«نمایششناخت» با ویژهنامه (زن در تئاتر ایران) دو رقمی شد
تهران (پانا) - فصلنامه تخصصی تئاتر «نمایششناخت» که با سردبیری نظر احمدی و مشاوره دکتر فرهاد ناظرزاده کرمانی، دکتر حسین اسماعیلی، دکتر سعید فرهودی و دکتر مسعود دلخواه منتشر میشود جز معدود نشریات کاملا خصوصی و مستقل تئاتر ایران خاصه در یکی دو دهه گذشته است که سلسلهی انتشار آن به ده شماره رسید و همین امر بیشک نویدبخش رخدادی مبارک برای تئاتر و نشانگر شروعی خجسته است.
لازم به ذکر است که نمایششناخت در حالی بدون هیچ حمایتی از جانب نهادهای متولی تئاتر با نظم کامل منتشر میشود که به نوعی ابتدای فعالیت این رسانه همزمان با بروز و ظهور بیماری کرونا بوده. با این همه اما تیم حرفهای نمایش شناخت با حمایت بسیاری از بزرگان و صاحبنظران تئاتر کشور برغم مشکلات فراوان توانسته تا به امروز به حیات خود ادامه دهد.
و اما شماره نوروزی این فصلنامه در واقع ویژهنامه «زن در تئاتر ایران» است. موضوعی که تا پیش از این چندان در حوزه نشریات- آن هم در قالب یک شماره کامل- به آن پرداخته نشده و چنانکه سردبیر مجله در سرمقاله خود یادآور میشود امیدوار است این ویژهنامه فتح بابی برای پرداختن بیشتر دیگران به این موضوع مهم باشد.
پس از مطلب سردبیر نشریه، فرهاد ناظرزاده کرمانی با دیباچهای-به تعبیر خود ایشان-تحت عنوان «بازخوانی و پژوهش زن-کانونی تماشاگان در ایران» آغازگر مطالب نمایششناخت بوده است.
نکته جالب توجه در این شماره، تعداد زیاد گفتگوهای انجام گرفته با شماری از چهرههای تاثیرگذار در حوزه تئاتر زنان میباشد. باری، مصاحبههای شماره دهم در سه بخش با عنوان تکرار شونده «دیالوگ» انجام گرفته که در بخش نخست با برخی از مهمترین پژوهشگران و اساتید زن در تئاتر ایران همچون دکتر نغمه ثمینی یا دکتر سهیلا نجم گفتگو شده همچنین دکتر یاسمن خواجهای استاد دانشگاه و مدیرگروه تئاتر در دانشگاه کلرمون اورنی از دیگر اساتیدی است که در این بخش با وی به گفتگو پرداختهاند.
بخش دوم گفتگوها بیشتر کارورزان حوزه عملی تئاتر را شامل میشود، هنرمندانی همچون ستاره اسکندری یا دکتر منیژه محامدی، همچنین از گفتگوهای جالب این بخش میتوان به مصاحبه مریم پالیزبان اشاره کرد که انگار به تازگی تحصیلات خود را در مقطع فوق دکترای تئاتر به پایان رسانده و ما بیشتر او را با بازیهای درخشانش در فیلمهایی همچون نفس عمیق یا لانتوری به یاد میآوریم.
باری بخش سوم گفتگوها به برخی از بانوان تاثیرگذار در حوزه مدیریت تئاتر اختصاص یافته، از جمله پریسا مقتدی مدیر فعلی تئاتر سنگلج و مدیراسبق مجموعه تئاترشهر، اعظم بروجردی مدیرفرهنگی و طراح و مجری جشنواره تئاتر بانوان و اعظم کیانافراز مدیر انتشارات موفق افراز که یکی از معدود انتشاراتیهایی تخصصی در حوزه تئاتر است.
از انبوه گفتگوها که بگذریم یکی دیگر از پروندههای مهم این شماره «زن در تئاتر ایران» نام دارد که خواننده را با شمایی کلی از حضور زن در نمایش ایران آشنا مینماید و به نوعی سیر تحول تاریخی نقش زنان در این بخش با مطالبی از دکتر فرشته وزیرینسب، مهدیه حسینی، صبا رادمان و...مورد ارزیابی و بررسی قرار میگیرد.
