ماندن و داشتن عادات بهداشتی خوب می‌تواند به آنها در حفظ و استحکام و سلامت کمک کند، سعی کنید ارتباط مجازی کودک با همکلاسی‌ها و معلمان را حفظ کنند.

او خاطرنشان کرد: از جمله دیگر راهکارها می‌توان به این موارد هم اشاره کرد: در منزل کمک معلم خوبی باشید. به دور از افراط در کنترل موارد تحصیلی و عدم استفاده از سرزنش و تنبیه و البته باید توجه کرد، در چنین شرایطی انجام فعالیت‌های خلاقانه مانند هنر و موسیقی و ورزش و سایر موارد می‌تواند به مدیریت سلامت روان و رفاه همه کمک کند، تشویق به خواندن کتاب‌های مورد نظر و بحث در مورد آنها به رشد فرزندان کمک می‌کند. اوقات باکیفیت زندگی را برای انجام فعالیت‌های مثبت با کودک خود سپری کنید مانند بازی، آشپزی، نقاشی و ... انجام این فعالیت‌ها می‌تواند کودک را از هر نگرانی که دارد رها کند.

نسیمی گفت: در نهایت به فرزندان در مورد رعایت پروتکل‌های بهداشتی و فاصله گرفتن فیزیکی آموزش دهید و تغییرات ایجاد شده را توضیح دهید و به آنها یادآوری کنید که قوانین فعلی برای کمک به ایمنی آنها و دیگران است و به آنها بگویید که این شرایط همیشگی نیست و سرانجام همه چیز به حالت عادی برمی‌گردد.

خبرنگار: حق شناس