ایمنی کشور در برابر کرونا چقدر است؟

به گزارش وبدا، رضا ملک زاده، معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت با تشریح اقدامات وزارت بهداشت در حوزه مقابله با کرونا از زمان آغاز اپیدمی تا کنون، گفت: ایران با برخورداری از قوی‌ترین شبکه بهداشت و پیشگیری، تلاش‌های فوق العاده ای برای کنترل اپیدمی کرونا انجام داده که با موفقیت های قابل توجهی نیز همراه بوده است؛ درگام نخست، برنامه غربالگری بیماران مبتلا به کرونا را طراحی و اجرا کرد تا با مراقبت اولیه و در صورت نیاز به انجام آزمایش از مراجعه مستقیم افراد به بیمارستان ها پیشگیری و با آموزش و حمایت لازم، مشکلات و نگرانی مردم را برطرف کند؛ چراکه در شرایط بحرانی اپیدمی ویروس کرونا، دور نگه داشتن افراد سالم از بیمارستان ها، کلید موفقیت در کنترل بیماری بود.

خدمات‌رسانی ۵۰ هزار پزشک متخصص و فوق تخصص به بیماران کرونا

وی افزود: در شبکه درمان کشور، نزدیک به ۵۰ هزار پزشک متخصص و فوق تخصص در اقصی نقاط کشور، از جمله ۳ هزار متخصص در شهرهای محروم و در گرمای بی امان جنوب کشور، طی سخت ترین شرایط، به درمان بیماران مبتلا به کرونا مشغول هستند. بیش از ۸ هزار تخت ICU در بیمارستان های تحت پوشش وزارت بهداشت، بخش عمومی و بخش خصوصی پذیرای بیماران بدحال مبتلا به کرونا بوده اند.

وی افزود: همچنین، ۱۷۵۰۰ خانه بهداشت در روستاها، ۲۸۰۰ پایگاه سلامت در شهرها و ۵۷۰۰ مرکز جامع سلامت در شهرها و روستاها همچنان به ارائه خدمات در زمینه شناسایی یا درمان مبتلایان مشغولند. ۱۲۰۰ مرکز درمانی سرپایی کووید ۱۹ که مجهز به امکانات نمونه گیری برای تست تشخیصی و درمان سرپایی و آموزش بیماران هستند نیز به صورت ۱۶ ساعته، خدمات تشخیصی و درمانی کرونا و آموزش به بیماران ارائه می کنند. همچنین، موثرترین داروی مورد نیاز بیماران مبتلا به کرونا ، به صورت رایگان در اختیار بیماران بستری که به آن نیاز داشته اند، قرار گرفته است.

معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، همچنین در تشریح تلاش های تحقیقاتی ایران برای مقابله با کرونا و دستیابی به درمان موثر این بیماری، تصریح کرد: ایران با بهره مندی از شبکه وسیع پژوهشی، علاوه بر تصویب ۲۹۷۰ پروژه تحقیقاتی مرتبط با کووید ۱۹ و اختصاص ۲۰ میلیارد تومان اعتبار به دانشگاه های علوم پزشکی برای طرح های مصوب، اعلام فراخوان حمایت از پروژه های تحقیقاتی کلان و بین رشته ای- دانشگاهی کووید ۱۹ توسط موسسه ملی توسعه تحقیقات علوم پزشکی ایران (نیماد) با اعتبار ۸ میلیارد تومان و دریافت ۲۸۶ پروژه تحقیقاتی، ثبت بیش از ۲۲۰ کارآزمایی بالینی درمرکز ثبت کارآزمایی بالینی ایران تا نیمه اول خرداد ماه، طراحی سامانه ثبت بیماران مبتلا به کووید ۱۹ به منظور پیگیری طولانی مدت وضعیت سلامت مبتلایان و طراحی مطالعات پژوهشی ملی و بین المللی در زمینه این بیماری در آینده، همچنین با پیوستن به مطالعه کارآزمایی بزرگ بالینی سازمان بهداشت جهانی (Solidarity clinical trial for COVID-۱۹ treatments ) با مشارکت ۲۹ بیمارستان وابسته به ۱۶ دانشگاه علوم پزشکی، بیشترین بیماران مبتلا را وارد این مطالعه کرده و از این نظر نسبت به بسیاری از مراکز پژوهشی اروپا، آمریکا و سایر نقاط جهان که همکار این مطالعه جهانی هستند، فعالتر عمل کرده است.

