آزمون مجدد مجمع؛ FATF روی میز مخالفان و موافقان

عبدالرضا فرجی‌راد در گفت‌وگو با پانا با بیان اینکه مساله برجام در مقطع کنونی با آنچه تا قبل از این بوده، متفاوت است، گفت: «اکنون مساله برجام روشن و ساده است. باید ابتدا آمریکا به برجام برگردد و سپس ایران هم به همه تعهدات خود در قبال برجام که کاهش داده است، عمل کند. این مذاکرات را می‌توان در قالب ۱+۵ یا ۱+۴ می‌توان حل کرد و نیاز به واسطه‌ای هم نیست.»

وی ادامه داد: «حدس و گمان‌هایی درباره میانجی‌گری قطر یا عمان برای ارتباط بین ایران و آمریکا مطرح می‌شود. با توجه به روابط خوبی که این کشورها با ایران و آمریکا دارند، علاقه‌مند هستند تا نقش بازی کنند. قطر دارای نقش ویژه‌ای در منطقه است، از یک طرف هم با دنیای غیرمسلمان و خارج از اعراب رابطه خوبی دارد و هم با کشورهای عربی غیر از عربستان، امارات و بحرین. قطر قبلا همین نقش را در مساله حزب‌الله، فلسطینیان و ... بازی کرده است. ایران نباید هم قطر و هم عمان را رها کند، بالاخره ما ده‌ها مساله با آمریکا داریم که در هر کدام از این مسائل، این کشورها می‌توانند نقش بازی کنند.»

مذاکرات جدی است، مذاکره انجام خواهد شد

این دیپلمات سابق کشورمان به موافقت رهبر معظم انقلاب با بررسی مجدد لوایح مرتبط با FATF در مجمع تشخیص مصلحت نظام اشاره کرد و گفت: «همین که لوایح FATF در مجمع تشخیص مصلحت نظام مجددا مورد بررسی مجدد قرار گرفته، این خود نشان می‌دهد که مذاکرات جدی است، یعنی مذاکره انجام خواهد شد همانطور که رهبری و رئیس‌جمهوری گفتند و آمادگی انجام این مذاکرات وجود دارد تا هر چه زودتر تحریم‌ها لغو شود.»

سفیر پیشین ایران در نروژ و مجارستان با بیان اینکه مشخص است که موضوع FATF مانعی است برای مذاکره، بازگشت به برجام و لغو تحریم، گفت: «اگر واقعا ما به توافقی برای برداشتن تحریم‌ها و بازگشت آمریکا به برجام برسیم، در خیلی از جاها، مشکلات بانکی کشور برقرار خواهد ماند. در حال حاضر به این صورت نیست که ما خارج از کشور پول نداشته باشیم تا واکسن کرونا بخریم، بلکه انتقال پول مشکل است. بنابراین اگر بخواهیم تحریم‌ها برداشته شود، نفت هم بفروشیم، تجارت آزاد و سرمایه‌گذاری خارجی هم در ایران صورت بگیرد، کارهای بانکی است که باید روان انجام شود که اکنون انجام نمی‌شود چون خیلی از بانک‌های ایرانی تحت تحریم قرار گرفته‌اند و مسائل پولشویی مطرح شده است. این مسائل باید روشن شود و برای طرف مقابل توضح داده شود.»

FATF، مذاکره و لغو تحریم ارتباط تنگانگی با هم دارند

فرجی‌راد تاکید کرد: «تصویب لوایح FATF مساله مهمی است که به اعتقاد من اگر بخواهیم کشور در مسیر توسعه بعد از رفع تحریم قرار بگیرد، باید با حسن نیت به این مساله نگاه شود. ممکن است تبصره‌هایی هم به این لوایح اضافه شود که این حق اعضای مجمع تشخیص است. به نظر من در مقطع کنونی که هم رهبری و هم رئیس‌جمهوری مساله مذاکره و رفع تحریم را مطرح کرده‌اند و بحث FATF هم دوباره مطرح شده است، این مسائل با هم ارتباط تنگانگی دارند و باید با یک رویکرد مثبت به این مسائل نگاه کرد. اعضای مجمع می‌توانند در تصویب این لوایح تبصره‌هایی را اضافه کنند تا بخشی از نگرانی‌های آنها رفع شود اما طبیعتا خیلی هم نمی‌توان تبصره گذاشت، چون طرف مقابل هم باید بپذیرد.»

