HPV و یک سرطان زنانه

به‌گزارش ایسنا، فهیمه رمضانی تهرانی - عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با توضیح اینکه HPV یا زگیل تناسلی دسته‌ای از عفونت‌های ویروسی است که عمدتا از طریق راه‌های مقاربتی انتقال پیدا می‌کند، توضیح داد: پاپیلوما ویروس یکی از انواع ویروس‌هاست که بر اساس آمار جهانی ۱۰-۲۰ درصد زنان در سنین باروری ممکن است به آن آلوده شوند. در کشور ما نیز به نظر می‌رسد زگیل تناسلی در دختران و زنان ۲۰ تا ۴۰ ساله کشور شیوع قابل ملاحظه‌ای دارد.

وی با بیان اینکه به نظر می‌رسد بیش از ۱۰ درصد زنان آلوده به این ویروس باشند، افزود: این ویروس به ویژه در افراد با رفتارهای پرخطر جنسی بیشتر مشاهده می‌شود.

HPV اصلی‌ترین عامل بروز سرطان دهانه رحم

رییس مرکز تحقیقات اندوکرینولوژی تولید مثل پژوهشکده علوم غدد درون ریز و متابولیسم با بیان اینکه سرطان دهانه رحم به عنوان یکی از ۱۰ سرطان اول شایع در بین زنان ایرانی قلمداد می‌شود، گفت: اهمیت HPV از نظر ابتلا به سرطان دهانه رحم است، زیرا یکی از اصلی‌ترین عوامل بروز سرطان دهانه رحم، ابتلا به عفونت HPV و زگیل تناسلی است. در عین حال یکی از شایع‌ترین علل مرگ‌ومیر ناشی از سرطان‌ها در کشورهای در حال توسعه سرطان دهانه رحم است.

مهمترین دلایل بروز HPV

این پزشک متخصص، اصلی‌ترین عامل خطر این بیماری را رفتارهای پر خطر جنسی، شروع رابطه جنسی از سنین بسیار پایین و ... دانست و گفت: در کنار این موارد ریسک فاکتورهای دیگری مثل مصرف سیگار و الکل، استفاده از داروهای مهار کننده سیستم ایمنی، تغذیه ناسالم و استرس به عنوان عامل تضعیف کننده سیستم ایمنی، در این رابطه اثرگذار بوده و اینگونه افراد چنانچه در معرض این ویروس قرار گیرند، بیشتر مبتلا می‌شوند.

رمضانی تهرانی با تشریح این نکته که در دوره کمون عفونت HPV، فرد به عامل بیماری زا آلوده بوده ولی علامت‌دار نیست، اظهار کرد: دوره کمون برای بیماری HPV می‌تواند بین سه هفته تا دو سال باشد و طولانی بودن این دوره به این دلیل است که سیستم ایمنی فرد قوی بوده و توانسته به خوبی با بیماری مقابله کند و بعد از دو سال به دلایلی این بیماری بروز پیدا کرده است.

دوره کمون معضل جدی عفونت HPV

وی با بیان اینکه به طور میانگین دوره کمون این بیماری حدود سه ماه و در اغلب موارد کمتر از هشت ماه است، گفت: وجود دوره کمون طولانی سبب می‌شود تا مقابله با بیماری دشوار شود؛ زیرا فرد از بیمار بودن خودش مطلع نبوده و در نتیجه به دنبال تماس جنسی با افراد دیگر می‌تواند عامل بیماری را منتقل کند.

این پزشک متخصص با بیان اینکه متاسفانه در اغلب موارد HPV بدون علامت است، توضیح داد: اگر این ویروس علامتی ایجاد کند به شکل زگیل تناسلی است که به صورت برجستگی‌های بدون پایه روی سطح پوست ایجاد می‌شود و اغلب بدون درد است ولی ممکن است با خارش یا سوزش همراه باشد که با مشاهده این ضایعات افراد سریعا باید به پزشک مراجعه کنند.

وی ادامه داد: در این شرایط اگر کسی با فرد مبتلا به ضایعات دستگاه تناسلی رابطه دارد، باید به پزشک مراجعه کند و از نظر عفونت نهفته مورد معاینه قرار گیرد.

