در تهران بیش از 103 هزار واحد در معرض تخریب قرار دارد

به‌گزارش ایران، غلامرضا صالحی، مدیرکل بنیاد مسکن استان تهران، روز گذشته در نشست خبری به مناسبت «روز ایمنی در برابر زلزله»، آماری از وضعیت مسکن در روستاها و شهرستان‌های استان ارائه داد که نشان می‌دهد در این استان بیشترین واحدهای مسکونی روستایی نا‌ایمن وجود دارد که در صورت وقوع زلزله‌ای با ابعاد و مشخصات زمین‌لرزه سرپل‌ذهاب در استان تهران، خطر مرگ بیش از ۱۲۰ هزار نفر ساکنان روستاهای این استان را تهدید می‌کند.مدیرکل بنیاد مسکن استان تهران به این نکته اشاره کرد که همه انتظار دارند روستاهای تهران به‌خاطر نزدیکی به پایتخت شرایط پایدار و مناسب‌تری نسبت به سایر روستاهای کشور داشته باشد اما آمار دقیقاً برعکس آن را نشان می‌دهد.
با توجه به اینکه استان تهران در معرض بلایای طبیعی متعدد است و ۳ گسل اصلی شمال، جنوب و مشا تهران را تهدید می‌کند، مقاوم‌سازی ساختمان‌ها، مخصوصاً در روستاها ایمن‌سازی واحدهای مسکونی، راهکار مقابله با آسیب زلزله است.

واحدهای ناایمن
استان تهران یک هزار و ۳۴ روستا دارد که ۵۳۰ روستا بالای ۲۰ خانوار است. روستاهای کمتر از ۲۰ خانوار در طرح‌ها و برنامه‌های نوسازی و مقاوم‌سازی بنیاد مسکن قرار نمی‌گیرند به همین دلیل آمار خانه‌های ناایمن روستایی فقط مربوط به روستاهای با ۲۰ خانوار بیشتر است. به گفته مدیرکل بنیاد مسکن استان تهران، در ۵۳۰ روستای بالای ۲۰ خانوار، ۲۲۵ هزار واحد مسکونی
بر اساس سرشماری سال ۹۵، شمارش شده که ۴۶ درصد این واحدها ناایمن و در خطر تخریب در هنگام زلزله قرار دارند.به این ترتیب حدود ۱۰۳ هزار مسکن روستایی در تهران مقاومتی در برابر زلزله ندارند. اگر این ارقام را با زلزله سرپل ذهاب مقایسه کنیم مشخص می‌شود در زلزله سرپل ذهاب ۱۲ هزار واحد مسکونی تخریب شد.

روند کند نوسازی
صالحی با اشاره به روند نوسازی مسکن‌های روستایی از سال ۸۴ گفت: از آن زمان تاکنون حدود ۲۱ هزار واحد مسکونی روستایی نوسازی و مقاوم‌سازی شده است که ۱۴۰۰ واحد در سال می‌شود اما این آمار با توجه به تعداد زیاد مسکن‌هایی که نیاز به نوسازی دارد، آمار پایینی است. برای نوسازی واحدهای مسکونی روستایی همکاری دستگاه‌های مختلف بخصوص همکاری بانک‌ها در پرداخت تسهیلات و کاهش سختگیری در اخذ تضامین بانکی ضروری است.

ساخت‌و‌ساز غیرمجاز
آماری که مدیرکل بنیاد مسکن از مسکن‌های روستایی استان تهران ارائه کرد مربوط به واحدهای مسکونی واقع در بافت روستایی است اما با افزایش ساخت‌و‌ساز غیرمجاز در مجاورت بافت‌های روستایی در استان تهران، و با توجه به اینکه این ساخت‌و‌سازها خارج از نظارت فنی است، آمار مربوط به ساختمان‌های ناایمن بسیار بیشتر از آمار رسمی است.
صالحی با امتناع از ارائه آمار دقیق مربوط به ساخت‌و‌سازهای غیرمجاز در بافت‌های خارج از روستاهای استان تهران، فقط تأکید کرد که ساخت‌و‌ساز غیرمجاز بسیار زیاد است و ساخت آنها تحت هیچ نوع نظارتی نیست. او گفت: ساخت‌و‌ساز غیرمجاز در زمین‌ها و اراضی کشاورزی است و ممانعت از ساخت برعهده وزارت جهاد کشاورزی است.صالحی در پاسخ به خبرنگار «ایران» که مسئولان وزارت جهاد، اجرای طرح هادی روستایی را علت اصلی افزایش تخلف و ساخت‌و‌ساز غیر مجاز در حریم روستاها می‌دانند، گفت: هیچ تخلفی در اجرای طرح هادی روستای نداریم و اگر مسئولان وزارت جهاد سند و مدرکی در خصوص انحراف طرح دارند به ما ارائه کنند.

