حمله و ایست قلبی چیست ؟

سالانه در دنیا، بیش از ۱۷ میلیون نفر به علت بیماری های قلبی عروقی جان خود را از دست می دهند. در ایران هم ۳۶ درصد از مرگ ها ناشی از بیماری های قلبی عروقی میباشد. به همین منظور ۲۹ سپتامبر به عنوان روز جهانی قلب نام گرفته است و هر ساله این روز با شعار های متفاوت گرامی داشته میشود و فعالیت های مختلفی مانند کلاس های آموزشی، مسابقات ورزشی، بسیج های اندازه گیری فشار خون، کلسترول خون و... در این روز برگزار می گردد.

دانستن اطلاعاتی درباره بیماری قلبی عروقی، شرایط محرومیت قلب از خون کافی و حمله قلبی سبب میشود که بتوانید از حمله های قلبی پیشگیری کنید و بدانید که در مواقع بروز حمله قلبی برای خود و اطرافیان، به ویزه درمان ایست قلبی چه اقدام هایی انجام دهید.

وجود یک سری عوامل خطرآفرین میتواند احتمال بروز سکته یا حمله قلبی را در افزایش دهد. این عوامل خطرآفرین به دو گروه غیراکتسابی یا ارثی واکتسابی تقسیم میشوند.

افراد زیر دارای عوامل خطر ارثی می باشند:

۱.افراد دارای سابقه خانوادگی بیماری قلبی ۲.افرادی که اعضای درجه یک خانواده آن ها فشار خون بالا دارند. ۳.افراد مبتلا به دیابت نوع دو ۴.افرادی که اعضای درجه یک خانواده آنها اختلال چربی های خون دارند. ۵.مردان و زنان سالمند

افراد زیر هم دارای عوامل خطر اکتسابی می باشند:

۱.افراد سیگاری ۲.افراد دارای اضافه وزن ۳.افراد مبتلا به فشار خون ۴. افراد دارای کلسترول HDL کم و کلسترول LDL بالا ۵.افراد تحت فشارهای عصبی و روانی ۶.افرادی که شیوه زندگی کم تحرک دارند.

لازم به ذکر است که وجود چند عامل با هم در یک فرد، اثر یکدیگر را تشدید می کنند.

احساس پری، فشار آزاردهنده، سنگینی یا درد در وسط قفسه سینه که به طور ناگهانی و طولانی برای بیش از چند دقیقه (۱۵دقیقه) ادامه یابد، از علائم بروز حمله قلبی هستند؛ سایر نشانه هایی که ممکن است همراه درد سینه باشند شامل احساس سبکی سر، سرگیجه شدید بدون علت، غش، تنگی نفس، عرق کردن و ناراحتی معده هستند. باید به خاطر داشت همیشه در حمله قلبی تمام این علائم با هم رخ نمی دهند. به طور معمول، درد و ناراحتی بسیار شدید و بارز است.

اگر نشانه های حمله قلبی در فردی رخ دهد و بیش از چند دقیقه ناراحتی ادامه یابد، بیمار باید مستقیم به بیمارستان برده شود. بنابرین پس از مشاهده نشانه ها هر چه سریع با مرکز فوریت های پزشکی (اورژانس) تماس بگیرید؛ در صورتی که اورژانس به هر دلیلی در دسترس نبود، هرچه زودتر بیمار را به بیمارستانی که خدمات فوریت های قلب دارد برسانید؛ همچنین بیمار در هر شرایطی که هست باید استراحت کند و نباید هیچ فعالیتی انجام دهد تا قلب مجبور به فعالیت زیاد نشده و از آسیب بیشتر عضله قلب پیشگیری شود.

یکی از دلایل مهم برای مراجعه به بیمارستان هنگام حمله قلبی این است که حمله قلبی ممکن است سبب اختلال های جدی در ضربان قلب و نهایتا ایست قلبی و مرگ شخص بشوند.

ایست قلبی زمانی تشخیص داده میشود که بیمار ناگهان بی هوش شده و نبض و اغلب تنفس نداشته باشد. اگر ایست قلبی در بیمارستان یا آمبولانس اتفاق افتد، پزشکان یا کارکنان آمبولانس فورا با استفاده از دستگاه الکترو شوک به بیمار شوک الکتریکی می دهند. این شوک باعث شروع دوباره کار قلب میشود و ممکن است که قلب دوباره کار خود را به طور موثر انجام دهد.

اگر ایست قلبی در جای دیگر رخ دهد بیمار زنده نمی ماند، مگر این که جریان خون و اکسیژن در مدت کوتاه دوباره برقرار شود؛ یعنی یک نفر باید به سرعت احیای قلبی تنفسی که ترکیبی از ماساژخارجی قلب و تنفس دهان به دهان است را شروع کند. احیای قلبی تنفسی میتواند تا رسیدن آمبولانس مجهز به دستگاه الکتروشوک بیمار را زنده نگه دارد.