انتشار ۳۵۰ مقاله علمی از سوی محققان ایرانی در زمینه کووید ۱۹

ملک زاده از انتشار ۳۵۰ مقاله علمی در زمینه بیماری کووید ۱۹ خبر داد که همگی در مجلات علمی بین المللی داخلی و خارجی منتشر شده اند.

معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت افزود: در شرایط سخت تحریم ها، هزاران کیت تشخیص کرونا، دستگاه های ضدعفونی کننده، سامانه سلامت دیجیتال و هوش مصنوعی برای ثبت بیماری، آموزش، ردیابی و جابجایی بیماران مبتلا و بسیاری از محصولات مورد نیاز دیگر از دستگاه های اکسیژن ساز تا ماشین های بیهوشی و البسه محافظتی، طی مدت شیوع کرونا در کشور، طراحی و تولید شده و مورد استفاده قرار گرفته اند.

وی در ادامه در خصوص میزان ایمنی ایجاد شده در شهرهای مختلف کشور در برابر ویروس کرونا، گفت: به جز سه شهر کشورمان که بیش از ۶۰ درصد مردم آنها ایمنی کسب کرده اند، در سایر مناطق، ایمنی زیر ۲۰ درصد و در مناطق روستایی که ۳۰ درصد جمعیت کشور را تشکیل می دهند، ایمنی زیر ۱۰ درصد است.

احتمال وقوع موج دوم و حتی سوم کرونا در جهان و ایران

عضو کمیته اجرایی پژوهش بزرگ بین المللی Solidarity clinical trial for COVID-۱۹ treatments سازمان بهداشت جهانی، گفت: با وجود تلاش های گسترده وزارت بهداشت برای کنترل کرونا در ایران، در حال حاضر، شمار مبتلایان در کشور به بیش از ۱۸۷ هزار نفر (تا ۲۵ خرداد) رسیده و تعداد جانباختگان به مرز ۹ هزار نزدیک شده است. استان های آذربایجان غربی، هرمزگان، خوزستان، کردستان، کرمانشاه، سیستان و بلوچستان و بوشهر در وضعیت قرمز قرار دارند. بر اساس آمار رو به افزایش ابتلا و مرگ ها، احتمال وقوع موج دوم و حتی سوم کرونا در جهان و از جمله در ایران به طور جدی مطرح است و با هر موج، تلفات انسانی روی می دهد.

موج دوم شیوع کرونا می‌تواند سخت‌تر باشد

وی با اشاره به اینکه موج دوم شیوع همه‌ گیری بیماری های عفونی به آن معناست که پس از کاهش موارد جدید بیماری، تعداد مبتلایان دوباره افزایش پیدا کند، افزود: همچنین، موج های بعدی همه گیری کووید ۱۹ می تواند سخت ‌تر باشد و ممکن است، افزایش ابتلا در گروه های سنی یا جمعیتی خاص یا در مناطق بخصوصی در هر کشور یا مانند موج اول همه‌ گیری باشد.

