فروش «نوزادان دارایِ مادر معتاد» ۹۰ درصد کاهش یافت

حبیب الله مسعودی فرید در نشست خبری خود با اصحاب رسانه که به صورت مجازی در حال برگزاری است با اشاره به موضوع کودکان کار و خیابان و سیاست‌های سازمان بهزیستی اظهار کرد: معتقدیم حضور کودک برای کار در خیابان، کودک آزاری است. چند چالش اساسی در حوزه کودکان کار و خیابان داریم که در طرح بهزیستی مورد توجه قرار دادیم، یک کودکانی هستند که به صورت غیرقانونی وارد کشور می‌شوند. نکته دوم این است که کودکان هویت مشخص ندارند.

معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی گفت: ۷۰ درصد کودکان غیر ایرانی که وارد کشور می‌شوند، اوراق هویتی ندارند یا اگر دارند هم اعتباری ندارد و از اعتبار آن گذاشته است و هیچ فرقی با ورود غیر مجاز ندارد. جلساتی با اداره اتباع گذاشتیم تا تعیین تکلیف شود.

مسعودی فرید تصریح کرد: تعداد زیادی از کودکان کار غیرایرانی با خانواده‌های خود برای کار کردن آمدند. از مسئولان وزارت بهداشت درخواست کردیم که سیاست‌های مهاجرتی شفاف‌تر باشد. موضوع دیپلماسی خارجی به بهزیستی ربطی ندارد اما اگر مرز باز شود و عده‌ای به بهانه تور سیاحتی و زیارتی وارد کشور شوند اما از کشور خارج نشوند، بار رفاهی آن به سازمان بهزیستی وارد می‌شود.

معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور با تاکید بر اینکه با جمع‌آوری ضربتی کودکان کار مخالف هستیم، گفت: معتقدیم باید کار جدی روی جمع آوری کسانی که از این کودکان سواستفاده می کنند صورت بگیرد و باید سیاست‌هایی که در مقابله با فقر است دنبال شود که منجر به ایجاد کودک کار نشود.

مسعودی فرید در خصوص وضع کودکان کار و خیابان گفت: آیین نامه ساماندهی کودکان خیابانی در سال ۸۴ در هیأت دولت تصویب شد. همچنین در سال ۷۸ برنامه توسعه ششم نیز اهداف کمی را برای میزان پذیرش کودکان کار و خیابان قرار داد که در ماده ۸۰ هم سازمان بهزیستی مکلف شده با همکاری سایر دستگاه در این خصوص اقدام کند. طرح‌های مختلفی تا کنون برای اجرای این برنامه دنبال شده است و دو نکته که در مورد همه مسائل اجتماعی باید مطرح شود و مورد توجه باشد این است که تصویر آسیب‌های اجتماعی به مرور زمان با عوامل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ممکن است تغییر کند.

۵۵ درصد کودکان کار و خیابان ایرانی نیستند

معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور تصریح کرد: برای مثال سال ۸۴ عمده کودکان خیابانی در کشور ایرانی بودند، اما به مروز زمان و در سال‌های اخیر ۵۵ درصد کودکان کار و خیابان که جذب شده بودند غیر ایرانی‌اند که این میزان در تهران به بیش از ۸۰ درصد رسید. برای اینکه چرخه آسیب را متوقف کنیم باید فرایند ساماندهی و توانمندسازی را تا انتهای آن انجام دهیم. در حوزه مسائل اجتماعی بخشی تحت عنوان شناسایی و جذب وجود دارد، اما بعد باید با اقدامات توانمندسازی باید کاری کنیم مجددا شاهد ورود فرد به خیابان نباشیم.

برخی اتباع برای کار به صورت خانوادگی وارد ایران می‌شوند

فرید با بیان اینکه تعداد زیای از اتباع غیر ایرانی هم هستند که به شکل خانوادگی برای انجام کار خیابانی و زباله گردی وارد ایران شده‌اند، گفت: سیاست مهاجرتی ما باید سیاست شفافی باشد.

