توجه به پانزده اصل مهم ارتباطی والدین با نوجوانان به مناسبت روز نوجوان

هشتم آبان‌ماه در کشور ما به نام روز نوجوان نام‌گذاری شده است. در چنین روزی شهید محمدحسین فهمیده نوجوان بسیجی، برای مقابله با دشمن بعثی نارنجک به کمر بست و خود را زیر تانک عراقی‌ها انداخت تا نشان دهد که در راه دفاع از میهن اسلامی از بذل جانش هم دریغ ندارد؛ به همین خاطر این روز به عنوان روز نوجوان و بسیج دانش‌آموزی نام‌گذاری شد.

یاد این نوجوان شهید را گرامی می‌داریم و بر روان پاکش درود می‌فرستیم. اما درباره نوجوانی چه می‌توان گفت؟ نوجوانی دورانی است که هر انسانی آن را تجربه می‌کند تا به بزرگسالی برسد. دورانی است که جسم و روح انسان شروع به رشد و تکامل می‌کند و انسان نسبت به خود و محیط پیرامونش دیدگاهی تازه پیدا می‌کند.

نوجوانی دورانی است حدفاصل بین کودکی و بزرگسالی فرزندان ما. در واقع طول مدت آن دقیقا مشخص نیست و بسته به افراد و جوامع گوناگون متغیر است. شاید با درنظر گرفتن دوران قبل از بلوغ که طی آن رشد سرعت بیشتری می‌یابد و دوره پیش از کمال عقلی که رسیدن به آستانه بزرگسالی است. به عبارت دیگر می‌توان گفت که نوجوانی با بلوغ جنسی آغاز می‌گردد و با جذب نوجوان به اجتماع تمام می‌شود.

بی‌توجهی و سهل‌انگاری نسبت به تربیت نوجوان و تامین نکردن عشق، توجه، دلسوزی و راهنمایی از طرف والدین، نوجوان را به سوی بی‌بندو‌باری، ناامیدی و عصیانگری می­‌برد. پاسخ درست به خواهش‌های روانی و تمایلات درونی کودک و نوجوان از اساسی‌ترین مسائل تربیتی است. حضور پویای والدین در کانون خانواده از اهمیت زیادی برخوردار است. بی­‌تفاوتی، خونسردی و سکوت دائمی والدین تاثیر منفی بر نوجوان دارد. رابطه پویا و فعال والدین و نوجوان موجب می‌شود که او بدون ترس و واهمه مسائل خود را با آنان در میان بگذارد و راهنمایی بخواهد. مادران و پدران توانا کسانی هستند که از دانایی و مهارت‌­های لازم در خصوص ارتباط با فرزندان برخوردار باشند.

در ادامه پانزده اصل ارتباطی والدین با نوجوانان در خانواده که محیط اصلی پرورش نوجوان محسوب می‌شود، را بخوانید:

۱- اصل برآوردن نیاز‌های پایه: نیازهای اولیه(نیازهای جسمانی و فیزیولوژی) باید به موقع، به اندازه و به‌جا ارضا شوند.
۲- اصل ایجاد امنیت روانی: خانواده مهم‌ترین کانون ایجاد امنیت روانی است.
۳- اصل محبت: توجه و محبت‌کردن، یک نیاز اساسی روانی و یک تقویت‌کننده مثبت است.
۴- اصل پذیرش و احترام: ضمن احترام به شخصیت نوجوان، پذیرش او همانطور که هست.
۵- اصل برخورد مثب و مثبت فکر‌‌کردن: برخورد با دید باز و مثبت‌اندیشی با مسائل نوجوان.
۶- اصل برقراری ارتباط کلامی و عاطفی: هرقدر ارتباط کلامی و عاطفی میان اعضا خانواده بیشتر باشد و روابط آنها سالم‌تر باشد، با نشاط و محکم‌تر خواهد بود.
۷- اصل پرهیز از افراط و تفریط: با نوجوان بر اساس اصل اعتدال رفتار کنید.
۸- اصل پرهیز از تحمیل‌کردن: باید به فرزندان اعتماد کرد و اجازه داد به تدریج تصمیم‌گیری در امور زندگی را تمرین کنند.
۹- پرهیز از مقایسه کردن: هرگز تونایی‌ها و ضعف‌های فرزندی را با فرزندان دیگران مقایسه نکنید.
۱۰- توجه به کسب هویت نوجوانان: کسب هویت به خودی‌خود امر بزرگی است و نوجوانان را با فشارهای زیادی روبرو می‌کند. با رعایت اصول برقراری رابطه انسانی، با بردباری با فرزند نوجوان مدارا نمایید.
۱۱- اصل صداقت: فرزندان به راحتی به میزان صداقت والدین خود پی‌می‌برند و میزان اعتماد خود را به والدین را بر اساس آن تنظیم می‌کنند.
۱۲- قاطع و‌ جدی بودن: والدین به موقع مهربان و به موقع قاطع، هرگز قاطعیت را با خشم‌گین بودن و عصبانیت یکی نمی‌دانند‌.
۱۳- توجه به نیازهای همه‌جانبه: تامین نیازهای همه‌جانبه فرزندان رشد همه‌جانبه آنها را موجب می‌شود.
۱۴- اصل مسئولیت‌دادن به فرزندان: فرزندان را باید به بهترین نحو به مسئولیت‌پذیری تشویق کنیم.
۱۵- اصل مشورت‌کردن و خود‌تصمیم گیری: با فرزندانتان رابطه برقرار کنید و با آنها مشورت نمایید.

خبرنگار: سمیه نیک فکر