چرا آهنگ «کاهش شیوع کرونا» کند شده است؟

ملک زاده در پاسخ به این پرسش مهم که «چرا آهنگ کاهش شیوع کرونا کند شده است؟» توضیح داد: آمارهای جهانی نشان می دهد شوک کرونا به نظام های سلامت کشورها با روند کاملا صعودی همچنان ادامه دارد. در حالیکه ماه ها پس از موج اول اپیدمی کرونا، چشم ها به نقطه کاهش موارد ابتلا دوخته شده بود، اما باز شدن درب های قرنطینه، شروع کسب و کارها، برداشته شدن محدودیت های رفت و آمدی قبلی، افزایش تست های آزمایشگاهی و شناسایی ناقلان جدید، آمار مبتلایان بیماری کووید ۱۹ در جهان را به مرز ۸ میلیون نفر نزدیک کرده و تعداد مرگ ها را به بیش از ۴۰۰ هزار نفر افزایش داده است.

عضو کمیته اجرایی پژوهش بزرگ بین المللی Solidarity clinical trial for COVID-۱۹ treatments سازمان بهداشت جهانی، بیان کرد: در حال حاضر آمریکا، برزیل، روسیه، هند، انگلستان، اسپانیا، ایتالیا، پرو، آلمان، ایران، ترکیه، شیلی، فرانسه، مکزیک، پاکستان، ۱۵ کشور اول جهان در تعداد ابتلا هستند، بارزترین مثال برای بازگشت کرونا به سرعت شیوع گذشته آلمان است که با وجود برخورداری از سیستم بهداشتی بسیار قوی، اختصاص شمار قابل توجهی از تخت های آی سی یو به بیماران بدحال مبتلا و حتی انجام تست های فراوان و رایگان کرونا، در حال حاضر در رده نهم فهرست جای گرفته است؛ یا کره جنوبی با وجود همه موفقیت ها با افزایش مجدد شمار مبتلایان، بار دیگر به بسته ماندن درب مدارس تن داده است.

به گفته وی، این شرایط تحمیلی بر کشورها، یک بار دیگر، اهمیت پیام سازمان بهداشت جهانی را یادآور می شود که کرونا را باید یک مساله جهانی دانست که هیچ کشوری نمی تواند ادعای مصونیت در برابر آن را داشته باشد و اینکه جهان با هم در برابر کرونا موفق خواهد شد و هر دولت و هر فرد، باید نقش خود را به خوبی ایفا کند.

کاهش ۵۵ درصدی رعایت پروتکل های بهداشتی در کشور

ملک زاده با اشاره به کاهش رعایت پروتکل های بهداشتی از سوی مردم و اصناف از میانگین ۷۷ درصد تا پایان اردیبهشت ماه به میانگین ۲۲ درصد در کل کشور و ۱۱ درصد در تهران، ادامه داد: پیش از این، بارها هشدار داده شده بود که درصورت عدم رعایت پروتکل های بهداشتی و فاصله گذاری اجتماعی، ما شاهد وقوع موج دوم اپیدمی کرونا خواهیم بود.

تصور اشتباه «توقف موج شیوع ویروس کرونا»

به گفته وی، یکی از دلایل مهم کاهش رعایت پروتکل های بهداشتی، تصور بسیار اشتباه «توقف موج شیوع ویروس کرونا» است. همین تصور اشتباه، همچنین سبب شده است شمار زیادی از مردم در تعطیلات، مسافرت کرده و راهی شهرهای مختلف شوند و علیرغم تلاش شبانه روزی و پرفشار کادر درمانی کشور و نیروهای سایر بخشهای امدادی، امروز شاهد قرار گرفتن تعدادی از استانها در وضعیت هشدار هستیم.

ملک زاده خاطرنشان کرد: در شرایطی که روابط و مبادلات بین همه کشورها نمی تواند تعطیل شود، اقتصاد و کسب و کار خسارت هنگفت دیده از کرونا را نمی توان ساکن و غیرفعال نگاه داشت و حتی اعمال محدودیت های اجتماعی به سختی قابلیت تداوم خواهد یافت و در حالیکه وزارت بهداشت، تمام ظرفیت خود را برای کنترل ویروس کرونا در جامعه به کار گرفته و از هیچ کوششی فروگذار نکرده است، تنها روش برای مقاومت در برابر این دشواری ها و تا زمان آماده شدن واکسن یا درمان ساده و مفید کرونا، حداقل در سال جاری، جلوگیری از شکل گرفتن اجتماعات (مذهبی، سیاسی، آموزشی، اجتماعی، خانوادگی و ...) ، رعایت پروتکل های بهداشتی مقابله با کرونا ، حفظ فاصله گذاری اجتماعی، استفاده از ماسک بخصوص در اجتماعات چند نفره، جدی گرفتن شست و شوی مرتب دستها با آب و صابون به مدت ۳۰ ثانیه است.

