سیدضیاء هاشمی*
سهم من در بحران کرونا
سؤال مهمی که همگان باید دراین روزها از خود بپرسیم این است که؛ سهم من در مدیریت بحران فراگیر کرونا چیست؟ ممکن است این شبهه مطرح شود که با وجود سازمان‌های رسمی متولی و ساز و کارهای پیش‌بینی شده برای مدیریت بحران کرونا، آیا دیگران هم وظیفه دارند در این روند وارد شوند؟! بدون شک پاسخ مثبت است، کما اینکه اگر این سؤال را مطرح کنیم که در چنین بحرانی که از نظر شدت و وسعت کم نظیر یا بی‌نظیر بوده و همه ابعاد زندگی عموم مردم را تحت تأثیر قرار داده و خواهد داد، اخلاقاً و عقلاً می‌توان متولیان بهداشت و درمان را تنها گذاشت؟! بی‌گمان پاسخ منفی است.
بی‌تردید گذر سریع‌تر و کم هزینه‌تر ازاین بحران جز با همبستگی ملی و همبستگی ملی امکانپذیر نخواهد بود. نقش اقشار مختلف مردم در مدیریت این بحران، هم در بخش پیشگیری مهم است، هم درمان و هم جبران پیامدها و خسارت‌ها.
همگان می‌توانند به فراخور ظرفیت و توانمندی خود در این حوزه نقش ایفا کنند، همچنانکه همگان نسبت به این موضوع که با سرنوشت همه اعضای جامعه پیوند خورده است، مسئولیت و وظیفه دارند. همانگونه که رسول گرامی اسلام می‌فرمایند: «کلکم راع و کلکم مسئول»همه مردم نسبت به آنچه برعهده و در توان دارند، مسئولند. طبعاً در شرایط بحرانی که مسائل پیچیده تر، نیازها بیشتر و امکانات کمتر است، مسئولیت همگانی سنگین‌تر و ضرورت مشارکت برای حل مسأله بیشتر می‌شود. در این شرایط انتظار می‌رود هر کس توانی و امکانی دارد پا پیش بگذارد و با قدمی یا قلمی به فرآیند مدیریت بحران کمک کند.
این سؤال اساسی در مورد مسئولیت فردی و جمعی را باید هر ایرانی متعهد، متناسب با توان و ظرفیت خود پاسخ دهد. من تردیدی ندارم هر کس که بخواهد و عزم جدی داشته باشد، می‌تواند در این زمینه نقشی ایفا کند. دراین میان پزشکان، پرستاران و کادر درمان خوش درخشیدند و با تخصص و تعهد خود نقش سنگربانی از سلامت جامعه را بخوبی ایفا کردند و با فداکاری ستایش برانگیزی برگ زرینی در تاریخ طب ایران زمین به ثبت رساندند.
به‌همین سیاق دیگر گروه‌ها و اصناف هم می‌توانند بحران جاری را به فرصتی برای افتخارآفرینی تبدیل کنند، همانگونه که در مسائلی مانند سیل و زلزله به وفور شاهد اینگونه اتفاقات زیبا و خاطره‌انگیز در جای جای کشور عزیزمان ایران بوده‌ایم. من در اینجا چند مثال موفق و ایده مناسب را که این روزها در عرصه‌ها و محافل مختلف مطرح شده و می‌شود ارائه می‌کنم:
- صنعتگران: با افزایش تولید و تأمین لوازم بهداشتی مثل ماسک، دستکش، مایع ضد عفونی‌کننده و.... می‌توانند به کمک مردم نیازمند بشتابند و نقش بیشتری دراین زمینه ایفا کنند.
- هنرمندان: با تولید و عرضه محصولات و محتواهای جذاب ضمن ترویج رویکردها و روش‌های پیشگیری و خود درمانی، مردم را در مدیریت شایسته زمان بویژه اوقات فراغت و ماندن در منزل یاری کنند.
