حسین انتظامی:تعیین تکلیف شبکه نمایش خانگی بر عهده نهادهای فرهنگی بالادستی است

در ابتدای این نشست مسعود نجفی مدیر روابط عمومی سازمان سینمایی با بیان اینکه تجربه شرایط این روزها باعث شد تا به صورت مجازی در خدمت خبرنگاران باشیم، گفت: بهانه این نشست روز خبرنگار است.

حسین انتظامی رئیس سازمان سینمایی در ابتدای صحبت‌هایش با تبریک عید غدیر و گرامیداشت روز خبرنگار گفت: از همه کسانی که در رسانه‌ها در جهت روشنگری تلاش می‌کنند قدردانی می‌کنم. روال این جلسات این است که در ابتدا مسائل کلی گفته شود ولی من ترجیح می‌دهم ابتدا به سوالات پاسخ بدهم.

رئیس سازمان سینمایی در پاسخ به سوالی درباره تعطیلی جشنواره‌های سینمایی به خاطر شیوع کرونا و امکان برگزاری دو جشنواره جدی‌تر مثل فیلم کوتاه تهران و جشنواره سینماحقیقت به صورت سنتی گفت: جلساتی را با ۵دبیر ۵جشنواره سازمان سینمایی شروع کردیم که در آنجا بحث شد که سناریوهای مختلف برای برگزاری جشنواره‌ها را بررسی کنند. یکی از آنها هم برگزاری به صورت آنلاین است. وقتی از جشنواره صحبت می‌کنیم بخش نمایش، بازار، آموزش و... است. دوستان ما در این ۵دبیرخانه روی مدل‌های مختلف کار می‌کنند که ببینیم چقدر از هر جشنواره را به صورت معمول می‌توانیم برگزار کنیم و چقدر به صورت آنلاین. ان‌شالله به یک جمع‌بندی برسیم اما جشنواره‌هایی مثل سینماحقیقت و فیلم کوتاه تهران را شاید بشود ظرفیت‌هایی ایجاد کرد به صورت جدی‌تر برگزار شود. برای جشنواره‌هایی که به صورت تجاری و بیم سرقت مجازی هست باید تمهیدی اندیشیده شود.

سوال بعدی درباره انحصار تولید و نمایش محتوا به صداوسیما بود. حسین انتظامی گفت: در فناوریهای نوپدید نیازمند تعریف جدیدی در حکمرانی در حوزه فضای مجازی هستیم که این برداشت‌های مختلف دستگاهها اصلاح شود. مراجع مختلف فرهنگی این مساله را بررسی می‌کنند تا بعد از جمع‌بندی به همه اعلام شود.

خبرنگار دیگری از این موضوع پرسید که آیا این نشست خبری مصداق صوت و تصویر فراگیر هست یا نه. رئیس سازمان سینمایی در پاسخ گفت: بله این جلسه ما خودش می‌تواند مصداق این موضوع باشد.

وی در ادامه درباره اینکه چرا سازمان سینمایی به راحتی این مجوز را به صداوسیما داد گفت: ما منتظر نهادهای بالادستی مثل شورای عالی انقلاب فرهنگی هستیم تا در این‌باره تکلیف همه دستگاهها مشخص شود.

انتظامی در ادامه درباره اینکه چرا سازمان سینمایی با انحلال پروانه ساخت با وجود مخالفت برخی اعضای این شورا با وجود آن، گفت: همه دستگاهها موظفند که قوانین بالادستی را اجرا کنند حتی اگر با آن موافق نباشند. وضعیت این است که شورای پروانه ساخت به کار خودش ادامه خواهد داد. نوع مقررات و سیاست گذاری به این شورا برمی‌گردد که چقدر سخت‌گیری باشد یا چقدر سهل‌گیری باشد.

رئیس سازمان سینمایی در پاسخ به سوالی درباره حاشیه‌های شورای صنفی نمایش گفت: شورای صنفی نمایش مطابق نظامنامه اکران تشکیل شد. این شورا یک شورای صنفی است که همه ذی‌نفعان در امر اکران در آن حضور دارند. اینکه من اینقدر اصرار دارم بر شفافیت برای این است که پیش‌بینی پذیری را به وجود می‌آورد. مطابق نظام‌نامه که منتشر شد، تبصره‌ای وجود دارد که در صورتی که یکی از صنوف که به صورت سنتی عضو شورای صنفی هستند جامعیت نداشته باشند یا نتوانند یا نخواهند نماینده‌ای معرفی کنند به خاطر اینکه کار اکران متوقف نماند معاون ارزشیابی کسی را انتخاب می‌کند تا شرایط فراهم شود و فرد جدید جایگزین شود. یکی از پیشنهادها این بود که تا زمان رفع شرایط فوق‌العاده ناشی از کرونا ستاد کرونا در سینما ضمنا عهده‌دار تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری باشد.