زباله گردی، بدترین شکل کار کودک

وی با بیان اینکه با هرگونه کار کودک زیر ۱۵ سال به ویژه کودک فعال در زباله‌گردی مخالفیم، اظهار کرد: زباله گردی بدترین شکل کار کودک است، چراکه کودکی که باید آموزش ببیند، سبک زندگی را بیاموزد و کودکی کند، در خیابان جایگاه بزرگسال را می‌گیرد و با اینکه جسم و روانش کودک است، وارد بزرگسالی می‌شود که عوارض جبران نشدنی زیادی دارد. در مورد کودکان زباله گرد این موضوع خیلی مهم تر است. همچنین برای سنین ۱۵ تا ۱۸ سال که طبق قوانین بین‌المللی کار کودک اشکال ندارد، منظور کاری است که به روان و جسم و شخصیت کودک آسیب نزند.

معاون سازمان بهزیستی در بخش دیگری از سخنان خود درباره توانمندسازی کودکان کار گفت: اگر این افراد ایرانی و مقیمان، مجاز هستند باید خدمات توانمندسازی دریافت کنند. اگر فردی غیرمجاز باشد، در همه جای دنیا کسی روی توانمندسازی اقتصادی او کار نمی‌کند چون ابتدا بحث غیر مجاز بودن او باید حل شود و سپس خدمات را دریافت کند. مساله حضور مجاز این افراد در کشور باید حل شود تا خدمات ماندگارتری را ارائه دهیم اما خدمات اولیه مثل غرباگری را برای همه انجام می‌دهیم.

وی ادامه داد: اتباع غیرمجاز به سمت اداره اتباع می‌روند اما بقیه کودکان وارد فرایند توانمندسازی می‌شوند. مشکل قبلی این بود که توانمندسازی به طور کامل انجام نمی‌شد که عمدتا به دلیل کمبود منابع مالی بود و با رایزنی انجام شده با سازمان برنامه و بودجه و وزارت کشور توانستیم بودجه‌ای را در این خصوص دریافت کنیم.

فعالیت چند مرکز برای غربالگری کودکان کار

معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی با بیان اینکه چند مرکز در تهران برای غربالگری و نگهداری کودکان آماده شده‌اند، گفت: سمن‌ها کودکان را شناسایی می‌کنند و گزارش اولیه تهیه می‌شود. این کودکان جذب می‌شوند یعنی ابتدا بررسی مددکاری شده و توسط پزشک معاینه می‌شوند تا اگر بیماری داشتند به بیمارستان ارجاع شوند. در خصوص افراد ایرانی و غیر ایرانی مجاز نیز با خانواده تماس گرفته می‌شود که با تعهد و برنامه توانمندسازی کودک را به خانواده تحویل می دهیم که همزمان فرایند توانمندسازی خانواده هم صورت می‌گیرد.

مسعودی فرید تصریح کرد: اگر کودک بالای ۱۵ سال بود هم با سازمان فنی حرفه‌ای صحبت شده تا اگر ممکن باشد شغل مناسبی را در اختیار کودک قرار دهیم، اظهار کرد: افرادی که غیر ایرانی هستند و اجازه اقامت ندارند هم وارد مرکز ساماندهی موقت می‌شوند. این مراکز تجهیز شده و مناسب و دوستدار کودک هستند. مسئولان اداره اتباع قول داده‌اند که وضعیت خانواده مشخص شود و اگر لازم است به کشور خودشان برگردانده شوند.

فقط ۲.۵ تا ۳ درصد از سود زباله‌گردی به جیب کودک‌کار می‌رود

وی با بیان اینکه حس ترحم و انسان دوستانی مردم گاهی موجب تشدید حضور کودکان کار در خیابان می‌شود، گفت: براساس پژوهش انجمن حمایت از حقوق کودکان در مورد زباله‌گردی گفته شد که ۲.۵ تا ۳ درصد از سود ناشی از زباله گردی به کودک می‌رسد و بقیه آن به واسطه‌ها و ... می‌رسد. این کار یک برده‌داری نوین است و از مردم خواهش می‌کنم از دادن پول به کودکان پرهیز کنند. می‌توانند به آنها خوراکی بدهند، اما دادن پول موجب تشدید سوء استفاده از کودکان می‌شود. نه پول به کوکان بدهیم و نه به آنها توهین کنیم.

به گفته مسعودی فرید، در سال ۹۸ در مجموع ۱۲ هزار کودک کار توسط بهزیستی پذیرش شده است که ۵۵۰۰ کودک در مرکز شبانه روزی و ۶۵۰۰ نفر هم در ۶۱ مرکز روزانه در کشور پذیرش شدند.