وی تأکید کرد: بنیاد مسکن بر‌اساس قانون هیچگونه مسئولیتی در برابر ساخت‌و‌سازهای غیرمجاز و خارج از حریم روستاها ندارد و باید دهیاری‌ها در این خصوص دخالت کنند.
او مناطق حفاظت شده، حریم رودخانه‌ها و عوامل دیگر را مانع گسترش روستاها در استان تهران عنوان کرد و گفت: برای ساخت‌و‌ساز و تأمین زیرساخت‌ها و روبناها باید برخی روستاها وسعت پیدا کنند اما موانع قانونی بسیاری وجود دارد که اجازه گسترش بافت روستایی را نمی‌دهد. به همین خاطر در برخی روستاها بویژه روستاهای واقع در حریم رودخانه‌ها نمی‌توانیم مقاوم‌سازی را انجام دهیم. به گفته مدیرکل بنیاد مسکن استان تهران، در این استان برای نوسازی منازل روستایی حدود ۹۰میلیون تومان وام از منابع مختلف پرداخت می‌شود. وی افزود: بنیاد مسکن براساس قانون، وام ۵۰ میلیون تومانی با کارمزد ۵درصد و بازگشت ۱۲ساله به تمام روستاهای استان تهران برای مقاوم‌سازی واحدهای مسکونی پرداخت می‌کند. همچنین یک بانک قرض‌الحسنه دولتی نیز ۱۵میلیون تومان با کارمزد ۴درصد و بازگشت ۵ ساله به این واحدها اعطا می‌کند. تفاهمنامه‌ای نیز با سپاه سیدالشهدای استان تهران داریم که در مناطق محروم روستایی استان تهران به هر واحد مسکونی ۱۵ میلیون تومان بلاعوض پرداخت شده و ۸ میلیون تومان دیگر بنیاد مسکن استان تهران به این واحدها پرداخت می‌کند که مجموعاً ۸۸میلیون تومان تسهیلات ایمن‌سازی و مقاوم‌سازی واحدهاست اما متأسفانه بانک‌ها در پرداخت تسهیلات ۵۰ میلیون تومانی تعلل می‌کنند.

وی گفت: مشکل ما در استان تهران تورم و قیمت بالای زمین است. بنابراین برای نوسازی نیاز به آورد متقاضیان داریم. به همین دلیل مردم از طرح‌های نوسازی استقبال نمی‌کنند و وام هم به تنهایی جوابگوی هزینه‌های نوسازی نیست. جمعیت روستایی استان تهران به گفته صالحی ۸۱۴ هزار نفر است. ۲۲۵ هزار و ۵۵۶واحد مسکونی روستایی مجاز در استان تهران وجود دارد که ۱۰۳ هزار و ۶۹۲ واحد آن غیرمقاوم است. در کل کشور ۵میلیون و ۲۲۱ هزار واحد مسکونی روستایی ساخته شده که ۵۷ درصد آنها غیر مقاوم است.

بر اساس آمار بنیاد مسکن استان تهران، در شهرهای مختلف استان تهران، ۶۸ درصد واحدهای روستایی قرچک، ۶۵ درصد واحد روستایی ورامین، ۶۳ درصد واحدهای روستایی اسلامشهر، ۵۹ درصد واحدهای روستایی فیروزکوه، ۵۴ درصد واحدهای روستایی دماوند، ۵۱ درصد واحدهای روستایی شمـــــــــیرانات و ۴۹ درصد واحدهای روستایی ری در بافت فرسوده و ناایمن قرار دارند. میانگین هزینه بازسازی هر واحد روستایی را اگر صد میلیون در نظر بگیریم در صورتی که زلزله‌ای در تهران رخ دهد ۳۳ هزار واحد آسیب خواهد دید که ۳ هزار میلیارد تومان هزینه بازسازی این واحدها خواهد بود. در میان این شهرها، روستاهای ری، دماوند و فیروزکوه در معرض بیشترین خسارت ناشی از وقوع زلزله قرار دارند.
مدیران بنیاد مسکن استان تهران معتقدند مهاجران معیشتی، مهاجران اقلیمی و در سال‌های اخیر هم اتباع خارجی که بیشتر از افغانستان هستند، بیشترین جمعیت را در روستاهای تهران دارند به همین دلیل برنامه‌ریزی و اجرای طرح‌ها در روستاها مشکل‌زا شده است.

فقط ۷۰۰ نفر متقاضی مسکن ملی
مدیرکل بنیاد مسکن استان تهران همچنین درباره طرح اقدام ملی مسکن استان تهران گفت: در شهرهای دماوند، صفادشت و فیروزکوه در استان تهران مجموعاً ۲۱۷۰ واحد زمین به منظور طرح اقدام ملی تأمین شده است اما فقط ۷۱۰ نفر آورده خود را به حساب بنیاد مسکن واریز کردند که ۷۰۰نفر آنها به شهرستان دماوند مربوط می‌شود و ۱۰ نفر باقیمانده را به اداره کل راه و شهرسازی استان تهران معرفی کردیم.
صالحی گفت: همچنین در مسکن مهر ورامین متقاضی نداشتیم که برخی متقاضیان طرح ملی مسکن را به واحدهای مسکن مهر فاقد متقاضی انتقال دادیم.