ورود ۳ میلیون دوز واکسن کرونا به کشور تا پایان سال

علیرضا رییسی در نشستی خبری در پاسخ به سوالی درباره شفاف‌سازی درباره واردات واکسن کرونا، گفت: نقل به مضمون رهبری فرمودند که هر زمان از مسئولان و ستاد ملی حرف واحد، قاطع و محکم گفته شد، همه مردم اعتماد کردند و انجام دادند، اما هر زمان که تناقض گویی بود و تزلزلی وجود داشت، مردم اعتماد نمی‌کنند. این حرف بسیار درستی است و در مدیریت بحران اصل است که یک فرماندهی واحد و مقتدر وجود داشته باشد که ستاد کروناست و حرف قاطع و علمی بزند و در این صورت مردم اعتماد می‌کنند. مردم حق دارند نگران باشند. مردم دنیا نگرانند. مرگ و میر بیماری در دنیا بالاست و ببینید که آمریکا، انگلیس و... به چه وضعیتی افتاده اند. نخست وزیر انگلیس دیروز پشت تریبون عذرخواهی کرد که میزان مرگ‌هایشان از ۱۰۰ هزار نفر گذشت و نتوانستند کاری کنند. در حالی که در سال قبل انگلیس اعلام کرد که حداکثر تعدادی که در انگلیس تا پایان کرونا جان می بازند، ۲۰ هزار نفر است، اما اکنون میزان مرگ‌هایشان متاسفانه از ۱۰۰ هزار نفر گذشت. در فرانسه تقریبا آی سی یو ها پر شده است. در آمریکایی که قبل از شناسایی ویروس در کشورشان، مرتبا کشور ما را مورد هجمه قرار ‌داد، اما الان ببینید که به چه وضعیتی رسیده و تعداد مرگ شان از ۴۵۰۰ نفر هم گذشته است.

معاون وزیر بهداشت افزود: در زمینه واکسن می‌دانید که یک فاز آزمایشگاهی داریم که ماده موثره را در لوله آزمایشگاه بررسی می‌کنند. بعد آن را فرموله کرده و وارد پری کیلینیکال می‌شوند که همان فاز صفر است و در این فاز روی حیوانات آزمایش می‌کنند. بعد از اینکه دیدند روی حیوان موثر است و حیوان را از بین نبرد، در فاز یک تعداد معدودی انسان آزمایش می کنند و هدفش این است که آیا واکسن ایمن است و عارضه جانبی روی انسان ایجاد می کند یا خیر. در فاز یک خیلی دنبال اثربخشی نیستند، بلکه صرفا دنیال این هستند که آیای روی انسان واکنش بدی نشان می‌دهد یا خیر؟. ابتدا هم دوز کم تزریق می‌کنند و اگر مشکلی ایجاد نکرد، دوز را بالاتر می‌برند و بعد تولید آنتی بادی را می‌سنجند و تا جایی دوز را بالا می‌برند که آنتی بادی به میزان قابل قبولی تولید شود و در این صورت دوز واکسن را پیدا می‌کنند.

وی ادامه داد: بعد از آن در فاز دوم می‌روند سراغ اینکه روی تعداد بیشتری آزمایش کرده و هم اثربخشی و هم ایمنی آن را روی تعداد بیشتری از افراد آزمایش کنند. فاز سوم روی تعداد بسیار زیادی از افراد انجام می‌شود و بررسی می‌کنند که آیا موثر بوده یا خیر، چقدر آنتی بادی تولید شده و در کنار آن هم روی تعدادی آب مقطر می‌زنند که بتوانند وضعیت را مقایسه کنند. در عین حال یک فاز هم به اسم فاز چهارم داریم که فاز پست مارکتینگ است که این فاز بین سه تا ۵ سال طول می‌کشد و گاهی تا هشت سال طول می‌کشد که آیا این واکسن در مدت زمان بیشتر اثرات یا عوارض دیگری دارد که بعد از ۵ سال خودش را نشان دهد یا خیر؟. این وابسته به زمان است و نمی‌توان آن را کوتاه کرد.