کانون های پرخطر در زمان اوج گیری کرونا

معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت در ادامه درباره کانون های پرخطر در زمان اوج گیری کرونا عنوان کرد: بررسی موج اول اپیدمی کرونا در کشور حاکی از آن است که مدارس و دانشگاه ها، آزمایشگاه ها، مطب های پزشکی و اورژانس، مراکز درمانی، اماکن عمومی و تجمعات، تئاترها، سینماها یا کنسرت ها، مسافرت و محل های کار، پرخطرترین کانون ها برای شیوع کرونا بوده اند. با توجه به تعطیلی تعداد زیادی از این مراکز و نیز برخی حرف و مشاغل در زمان اعمال محدودیت های اجتماعی پیشگیرانه همزمان با اوج گیری کرونا، اگرچه خطر انتشار ویروس در کانون های فوق، تحت کنترل درآمد، اما همین کانون ها در صورت شروع موج های بعدی اپیدمی می توانند مجددا به عنوان نقاط اصلی خطر مطرح باشند.

جمعیت‌های پرخطر در معرض خطر کرونا

به گفته دکتر ملک زاده، پزشکان و پرستاران دارای ارتباط مستقیم با مبتلایان، افراد شاغل در داروخانه‌ها، کارمندان بانک‌ها، صندوقداران و کارگران سوپرمارکت‌ها و رستوران ها، کارکنان حمل و نقل عمومی و کارمندان مراقبت های بهداشتی درجه یک، به ترتیب پرخطرترین گروه های شغلی در معرض ابتلا هستند.

ملک زاده با تاکید بر لزوم مراقبت بیشتر از افراد دارای بیماری های زمینه ای پرخطر در برابر کرونا مانند بیماری های قلبی عروقی، دیابت، فشار خون بالا، کلیوی، تنفسی و ریوی، بدخیمی ها، نقص ایمنی، اچ آی وی، پیوند عضو و چاقی، گفت: افراد سنین ۶۰ سال به بالا بیشتر از سایر گروه های سنی در معرض خطر کرونا قرار دارند و باید احتیاط های لازم و مراقبت های پیشگیرانه کافی را همچنان رعایت کنند.

معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت گفت: معمولا بروز عفونت های تنفسی از جمله آنفلوآنزا در ماه های گرم سال کمتر می شود و حتی تحقیقات درباره دیگر انواع ویروس کرونا نشان داده که خشکی هوا و پرتو فرابنفش آفتاب در تابستان، شرایط را برای ویروس در بیرون بدن میزبان نامساعد می کنند. اما رفتار این ویروس جدید هنوز ناشناخته است و با توجه به قدرت بالای سرایت آن، نیازی به شرایط خاص آب و هوایی ندارد تا بتواند میزبانی برای خود بیابد و تکثیر شود.

یک پاسخ برای پرسش تکراری « کرونا کی پایان می‌یابد؟»

این روزها یک پرسش تکراری مطرح می شود، کرونا کی پایان می یابد؟ دکتر ملک زاده در پاسخ به این پرسش تصریح کرد: پیش از این گفته شد که کرونا در بین ما خواهد ماند و تا زمان آماده شدن واکسن اختصاصی ویروس، ما در قله های فصلی، با آن زندگی خواهیم کرد و نمی توانیم پایانی قطعی برای کرونا متصور شویم.