یک مدیر دبستان: علاقه دانش‌آموزان به فضای مجازی باید در کانال‌های درستی به جریان بیفتد

یکی از مهم‌ترین دستگاه‌هایی که تحت تاثیر بحران پاندمی به بازطراحی روش‌ها و رویکردهای معمول خود پرداخته است نظام آموزشی است که طی کمتر از یک سال، بعد از آغاز همه‌گیری، دیگرگونگی عظیمی را تجربه کرده است. آموزش عمومی و عالی در بسیاری از کشورها به سمت استفاده از شیوه‌های غیرحضوری در ارائه خدمات آموزشی گام برداشتند و در این مسیر بیش از هرچیز از فناوری‌های دیجیتال و فضای جهانی وب برای ارتباط با دانش‌آموزان و دانشجویان خود بهره‌برداری کردند.

در ایران نیز نظام آموزشی از نخستین روزهای ورود پاندمی و تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی با نهایت توان خود تلاش کرد جریان آموزش را برای همه مخاطبان نظام آموزشی تداوم بخشد و این تلاش گسترده که با مشارکت همه معلمان، دانش‌آموزان و دانشجویان، اولیا و مدیران آموزشی تحقق پیدا کرد به «جهاد آموزشی» تعبیر شد.

حال در آغاز فصل جدید آموزشی، استمرار همه‌گیری کووید ۱۹ و کوله‌بار تجربه نیمسال گذشته فرصت شروعی بهتر و نظام‌یافته‌تر را برای همه مراکز آموزشی خصوصا دستگاه تعلیم و تربیت عمومی کشورمان فراهم کرده است. البته با توجه به اینکه همه دانش‌آموزان کشور به امکانات مدرنی چون دستگاه‌های دیجیتال هوشمند و اینترنت پرسرعت دسترسی ندارند، امسال در شروع سال تحصیلی، دانش‌آموزان بین استفاده از آموزش‌های حضوری و غیرحضوری یا ترکیبی از هردو شیوه آموزشی مخیر شدند. به این ترتیب طی بیش از بیست روزی که از آغاز سال تحصیلی جدید و بازگشایی مدارس سپری شده است، اغلب مدارس کشور با ارائه همزمان آموزش‌های حضوری و غیرحضوری تلاش کردند خدمات آموزشی و تربیتی را برای هردو گروه مهیا کنند.

دبستان دخترانه سمیه در منطقه ۴ شهر تهران یکی از مدارسی است که از روز نخست بازگشایی مدارس در ۱۵ شهریورماه ۱۳۹۹ با همکاری کاردر آموزشی تلاشگر و خلاق و اولیای دلسوز و مشارکت‌جوی خود به آموزش‌های ترکیبی همت گماشته و از همه امکانات موجود برای ارائه خدمات آموزشی باکیفیت بهره‌گیری کرده است.

پیش از آغاز سال تحصیلی اطلس مدرسه را تهیه کردیم

ربابه آزاد مدیر دبستان درباره دسترسی دانش‌آموزان این مدرسه به امکانات آموزش غیرحضوری گفت: یک تا سه درصد دانش‌آموزان گوشی هوشمند ندارند. همچنین تعدادی از آنها به سختی توانستند یک گوشی فراهم کنند و تعدادی از دانش‌آموزان هم با استفاده از گوشی والدین خود از آموزش‌های آنلاین استفاده می‌کنند که ممکن است موفق نشوند در ساعات مقرر در کلاس‌های آنلاین حضور داشته باشند. ما در جلسه دیدار اولیا با معلمان که پیش از ۱۵ شهریور برگزار و طبق جداول از پیش طراحی شده اطلاعات دقیقی از نحوه دسترسی هر دانش‌آموز به آموزش‌های غیرحضوری تهیه کردیم. در واقع اطلس مدرسه را تهیه کردیم که در آن مشخص شده چه دانش‌آموزی به گوشی دسترسی ندارند، آنهایی که دسترسی دارند گوشی مستقل دارند یا متعلق به والدین است، حتی دانش‌آموزانی که خانواده از هم گسیخته دارند یا وضعیت مالی خوبی ندارند در این اطلس شناسایی شدند. با شروع سال تحصیلی تلاش کردیم هماهنگی‌های لازم را با همه کسانی که ساعات محدود دسترسی دارند بعمل آوریم و نیز برای آن گروه از دانش‌آموزان که به هیچ دستگاهی دسترسی ندارند گوشی تهیه کردیم یا بسته خودآموز تدوین شدظ که شامل توضیحات دروس، تمرین هفتگی و فیلم آموزشی است.