رئیسی تصریح کرد: بر همین اساس سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد که کرونا دارد افراد زیادی را از بین می رود و در این یکسال بیش از دو میلیون و ۳۰۰ هزارنفر از بین رفته‌اند. بنابراین تا فاز سه را مجوز اضطراری می‌دهیم. هنوز هیچ واکسنی در دنیا فاز چهارم را نگذرانده است؛ زیرا زمان آن نرسیده است که فاز چهارم را بگذرانند. بنابراین هیچ واکسنی در دنیا فاز چهارم را نگذرانده است. هیچ جوجه ای هم تا ۴۵ روزه نشود، مرغ نمی‌شود. بنابراین هیچ واکسنی در دنیا فاز چهارم را نگذرانده است.

وی تاکید کرد: واکسن‌هایی مانند واکسن فایزر و ... هم که مجوز گرفته اند، مجوز EUL دریافت کرده است. یعنی فاز استفاده اضطراری. زیرا در این شرایط چاره‌ای نیست و اگر این کار را نکنند، خیلی‌ها از بین می روند. باید توجه کرد که حداقل الزاماتی که یک واکسن باید داشته باشد؛ واکسنی است که فاز اولش را گذرانده باشد و مدارکش موجود و منتشر شده باشد. به همین دلیل در فاز یک می‌گویند که روی ۵۰ نفر آزمایش کرده و ۲۰ نفرشان پلاسیبو دریافت کرده و این دو گروه را مقایسه می‌کنند. زیرا مثلا می‌گویند بعد از تزریق واکسن در گروهی که واکسن گرفتند دو نفر سردرد گرفتند حال در آن گروه هم که آب مقطر گرفتند هم این نشانه وجود داشته است. بنابراین اثرات جانبی بررسی و مقایسه می‌شود. بعد هم یک گروه مستقل مستندات را بررسی کرده و بر اساس استانداردها به آنها مجوز شروع فاز دوم را می‌دهد. واکسن تولیدی ستاد اجرایی فرمان امام تا هفته آینده فاز اولش تمام می شود و گروه مستقل همه مدارک را بررسی کرده و بر اساس استانداردهایی که این واکسن باید پاس کند و در صورتی که پاس کرده باشد، به آنها اجازه می‌دهد که فاز دوم را آغاز کنند.

وی گفت: سازمان جهانی بهداشت اجازه داده که به دلیل وضعیت اضطراری، کمپانی‌ها فاز یک و دو یا دو و سه را باهم ادغام کنند که زمان کوتاه‌تر شود. در عین حال در دنیا هم می‌بینیم که واکسن‌هایی که تزریق می‌شوند، از فاز یک هستند تا سه. به عنوان مثال کشورهایی مانند امارات در فاز یک کیلینیکال ترایال سینوفارم واکسن چینی شرکت کرد، فاز دو و سه هم مشارکت داشت و الان هم که فاز سه تمام شده، دارند واکسن را تزریق می‌کنند. در عین حال گاهی بازی رسانه‌ای غرب به گونه‌ای است و طوری عنوان می کنند که انگار مثلا واکسن فایزر فاز چهار را هم گذرانده، درحالی که نگذرانده است. زیرا از عمر تولید واکسن هنوز سه ماه هم نگذشته است. بنابراین هنوز ۵ سال نشده که فاز چهار را بگذرانیم. نکته دیگر این است که واکسن هایی که در دنیا تزریق می‌شود، یا در فاز سوم هستند یا دارند می گذرانند یا گذراندند و گزارش آن درآمده است. هیچ واکسنی بالاتر از این فاز نیست.