سیاست سازمان بهزیستی درخصوص خرید و فروش نوزادان

معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی در پاسخ به سوال پانا درباره سیاست بهزیستی درخصوص خرید و فروش نوزادان گفت: خرید و فروش کودکان از مصادیق بارز کودک آزاری است و جرم محسوب می شود. این کار مصداق مثل قاچاق آدم است. پلیس فتا هم این موضوع را دائما رصد می‌کنند و ما هم در برخورد با چنین موارد اولین کاری که می‌کنیم این است که همزمان به پلیس فتا و دادستانی، اطلاع می‌دهیم تا برخورد قاطع صورت بگیرد. برخوردها نیز شدید است با این افراد صورت می گیرد تا اثر بازدارنده داشته باشد.

مسعودی فرید گفت: در برخی موارد سازمان‌های مردم نهاد به ما اعلام می‌کنند که نوزادی را خانواده‌ قصد فروش داشته است با اقدامات این مراکز خانواده راضی شده و کودک به بهزیستی تحویل داده شده است. در این شرایط هم یک گزارش مددکاری ارائه می‌شود و قاضی بر اساس آن گزارش نظر می‌دهد. در برخی موارد ممکن است کسی باشد در آن خانواده که مورد تایید است و صلاحیت نگهداری کودک را دارد و ما با احرازی که صورت گرفته نوزاد را به او می‌دهیم.

وی درباره تفاهم‌نامه بهزیستی‌ با وزارت بهداشت برای شناسایی زنان باردار معتاد نیز گفت: هدف ما در این تفاهم‌نامه این بود که بعد از زایمان مادران دارای اعتیاد، نوزادانشان مرخص نشوند مگر اینکه به اورژانس اجتماعی خبر بدهند تا تصمیم گرفته شود که چه اقدامی صورت بگیرد. سال گذشته ۱۲۰۰ کودک که تحت تاثیر مواد بودند به بهزیستی تحویل داده شد که ۶۰۰ نوزاد به خانواده سببی و نسبی سپرده شد و بقیه هم وارد بهزیستی شدند.

معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی تصریح کرد: ورود کودکان به شیرخوارگاه هم همیشه دائمی نیست و ممکن است موقتی باشد و اگر خانواده شرایط لازم را داشته باشد با نظر قاضی کودک به آنها پس داده می‌شود.

کاهش ۹۰ درصدی فروش نوزادان دارای مادر معتاد

وی با بیان اینکه سازمان بهزیستی مرکز نگهداری از مادر و کودکی هم ایجاد کرده است، گفت: مادران باردار بی خانمان در آن نگهداری می‌شوند تا مادر در سلامت کامل باشد و خود ngo های فعال معتقدند که از نظرشان ۹۰ درصد فروش نوزاد مادران باردار دارای اعتیاد کاهش پیدا کرده است.

آغاز توانمندسازی ۶۰۰ کودک کار دارای خانواده ایرانی

مسعودی فرید با بیان اینکه در تهران ۶۰۰ کودک کار دارای خانواده ایرانی شناسایی شده و فرایند توانمندسازی آنها شروع شده است، گفت: توزیع بسته‌های بهداشتی به کودکان در ایام کرونا در چهارراه‌ها و مراکز حضور آنها انجام شد. همچنین شایعاتی در بین کودکان بود که آنها کرونا نمی‌گیرند اما بعدا با آموزش‌ها روشن شدند که آنها هم مبتلا می‌شوند و حتی اگر بیماری شدید نگیرند ممکن است به خانواده‌شان منتقل کنند. این بسته ها هر دو هفته با فاصله زمانی یا به مرور توزیع می‌شود و در تهران ۴۰ هزار بسته ققط توسط بهزیستی توزیع شده است.

معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی درباره اصلاح نحوه برخورد با کودکان کار در مراکز بهزیستی و پرهیز از رفتار توام با خشونت با کودکان نیز اظهار کرد: امسال دو کار عمده انجام دادیم که یکی تجهیز و بهسازی مراکز نگهداری کودکان است به طوریکه تبدیل به محیط‌های دوستدار کودک شوند و همچنین آموزش مجدد همکاران بهزیستی است که تاکید کردیم که رویکردها باید دوستدار کودک و اقداماتی که انجام می‌دهند، درست باشد. برخوردها اصلاح شده و نسبت به تخلفات نیز چشم پوشی و مسامحه نمی‌کنیم. اصلاحات روی بخش ورود کوکان انجام شده است. تا کنون از سوی اداره اتباع اقدام موثری ندیده بودیم اما امسال قول دادند کاری که باید را انجام دهند.