فتانه سادات حسین‌پور رییس انجمن اولیا و مربیان مدرسه درباره نگرانی خانواده‌ها از تشکیل کلاس‌های حضوری گفت: بسیاری از خانواده‌ها نگران سلامتی فرزندان خود هستند و به همین دلیل ترجیح دادند از آموزش‌های مجازی استفاده کنند. البته دانش‌آموزانی هم داریم که خانواده‌های‌شان پیگیر امور درسی‌شان نیستند که برای آنها تکلیف ارسال می‌کنیم.

فاطمه احمدزاده یکی از معاونان مدرسه می‌افزاید: مواردی هم داریم که خانواده‌های ازهم گسیخته دارند و برای جلوگیری از لطمه خوردن به این بچه‌ها آنها را به کلاسی میفرستیم که مورد حمایت بیشتر معلم و انجمن اولیا قرار بگیرند. خود خانم حسین‌پور مسئولیت چند دانش‌آموز از کلاس دخترشان را برعهده گرفتند و هرروز به منزل این بچه‌ها سرمی‌زنند و مثل فرزند خودشان به این بچه‌ها رسیدگی می‌کنند.

دانش‌آموز کلاس اولی باید به مدرسه بیاید تا با کلاس و مدرسه و قوانین آن آشنا شود

خانم آزاد درباره حضور دانش‌آموزان پایه اول در مدرسه گفت: دانش‌آموز کلاس اول هنوز نظم و انضباط و قانون را درک نکرده است بنابراین باید به مدرسه بیاید تا با کلاس و مدسه و قوانین آن آشنا شود، سحرخیزی را یاد بگیرد و در چارچوب مقررات قرار گیرد.

یکی از بهترین قابلیت‌های نسخه جدید شاد امکان حضور و غیاب است

فروغ قبادی معلم پایه ششم مدرسه سمیه تهران درباره نسخه جدید اپلیکیشن شاد گفت: یکی از بهترین قابلیت‌های نسخه جدید شاد امکان حضور و غیاب است. ما از شروع تا پایان کلاس آنلاین ۲ تا ۳ بار حضوروغیاب می‌کنیم و این موضوع به معلمان کمک بسیاری کرده است. همچنین یک فرم نظرسنجی داریم که در پایان همان کلاس از بچه‌ها نظرسنجی می‌شود تا ببینیم چقدر مطالب را درک کرده و چقدر با اشکال مواجه شده است. به این ترتیب دانش‌آموزانی که در فهم آن مبحث مشکل دارند شناسایی می‌شوند تا معلم برای رفع اشکال کمکشان کند.

زمان کلاس‌ها خیلی کوتاه شده است

زینب ذبیحی دانش‌آموز پایه ششم این مدرسه که در کلاس‌های حضوری پایه خود شرکت می‌کند درباره آموزش‌های حضوری گفت: دوست دارم به مدرسه بیایم. هم دلم برای مدرسه تنگ شده بود و هم اگر مطلبی را نفهمیدم می‌توانم درباره‌اش سوال کنم بنابراین با رعایت موارد بهداشتی به مدرسه می‌آیم. البته در سال جدید زمان کلاس‌ها خیلی کوتاه و کمی مشکل‌ساز شده است چون ۸-۷ نفر در کلاس حضوری ما شرکت می‌کنند و وقت چندانی برای سوال جواب نمی‌ماند.

