آثار با ثبت در کمیته ملی حافظه جهانی از گوشه گیری خارج می شوند

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، محمدرضا سحاب رئیس هیات مدیره موسسه جغرافیایی و کارتوگرافی سحاب که در آخرین جلسه کمیته ملی حافظه جهانی گواهی ثبت اثر «مجموعه نسخه‌های خطی نقشه‌های جغرافیایی ترسیمی عباس سحاب» را دریافت کرده است؛ بر ضرورت توجه به ثبت آثار علمی و فرهنگی کشور تاکید کرد و گفت: اقدام کمیته ملی حافظه جهانی برای به ثبت رساندن آثار بسیار با اهمیت و ستودنی است.

وی در این باره افزود: توجه به این مهم از جهات مختلف حائز اهمیت بوده به طوری که آثار پراکنده جمع آوری و انسجام داده می شود، همچنین آثار از گوشه گیری خارج و به جامعه داخل و خارج معرفی می شوند.

سحاب با بیان این مطلب که در ادامه ثبت ملی، ثبت جهانی آثار در دفتر میراث جهانی یونسکو مطرح است؛ ادامه داد: این امر سبب می شود که غنی بودن کشور در زمینه های مختلف اعم از علمی، فرهنگی و غیره به جهان عرضه شود.

وی در ادامه صحبت های خود به مقدمات ثبت این مجموعه آثار زنده یاد استاد عباس سحاب توسط سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در سال گذشته اشاره کرد و گفت: پیرو این امر پس از طی مراحل ارزیابی آثار در کمیته ارزیابی، «مجموعه نسخه‌های خطی نقشه‌های جغرافیایی ترسیمی استاد عباس سحاب» در کمیته ملی حافظه جهانی به ثبت رسید که گواهی آن نیز از سوی ریاست سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران دریافت شد.

وی درباره آثار استاد سحاب بیان داشت: آثار استاد شامل نقشه های جغرافیایی و تابلوهای نقاشی می شود، اما آنچه که در اینجا مطرح شده فقط نقشه های جغرافیایی است.

سحاب یادآور شد: نقشه های جغرافیایی با کمترین امکانات موجود و فقط با استفاده از قلم هاشور در طول ۶۰ سال (۱۳۱۳ تا ۱۳۷۵) توسط استاد عباس سحاب ترسیم شده است.

وی تاکید کرد: این امر علاوه بر اهمیتی که به لحاظ فنی دارد، ارزش هنری بی نظیری دارد و امید است با حمایت دستگاه دولتی امکان تهیه اسکنر و دیگر تجهیزات لازم برای تصویر برداری دقیق از این نقشه های جغرافیایی فراهم شود تا بتوان از این طریق برای بهره مندی عموم منتشر شوند.

فرزند استاد عباس سحاب در ادامه تاکید کرد: این نقشه های جغرافیایی که عمرشان گاهی به ۸۵ سال گذشته باز می گردد شناسنامه جغرافیایی شهرها، استانها و مناطق مختلف کشور هستند که از گذشته تا به امروز باقی مانده اند، البته متاسفانه در طول زمان بخشی از این آثار از بین رفته اما در تلاش هستیم آثار باقی مانده را به بهترین شکل ممکن محافظت کنیم.

وی به فعالیت موسسه جغرافیایی و کارتوگرافی سحاب از سال ۱۳۱۵ اشاره کرد و افزود: این موسسه دارای ۲هزار و ۷۰۰ اثر است که از این بین ۱۵۰ اثر نفیس قلمی مربوط به استاد عباس سحاب می شود.

سحاب با بیان اینکه آثار چاپ شده استاد عباس سحاب برای بهره مندی پژوهشگران و افراد علاقمند در اختیار سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران قرار گرفته است، یادآور شد: در کنار نسخه های قدیمی که با تلاش بسیار جمع آوری شده است، بیش از۱۶هزار سند مربوط به خلیج فارس از آغاز تاریخ تمدن تا قرن بیستم میلادی در این موسسه گردآوری شده است.

وی همچنین به ارزش و اهمیت کتابخانه این موسسه اشاره و اضافه کرد: اهمیت این کتابخانه به لحاظ آثار و دارا بودن اطلس های جغرافیایی قدیمی به میزانی است که مرحوم پروفسور محمدحسن گنجی استاد بزرگ جغرافیا از آن به عنوان غنی ترین «کتابخانه تخصصی جغرافیایی» در خاورمیانه یاد کرده است. آثار این کتابخانه عموما به زبان های خارجی است و کمتر از ۱۰درصد آن به فارسی نگاشته شده است.

سحاب ادامه داد: این مجموعه (کتابخانه و آرشیو) شامل کتب و نقشه هایی است که استاد ابوالقاسم سحاب، استاد عباس سحاب و نسل های بعدی از گوشه و کنار جهان در طول یک قرن گردآوری کرده اند.

چنانکه اشاره شد استاد سحاب در طول سالها فعالیت با سفر به بیش از سی هزار روستا از شهرها و مناطق ایران و ضمن تحقیق و پژوهش و گردآوری اطلاعات جغرافیایی و تاریخی این نقشه ها را شخصا با قلم و مرکب بر روی کاغذ کالک ترسیم کرده است.

بر اساس این گزارش؛ سبک خاص استاد سحاب در تالیف و ترسیم این نقشه ها سبک ویژه ای است که بطور خلاصه می توان گفت که تلاش کرده برای آشنایی مردم با نقشه های جغرافیایی و جذب و ایجاد علاقه درآنها با بکار بردن تصاویر زیبا و جذاب مرتبط با نقشه ها و سادگی ارائه اطلاعات جغرافیایی مخاطبین بیشتری را به نقشه خوانی و استفاده از نقشه برانگیزد.

علاوه برآن با تاسیس نخستین موسسه جغرافیایی و کارتوگرافی در خاورمیانه در سال ۱۳۱۵ با کمک پدرش استاد ابوالقاسم سحاب، گام بلندی در ارائه نقشه های جغرافیایی به عموم مردم در زمینه های گردشگری و آموزش جغرافیا بردارد.

از دهه ۴۰ خورشیدی فرزندان استاد ضمن همکاری با وی نسبت به توسعه فعالیت های علمی و فرهنگی موسسه اقدام کرده و صدها نقشه و اطلس و کتاب در این دوره تهیه و منتشر کرده اند. پس از درگذشت استاد عباس سحاب درسال ۱۳۷۹ به دنباله فعالیت های موسسه در زمان حیات استاد سحاب، در ۲۰ سال گذشته علیرغم مشکلات فراوان، این موسسه با مدیریت محمدرضا سحاب (فرزند ارشد استاد) که عمر و زندگی خود را وقف موسسه سحاب کرده است وکمک و همکاری همسر و فرزندانش که نسل چهارم این موسسه می باشند، توانسته است ضمن ادامه کار به تحقق بسیاری از پروژه های ناتمام و انجام طرح های نو در زمینه فعالیت موسسه بپردازد.