کتاب سال به عنوان یک رویداد نخبگانی معرفی شد

نشست خبری سی و هشتمین دوره جایزه کتاب سال و بیست وهشتمین جایزه جهانی کتاب سال با حضور «ایوب دهقانکار»، مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران، حجت الاسلام و المسلمین محمدعلی مهدوی راد، دبیر علمی جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران و احمدعلی حیدری، دبیرعلمی جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران به صورت برخط برگزار شد.

در ابتدای این مراسم، دهقانکار با اشاره به اهمیت برپایی جایزه کتاب سال گفت: این مراسم که به صورت مستمر و در طول این چند سال برگزار شده پیامی در خود نهفته دارد که حداقل در بخش داخلی و کتاب سال نشان‌دهنده این است که پژوهش و تحقیق آکادمیک در ایران امری زنده و پویاست و یک نشانه آن برگزاری همین جایزه است.

ایران مقصد نخبگانی و آکادمیک پژوهشگران خارج از کشور است

دهقانکار در ادامه افزود: از طرفی بخش جایزه جهانی نیز منعکس کننده این واقعیت است که کشور ایران مقصد نخبگانی و آکادمیک پژوهشگران خارج از کشور است.

دهقانکار با اشاره به داوری در هر دو بخش جایزه کتاب سال و جایزه جهانی گفت: در بخش کتاب سال کار داوری از بین نزدیک به ۱۰ هزار اثر علمی و فاخر انجام شد که این داوری این تعداد اثر کار برای ما سخت‌تر کرد و از طرفی دیگر نیز شاهد مثال پویندگی و زنده بودن ایران‌شناسی و اسلام‌پژوهی در خارج از کشور این است که در جایزه جهانی نزدیک به ۲ هزار اثر رصد شده و اینها جزو آثاری هستند که در سال جاری منتشر شدند. بنابراین این آمار نشان می‌دهد ایران مقصد خوبی برای پژوهش در حوزه ایران شناسی و اسلام پژوهی است.

مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران با اشاره به تفاوت‌های بنیادین این دوره با دوره‌های گذشته اظهار کرد: این دوره برخلاف دوره‌های قبل ویژگی‌هایی داشت که می‌توان گفت بی‌نظیر بوده است. یک اتفاق بی‌نظیر که مختص این دوره بود این است که این جایزه به عنوان یک رویداد نخبگانی در سطح کشور به رسمیت شناخته شد. بنیاد نخبگان با همکاری دوستان ما این مسئله را محقق کردند و در این دوره برگزیدگان در زمره نخبگان قرار می‌گیرند و بنیاد نخبگان ملی، تسهیلاتی را که در همه بخش‌ها برای نخبگان در نظر می‌گیرد برای این برگزیدگان هم در نظر خواهد گرفت.

جوایزی که در خانه کتاب اهدا می‌شود به اندازه کافی برند هستند اما ...

مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران در ادامه افزود: این بخشی از آن وعده‌هایی است که من در بدو تأسیس خانه کتاب داده بودم و یکی از آنها مزین سازی جشنواره‌های ادبی است که حول محور کتاب برگزار می‌شود. البته جوایزی که در خانه کتاب اهدا می‌شود به اندازه کافی برند هستند اما چیزی که من دنبالش بودم این بود که این برندها را تقویت کنیم و مزیت‌های که از جایزه حاصل می‌شود فراتر از جوایز مادی و لوح تقدیر باشد. لذا بحث مزیت سازی را دنبال کردیم و به رسمیت شناختن آن به عنوان یک رویداد نخبگانی اولین گام ما در این زمینه خواهد بود.

دهقانکار با اشاره به شیوع ویروس کرونا و تأثیراتش بر برنامه های فرهنگی و هنری گفت: امسال درحالی که با وجود کرونا سعی کردیم جشنواره‌ها و رویدادها را برگزار کنیم، جایزه کتاب سال هم از این قاعده مستثنی نبود و کنسل نشد. برهمین اساس مراسم معرفی برگزیدگان و جایزه کتاب سال روز شنبه دوم اسفندماه در محل ریاست جمهوری با حضور منتخبی از برگزیدگان برپا خواهد شد اما امسال امکان حضور برگزیدگان خارج از کشور را نداریم.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به دیگر رویدادهای باقی مانده تا پایان سال عنوان کرد: یک رویداد اجرایی دیگر هم داریم که طرح فصلی حمایت از کتابفروشی‌ها است. حسن ختام فعالیت‌های اجرایی طرح زمستانه است که در نهم اسفندماه برگزار می‌شود.