بررسی مجدد FATF بی‌ارتباط با شکست ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نیست

این استاد ژئوپلیتیک ادامه داد: «قبلا مهلت بررسی پیوستن ایران به دو لایحه کنوانسیون پالرمو و تامین مالی تروریسم که از مقدمات قرار نگرفتن در لیست سیاه FATF بود در مجمع تشخیص مصلحت نظام به پایان رسیده بود و موافقان FATF هم در مجمع تشخیص مصلحت نظام در اقلیت بودند اما اتفاقات جدید می‌تواند موجب تقویت جایگاه این افراد و بهبود نگاه عضویت به FATF شود. درخواست دولت برای بررسی مجدد موضوع FATF در مجمع تشخیص مصلحت نظام بی‌ارتباط با شکست ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نیست. حدود یک ماه دیگر ریاست جمهوری ترامپ به پایان می‌رسد و دولت جدیدی در کاخ سفید مستقر می‌شود. این در حالی است که بایدن به عنوان رئیس‌جمهور جدید از بازگشت آمریکا به برجام سخن گفته است.»

FATF راهی برای گشودت قفل مذاکره بین ایران و آمریکاست

این دیپلمات سابق با بیان اینکه FATF کلیدی است که می‌تواند قفل عدم گفت‌وگوی موجود میان ایران و آمریکا را باز کند، گفت: «باید دری باز شود تا گفت‌وگوها در مورد برجام یا مذاکرات احتمالی درباره برجام نتیجه‌بخش شده و بن‌بستی که هم‌اکنون در عرصه مبادلات مالی و بانکی ایجاد شده است، را باز کند. بازگشت احتمالی آمریکا به برجام، شکست سیاست فشار حداکثری، وضعیت کنونی اقتصاد کشور و ضرورت برقراری مجدد مناسبات بانکی بین‌المللی موجب می‌شود که با خوش‌بینی بیشتر و بهتر نسبت به قبل موضوع FATF در مجمع تشخیص مصلحت نظام بررسی شود.»

فرجی‌راد به اهمیت FATF اشاره کرد و گفت: «اگر تحریم‌ها لغو شود و محدودیت‌های ایجاد شده هم از بین برود، ایران می تواند نفت را بفروشد . ایران برای مبادلات تجاری و دریافت مطالبات خود از کشورهای دیگر و همچنین دریافت پول نفت خود، نیازمند برقراری روابط بانکی و مالی است اما اکنون سد بزرگ و محکمی به لیست سیاه FATF وجود دارد که انجام مبادلات مالی و برقراری روابط بانکی را اگر غیرممکن نکند، دشوار و با هزینه‌های زیاد می‌کند. ایران از برخی کشورها مانند عراق، کره جنوبی، هند، چین و... مطالباتی دارد که این کشورها هنوز پول ایران را پس ندادند. بخشی از این مسئله به خاطر تحریم‌ها بوده اما بخشی هم به خاطر قرار داشتن ایران در لیست سیاه FATF بوده که به روابط بانکی ایران و دنیا قفل زده است.»

این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی در پایان تاکید کرد: «هر چقدر مسئله FATF دیرتر حل شود، ضرر و هزینه‌های اقتصادی هم برای ایران بیشتر می‌شود و هم حل آن سخت‌تر و برقراری روابط بانکی با دنیا دشوارتر می‌شود.»