وی در ادامه در پاسخ به سوالی درباره اینکه چرا این روزها به رسانه رسمی کمتر پرداخته می‌شود و خبرها زودتر در پیج‌های اینستاگرامی منتشر می‌شود گفت:نفس همین جلسه امروز و نوع رسانه‌هایی که امکان حضور دارند نشان‌دهنده همین سیاست است و طبیعی است که ما باید بیشتر به رسانه‌های رسمی توجه داشته باشیم. تدبیر ما هم این است که خبرهای جلسات در کوتاهترین زمان ممکن منتشر می‌شود که از رانت اطلاعاتی جلوگیری کند.‌

حسین انتظامی در ادامه درباره مجوز نمایش فیلم «رستاخیز» گفت: مجوز عرضه این فیلم در نمایش خانگی در سال ۹۸ صادر شده، بنابراین عرضه آن به یکی از شیوه‌های آنلاین از نظر سازمان سینمایی منعی ندارد و به تصمیم مالکان فیلم برمی‌گردد.

انتظامی سپس با بیان اینکه فعلا برنامه ما بر برگزاری جشنواره فیلم فجر است، گفت: طبیعتا یکی از پیش‌فرض‌های برگزاری جشنواره وجود تعداد کافی از فیلم است و اطلاعاتی که ما داریم این است که تولید فیلم جریان دارد و پیش‌بینی ما این است که با وضعیت موجود تعداد کافی فیلم برای برگزاری داریم. ولی برای سایر موارد مثل حضور مردم باید بعدا با توجه به شرایط تصمیم‌گیری شود.

رئیس سازمان سینمایی در پاسخ به سوال یک خبرنگار درباره اینکه چرا سازمان سینمایی از تولید فیلم‌های کمدی سخیف و مبتذل جلوگیری نمی‌کند گفت: سیاست‌ها خودشان را در برنامه‌ها و اقداماتی که هر دستگاه مدعی آن است نشان می‌دهند. اگر سازمان سینمایی ادعا می‌کند توجه من به فیلم‌های فرهنگی و اجتماعی است باید ببینیم اثرش را چطور در سیاست‌های حمایتی و اکران نشان می‌دهد. به عنوان مثال از سال گذشته در مرکز گسترش مستند و تجربی بحث فیلم‌های کم‌بودجه مطرح شد که امسال هم با جدیت دنبال می‌شود. تحلیل دوستان این است که سینمای ما سینمای پروداکشن نیست و حتما باید به سینماگران کمک شود. به ده فیلم ۳۰۰میلیون تومان بلاعوض داده می‌شود و به تدریج اعلام هم خواهد شد. یا فرض کنید سیاست دیگر همین مرکز در حمایت از اکران فیلم‌های هنری و تجربی که کمک کند حالا که مشکل اکران داریم این فیلم‌ها دیده شود. یا کارهای فارابی برای فیلمنامه و ... یا توجهی که به فیلمسازان جوان درپروانه ساخت می‌شود. مثلا ما سرجمع امسال ده جلسه در شورای پروانه ساخت داشتیم که ۳۹ مجوز داده شده که ۴۶درصد آن به کارگردان‌های اولی مربوط است. در سال گذشته در همین بازه زمانی حدود ۳۹درصد کارگردان اول بودند. حدود یک سال پیش جلسه‌ای با کارگردان‌های متولد بعد از انقلاب داشتم که خیلی برای من مهم و آموزنده بود. اینها گلایه داشتند که چرا نمی‌توانیم برای کار خودمان تهیه‌کننده باشیم که این منجر شد به اصلاح این موضوع. یا در انجمن سینمای جوان در سال ۹۸ نسبت به ۹۷ با وجود محدودیت اعتبارات یک رشد زیادی داشتیم. جهت‌گیری مجموع این سیاست‌ها بر حمایت از سینمای اجتماعی و جدی است. ولی در موضوع اکران می‌شود سیاست‌های حمایتی در اکران هم داشته باشیم و مثلا سیاست‌های محدودکننده برای فیلم‌های کمتر هنری داشته باشیم.

