فرهاد فخرآبادی *

ماکیاولیسم در فوتبال ایران

هر چند نزدیک به 500 سال از مرگ نیکولو ماکیاولی، اندیشمند بزرگ ایتالیایی می‌گذرد و بیشتر تئوری‌های او دیگر قدرت کاربرد ندارد اما مهم‌ترین آموزه او که البته رنگ و بویی غیر اخلاقی دارد، همچنان مورد استفاده است و به نظر نمی‌رسد فعلا قصد بازنشسته شدن را داشته باشد. این آموزه مختصر و مفید می‌گوید : «هدف وسیله را توجیه می‌کند».

کد مطلب: ۱۰۷۳۶۳۱
لینک کوتاه کپی شد

1- هدف وسیله را توجیه می‌کند تنها یک اصل سیاسی نیست، در زندگی همه ما می‌تواند جاری باشد، هر چند شاید از سیاست تنها نام سیاسمتدارن را شنیده باشیم و یا حتی از سیاست و سیاسمتداران متنفر باشیم اما به هر حال ممکن است بدون آنکه خودمان بخواهیم، جایی در زندگی‌مان، وقتی رسیدن آسان به هدف برایمان سخت شد، به صورت غریضی از مهم‌ترین آموزه ماکیاولی استفاده کنیم و برای رسیدن به هدف‌مان از هر وسیله‌ای ولو غیر اخلاقی استفاده کنیم.

2- اگر کسی بخواهد ادعا کند که ورزش اول هر کشور، از جریان زندگی عادی مردم جداست، باید به عقل او شک کرد. ورزش جزئی جدا نشدنی از زندگی اجتماعی است و به همین سبب است که رفتارهای اجتماعی بدون در میان بودن اراده ناگهان سر از ورزش در می‌آورند.

3- هدف وسیله را توجیه می‌کند تنها داستان جامعه و سیاست نیست. در ورزش هم هدف با قدرت وسیله را توجیه کند. همین فوتبال خودمان که این روزها به حکم ورود کرونا تعطیل شده خودش نماد بارز ماکیاول است و هر روز اظهارنظرهایی از صاحبان منصب در فوتبال می‌شنویم که تنها در پی یک هدف هستند، آنها عاشق موفقیت تیم‌شان هستند و از موفقیت رقیب متنفرند، پس برای ناکام کردن حریف و ثبت موفقیت کاملا آشکار از تئوری ماکیاول استفاده می‌کنند و در پیشگاه هواداران‌شان از کرده خود شاد هستند.

4- از یک طرف، فلان فرد پولدار در فوتبال، علم پزشکی را زیر سوال می‌برد و برای خودش تئوری خلق می‌کند که به صورت قاطع از سوی متخصصان علم پزشکی رد می‌شود. و از سوی دیگر، مرگ دردناک یک نوجوان فوتبالیست به علت ابتلا به کرونا ویروس تبدیل به بازیچه‌ای می‌شود که عده‌ای برای رسیدن به هدف‌شان که تعطیل شدن کامل لیگ است از آن استفاده می‌کنند و این ماجرا تا آنجا پیش می‌رود که صدای پدر نوجوان از دست رفته در آمده و فریاد می‌زند : بس کنید، نمک روی زخم‌مان نپاشید.

5- شاید امروز قرمز و پرسپولیس هدف حملات باشد اما واقعیت این است که رنگ‌ها در رفتار فوتبالی‌مان فرقی نمی‌کند و اگر جای تیم‌ها در جدول تغییر کند، به واسطه این تغییر جایگاه، رفتار هم تغییر می‌کند و اینبار ممکن است از سوی قرمزها رفتاری در راستای سیاست ماکیاول رخ دهد.

6- در فوتبال همه چیز قابل تغییر است اما با شیب تندی که در فرهنگ فوتبال پیش‌روی می‌کنیم، بعید است در یک تئوری عقب‌نشینی کنیم: برای رسیدن به هدف باید روی همه چیز پا گذاشت و هر نوع بی‌اخلاقی انجام داد، دروغی گفت و علم را به بازی گرفت. ما، یعنی فوتبال ایرانی بدون اینکه بدانیم ماکیاولیسم را تبدیل به عنصر اساسی کرده‌ایم. یک روز علم پزشکی را زیر سوال ببریم، یک روز مرگ نوجوان را بازیچه اهداف‌مان کنیم و فردا به سراغ سوژه‌ای دیگر می‌رویم.

روزنامه‌نگار

ارسال دیدگاه

پربازدیدترین ها
آخرین اخبار