حاجی میرزایی: ساختن تمدن‌ها در نظام تعلیم و تربیت اتفاق می‌افتد

محسن حاجی ‌میرزایی وزیر آموزش و پرورش شامگاه سه‌شنبه ۱۴ بهمن ماه ۹۹ باحضور در برنامه «به وقت ایران» شبکه آموزش به پرسش‌های مردم درباره مسائل روز دستگاه تعلیم و تربیت پاسخ داد.

وی ایام الله دهه فجر و ولادت حضرت فاطمه (س) را به مخاطبان تبریک گفت و افزود: امروز مسیرهای ارائه خدمات ما به دانش‌آموزان مسدود شده اما این خدمت رسانی از هر طریق دیگر که میسر باشد ادامه می‌یابد تا اطمینان کسب کنیم همه دانش‌آموزان از آموزش برخوردار هستند. من از همکارانی که به استان‌ها اعزام شدند خواستم از دانش‌آموزان شروع کنند. آگاهی از این حجم عظیم نیروی انسانی جز از طریق شبکه‌ای قوی میسر نیست. وقتی دانش‌آموز به مدرسه نمی‌رود بسیار سخت شده که مدیر بداند هر یک از دانش‌آموزان و معلمان در چه وضعی هستند و ما شاهد اقدامات افتخار آمیزی در مدیریت این وضعیت هستیم.

حاجی میرزایی به مناسبت سالروز پیروزی انقلاب به ذکر خاطراتی از مشرف شدن به محضر امام خمینی (ره) در ایام قبل از پیروزی انقلاب و بعد از آن پرداخت و گفت: در ایام حضور امام در قم ملاقاتی میان پاسداران محافظت کننده از حضرت امام با ایشان انجام شد که من در این دیدار مشرف شدم و سخنرانی کردم. بعد از دیار با امام امام با نگاهی محبت آمیز به من نگاه کردند و گفتند «موفق باشید.» امروز بعد از گذشت سالیان از آن نگاه و کلام امام گرم هستم.

وی درباره بیانیه گام دوم انقلام و توجه به نسل جوان در برنامه ریزی‌های کشوری گفت: بر اساس بیانیه گام دوم و متناسب با سند تحول بنیادین نیروی انسانی کشور بازآرایی می‌شوند. نظام تعلیم و تربیت فرصت مناسبی برای تحقق همه برنامه‌هایی است که برای آینده کشور داریم. پایدارترین تغییرات، تغییراتی است که در یادگیری اتفاق می‌افتد.

ساختن تمدن‌ها در نظام تعلیم و تربیت اتفاق می‌افتد

وزیر آموزش و پرورش در پاسخ به سوال مجری برنامه درباره بندهای بیانیه گام دوم گفت: مجموعه توصیه‌های مقام معظم رهبری بی تردید نقطه عزیمت آن نظام تعلیم و تربیت است و اتفاق اصلی باید در اینجا بیفتد. سال‌های متمادی ما دانش‌آموزان را تحت آموزش و پرورش قرار می‌دهیم و چشم و گوش و اندیشه شان را تغذیه می‌کنیم. این ظرفیت‌ها سازنده تمدن و شکل دهنده به شخصیت آدم‌هاست و این در نظام تعلیم و تربیت اتفاق می‌افتد. سمع و نظر و فواد سه ابزار ساخت تمدن‌ها هستند.

