محمد حسین ابویی: جشنواره «معلمان هنرمند» می‌تواند برای کتب درسی تأمین محتوا کند
بچه‌های «مهریزی» با ساخت عروسک‌های بازیافتی آقا معلم به خودباوری رسیدند
تهران (پانا) - گاهی آنچه از نگاه ما می‌تواند «آشغال» و «دورریز» دوست‌نداشتنی باشد، می‌تواند در یک راه دور و حوالی «مهریز» شهر یزد در دستان توانمند کودکی قرار بگیرد و تبدیل به یک عروسکی شود که یادآور یک فرهنگ و تمدن دیرینه است. باید معلم باشی تا بدانی که چطور می‌توان از تلفیق «هنر» و «امکانات محدود» کودکان این مرزوبوم را به خودباوری رساند.
سالهاست که کودکان مهریزی شهر یزد به برکت حضور معلم خلاق هنرمندشان یاد می گیرند که با کمترین هزینه و از مواد دورریز اطراف شان چگونه عروسک هایی از جمله عروسک محبوب ایرانی با نام «مبارک» بسازند و کار به همین‌جا ختم نمی‌شود. معلم هنرمندشان نه‌تنها ساخت عروسک «مبارک» را با همه تاریخچه فرهنگی که دارد به آن‌ها آموزش می‌دهد، بلکه طرح می‌نویسد و بچه‌ها با اجراهای نمایشی‌شان تجربه باهم بودن را زندگی می‌کنند.
«ابویی»، معلم فرهنگ و هنر دوره متوسطه اول شهرستان مهریز و استاد دانشگاه فرهنگیان، در گفت‌وگو با پانا درباره ایده‌های اولیه شروع این کار گفت: «مهم‌ترین دغدغه من این بود که دانش‌آموزانم با حداقل هزینه بتوانند عروسک‌سازی را آموزش ببینند. ازاین‌جهت سعی کردیم از مواد بازیافتی عروسک تهیه کنیم. در جشنواره تئاتر عروسکی هم با همین عروسک‌های ساخته‌شده از مواد بازیافتی حضور پیدا کردیم. درواقع عروسک‌هایی که خودم یا دانش‌آموزانم ساختند، در جشنواره شرکت کردم و حدود ده سالی است از این دید کار را جلو می‌برم و بچه‌ها شاید حتی هزارتومان هم هزینه نکنند، چون از مواد بازیافتی استفاده می‌کنیم.»
بچه‌ها را با شخصیت «مبارک» آشتی دادم
ابویی، معلم فرهنگ و هنر عنوان کرد: «ما در کشورمان عروسک‌های جذابی داریم، ازجمله عروسک‌های نمایش «خیمه‌شب‌بازی» که از نمایش‌های محبوب در کشورماست. چند سالی است که نگاه پژوهش‌های من در همین حوزه است و سعی کردم آن «خیمه» را به کلاس بیاورم و دانش آموزان را با حوزه نمایش خیمه‌شب‌بازی آشنا کنم. در بین شخصیت‌های عروسک‌های خیمه‌شب‌بازی، شخصیت «مبارک» ازجمله عروسک‌های مهم ایرانی است. سعی کردم با نشان دادن فیلم و عکس برای بچه‌ها جذابیت ایجاد کنم. وقتی دانش‌آموزانم باشخصیت این عروسک آشنا شدند با استفاده از مواد بازیافتی شروع به تولید عروسک «مبارک» کردند. یکی از ویژگی‌های کار من با دانش‌آموز این است که بچه‌ها را از هم جدا نمی‌کنم، درحالی‌که در مسابقات هنری بچه‌ها از هم جدا می‌شوند اما از نگاه من معلم، همه بچه‌ها خوب هستند و همه حضور دارند و در ساخت عروسک مشارکت دارند. تعدادی شعر راجع به شخصیت «مبارک» به آن‌ها آموزش داده و طرحی را با عنوان نمایش همگانی مبارک ساختیم.»
او افزود: «طرح نمایش همگانی عروسک مبارک را حدود ده سالی است در «مهریز» یزد انجام می‌دهم. همین‌الان هم باوجوداینکه کلاس‌ها غیرحضوری است اما حدود ۵۰۰ عروسک توسط دانش آموزان من در حال ساخت هستند.»
تفاوت جشنواره‌های آموزش‌وپرورش با جشنواره‌های دیگر
ابویی درباره تجربه متفاوت جشنواره آموزش‌وپرورش با جشنواره‌های بیرونی عنوان کرد: «رشته تخصصی من نقاشی آبرنگ است و درنهایت تجربیاتی را از مسیر رشته نقاشی که خوانده بودم، وارد عروسک‌سازی کردم. به‌واسطه همین هنر در سال‌های مختلف و در جشنواره‌های مختلف با دانش آموزان شرکت کرده‌ام اما با جشنواره‌هایی که درون آموزش‌وپرورش برگزار می‌شود به لحاظ پارامترها بسیار متفاوت است. در مدرسه‌ها باید با حداقل امکانات موجود برای دانش‌آموزها کارکرد اما در جشنواره‌های دیگر بحث تخصص و کیفیتی که نگاه می‌شود به گونه دیگری است.»