رئیسی درباره اظهاراتی که درباره واکسن شده و تقابل میان وزارت بهداشت و نظام پزشکی، گفت: واقعیت این است که تقابلی با نظام پزشکی وجود ندارد، آنها همکاران ما هستند و مطمئنا دلسوزند و نکات علمی دارند که مطرح می‌کنند، اما با این توضیحی که من دادم باید مستندات در اختیار باشد تا آن را بخوانند. اگر خواندند و به این نتیجه رسیدند، یک موضوع دیگر است، اما اگر حرف‌شان این است که مستندات را در اختیار بگذارید، حرف درستی است و باید مستندات را در اختیار گذاشت. البته مستندات فاز یک همین واکسن روسی کرونا در مجله لنست چاپ شده است. یعنی می‌توان اثربخشی و ایمن بودن آن را در دو مقاله لنست مشاهده کرد.

معاون بهداشتی وزیر بهداشت گفت: در عین حال باید به این توجه کرد که مرجع تایید واکسن کجاست. مرجع تایید واکسن، سازمان‌های غذا و داروی هر کشور هستند. سازمان غذا و داروی کشور ما جزو سازمان‌هایی است که این اختیار را دارد که یک واکسن را تایید یا رد کند. اگر واکسنی وارد شده و سازمان غذا و دارو تاییدیه بدهد، مورد قبول است. بنابراین مرجع رسمی تایید واکسن، سازمان غذا و دارو است.

رئیسی با بیان اینکه ما بیشتر داریم روی واکسن داخلی فکر می کنیم، گفت: گرچه داریم اقدام می کنیم برای افراد آسیب پذیر از واکسن خارجی هم استفاده کنیم. اما بدانید که اگر همین ماسکی که استفاده می‌کنیم را خودمان تولید نمی‌کردیم، هیج کس به ما ماسک نمی‌داد. این را دیدیم. منتظرند که ما نیاز به چیزی داشته باشیم و همان را قطع کنند. یکی از صحبت‌های مقام معظم رهبری اخیرا این نکته بود که فرمودند درست است که اگر تحریم‌ها برداشته شود، خیلی خوب است، اما یکی از راه‌های مبارزه این است که خودمان قوی شویم. اگر در هر زمینه ای قوی شویم، خوب است. اگر خودمان تولید نمی‌کردیم، مطمئن باشید از ما دریغ می کردند. به طوری که دستگاه ونتیلاتور و اکسیژن‌ساز را هم خودمان ساختیم. بحث واکسن هم همین است اگر برای تولید آن دست به کار نشده بودیم، فکر می‌کنید به راحتی واکسن در اختیار ما قرار می دادند؟.

وی ادامه داد: در عین حال دنیا که بیش از ۷ میلیارد و نیم جمعیت دارد، اما کل واکسن تا نیمه ۲۰۲۱ حدود دو میلیارد است و سازمان ملل ابراز نگرانی کرده که بی عدالتی در توزیع واکسن اتفاق می افتد؛ به طوری که کشورهای ثروتمند در حجم زیاد دارند واکسن می زنند و بقیه کشورها واکسن ندارند. آمریکا دو میلیارد و ۲۰۰هزار دوز واکسن خریده است با اینکه خودش هم تولید می کند. کشورهای واکسن ساز هم که عمدتا دولتی نیستند و خصوصی هستند و شرکت خصوصی واکسن را به کشورهایی مانند آمریکا، انگلیس و اروپا و یا کشورهای عربی، دو دستی تقدیم می کنند و پولش را هم می‌گیرند. اما ما وقتی پول هم می دهیم واکسن نمی‌دهند.

رئیسی افزود: برنامه ما این است که تا قبل از پایان سال حدود سه میلیون دوز واکسن به ما برسد و با این میزان می توانیم افراد آسیب پذیر را واکسینه کنیم. واکسن‌ها دو دوز دارند و یک ماه بعد باید دوز بعدی را بزنیم. از کووکس، هند، چین و روسیه سفارش دادیم. بنابراین یک سبد واکسن داریم و اینطور نیست که یک واکسن باشد. متاسفانه روی این مانور می‌دهند که یک واکسن می‌آوریم و همین است و تمام. مطمئن باشید چند هفته دیگر از جاهای مختلف واکسن به دست‌مان می رسد که می توانیم افراد آسیب پذیر را تحت پوشش دهیم و بعد هم سراغ واکسن داخلی رویم.