ایران برای هر سناریویی پاسخ آماده دارد

سعید خطیب‌زاده در نشست خبری امروز با اصحاب رسانه، به گاهشمار وزارت خارجه اشاره کرد و گفت: دیروز برگزاری چهارمین کنفرانس تاریخ روابط خارجی ایران با سخنرانی ظریف افتتاح شد که تمرکز آن روابط ایران با کشورهای آسیایی بود.

وی به دیدار روز سه‌شنبه گذشته ظریف با حمدالله محب، مشاور امنیت ملی افغانستان اشاره کرد و گفت: در این دیدار درخصوص موضوعات مختلف رایزنی شد. وزیر امور خارجه بار دیگر تاکید کرد راه‌حل قطعی حل و فصل اختلافات در افغانستان گفت‌وگوهای سیاسی فراگیر با حضور تمامی گروه‌ها است و بر این مسئله پافشاری می‌کند و با توجه به حضور بی‌ثبات بخش آمریکا در این کشور، همه گروه‌ها را به گفت‌وگوهای بین‌الافغانی دعوت می‌کنیم.

خطیب‌زاده با بیان اینکه هفته گذشته نشست وزرای امور خارجه عضو برجام برگزار شد، خاطرنشان کرد: در این نشست ایران بر لزوم اجرای تعهدات طرف‌های مقابل تاکید کرد و آخرین وضعیت در این نشست غیررسمی و برخط تبادل نظر شد.

وی درباره خبر رسانه‌های عراقی درخصوص سفر یک هیات عراقی به ایران گفت: این سفر انجام شده است. مشاور نخست‌وزیر به تهران آمده است. مراودات نزدیک درخصوص مسائل مختلف با طرف عراقی داریم.

به گفته سخنگوی دستگاه دیپلماسی ایشان به دعوت ایران به تهران آمده و درخصوص آخرین تحولات رایزنی شده است. این رایزنی‌ها میان دو طرف مرسوم است.

سخنگوی وزارت امور خارجه درخصوص اظهارات اخیر مقتدی صدر مبنی بر اینکه ایران عراق را زمین درگیری با آمریکا نکند، گفت: از نظر ایران، حمله به اماکن دیپلماتیک و مسکونی مردود است. در گذشته، اماکن دیپلماتیک ایران در عراق مورد حمله قرار گرفته بود. آنچه ترامپ و پمپئو گفتند، هم محکوم است و هم رد می‌شود. زمان و محتوای آن بیانیه‌ها و توییت‌ها مشکوک و شطینت‌آمیز است. ضمن اینکه دنبال تنش نیستیم از منافع ملی ایران با تمام قوا دفاع می‌کنیم این پیام داده شده است که مسئول هر اقدامی برعهده آمریکا است.

وی با تاکید بر اینکه سیاست ایران حسن همجواری است، بیان کرد: ایران در هیچ مقطعی اختلافات خود را در منطقه دیگری حل نکرده است. برعکس آن، صادق نیست. آمریکا کشورهای مجاور را پایگاه‌های ناامنی علیه ایران کرده است. بارها به کشورهای همسایه و دوست گفته‌ایم در برابر سرکشی‌های رژیم حاکم بر کاخ سفید وظایف خود را انجام دهند هرچند براساس منشور ملل متحد در دفاع مشروع از خود تردیدی نداریم.

این دیپلمات ارشد درباره ادعای اوکراین درخصوص عدم دریافت گزارش سقوط هواپیمای اوکراینی یادآور شد: ضمن تسلیت به خانواده‌های داغدار و هم‌دردی با آنها، این درد و اندوه با ماست. همانطور که هفته قبل هم گفتم، سازمان هواپیمایی کشوری به عنوان نهاد مسئول در حوزه فنی، به مسئولیت خود عمل کرده و گزارش به صورت ویدئو آنلاین در اختیار طرف اوکراینی و طرف‌های دیگر قرار گرفت.