هر فرد بزرگسال و نوجوانی باید روش احیای قلبی تنفسی را یاد بگیرد. احیای قلبی به روش زیر میباشد.

در هنگام ایست قلبی ابتدا، به سرعت از مرکز فوریت های پزشکی کمک خواسته و سپس احیای قلبی را شروع میکنیم:

۱.ف.ری فرد را به پهلو بخوابانید و اجسام خارجی مانند دندان مصنوعی و ... را از دهان او خارج کنید و سپس او را به پشت بخوابانید.

۲.نبض مچ دست بیمار را با انگشتان خود حس کنید، اگر نبض نداشت ایست قلبی محتمل ترین اتفاقی است که میتواند رخ داده باشد.

۳.به سرعت با مشت ضربه ای محکم به وسط قفسه سینه او وارد کنید. نگران نباشید که به فرد آسیبی برسد؛ زیرا هیچ آسیبی مهم تر از ایست قلبی نیست.

۴.در این حالت ممکن اس دوباره ضربان قلب شروع شود و نبض بیمار نیز برگردد. اگر چنین نشد ضربه مشت را دوباره تکرار کنید، اگر هنوز نبض برنگشته، ماساژ خارجی قلب را آغاز کنید. برای این کار به ترتیب ذیل عمل کنید:

*فرد را طاق باز روی سطح سفت بخوابانید و صورت او را رو به بالا قرار دهید.

*پاشنه راست خود را روی انتهای جناغ قفسه سینه و درست بالای معده قرار دهید.

*کف دست چپ را روی دست راست قرار داده، انگشتات را در هم قفل کنید.

*روی قفسه سینه به سمت پایین محکم فشار دهید و بعد فشار را کم کنید.

*این عمل را تکرار کنید و در هر ثانیه یک بار قفسه سینه را با د دست خود به سمت پایین فشار دهید.

* مراقب باشید حداکثر میزان فشار بیش از ۹۰ بار در دقیقه نشود.

*تا زمانی که بیمار به زندگی بازگردد یا پزشک به بالین بیمار برسد، درمان را ادامه دهید.

*اگر در احیای قلبی موفق شدید، نبض بیمار بر میگردد، رنگ چهره او به رنگ طبیعی برگشته و ممکن است با فریاد بیمار همراه باشد که در این حالت بیمار چسم های خود را باز کرده و شروع به صحبت میکند.

*به تنفس فرد گوش دهید و به حرکت سینه نگاه کنید، اگر مشاهده کردید تنفس بیمار قطع شده، به این معنی است که احتمال بازگشت حیات بیمار کم شده است.

*اگر تنفس قطع شده باشد، علاوه بر ماساژ خارجی قلب به روشی که در ذیل آمده به بیمار تنفس دهان به دهان بدهید.

*به ماساژ خارجی قلب ادامه دهید.

*مجدادا سر بیمار را به یک پهلو بچرخانید و دهان او را پاک کنید.

*گردن بیمار را به سمت عقب برده و راه تنفس او را باز کنید.

*نفس عمیق بکشید و دهان خود را روی دهان بیمار بگذارید و بینی او را با انگشتان خود ببندید. نفس خود را با فشار به داخل دهان بیمار بازدم کنید. در این حالت قفسه سینه بیمار باز میشود و بالا می آید.

*این عمل را بعد از هر ۴ یا ۵ بار ماساژ قلبی تکرار کنید.

*گردش خون یا نبض را بعد از ۱ دقیقه و سپس ۲ دقیقه کنترک کنید؛ اگر نبض وجود دارد، فقط احیای تنفسی انجام دهید.

*وقتی پزشک برسد اقدام های بیشتری برای درمان حمله قلبی انجام میدهد.

برای یاد گیری بهتر احیای قلبی میتوانید از آموزشگاه ها کمک بگیرید.

در بین مبتلایان به بیماری‌های زمینه‌ای، مبتلایان به بیماری‌های قلبی و عروقی بیشترین میزان مرگ و میر ناشی از کووید ۱۹ را در کشور دارا هستند؛ بنابراین با توجه به همه‌ گیری ویروس کرونا در کشور، رعایت جدی‌تر و دقیق‌تر پروتکل‌های بهداشتی از سوی افراد مبتلا به بیماری های مزمن به ویژه مبتلایان به بیماری‌های قلبی عروقی، از اهمیت بیشتری برخوردار است.

خبرنگار: امیرحسین امیری نژاد