کرونا آزمون بزرگی برای سنجش توانمندی معلمان در واکنش به این واقعه بود

وی درباره تغییراتی که متناسب با شرایط روز زمانه در نظام تعلیم و تربیت اتفاق می‌افتد گفت: نمی‌توانیم رضایت کامل در این باره داشته باشیم و یکی از فرصت‌سوزی‌ها در نظام تعلیم و تربیت اتفاق می‌افتد. برای ایجاد تحول در نظام آموزش و پرورش باید توانمندی معلمان را بالا ببریم و تلاش ما این است که معلمان را برای ایفای نقش‌های موثرتر آماده کنیم. مثلا در دوره کرونا نقش و وظایف معلمان تغییر یافت و این آزمون بزرگی برای سنجش توانمندی معلمان در واکنش به این واقعه بود. موضوع دوم برنامه درسی است. در گذشته انتقال محتوای علوم به دانش‌آموزان اساس نظام تعلیم و تربیت بود اما امروز مجموعه ای از مهارت‌های متوازن به دانش‌آموز منتقل می‌شود که در ساحت‌های مختلف ارائه می‌شود. امروز اهداف همه دوره‌های تحصیلی با تدوین بسته‌های یادگیری به تحقق اهداف آموزش و پرورش کمک می‌کند. رکن سوم سنجش است که جهت دهنده نظام تعلیم و تربیت است. اهداف نظام تعلیم و تربیت باید مورد سنجش قرار گیرد تا ببینیم عملکرد کلی نظام آموزشی در جهت این اهداف است یا خیر.

جامعه ای که مقابل تغییرات دچار استیصال نشود جامعه ای پیشرفته است

حاجی میرزایی در پاسخ به این پرسش که آیا خروجی‌های نظام آموزش و پرورش دانش‌آموز تراز نظام جمهوری اسلامی است گفت: پاسخ به این سوال دشوار است. اگر به گذشته نگاه کنیم می‌‌بینیم نظام تعلیم و تربیت سیری را طی کرده که به سنجه‌های موردنظر ما نزدیک شده اما هنوز با حد مطلوب فاصله زیادی داریم. امروز سرعت و دامنه تغییرات در جامعه پویای ما بالاست و در این میانه ممکن است قوتی به ضعف تبدیل شود یا ضعفی برجسته تر شود. به نظر من جامعه ای که بتواند زندگی سالمی برای خود فراهم کند و در مقابل تغییرات دچار استیصال نشود جامعه ای پیشرفته است.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا راضی هستید گفت: نه، اما با کمک همه اندیشمندان و صاحب نظرانی که جامعه فرهنگیان ما را تشکیل می‌دهند تلاش می‌کنم تا به این جامعه مطلوب برسیم.

وزیر آموزش و پرورش با اشاره به مطالعات آینده پژوهی در نظام تعلیم و تربیت گفت: سند تحول بنیادین هر ۵ سال بازنگری می‌شود و پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش علاوه بر مطالعات آینده پژوهی به رصد تحولات روز آموزش و پرورش دنیا می‌پردازد.

وی با اشاره به واکنش در برابر واقعه شیوع کرونا گفت: درست یک هفته بعد از کرونا مدرسه تلویزیونی ایران را به کمک صداوسیما راه‌اندازی کردیم. یک ماه پس از تعطیلات شبکه شاد را فعال کردیم که به تدریج بر توسعه کمی و کیفی آن افزودیم و ظرفیت‌های آن را توسعه دادیم. امکان حضور و غیاب، آزمون‌ساز را به شاد اضافه کردیم و محتوای آموزشی همه دوره‌ها را در آن بارگذاری کردیم. یک میلیون معلم و ۱۵ و نیم میلیون دانش‌آموز که تحت مدیریت مدرسه بودند ناگهان با تعطیلی مدارس مواجه شدند. شاد توانست این خلاء را پر کند و پوشش آن در دسترش بیشتر دانش‌آموزان و معلمان قرار گرفت.

معلمان ما باید مطمئن شوند که آموزش به هر طریقی در دسترس دانش‌آموز قرار می‌گیرد

حاجی میرزایی درباره معضلات موجود بر سر راه دسترسی دانش‌آموزان به آموزش مجازی گفت: ماموریت ما این است که آموزش در دسترس همگان قرار گیرد حال برای این کار ابزارهایی در دست داریم که یکی از آنها شبکه شاد است. ابزار دوم تلویزیون است که پوشش ۹۷ درصدی دارد. مناطقی که دسترسی به اینترنت ندارند یا ابزار ندارند می‌توانند از اینترنت استفاده کنند. معلمان ما باید مطمئن شوند که آموزش به هر طریقی در دسترس دانش‌آموز قرار می‌گیرد. ما با کمک راهبران آموزشی بسته‌های آموزشی را به دست گروهی از دانش‌آموزان می‌رسانیم که به هیچ یک از این ابزارها دسترسی ندارند. امروز برخی از فارغ التحصیلان دانشگاه فرهنگیان تولیدات فاخری در بخش خودآموزی داشتند.