خطیب‌زاده با بیان اینکه امروز یا فردا گزارش به صورت رسمی به شکل ترجمه ارائه می‌شود، عنوان کرد: برخلاف طرف‌هایی که مشغول تجارت از غم و اندوه خانواده‌ها هستند، بهترین راه، پیگیری حقوقی و عمل براساس کنوانسیون‌ها و معاهدات است. امیدواریم در مسیر درست اندکی از اندوه خانواده‌ها کم کنیم.

سخنگوی وزارت امور خارجه تصریح کرد: ما به مسئولیت خود به عنوان دولت مسئول آگاه هستیم و امیدوار هستیم ابعاد این ماجرا روشن شود.

وی درباره نشست اخیر وزرای امور خارجه عضو برجام گفت: نشست غیررسمی وزرای خارجه عضو برجام بعد از نشست کارشناسی برگزار شد. این نشست‌ مدت‌ها برگزار نشده بود. در این نشست تحولات رخ داده چه در واشنگتن و چه مرتبط با حوزه برجام بررسی و برخی نقطه نظرات توسط طرفین مطرح شد. ظریف به شکل دقیق و روشن مسائل مورد نظر خود را گفته و توییت کردند. در آن جلسه روشن کردیم تعهدات طرف مقابل چه بوده و چه کرده و چه‌ها نکرده است. ظریف تاکید کردند اروپا در نقض برجام شریک آمریکا است. حجم تجارت ایران و اروپا قبل از برجام، در طول اجرای برجام و بعد از آنکه اروپا نتوانست به تعهداتش عمل کند، نشان‌دهنده مسئولیت‌های طرف اروپایی است. گفته شد این آخرین شانس اروپا برای حفظ برجام است.

خطیب‌زاده افزود: این هم گفته شد که هرگاه به شکل موثر طرف‌های دیگر به تعهداتشان عمل کند، ایران همه پنج گام را به عقب برمیگرداند. درباره مصوبه مجلس هم گفته شد طنز تلخی است که نمایندگان دموکراسی در غرب از ما بخواهند مصوبه مجلس را اجرا نکنیم. مکلف به اجرای قوانین مجلس هستیم.

وی با اشاره به دیگر مباحث مطرح شده تصریح کرد: درخصوص مسائل دیگر مانند منطقه حرف زیاد است. به صورت روشن گفته شد مسئولیت بسیاری از اتفاقات در منطقه ریشه در سلاح و صادرات آن و همچنین حضور نظامی دول غربی در منطقه است.

سخنگوی وزارت خارجه درخصوص اظهارات اخیر عادل عبدالمهدی درباره آخرین سفر سردار سلیمانی به عراق و ترور ایشان خاطرنشان کرد: در حال نزدیک شدن به سالگرد شهادت سردار سلیمانی هستیم. ایشان صلح‌سازترین ژنرال منطقه بوده که میراث ایشان شکست تروریسم و چهره‌های خشونت‌بار وهابیسم در منطقه بوده است. افراطی‌گری شکست نمی‌خورد و نخواهد خورد جز با خون‌های پاکی که ریخته شده است.

خطیب‌زاده با بیان اینکه به قول سردار سلیمانی ما ملت شهادتیم، ابراز داشت: آنچه از قول عادل عبدالمهدی گفته شده است، نکته درستی است. دولت عراق میزبان دولت سردار سلیمانی بوده‌اند. البته پیامی از سوی عربستان دریافت شده بود که خیلی دیپلماتیک نبود. واجد نکاتی بود که از طریق شورای همکاری خلیج فارس پاسخ داده شد. سردار پیام ما را می‌بردند که آن شنیده نشد ولی مکتوب آن بعدا گفته شد.

وی با اشاره به اقدامات وزارت خارجه برای پیگیری شهادت سردار سلیمانی بیان کرد: وزارت خارجه بعد از این مسئله به صورت تمام قد وارد ماجرا شد. جلسه‌ای در صبحگاه شهادت دریافت شد. اصلی‌ترین هدف ما روشن شدن ماهیت این اقدام دیپلماتیک بود که با ابزارهای دیپلماتیک این هدف را دنبال کردیم. بیش از پنج نامه و یادداشت رسمی در شورای امنیت سازمان ملل متحد داده شد.

رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت خارجه اضافه کرد: سردار سلیمانی فقط فرمانده سپاه قدس نیست بلکه یکی از ارکان توازن منطقه‌ای و یکی از صلح‌سازترین شخصیت‌های منطقه بودند. ایشان با رهبران کشورهای منطقه روابط نزدیکی داشتند. آمریکا خطای راهبردی بزرگی انجام داد. بیش از ۸۰۰ مقاله در رسانه‌های مکتوب درباره ایشان منتشر و ۱۸۰ مصاحبه تلویزیونی انجام شده است.

خطیب‌زاده با بیان اینکه تلاش کردیم با بی‌کیفر ماندن اقدام آمریکا مقابله کنیم، یادآور شد: آمرین این مسئله در دولت آمریکا تا زمانی که در محضر عدالت نیاوریم، متوقف نخواهیم شد. این مسئله بعد از ۲۰ ژانویه نیز پیگیری خواهد شد. بخش مهمی از دیدارهای وزیر خارجه در این باره بوده است. تقریبا هیچ دیدار و تماسی نبوده است که وزیر خارجه در این رایزنی نکند.

وی با بیان اینکه اگر گزارشگر سازمان ملل این اقدام را تروریستی نامید به خاطر گزارش وزارت خارجه بود، عنوان کرد: بیش از چند صد دیدارهای دیپلماتیک با مقامات لشکری و کشوری انجام شده است. نمی‌گذاریم آمرین و عاملین این اقدام در امان باقی بمانند. این موضوعی نیست که دولت و حاکمیت از این مسئله بگذارد. دولت آمریکا تا روز آخر باید پاسخگوی این مسئله باشد.

به گفته این دیپلمات، این بخشی از اقدامات ماست. بخشی از آنها محرمانه بوده و قابل گفتن نیست. بخشی از اقدامات هم برعهده قوه قضاییه است.

خطیب‌زاده در پاسخ به سوالی درباره عدم صدور گاز ایران به اروپا و نقش روسیه در این باره گفت: این سوال مبتنی بر مفروضات رسانه‌ای است. ایران برای متنوع‌سازی روابط اقتصادی و خارجی خود از کسی سوال نمی‌کند ولی اولویت‌های خود را دارد. درباره خط لوله صلح بیش از یک دهه است که این قرارداد امضا شده است. بیش از ۸۰ درصد آن آماده و ساخته شده است ولی طرف پاکستانی کاری عمده‌ای نکرده است. این قرارداد مجددا ۵ سال تمدید شده است و امیدواریم این خط لوله به نتیجه برسد.

وی ادامه داد: همکاری‌های انرژی ایران براساس بیشترین منافع است همکاری انرژی ایران با اروپا مختصات خود را دارد و ما بر اساس منافع خود عمل می‌کنیم. پاسخ اینکه با چه بازار همکاری کرده و وارد چه بازاری شویم، با وزارت نفت است ولی این مسائل با وسواس و دقت انجام می‌شود.

سخنگوی وزارت امور خارجه هم درباره خبر منتشر شده مبنی بر حرکت زیردریایی اتمی اسرائیل به سوی ایران اظهار داشت: این خبر هم براساس مفروضات رسانه‌ای است. همه می‌دانند خلیج فارس برای ایران چه معنایی دارد و ایران چه سیاستی را درخصوص منافع و امنیت ملی خود دارد. آنها می‌دانند عبور از خط قرمزهای ایران، چه ریسک‌هایی وجود دارد.

خطیب‌زاده در پاسخ به این سوال که چرا وزیر امور خارجه با رسانه‌های منتقد مصاحبه نمی‌کند، تصریح کرد: هر وقت درخواستی ارائه شود، برای رسانه‌های منتقد هم وقت داده می‌شود. درخواست‌های مصاحبه‌های زیادی با ظریف می‌شود. البته ایشان گفت‌وگوهایی که به همدلی کمک نمی‌کند را انجام نمی‌دهد.

