در گفت‌وگوی تفضیلی با پانا:
سلطانیان: برای کیفی‌سازی و ترغیب دانش‌آموزان به مسابقات علمی تلاش کنیم
مسابقات دانشآموزی منجر به هدایت صحیح دانش‌آموزان به سمت رشته‌های تحصیلی مرتبط می‌شود/برگزاری مسابقات دانشآموزی در ترغیب نسل جوان آینده به علم و دانش موثر است/کارهای مشارکتی در خانواده به تحکیم خانواده کمک می‌کند
تهران (پانا) - مدیرکل آموزش متوسطه دوم وزارت آموزش و پرورش درباره برگزاری مسابقات علمی در بین دانش‌آموزان و تاثیر آن در رشد استعدادهای دانش‌آموزان توضیحاتی داد.
مسابقه دانشآموزی نور، بهانه‌ای است تا دانش‌آموزان به انجام آزمایش‌های متفاوت علمی ترغیب شوند و نتیجه آزمایش‌های خود را در قالب فیلم‌های یک‌دقیقه‌ای به دبیرخانه مسابقه ارسال کنند. فراخوان این دوره از مسابقه دانشآموزی نور با مشارکت بیش از پنج هزار دانش‌آموز از ۷ کشور جهان داده شده است که در مراسمی از منتخبان این مسابقه تجلیل خواهد شد. در این دوره از مسابقه هزار و ۷۰۰ فیلم کوتاه تولید و ارسال‌شده است.
مسابقه دانشآموزی نور به‌عنوان یکی از رویدادهای بنیاد علم و فناوری مصطفی (ص) در حوزه دانشآموزی هرسال یک‌بار برگزار می‌شود که هدف از برگزاری آن، ایفای نقش در انگیزش نسل نوجوان جهان اسلام، ایجاد افق‌های نوین درزمینه علم و فناوری و کمک به رشد استعدادهای درخشان است. این مسابقه با هدف ایجاد نگرشی متفاوت در حوزه علم و فناوری با محور دانش‌آموزان، طراحی و برگزار خواهد شد.
وجه امتیاز مسابقه نور با سایر مسابقات دانشآموزی دیگر این است که فضای این مسابقه نخبگانی نیست و همه آحاد جامعه را هدف قرار داده است. آنچه که از دانش‌آموزان خواسته می‌شود اصل تلاش علمی مفید و واقعی و خودجوش برای ترویج علم است و اما می‌توان یکی از اهداف برگزاری مسابقه دانش‌آموز نور را گسترش سطح فعالیت‌ها در حوزه دانشآموزی دانست تا بتوان به افراد بیشتری شانس برجسته شدن در آینده را ارائه دهیم که مقدمات این کار با انگیزه سازی ایجاد می‌شود.
دوره چهارم مسابقه دانشآموزی نور؛ گرامیداشت پروفسور عمر یاغی، برگزیده جایزه مصطفی(ص) ۲۰۱۵، از مردادماه سال گذشته آغاز شد و موضوع این دوره از مسابقه ساخت فیلم‌های علمی کوتاه یک دقیقه‌ای از آزمایش‌هایی در مباحث مختلف ماده و انرژی است. با توجه به شیوع ویروس کرونا و عدم حضور دانش‌آموزان در مدارس خود، علاوه بر تمدید این دوره تا پایان مردادماه ۹۹، شرایط ویژه‌ای برای این دوره از مسابقه دانشآموزی نور اتخاذ شد.
برای رعایت اصول بهداشتی اعلام شده از سوی سازمان بهداشت جهانی و وزارت بهداشت مبنی بر رعایت فاصله اجتماعی و اجتناب از اجتماعات، از ابتدای خردادماه ۹۹، ثبت‌نام به صورت خانوادگی برای دانش‌آموزان میسر خواهد شد و هر دانش‌آموز می‌تواند به عنوان سرگروه در منزل و با مشارکت اعضای خانواده خود در مسابقه شرکت کند.
درباره نقش برگزاری مسابقات نور در رشد و شکوفایی استعدادهای دانش‌آموزان به سراغ عباس سلطانیان، مدیرکل آموزش متوسطه دوم وزارت آموزش و پرورش رفتیم تا بیشتر در این باره مطلع شویم.
متن گفت‌وگوی پانا با وی را در ادامه می‌خوانید:
نظرتان درباره برگزاری مسابقات علمی در بین دانش‌آموزان چیست؟
برگزاری مسابقات علمی باعث شناسایی استعداد‌ها و خلاقیت‌‌‌های دانش‌آموزان می‌شود و با استفاده از محیط‌های متنوع یادگیری و ایجاد فرصت برابر، زمینه‌ای برای طراحی و انجام پروژه‌های تحقیقی، پژوهشی و فناوری دانشآموزی را فراهم می‌آورد و در نهایت منجر به تثبیت آموخته‌های دانش‌آموزان خواهد شد.