این معلم فرهنگ و هنر عنوان کرد: «من با ساخت عروسک «مبارک» به‌صورت مجازی بادانش آموزانم تئاتر کار می‌کنم و همه از من می‌پرسند چطور می‌توان تئاتر را به‌صورت مجازی آموزش داد. دلیلش این است که من معلم هستم و می‌توانم چنین آموزش دهم. قطعاً این مهم دارای اهداف تربیتی اثرگذار است.»
آموزش عروسک سازی به پسران راحت نیست
ابویی درباره مشکلات کاری‌اش در حوزه ساخت عروسک عنوان کرد: «یکی از مشکلات این است که من با پسرها کار می‌کنم و پسران برای شان برخورنده است که دست به نخ و سوزن بزنند اما وقتی کار را انجام دادند، واقعاً دل‌بسته کار می‌شوند، تاجاییکه برای حضور دادن عروسک شان در نمایشگاه به‌راحتی قبول نمی‌کنند. بچه‌ها خیلی از چیزهایی که به پدر و مادرشان نمی‌گویند به عروسک‌هایشان می‌گویند. کاربردهای این رشته بسیار زیاد است. عروسکی مانند «کلاه قرمزی» را کوچک و بزرگ دوستش دارند و واقعاً حرف معلم و خانواده را قبول ندارد اما عروسک برایش دنیای دیگری دارد.»
در اختتامیه جشنواره «تهران مبارک» قرار است از این معلم هنرمند تقدیر شود.
مسابقات فرهنگی و هنری باید از ساعت فرهنگ و هنر مدارس بیرون بیاید
معلم فرهنگ و هنر شهرستان «مهریز» درباره جشنواره «معلمان هنرمند» که به‌زودی برگزار می‌شود، گفت: «من ازجمله کسانی بودم که سال‌ها پیشنهاد برگزاری مسابقات هنری برای معلمان را می‌دادم و البته به‌صورت جسته‌وگریخته جشنواره و مسابقه‌هایی مانند پرسش مهر و غیره برگزار می‌شد و در آخر حق مطلب ادا نمی‌شد. برگزاری جشنواره «معلمان هنرمند» اتفاق خوبی است. به نظر من خروج مسابقات فرهنگی و هنری باید از ساعت فرهنگ و هنر مدارس باشد و اکنون این جشنواره اختصاصی به این مهم می‌پردازد. من در این جشنواره در بخش اجرا و ساخت تئاتر عروسکی حضور دارم. این جشنواره از معدود جشنواره‌هایی است که به موضوع ساخت عروسک‌های نمایشی می‌پردازد و ایده جالبی است.»
جشنواره «معلمان هنرمند» می‌تواند برای کتب درسی تأمین محتوا کند
ابویی با اشاره به اینکه محتویات جشنواره «معلمان هنرمند» می‌تواند در تألیف کتب درسی مؤثر باشند، گفت: «بخش عمده فرهنگیان ما در جامعه هنری حضور فعال دارند و با برگزاری جشنواره تخصصی فرهنگیان نشان داده می‌شود که چقدر تعداد فرهنگیان هنرمند زیاد است. معلم ممکن است علوم انسانی یا فنی و مهندسی تدریس کند اما می‌بینیم که می‌تواند جریان ساز باشد. درواقع این جشنواره فرصتی برای همین جریان سازی است. این جشنواره و آثار ارائه‌شده می‌توانند منبعی برای تألیف کتب درسی باشند و در مباحث مرتبط در کتب استفاده شود تا غنی‌تر شوند.»
ابویی با اشاره به اینکه این جشنواره موقعیتی ایجاد می‌کند تا توانمندی‌های معلمان بیش‌ازپیش نشان داده شود، افزود: «دانش‌آموز وقتی سرکلاسی حضور پیدا می‌کند که معلمش در جشنواره‌ها یا مسابقات رتبه گرفته است، قطعاً الگو می‌گیرد. هر معلم هنری می‌تواند معلم هم باشد اما هر هنرمندی نمی‌تواند معلم باشد و این در تأثیرگذاری بر دانش‌آموز مهم است.»
ابویی به عوامل برگزاری جشنواره هنرمندان پیشنهاد کرد بخش طراحی لباس را هم اضافه کنند که جایش خالی است. وی افزود: « ما موضوع لباس فرم مدارس راداریم و جای این رشته در جشنواره‌های معلمی خالی است.»
ارسال دیدگاه