وی درباره آخرین وضعیت امضای توافق همکاری‌های جامع راهبردی میان ایران و افغانستان با توجه به سفر حمدالله محب به تهران هم گفت: سند همکاری‌های راهبردی ایران و افغانستان، در سفر عراقچی به کابل و حتی پیش‌ از آن، سفر وزیر خارجه افغانستان به ایران نهایی شده و فقط مسائل جزئی و عمدتا ویرایشی باقی مانده است.امیدواریم این توافق هرچه زودتر نهایی و به عنوان سند تنظیم روابط امضا شود تا روابط دو کشور در چارچوب مشخصی قرار گیرد.

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی درباره آخرین وضعیت سند همکاری‌های راهبردی بلند مدت میان ایران و چین ابراز داشت: در سفر آخر ظریف به چین این موضوع در ابعاد مختلف بحث شد. متون در چندین نوبت میان طرفین مبادله شده است. این سند یک نقشه راه میان دو کشور است و به جهت آنکه این سند به مباحث روز نمی‌پردازد، به دنبال تعریف یک سند راهبردی بلندمدت میان ایران و چین هستیم.

وی در پاسخ به سوالی درباره اقدامات وزارت خارجه برای گسترش روابط با کشورهای مختلف بیان کرد: تلاش شده سیاست خارجی ایران متوازن باشد. در هفته دولت امسال یک مطلب مبسوطی به صورت گراف و نقشه در روزنامه ایران منتشر و با آمار و ارقام گفته شده چند سفر به اروپا، آفریقا و آسیا و... انجام شده است. در این گزارش همچنین کشورهای هدف و میزان روابط تجاری مشخص شده است.

خطیب زاده یادآور شد: این گزارش نشان می‌دهد سفرهای زیادی به منطقه، قفقاز، خلیج فارس، ترکیه و بعد از آن به آسیا بوده است. سفرها به آمریکا هم برای شرکت در نشست‌های سازمان ملل و بسیاری از سفرها هم به اروپا به خاطر برجام بوده است. این نشان می‌دهد برخلاف مسائل مطرح شده، اولویت‌های وزارت خارجه چه بوده است.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی با تاکید بر اینکه دولت به دور از هیاهو و جنجال‌ها اهداف عالیه مردم و منطقه را در نظر گرفته است، عنوان کرد: به دنبال پروژه‌های منطقه‌ای بودیم. چند هفته قبل دومین مرز میان ایران و پاکستان افتتاح شده و به دنبال افتتاح سومین مرز هستیم. علاوه بر این برای اولین بار خواف - هرات را به هم وصل کردیم.

وی با بیان اینکه ایران چهاراه ترانزیتی در منطقه استف اظهار کرد: قراردادهای منطقه‌ای بسیاری را پیگیری کردیم و دیپلمات‌های ما با کمک ارکان نظام به دنبال متنوع‌سازی روابط ایران با دنیا هستند.

خطیب زاده با بیان اینکه یکی از ابعاد برجام، خنثی‌سازی پروژه‌ ایران‌هراسی، ایران‌ستیزی و امنیتی‌سازی ایران بود که از طریق پرونده ساختگی هسته‌ای شکل گرفته بود، گفت: بخش دیگری از آن به خاطر این بود که روابط خارجی ایران در عرصه سیاسی و اقتصادی متنوع شود. آمارها نشان می‌دهد بعد از برجام چه حجمی از مراودات اقتصادی و تجاری با کشورها انجام شده است. اینها می‌گویند چرا مذاکرات سختی برای عادی‌سازی فضا که به نام برجام شناخته می‌شود، انجام دادیم.

رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه ادامه داد: امیدوارم همانطور که تاریخ قضاوت درستی خواهد داشت دوستان در رسانه‌ها روایت درستی از اقدامات در حوزه سیاست خارجی بدهند. وزارت امور خارجه یک وزارتخانه حاکمیتی است و مسیر سیاست خارجی آن هم حاکمیتی است.

وی همچنین درباره اظهارات وزیر امور خارجه آلمان مبنی بر اینکه ایران فرصت روابط دیپلماتیک با آمریکا را از دست ندهد، اظهار داشت: من این جمله را اینگونه که شما عنوان کردم ندیدم. اینکه کشورها در چه چارچوبی با دیگران همکاری کنند، به خود کشورها مربوط است.

سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: آمریکا ناقض قطعنامه ۲۲۳۱ بوده و خسارات زیادی به ایران وارد کرده است. قدم اولیه آمریکا بازگشت به تعهداتش ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ است. باید ببینیم آمریکا به تعهداتش برمی‌گردد. اروپا را هم دعوت می‌کنیم به تعهداتش و امضایی که کردند، برگردند چراکه توان انجام آن را دارند.

خطیب‌زاده درباره کاهش صادرات برق ایران به عراق نیز خاطرنشان کرد: مقامات مسئول در خصوص این موضوعات صحبت می‌کنند. این زیبایی جامعه ایران است که تنوع و تکثر اظهار نظرات کارشناسی وجود دارد و جلوی آن گرفته نمی‌شود.

وی با بیان اینکه ما پاسخگوی وزارت امور خارجه هستم، نه اظهارات کارشناسان و مقامات غیرمسئول، ابراز داشت: ما در حوزه‌های مختلف به تعهدات‌مان عمل می‌کنیم. در عین حال بعضی مواقع در برخی شرایط جوی یا شرایط بسیار حاد دچار مضایق فنی می‌شویم و باعث می‌شود به صورت گذرا مشکلاتی بروز کنید. کما اینکه در داخل هم در مناطقی مانند خوزستان شاهد این اتفاقات هستیم.

امیدواریم عقل بر ماجراجویی جنگ‌طلبان در کاخ سفید بچربد

سخنگوی دستگاه دیپلماسی با تاکید بر اینکه ما هیچ گاه تعهدات خود را زیر پا نمی‌گذاریم، بیان کرد: برخی شرکت‌های عراقی بدهی‌های انباشته‌ای دارند ولی به رغم تمامی فشارها و بدهی‌های کلان در برخی حوزه‌ها به خاطر حسن همجواری سعی کرده‌ایم تعهدات خود را منوط به این مسائل نکنیم.

این مقام مسئول در وزارت امور خارجه درباره تحرکات اخیر انجام شده در منطقه هم یادآور شد: به دنبال تنش نیستیم ولی مسئولیت هرگونه ماجراجویی و تنش با ایالات متحده است. ایران درخصوص امنیت و منافع خود با کسی شوخی ندارد. امیدواریم عقل بر ماجراجویی جنگ‌طلبان در کاخ سفید بچربد.

خطیب‌زاده درباره فرایند پیگیری پرونده ترور سردار سلیمانی توسط عراق عنوان کرد: همانطور که عادل عبدالمهدی گفته است، سردار سلیمانی مهمان دولت عراق بوده و در خاک عراق این حمله انجام شده است. مسئولیت دولت عراق کاملا روشن است. با دوستان عراقی زیادی صحبت می‌کنم و این حس را در رفتار آنها می‌بینیم که رفتار آمریکا با آنها به عنوان کشور اشغال شده است، آنها را اذیت می‌کند.

وی با تاکید بر اینکه اخراج آمریکا از عراق سند تاریخی و غرور ملت عراق و صدای ناب و خالص عراقی‌ها است، گفت: دیدید یک شرم بزرگ دیگر اتفاق افتاد و یکی از نقاط تیره و تاریک حضور آمریکا در عراق رقم خورد. ترامپ بی‌شرمانه چند نفر از قاتلانی که در عراق کودکان بیگناه و مردم را کشته بودند، مورد عفو قرار داد.

این دیپلمات ارشد با تاکید بر اینکه اینها خنده‌های تلخی برای منطقه و حقوق بشر است، اظهار داشت: فکر نمی‌کنم کسی بتواند در غرب در ادعای حقوق بشری سر بلند کند. دولت عراق بیش از پیش به مسئولیت خود عمل خواهد کرد. عاملان، آمران و معاونین چه در داخل و چه در خارج از عراق باید به پیشگاه عدالت حاضر شده و مجازات شوند. ما اجازه بی‌کیفر بودن این مسئله را نمی‌دهیم.