این دانش‌آموز درباره ‌آموزش‌های آنلاین در سال تحصیلی جدید گفت: در شبکه شاد نمی‌توانیم با معلم روبرو باشیم و فقط در قسمت تکالیف می‌توانیم او را ببینیم.

کلاس حضوری و غیرحضوری همزمان برگزار نمی‌شود

خانم آزاد درباره تلفیق آموزش حضوری و غیرحضوری در این مدرسه اینطور توضیح داد: معمولا یک‌پنجم دانش‌آموزان میان‌پایه به کلاس‌های حضوری می‌آینده که در تمام طول تدریس از معلم و کلاس فیلمبرداری می‌شود و عصر همان‌روز در ساعات آموزش آنلاین ویدئوی موردنظر در کانال کلاس اشتراک‌گذاری می‌شود.

وی افزود: معمولا کلاس حضوری و غیرحضوری همزمان برگزار نمی‌شود چون گاهی اوقات دانش‌آموز از گوشی پدر یا مادر برای ورود به شاد استفاده می‌کند بنابراین همه آموزش‌های غیرحضوری برای ساعات بعدازظهر برنامه‌ریزی شده است تا اولیا بتوانند مشارکت بیشتری داشته باشند.

گرفتن ویدئو یا ایجاد فایل صوتی برای بچه‌ها خیلی جذابیت دارد

خانم فاطمه محمدی معاون آموزشی مدرسه با اشاره به نقش آموزش‌های آنلاین در افزایش اعتماد به نفس دانش‌آموزان گفت: بسیاری از اولیا از آموزش‌های آنلاین رضایت دارند چون این شیوه باعث تقویت اعتماد به نفس در بچه‌ها می‌شود. در واقع دیگر دلهره صحبت میان جمع ۳۰ - ۴۰ نفره وجود ندارد ولی درعوض گرفتن ویدئو یا ایجاد فایل صوتی برای بچه‌ها خیلی جذابیت دارد به همین دلیل اولیا از این شیوه ابراز رضایت می‌کنند.

خانم احمدزاده در تکمیل گفته‌های همکار خود افزود: بچه‌ها به دلیل علاقه‌ای که به فضای مجازی دارند ابتکاراتی به خرج می‌دهند که خود باعث استقبال همکلاسی‌ها و معلمان‌شان می‌شود. مثلا یکی از بچه‌ها با تصویر تدریس معلم عربی داب‌اسمش درست کرده بود که بسیار مورد استقبال قرار گرفت. در واقع دانش‌آموزی که این ویدئو را ببیند، دیگر آن درس را فراموش نمی‌کند.

اگر علاقه بچه‌ها به فضای مجازی در کانال‌های درستی به جریان بیفتد می‌تواند نه تنها به پیشرفت تحصیلی، که به رشد شخصیتی آنها کمک می‌کند

مدیر مدرسه درباره همین موضوع گفت: بچه‌های نسل فعلی از کودکی با اینترنت و گوشی آشنایی دارند و خیلی پیشتر از اینکه کرونا باعث این وضعیت شود ما طی یک‌سری برنامه‌ها سعی کردیم به دانش‌آموزان و خانواده‌ها درباره موبایل و اینترنت آگاهی دهیم ولی اگر والدین و معلمان بتوانند این علاقه بچه‌ها را در کانال‌های درستی به جریان بیندازند می‌تواند بسیار مثبت و تاثیرگذار باشد و نه تنها به پیشرفت تحصیلی، که به رشد شخصیتی آنها کمک کند. همیشه باید از برنامه‌ها و روش‌های جذاب برای آموزش استفاده کنیم، حتی داب‌اسمش. ممکن است آینده به سمتی برود که آموزش‌ها با تکیه بر روش‌های مجازی ارائه شود، در چنین شرایطی چاره‌ای نیست جز اینکه دانش شناخت و به‌کارگیری فضای مجازی را به خوبی در اختیار داشته باشیم.