درباره موثر بودن مسابقات در رشد و تربیت علمی دانش‌آموزان و درنهایت رشد علمی کشور می‌توان گفت اگر دانش‌آموزان با فواید فعالیت‌های پژوهشی آشنا شوند و خود دنبال راه حل‌ها باشند، می‌توان با نهادینه کردن این روحیه به رشد علمی کشور امیدوار بود.
علاوه بر این، اگر چنین مسابقاتی منجر به هدایت صحیح دانش‌آموزان به سمت رشته‌های تحصیلی مرتبط شود و منتخبین نیز مورد حمایت قرار گیرند، می‌تواند موثر واقع شود.
آیا مسابقاتی که به شیوه فیلم‌های ۶۰ ثانیه‌ای است، روش خوبی برای یک مسابقه علمی است؟
اینگونه مسابقات با توجه به برخی محدودیت‌ها، می‌تواند اثربخش باشد؛ اما همین محدودیت‌ها ممکن است منجر به کاهش بروز خلاقیت شود. بنابراین پیشنهاد می‌شود، محدودیت زمانی در بازه‌های مختلفی تعریف شود تا در شرایط متفاوت، نتایج متنوع تری حاصل شود.
شناسایی و نیازسنجی از مطالبات و استعدادهای نهفته دانش‌آموزان، استفاده از اهرم‌های تشویقی، حمایت‌های مادی و معنوی از منتخبین و استفاده از رسانه‌های مختلف برای خبررسانی از جمله موارد پیشنهادی در این موضوع است.
درباره اثرگذاری برگزاری مسابقات دانشآموزی در ترغیب نسل جوان آینده به علم و دانش بگویید. باتوجه به اینکه در انجام کار گروهی تا حدودی با ضعف مواجه هستیم، آیا برگزاری این مسابقه در بین دانش‌آموزان می‌تواند این ضعف را رفع کند؟
روش‌های آموزشی فردی و رقابتی در برنامه آموزشی جایگاه خاصی دارند، ولی باید به وسیله یادگیری مشارکتی متعادل شوند؛ به همین دلیل مسابقات این چنینی برای تعدادی از شرکت کنندگان می‌تواند این ضعف را تا حدودی پوشش دهد.
در ارتباط با اقدامات موثر در افرایش انگیزه دانش‌آموزان برای شرکت در چنین مسابقاتی بیان کنید.
اطلاع رسانی به موقع از زمان و نحوه برگزاری، تبلیغات از طریق رسانه‌های مختلف و بازتاب دادن موفقیت‌ها، حمایت از دانش‌آموزان شرکت کننده، جلب حمایت‌های نهادهای علمی برجسته از جمله این موارد است.
باتوجه به اینکه برگزاری چهارمین دوره مسابقه دانشآموزی نور با سال‌های گذشته متفاوت است و خانواده‌ها در کنار فرزندانشان به انجام و ساخت فیلم‌های علمی می‌پردازند، خانواده از نظر کمی و کیفی می‌تواند کانون اصلی اندیشه، کار، تلاش و پرورش روحیه خلق ایده و کار در افراد باشد.
درباره کمک این مسابقه به پژوهش محوری دانش‌آموزان بگویید.
تعداد دانش‌آموزان علاقه‌مند به پژوهش زیاد است که اینگونه مسابقات این بستر را فراهم می‌کند. اما باید توجه داشت که امکانات تحصیلی دانش‌آموزان یکسان نیست و توجه ویژه به دانش‌آموزان عادی و شناسایی، حمایت و هدایت آنها به اینگونه مسابقات علمی پژوهشی قطعا می‌تواند به پژوهش محوری دانش‌آموزان کمک کند.
سلطانیان در پایان اضافه کرد که فعالیت‌های مشارکتی در خانواده به تحکیم خانواده کمک می‌کند و می‌تواند در بسط فرهنگ کار پژوهشی و گروهی در تمام سنین نیز موثر باشد؛ به این شرط که به تضعیف استقلال دانش‌آموز منجر نشود.
فراخوان چهارمین دوره مسابقه دانشآموزی نور؛ گرامیداشت پروفسور یاغی در قالب ساخت فیلم‌های کوتاه ۶۰ ثانیه‌ای از آزمایش‌های علمی با موضوع مباحث مختلف مواد و انرژی پایان یافته است و اختتامیه این دوره از مسابقه به زودی برگزار می‌شود.
ارسال دیدگاه