خطیب زاده درباره سفر هیأت عراقی به ایران و آوردن نامه‌ای درباره حشد الشعبی تصریح کرد: این سفر به دعوت ایران انجام شد. درباره گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای تعجب می‌کنم. رایزنی‌هایی با دوستان در عراق داشتیم و به دعوت ما آمدند و آخرین موضوعات مورد رایزنی قرار گرفته است.

برای هر سناریویی پاسخ آماده داریم

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا پیش‌بینی می‌کنید دولت ترامپ در روزهای باقیمانده اقدام نظامی علیه ایران انجام دهد؟ گفت: پیش بینی نه کار سیاستمداران است، نه دیپلمات‌ها و حتی کار محققان هم نیست. اما ما به عنوان یک دولت برای هر سناریویی آمادگی داریم و به همه سناریوها فکر می‌کنیم و برای هر سناریویی، پاسخ آماده داریم. امیدواریم ایشان دست از تنش‌آفرینی در آخرین روزهای خود در کاخ سفید دست بردارند و میراث بدتری از خود به جای نگذارند.

وی در پاسخ به سوال درخصوص مشکلات عدم پیوستن ایران به FATF برای خرید واکسن کرونا اظهار کرد: درباره واکسن وزارت بهداشت باید با جزییات پاسخ دهد. تا جایی که به وزارت امور خارجه مربوط است، هیچ درخواستی بی‌پاسخ نمانده است. در سفر وزیر امور خارجه به آمریکای لاتین موضوع پیگیری شد و به جاهای خوبی رسیده است.

رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه با بیان اینکه وزارت بهداشت دو مسیر مستقل را برای خرید واکسن طی کرده است، یادآور شد: بخشی از کار به بخش دولتی و بخشی به بخش خصوصی واگذار شده است. بانک مرکزی باید پاسخ دهد که آیا نبودن در FATF ضروری و قطعی است یا خیر و البته بانک مرکزی پاسخ آن را داده است.

به گفته خطیب‌زاده، اینکه بخش خصوصی نتواند دارو یا چیز دیگری را بخرد، به خاطر اینکه عضو برخی استانداردهای بین‌المللی نیستیم، پوشیده نیست. درباره واکسن کرونا باید از بانک مرکزی و وزارت بهداشت بپرسید و از مسیر متفاوتی تامین ارز می‌شود و برخی کشورها مجوزهای خاص را از برخی نهادهای آمریکایی گرفتند، هرچند که ما این مسیرها را قبول نداریم.

وی در عین حال گفت: FATF را باید در فضای حقوقی و فنی بررسی کرد و از موضوعات احساسی، حزبی و جریانات سیاسی فاصله گرفت چون آنچه به منافع ملی ایران برمی‌گردد، باید در بستر غیر حزبی بررسی شود.

سخنگوی وزارت امور خارجه درباره سفر معاون نخست‌وزیر جمهوری آذربایجان به ایران هم گفت: ما در برخی از شهرهای اشغالی که آزاد شدند، تاسیسات مشترک داریم و درباره جزییات اینها مذاکره کرده و به توافقات خوبی رسیدیم و برخی هم به امضا نزدیک شده است که در جای خود گزارش خواهد شد.

خبرنگاری از خطیب‌زاده پرسید که آمریکا در قطر در حال تحرکاتی است. پاسخ ایران به این مسئله چیست که وی در این باره گفت: ما به طور روشن گفته‌ و هشدار داده‌ایم که مسئولیت هرگونه توطئه‌چینی با آمریکا است. برخی شیطنت‌ها را شنیده‌ایم. به آمریکا و دوستان در منطقه پیام داده‌ایم که آمریکا در روزهای پایانی حیات خود در کاخ سفید دست به ماجراجویی‌ جدیدی نزند.

این دیپلمات ارشد اضافه کرد: به دنبال تنش در منطقه نبوده و نیستیم. در عین حال درباره دفاع از کشور ذره‌ای تردید نداریم. همه امتحان کرده‌اند و پاسخ‌های ما را دیدند. امیدواریم عقلایی که در واشنگتن هستند، تنش‌زدایی کنند.