«زنان نقال در فرهنگ ایران» عنوان مطلبی نوشته پروفسور حسین اسماعیلی استاد دانشگاه سوربن جدید میباشد که در این جستار نو، یکی از معدود نقشآفرینیهای زنان در نمایش سنتی ایران مورد کندوکاو قرار میگیرد، در بخش «تئاتر، زن، سنت» به جز مطلب دکتر اسماعیلی و مطالبی دیگر همچنین بهرخ بابایی مدیرفستیوال تئاتر ایرانی کلن ضمن برسی حضور تاریخی زن در تئاتر ایران و جهان از مواجهه شخصی خود با نخستین نمایشهای زنانه در ایران سخن میگوید.
مهرنوش هاشم بابادی پژوهشگر تئاتر ساکن ایتالیا در گزارشی تحلیلی دغدغهها و چالشهای مهم زنان تئاتری را مورد مداقه قرار داده و در این بین با بسیاری از کارورزان نسل جدید تئاتر ایران که در حوزههای مختلف کاری فعالیت میکنند گفتگو نموده که به عنوان مثال میتوان به نام عاطفه تهرانی، پریدخت عابدین نژاد، ساناز بیان، سیما شکری و...اشاره کرد
از دیگر نکات قابل توجه در این شماره میتوان به حضور اکثر نویسندگان و پژوهشگرانی اشاره کرد که پیشتر کتابهایی در حوزه زن و تئاتر منتشر نمودهاند و در این زمینه خاص سالها به مطالعه پرداختهاند، باری این نویسندگان در ویژهنامه نوروزی نمایششناخت هر یک مطالبی به رشته تحریر درآورده آمد.
منوچهر اکبرلو نویسنده کتاب «زن در تئاتر جهان»؛ رسول نظرزاده نویسنده کتاب سه جلدی «زنان نمایشنامهنویس»؛ گل مهر کازری نویسنده کتاب«زنان نمایشنامهنویس در ایران» برخی از این پژوهشگران هستند که مطالعاتشان معطوف به تئاتر معاصر ایران بوده و از محققان نمایش سنتی نیز میتوان به جواد انصافی و فروغ یزدان عاشوری نویسندگان کتاب«نمایشهای شادیآور زنانه» یا میترا خاجهئیان و اشرف سلطانی نویسندگان« زن در تعزیه و سوگوارههای بوشهر» اشاره کرد
«تئاتر فمینیستی» یکی دیگر از پروندههای مهم و پرشماره این ویژهنامه است که آغازگر آن دکتر شیرین بزرگمهر میباشد، همچنین دکتر مازیار اولیایی نیا استاد دانشگاه اوهایو با مطلب«زن در نمایش امروز»همچون نه شماره پیشین مجله همچنان از نویسندگان ثابت نمایششناخت است.
مهرداد بهراد مترجم کتاب«مقدمهای بر فمینیسم در تئاتر» نوشته آلن استن که به تازگی منتشر شده و یکی از معدود کتابهای مرتبط با موضوع تئاتر و فمینیسم میباشد نیز یادداشتی در این پرونده نمایششناخت تقریر نموده است. باری با توجه به کثرت مطالب این شماره نمیتوان به تمامی نامهای مرتبط با این مجموعه خواندنی اشاره نمود.
در پایان با توجه به شمار اندک نشریات تخصصی حوزه تئاتر و تعطیلی سریالی این نشریات پس از چند شماره انتشار، حالا که فصلنامه نمایششناخت توانسته در شرایط و اوضاع وخیم این روزهای مطبوعات با نظم کامل در انتشار تداوم یابد و نیز مهمتر از آن سطح کیفی نشریه با همکاری اکثر بزرگان تئاتر ایران نظر اهالی فن را به خود جلب نماید جای آن دارد که این نشریه وزین؛ هم از طرف خانواده بزرگ تئاتر و هم متولیان فرهنگ و هنر کشور مورد حمایت همهجانبه قرار بگیرد.
ارسال دیدگاه