حسین انتظامی در ادامه در پاسخ به سوالی درباره مجوزی که به یک اینفلوئنسر اینستاگرامی برای کارگردانی داده شد گفت: اصرار داریم که نوبت‌ها هم منتشر شود. به این دلیل که یکی از وجوه اصلی شفافیت است. هم دستگاه را منضبط می‌کند هم بحث پیش‌بینی‌پذیری را محقق می‌کند. همه می‌دانند که در جلسات آتی چه کسانی قرار است کارگردانی یا تهیه‌کنندگی یا پروانه ساخت فیلم‌هایشان بررسی شود. ضمن اینکه کمک می‌کند اگر در شرایط مساوی به حق کسی احیانا بی‌توجهی شده دوباره بررسی شود. چون شنیدم در دوره‌های گذشته با بعضی از دوستان با سوابق مفصل درخواست کارگردانی‌شان رد شده. خواهش کردم که دوباره مراجعه کنند. چون توجه به فیلمسازان جوان با توجه به خلاقیت بیشتری که دارند برای ما مهم است. در جشنواره‌های گذشته دیدیم که جوان‌ها خودشان را نشان دادند، برای همین باید سیاست‌هایمان را در این مورد تنظیم کنیم.

وی در ادامه درباره امکان برگزاری جشنواره فیلم فجر به صورت آنلاین گفت: اگر بخواهیم نمایش فیلم‌های جشنواره آنلاین شود با توجه به اینکه هنوز تدبیری برای جلوگیری از سرقت نداشتیم امکانش وجود ندارد. تا این لحظه هنوز تضمینی برای این موضوع وجود ندارد. از همکارانمان در ستاد صیانت و معاونت فناوری سازمان خواستیم راهکارهایی پیدا کنیم اما برگزاری آنلاین مثلا برای جشنواره فیلم کوتاه تهران شاید قابل توجیه باشد اما اینکه مثلا ۳۰ فیلم در بخش رقابتی جشنواره فیلم فجر حضور داشته باشند اگر نتوانیم پلتفرم‌هایی برای تضمین امنیت فیلم‌ها داشته باشیم، این کار انجام نمی‌شود.

حسین انتظامی سپس درباره بحران سینماداران در دوران شیوع کرونا پرسید گفت:‌تعداد قابل توجهی از سینماهای کشور در مالکیت حوزه هنری هست. تصمیمات در ستاد کرونا گرفته شد و اعلام هم شده است. یکی اینکه بدهی قابل توجه سینماها به مالکان فیلم‌ها بود که مربوط به اکران سال گذشته بود. در جریان هستید که اگر این پول به مالکان فیلم نرسد، در چرخه اکران به مشکل برخورد می‌کنیم. در هفته پیش، در جلسه ای مطرح شد که ۱۷ میلیارد بدهکاری وجود داشت و این البته وام ۴ درصدی در اختیار سینماها قرار می گیرد تا جبران شرایط ناشی از شیوع کرونا و کمبود مخاطب شود و درآمد فیلم‌ها به سینماداران تعلق بگیرد و سهم مالکان فیلم را سازمان سینمایی جبران کند. تجهیز سینماها که یکی از سیاست‌های موسسه سینما شهر است برای ساخت سالن جدید در سینماهای قدیمی و چه برای تجهیزاتی که معمول است از طرف موسسه سینما شهر تامین می‌شود که باز حوزه هنری جزو مشمولان ما است.

رئیس سازمان سینمایی در ادامه درباره وارد بورس شدن فیلم‌های سینما گفت:نفس اینکه محصولات فرهنگی یا برندها وارد بورس شوند باید مورد استقبال همه قرار بگیرد برای اینکه ظرفیت بیشتری ایجاد می‌کند.

وی در ادامه درباره لیست مالکیت فیلم‌ها که چند روز پیش منتشر شد گفت: اما درباره لیست مالکیت فیلم‌ها، مربوط به فیلم‌هایی بود که درخواست گواهی مالکیت داشتند و برای آنها صادر شدند. نه همه فیلم‌ها و محصولات سینمای ایران. تدبیر خوبی که همکاران داشتند این است که اعلام کردند من‌بعد گواهی مالکیت دائمی است و اگر سهامداران یک فیلم تغییر کرد، می‌توانند درخواست گواهی مالکیت جدید کنند. آنچه مجوزها و پروانه‌ها و گواهی مالکیت‌های جدید سازمان دارد یک بارکد است که اعتبار آنها را قابل سنجیدن می‌کند. بنابراین همانطور که گفته شد چنانچه تهیه‌کننده‌ها یا یکی از مالکان درخواست کند، گواهی مالکیت با رضایت سهامداران صادر می‌شود و بعد هم اگر کسی ادعا کند که سهمی دارد یا گواهی مالکیت ایراد دارد دوباره این موضوع بررسی می‌شود.

