سردرگمی کنسرت های آنلاین زیر سایه نبود قانون کپی رایت

چراغ نخستین کنسرت موسیقی پس از چندین ماه وقفه در برگزاری کنسرت های حضوری به دلیل بحران کرونا و لزوم فاصله‌گذاری اجتماعی، توسط «هوروش بند» روشن شد. این کنسرت چهارشنبه سی‌ام مهرماه۹۹ در مجموعه آوای خلیج‌فارس جزیره کیش به صحنه رفت. اما هنوز موتور کنسرت‌ها گرم نشده بود که به دلیل افزایش شمار مبتلایان به کرونا در کشور و رسیدن هشدار به جزیره کیش، این منطقه نیز تمام رویداد‌های حضوری را بنا بر دستور ستاد کرونا تا اطلاع ثانوی متوقف کرد.
صبح نهم آبان ماه خبر لغو برگزاری همه کنسرت‌ها و برنامه‌ها در جزیره کیش اعلام شد. اما ماجرا به همینجا ختم نشد. در روز دهم آبان ماه خبری دیگر از برگزاری سیزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران به گوش رسید مبنی بر اینکه این جشنواره با اجرای گروه‌هایی از مناطق مختلف ایران کار خود را در کاروانسرای «وکیل» شهر کرمان آغاز می‌کند؛ آن هم در شرایطی که کرمان در بین استان های قرمز به لحاظ شیوع کرونا قرار داشت.
مدت هاست که خبرهای برگزار شدن یا نشدن کنسرت های موسیقی در موج خبری رسانه ها دست به دست می شود و هرکسی تحلیلی از این اتفاق دارد. از یکسو مردمی که از خستگی کرونا به دنبال پناه بردن به آغوش هنر هستند، چه بهتر که کنسرت موسیقی باشد و از سویی خطر جدی که جان همین مردم را تهدید می کند و متولیان سلامت از هر نوع تجمع و دورهمی حذر می دارند.

ماجرای کنسرت های فجر در جزیره کیش
در دی ماه و قرارگرفتن در آستانه دهه فجر سخن از برگزار شدن یا نشدن جشنواره ها بود و جشنواره موسیقی هم از این امر مستثنی نبود. اواخر دی ماه بود که مسئولین جشنواره موسیقی فجر تصمیم به برپایی بخش پاپ جشنواره موسیقی فجر در جزیره کیش گرفتند اما برای تحقق این مسئله با دو مانع اصلی مواجه بودند، یکی عدم موافقت اولیه مسئولان هرمزگان‌ بخاطر ترس از شیوع کرونا و دیگری هزینه سرسام آور حمل و نقل و اسکان هنرمندان و عوامل جشنواره. حرف و حدیث های زیادی در این باره بوجود آمد و مردم محلی کیش چندان موافق این تصمیم نبودند.
مدتی قبل معاون فنی مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت گفته بود: «در ستاد ملی مقابله با کرونا به تصویب رسیده است که برگزاری کنسرت‌‌ها به صورت مجازی باشد.» محسن فرهادی در پاسخ به این سؤال که «آیا ستاد ملی مبارزه با کرونا به برگزاری کنسرت‌‌ها مجوز داده است؟» اظهار کرده بود: «برگزاری هرگونه همایش، کنسرت و مراسم مذهبی باید به تصویب ستاد ملی مقابله با کرونا برسد؛ دیروز ما در وزارت کشور جلسه‌‌ای داشتیم که قرار شد تمامی کنسرت‌‌ها به‌صورت مجازی برگزار شوند.» وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر برگزاری کنسرت در کیش متذکر شد: «درباره برگزاری کنسرت در کیش نیز مصوبه مجزایی نداشته‌‌ایم و در کل به تصویب رسید که برگزاری کنسرت‌‌ها به صورت مجازی باشد و فکر می‌‌کنم این مصوبه از امروز یا فردا اجرا شود.»

برگزاری آنلاین موسیقی زیر سایه نبود قانون کپی رایت
در دوره‌های اولیه این جشنواره، هنرمندان شاخصی در آن شرکت کرده‌اند اما حال موسیقی و به تبع آن سی و ششمین جشنواره موسیقی فجر خوب نیست. با توجه به اینکه موسیقی در سال ۹۹، اوضاع خراب‌تری نسبت به هنرهای دیگر داشت، برخی فعالان این حوزه خواسته بودند که بودجه برگزاری جشنواره را صرف هنرمندان و گروه‌های موسیقی کنند که آقای وزیر درباره جشنواره موسیقی گفته بود: «به‌دلیل شرایط حاکم ناشی از ویروس کرونا امسال جشنواره موسیقی از بستر فضای مجازی بهره بسیاری می‌برد و این فضا می‌تواند به فرهنگ و اقتصاد حوزه موسیقی کمک کند.» این درحالی است که این روزها شاهد اجرای سی و ششمین جشنواره موسیقی فجر از سایت های «سایت رسمی سی» و «ششمین جشنواره موسیقی فجر»، «انجمن موسیقی ایران» و «تیوال» هستیم و هیچ تدبیری برای ضبط غیرقانونی و پخش اجراها نشده است.
کم توجهی به اجرای قانون رعایت «حق تکثیر» در موسیقی که در بند چهارم از ماده ی دوم قانون «حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان» به روشنی به آن اشاره شده، همواره چالشی در راه فعالیت ناشران و تولیدکنندگان موسیقی کشور بوده است؛ چالشی که این روزها با پیشرفت فناوری و فراگیری شبکه جهانی (اینترنت) ژرفای دوچندان یافته است.
در سایه بی تدبیری برای سروسامان دادن به قانون کپی رایت هیچ چهره نام آشنایی در جشنواره موسیقی فجر شرکت نکرده است و عملا این دوره از جشنواره موسیقی را میتوان رقابت گمنام ها یا جویای نام های موسیقی تعبیر کرد.