در ادامه حجت الاسلام و المسلمین محمدعلی مهدوی راد دبیر علمی جایزه کتاب سال درباره این جایزه عنوان کرد: امسال حدود ۱۰ هزار عنوان کتاب در جایزه کتاب سال بررسی کردیم. برخی از این آثار به مرحله‌های نهایی راه پیداکرد. اسامی کتاب‌های برگزیده شنبه اعلام می‌شود. از میان آثار داوری شده در جایزه کتاب سال ۲۴۷ اثر به مرحله نهایی راه یافتند. ۳۵ متخصص علمی ما را در این جایزه ادبی همراهی کردند. در صورتی که نمره کتاب‌ها به ۸۰ تا ۹۰ برسد شایسته تقدیر شناخته می‌شوند. کتاب‌های برگزیده هم باید به امتیاز بین ۹۰ تا ۱۰۰ برسد. در حوزه ترجمه برای شایسته تقدیر شناخته شدن باید به امتیاز ۸۵ تا ۹۵ و برگزیدگان به امتیاز بیش از ۹۵ دست یابند.

وی در ادامه تاکید کرد: در هفت سالی که دبیرعلمی جایزه کتاب سال بودم ۷ هزار و ۹۰ عنوان کتاب به مرحله دوم داوری رسیدند. ۷۸ اثر برگزیده و ۲۸۷ اثر شایسته تقدیر شناخته شدند. در مجموع در این هفت سال ۳۶۵ عنوان کتاب شایسته تقدیر و برگزیده شناخته شدند. در این دوره ۶۰ عنوان کتاب شایسته تقدیر و ۱۲ کتاب برگزیده شدند. در سال ۹۸ با کمیت در حوزه شمارگان کتاب روبه رو بودیم؛ اما تعداد عناوین منتشر شده اندک نبود. کیفیت آثار در حوزه قرآنی و کلام نسبت به سال‌های قبل افزایش یافت درحالی که هنوز آثار مذهبی از نظر ظاهری چشم نواز نیستند.

۱۰۰ میلیون تومان؛ مبلغ جایزه اختصاص یافته به برگزیدگان جایزه کتاب

دبیر علمی جایزه کتاب سال ادامه داد: مبلغ جایزه اختصاص یافته به برگزیدگان جایزه کتاب سال ۱۰۰ میلیون تومان است. بیشتر برگزیدگان این جایزه ادبی از میان جوان‌ها بودند. تنها کتاب را بررسی کردیم و به نام فرد توجهی نکردیم. اگر ویژگی‌های برگزیده شدن در این رویداد ادبی را داشت با عنوان برگزیده و شایسته تقدیر شناخته شد.

در ادامه این مراسم احمدعلی حیدری دبیرعلمی جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران درباره این جایزه ادبی گفت: انقلاب اسلامی ایران به یک داعیه جهانی گره خورده که یکی از آنها جایزه جهانی کتاب یکی از این مصادیق است و امسال دوره بیست و هشتم آن برگزار می شود.

وی در ادامه افزود: آثاری در این دوره جایزه جهانی کتاب سال داوری شدند که در سال ۲۰۱۹ منتشر شده بودند. در نتیجه حدود هزار و ۸۰۰ عنوان کتاب در این جایزه ادبی داوری شدند. از میان این آثار ۲۰ اثر به مرحله داوری جدی‌تر وارد شدند و در نهایت ۵ اثر شاخص در حوزه مطالعات ایرانی و اسلامی برگزیده شدند. مبلغ اختصاص یافته به برگزیدگان این رویداد ادبی ۱۰ هزار یورو است. در جایزه جهانی کتاب سال برگزیدگانی از کشورهای آفریقای جنوبی، آمریکا، روسیه، چین و فرانسه داشتیم