حسین انتظامی در ادامه درباره اینکه آیا می‌شود چیزی شبیه سمفا برای اکران آنلاین داشت گفت: با توجه به اینکه الان یکی از ظرفیت‌های اصلی نمایش اکران آنلاین است، این ایده مطرح شد که چیزی شبیه شورای صنفی نمایش با حضور صنوف حاضر در این نوع اکران داشته باشیم. اصل این ایده خوب است. به این دلیل یکی از گلایه‌های تهیه‌کننده‌ها این بود که اطلاعاتی که ارائه می‌شود قابل راستی‌آزمایی نیست و معتقد بودند ظرفیتی مثل سمفا را می‌شود برای اکران آنلاین هم داشت. ضمن اینکه برای ترافیک هم تصمیم‌گیری شود و مشخص شود چه فیلمی چه زمانی اکران شود تا ترافیک ایجاد نشود.

رئیس سازمان سینمایی درباره دبیر جشنواره فیلم فجر گفت: با نزدیک شدن به هر جشنواره دبیر آن به صورت رسمی معرفی خواهد شد.

انتظامی سپس در پاسخ به سوالی درباره اینکه چرا بودجه جشنواره‌های لغو شده در موارد دیگر هزینه نمی‌شود گفت: مطابق روال دیوانی برای دستگاهها وقتی برای برنامه‌های مختلفشان در بودجه سالانه اعتبار دیده می‌شود، برای ردیف‌های مختلف، قانونا اینها حق ندارند که مثلا اگر اعتباری برای تولید یا برگزاری جشنواره‌ها هست، این را در ردیف‌های دیگر صرف کنند. درحقیقت جابجا کردن ردیف‌ها تخلف محسوب می‌شود. بنابراین اصل این ماجرا نیازمند تفاهم با سازمان برنامه و بودجه است. حتی اگر فرض بر این باشد که جشنواره یا جشنواره‌هایی برگزار نشود ما قانونا نمی‌توانیم این را در جای دیگری صرف کنیم مگر اینکه مجوزش را دریافت کنیم. البته مطابق اسنادی که سال گذشته منتشر شد، بخش زیادی از بودجه جشنواره‌ها از طریق حامیان مالی تهیه می‌شود. بنابراین سهم سازمان خیلی زیاد نیست. تلاش ما در برگزاری جشنواره‌ها هست.

وی در ادامه در پاسخ به سوالی درباره اینکه چه برنامه‌ای برای پرداخت سهم صاحبان فیلم از سوی سینماداران در سازمان سینمایی پیش‌بینی شده گفت: مطابق مصوبه اخیر ستاد کرونا تمام درآمد ناشی از فروش به سینمادار تعلق می‌گیرد. اما اصولا آن امکان در سمفا دیده شده و قابلیت اجرا دارد. نکته‌ای را انجمن سینماداران مطرح کردند که مورد توجه قرار گرفت. اینکه آن کلید را برای سینماهای بدقول برای مالکان فیلم و شرکت‌های پخش فعال کنیم که به طور مستقیم سهم صاحب فیلم پرداخت شود.

حسین انتظامی سپس در پاسخ به سوال یک خبرنگار گفت: ما از یک طرف تاکید داریم که جریان تولید و نمایش کار خودش را انجام بدهد و به قول معروف با کرونا زندگی کنیم. چون تولید اگر متوقف شود سینماگران ضربه خواهند خورد و اگر نمایش متوقف شود تولید ضرر خواهد کرد. از طرف دیگر رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی با توجه با اینکه جان انسان‌ها مهم است مورد تاکید است.

رئیس سازمان سینمایی در ادامه در پاسخ به سوال دیگری درباره فهرست مالکیت فیلم‌ها که به تازگی منتشر شد گفت: یکی از اهداف انتشار این لیست علاوه بر بحث شفافتی صرفا مربوط به فیلم‌هایی است که درخواست گواهی مالکیت داشتند و این گواهی برایشان صادر شده. بنابراین اگر فیلمی نیست به این دلیل است که یا درخواست نداده و یا اگر درخواست داده هنوز راستی‌آزمایی نشده است.