این متخصص زنان و زایمان با بیان اینکه در بیش از ۹۰ درصد موارد عامل انتقال بیماری تماس جنسی و تماس مستقیم با پوست و مخاط است، گفت: موارد خیلی کمی از اپیلاسیون یا لیزر غیر بهداشتی گزارش شده است که به علت آلوده شدن وسایل توسط فرد مبتلا بوده است.

وی ادامه داد: این بیماری از طریق توالت‌های عمومی، حمام، دست دادن و غذا خوردن منتقل نمی‌شود و راه انتقال اصلی تماس مستقیم است.

راهکارهایی برای پیشگیری از انتقال عفونت HPV

رمضانی با تاکید بر اینکه ویروس HPV انتقال‌پذیری بالایی دارد و پیشگیری از ابتلا به این ویروس از اهمیت بالایی برخوردار است، گفت: تماس مستقیم با پوست یا مخاط فرد آلوده به احتمال ۶۰ درصد فرد دیگر را مبتلا می‌کند؛ در صورتی که این انتقال پذیری برای ویروس ایدز حدود دو درصد است.

به‌گفته این پزشک متخصص، پرهیز از روابط جنسی پر خطر، رعایت مسائل بهداشتی، استفاده از کاندوم برای کاهش احتمال انتقال، تقویت سیستم ایمنی، پرهیز از استرس و پرهیز از مصرف سیگار می‌تواند در پیشگیری از بروز این عفونت اثرگذار باشد.

رمضانی در ادامه با اشاره به اهمیت توجه به سلامت روان و سبک زندگی سالم در افراد مبتلا، تصریح کرد: افراد مبتلا بسیار نگران بوده و سبک زندگی ناصحیحی را در پیش می‌گیرند، در صورتیکه ابتلا به این بیماری به معنای پایان خط بودن و عدم درمان‌پذیری آن نیست و افراد می‌توانند در صورت داشتن سیستم ایمنی قوی و حفظ آرامش ظرف مدت شش ماه به احتمال بیش از ۶۰ درصد با این ویروس مقابله کنند و آن را از بدن دفع کنند.

ویروس HPV، صد نوع مختلف دارد

این متخصص زنان و زایمان با توضیح اینکه ویروس HPV، یکصد نوع مختلف دارد که تنها ۳۰ نوع آن پرخطر است و ابتلا به سرطان دهانه رحم را افزایش می‌دهد، اظهار کرد: برای پیشگیری از ابتلا به این ویروس‌ها واکسن‌های مختلفی طراحی شده که واکسن گارداسیل در کشور ما موجود است.

واکسیناسیون HPV در ایران

وی با بیان اینکه این واکسن متاسفانه در پوشش واکسیناسیون رایگان کشوری نیست و افراد می‌توانند از داروخانه‌ها تهیه کنند، گفت: البته به علت تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی قمیت آن افزایش پیدا کرده است و دسترسی افراد به این واکسن محدود شده است.

این عضو هیات علمی ادامه داد: واکسن گارداسیل بر علیه چهار گونه ویروسی که دو گونه آن پر خطر و از تیپ ۱۶ و ۱۸ هستند و دو گونه کم خطر که تیپ ۱۱ و ۶ هستند، طراحی شده است. اکنون واکسن های دیگری با پوشش بیشتر در جهان موجود است به عنوان مثال واکسنی که بر علیه ۹ گونه ویروسی ایجاد ایمنی می‌کند که به علت تحریم‌ها در دسترس نیست.

رمضانی در رابطه با زمان تزریق واکسن گفت: در گذشته توصیه می‌شد افراد در سنین زیر ۲۵ سال این واکسن را تزریق کنند اما امروزه توصیه جدید سازمان جهانی بهداشت این است که واکسن از سنین نوجوانی تا سنین ۴۰ سالگی تجویز شود زیرا نقش مهمی در پیشگیری از ابتلا به این ویروس و در نتیجه کاهش احتمال ابتلا به سرطان دهانه رحم دارد.

این عضو هیات علمی دانشگاه در خاتمه با تاکید بر اینکه تزریق واکسن به این معنا نیست که فرد می‌تواند هر رفتار پر خطری را انجام دهد، ‌ گفت: چراکه افراد در معرض خطر انواع دیگر از ویروس‌های HPV هستند، هر چند که شیوع این ویروس‌ها کمتر است.