وی ادامه داد: من از همکارانم خواستم هر دانش‌آموزی که پارسال ثبت‌نام کرده و امسال ثبت‌نام نکرده را پیگیری کنند که چرا ثبت‌نام نکرده است.

حاجی‌‍ میرزایی در پاسخ به سوالی درباره وضعیت سایر کشورها در دوره کرونا و مقایسه موقعیت کشورمان در مقایسه با سایر کشورها از جمله کشورهای منطقه گفت: من هر روز گزارشی از پژوهشگاه و گزارشی از مرکز بین الملل در این خصوص می‌گیرم و موقعیت کشورمان را در میان سایر کشورها به جد دنبال می‌کنم.

وی افزود: در نشست‌های دولت و نیز ستاد کرونا در همین مورد گزارش می‌دهم و موارد حائز اهمیت را برای رئیس جمهور، معاون اول ایشان، آقای دکتر نمکی و آقای رحمان فضلی می‌فرستم.

وزیر دولت تدبیر و امید درباره چشم‌انداز ۱۴۰۰ در بخش مهارت آموزی گفت: ما هدف‌گذاری کردیم که ۵۰ درصد دانش‌آموزان ما به سمت رشته‌های فنی و حرفه ای و کاردانش بروند. در این ایام هم مدرسه تلویزیونی ایران متناسب با برنامه درسی شبکه شاد پیش می‌رود و هدفگذاری شده است که در تابستان این برنامه‌ها را به سمت مهارت آموزی ببریم. شبکه آموزش به این هدف کمک می‌کند. ما در آموزش و پرورش طرحی را به نام هر دانش‌آموز یک مهارت را پیگیری می‌کنیم که شبکه آموزش در تحقق آن به ما کمک می‌کند. همچنین دانش‌آموز می‌تواند از طریق استاد و شاگردی این مهارت را بیاموزد.

وی درباره تناسب مهارت‌ها با نیازهای بازار کار گفت: هدفگذاری معاونت آموزش متوسطه شناسایی مهارت‌های موردنیاز جامعه است. امروز ۶۰ مهارت مبتنی بر آی تی شناسایی شده که متناسب با نیازهای جامعه است.

کرونا ما را با ظرفیت‌هایی مثل فضای مجازی و تلویزیون آشنا کرد

حاجی ‌میرزایی در پاسخ به سوالی درباره مدرسه هوشمند در دوره پساکرونا گفت: کرونا با ایجاد همه محدودیت‌هایی که ایجاد کرد ما را با ظرفیت‌هایی مثل فضای مجازی و تلویزیون آشنا کرد. ما بعد از کرونا از این ظرفیت‌ها به عنوان ابزار مکمل استفاده خواهیم کرد. هیچ چیز جایگزین آموزش حضوری نخواهد شد ولی این ابزارها کمک می‌کنند دانش‌آموز حتی یک روز هم از آموزش جدا نشود.

وی درباره نقش خانواده‌ها در آموزش‌های دوره کرونا گفت: آرزوی نظام تعلیم و تربیت ایجاد پیوند میان خانه و مدرسه بود. امروز این امکان فراهم شده که والدین هم در کلاس شرکت کنند. امروز همه مادران تبدیل به دستیار معلم شده اند که بدون آنها کار جلو نمی‌رود.

وزیر آموزش و پرورش درباره دوره پیش دبستانی و مدیریت آموزش و پرورش درباره آن گفت: ما از مدرسه تلویزیونی ایران برای پیش دبستانی کمک گرفتیم و امیدواریم ریزشی که در تعداد ثبت نام‌های پیش دبستانی داشتیم در سال آتی تحصیلی جبران شود.