انتظامی درباره مدیریت اکران در شرایط شیوع کرونا و پس از آن گفت: ما باید متوجه آثار درازمدت این موضوع باشیم که اکران وجود ندارد و بعدا ترافیک جدی‌ای خواهیم داشت و این نکته مورد توجه دوستان در شورای پروانه ساخت بوده و برهمین اساس ریتم خود را تنظیم می‌کنند اما همانطور که گفتیم می‌شود از همان ظرفیت اکران آنلاین استفاده کنیم.

وی در ادامه درباره لزوم نمایش فیلم‌ها در شرایطی که تعداد بلیت بعضی فیلمها بسیار کم است با بیان اینکه مسائل را باید به کمک هم و به صورت جامع ببینیم گفت: بخش قابل توجهی از نیروی انسانی در این ساختار کار می‌کنند و اگر اکران به صورت کلی متوقف شود زیان می‌کنند باید مسیر موازی شکل بگیرد و ظرفیت‌های جدید مورد توجه قرار گیرد. ضمن اینکه بازگشایی سینماها یک امر کاملا اختیاری است و اگر به سمفا مواجهه کنید می‌بینید تعداد سالن‌ها در هر روز متفاوت است.

حسین انتظامی در پاسخ به این سوال که سازمان سینمایی چه برنامه‌ای برای کسانی دارد که معیشت‌شان به صورت مستقیم با اکران فیلم‌ها ارتباط دارد گفت: یک سامانه‌ای طراحی شد که کسانی که شاغل در صنوف سینمایی هستند چنانچه اعلام نیاز می‌کردند این آمار به خانه سینما داده شد که عضویت افراد در خانه سینما تایید شود و بعد اعتباری در اختیار خانه سینما قرار گرفت که در دو مرحله به حساب این افراد واریز شود که یک نوبت واریز شد و نوبت دیگر قرار است واریز شود.

رئیس سازمان سینمایی در پاسخ به سوال دیگری درباره تجربه ارتباطش با صنوف مختلف سینمایی در دوران تصدی‌اش بر سازمان سینمایی گفت: یکی از سیاست‌های دولت عقب‌نشینی به نفع صنوف و یا حتی مشارکت در آنها است. به عنوان مثال همین شورای صنفی نمایش که به نوعی مقررات گذاری می‌کند اما در صنوف تعبیه شده. هر چقدر در مواردی به نفع صنوف عقب‌نشینی کنیم اثربخشی و جامعیت بیشتری دارد و به دوام کار کمک می‌کند. دستگاهها موظف هستند در ازای این عقب‌نشینی سازوکارهایی طراحی کنند.

انتظامی سپس درباره وظایف سمفا گفت: سمفا دو کارویژه اصلی دارد یکی هماهنگ‌کننده سامانه‌های فروش بلیت آنلاین است. ما معتقدیم هر چقدر این تعداد از انحصار خارج شود امکان رقابت فراهم می‌شود و این درنهایت به نفع مخاطب است. این وجه ترمینالی سمفا است. بخش دیگر سمفا عملا زبان اجرایی نظام‌نامه اکران است. ما در دوره‌های گذشته مواردی در شورای صنفی نمایش مطرح می‌شود که اینها خیلی راحت می‌شود به صورتی فرمولی در دستگاه اجرا شود.

حسین انتظامی در پاسخ به این سوال که آیا افقی از تولید بدون دخالت دولت در سینمای ایران متصور هستید یا نه گفت: سهم دستگاههای دولتی در تولید و در سینما نسبت به دهه‌های گذشته کمتر شده. مثلا در سال۹۸ جمع سرمایه‌گذاری همه دستگاههای دولتی حداکثر بیست، بیست‌وپنج درصد است در صورتی که در دهه‌های پیش بیشتر بوده. بنابراین از این جهت افق خوبی را پیش رو داریم. طبیعی است که دستگاه سیاست‌گذاری مثل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی علاوه بر نقشش در تولید با سیاست‌گذاری زمینه‌ای را به وجود می‌آورد که ژانر یا موضوع خاصی بیشتر مطرح شود.

وی در ادامه در پاسخ به سیاست‌های سازمان در توجه به موضوعات خاص گفت: وقتی موضوعات دینی، مفاهیم اخلاقی و ... به عنوان سیاست‌های حمایتی مطرح شود، خود به خود به حضور این فیلم‌ها کمک می‌کند. در جشنواره‌ها و شورای پروانه ساخت وقتی چنین موضوعاتی مورد توجه قرار می‌گیرد و مسیر پروانه ساخت یا اولویت‌های اکران در مسیر این موضوعات طراحی شود، آن سیاست بروز می‌کند. خوشبختانه الان چنین توجهی وجود دارد.

در حال بروز رسانی است.