- اصحاب رسانه: با اطلاع‌رسانی مناسب، شفاف‌سازی و افزایش آگاهی مردم درباره عوارض ویروس کرونا، راه‌های پیشگیری از شیوع آن و روش‌های علمی خود درمانی را اطلاع‌رسانی و ترویج کنند.
- نهادهای نظامی: با ساخت بیمارستان‌های سیار و صحرایی و کمک به ضد عفونی کردن معابر و محیط‌های شهری در فرآیند پیشگیری و کمک به نهادهای درمانی مشارکت و نقش آفرینی کنند.
- نهادهای عمومی: با کاهش هزینه‌های عمومی و ارائه تخفیف‌های موردی مثل اجاره بهای واحدهای صنفی یا تمدید زمان پرداخت اقساط، تسهیلات ویژه‌ای برای بهره برداران در شرایط رکود نسبی بازار کسب و کار در نظر بگیرند.
حال چند پیشنهاد را به این فهرست اضافه می‌کنم:
- صاحبان املاک: کسانی که می‌توانند، اجاره خانه و ملک خود را بمدت یک تا سه ماه کم کنند و تخفیفات ملموسی به مستأجران خود ارائه دهند.
- صاحبان وسایل حمل‌ونقل عمومی: کرایه مسیرها را تا پایان بحران افزایش ندهند و در موارد ممکن تخفیفات جدیدی عرضه کنند.
- معلمان و مربیان آموزشی: ارتباط آنلاین با دانش‌آموزان و هنرجویان را برای راهنمایی آنان تا پایان تعطیلات افزایش داده و وقت و انرژی بیشتری برای آنان اختصاص دهند.
- زنان خانه دار: نسبت به مدیریت خانه در دوره‌ای که اعضای خانواده حضور بیشتری دارند، اهتمام بیشتری بورزند و محیط جذابتری برای آنان مهیا کنند.
- پدربزرگ‌ها و مادر بزرگ ها: برای کودکان و نوه‌ها وقت بیشتری بگذارند و با نقل قصه‌ها و خواندن کتاب یا همراهی در تماشای فیلم‌های مفید، آنان را در مدیریت زمان یاری کنند.
- نخبگان اجتماعی، روحانیون و مبلغان دینی: ضمن تعامل با خانواده‌های جانباختگان و کمک به التیام‌بخشی و همدردی با آنان، به ترویج رویکرد دقیق و عالمانه به سنت ها و آموزه‌های دینی در شرایط بحران بپردازند.
- عموم مردم: مراعات دقیق اصول و توصیه‌های بهداشتی، بی‌اعتنایی به شایعات و پرهیز از اشاعه آنها، کاهش سفرهای شهری و بین شهری بویژه درایام تعطیلات، ماندن در خانه تا زمان تغییر وضعیت فعلی و ...
این فهرست را می‌توان تا صدها و هزاران مورد ادامه داد، اما توصیه این نوشتار به یکایک خوانندگان عزیز این است که یک مورد را به خود اختصاص دهند و از خود بپرسند: «سهم من در مدیریت بحران کرونا چیست؟!»
اگر هر شهروند ایرانی بتواند با مسئولیت‌پذیری اجتماعی به این پرسش پاسخ دهد و در صدد اجرای سهم و نقش خود برآید، بی‌گمان مدیریت بحران جاری به مراتب آسانتر، عوارض پیش‌بینی شده و نشده آن کمتر و بازه زمانی کنترل و رفع عوارض آن کوتاه‌تر خواهد شد.
در این میان انتظار می‌رود نخبگان جامعه بویژه استادان و صاحبنظران و اصحاب رسانه با کمک به ترویج این سؤال و تشویق مخاطبان و عموم شهروندان به مشارکت در پاسخ‌دهی به آن و برجسته‌سازی پاسخ‌های الهام‌بخش و سازنده به جریان‌سازی در این حوزه پرداخته و در تبدیل این تهدید به فرصتی تاریخی برای تجلی همبستگی ملی و انسجام بیشتر جامعه ایرانی گام بردارند. ان‌شاءالله
*مدیرعامل ایرنا
منبع: ایران
ارسال دیدگاه