سمفونی ساخته شده برای سانحه هواپیمای اوکراینی در جشنواره موسیقی فجر اجرا می‌شود

نشست رسانه‌ای دست اندرکاران سی و پنجمین جشنواره موسیقی فجر سه شنبه پانزدهم بهمن ماه سال ۱۳۹۸ با حضور اهالی رسانه در تالار وحدت تهران برگزار شد. در این نشست محمد اله یاری مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلام و رییس جشنواره و شاهین فرهت دبیر سی و پنجمین جشنواره موسیقی فجر ضمن ارائه گزارشی از روند برگزاری این دوره به پرسش‌های خبرنگاران پاسخ دادند.

سی و پنجمین جشنواره موسیقی فجر به ریاست محمد اله یاری مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دبیری شاهین فرهت از چهارشنبه ۲۳ بهمن تا روز چهارشنبه ۳۰ بهمن در تالار وحدت، تالار رودکی، بنیاد آفرینش‌های هنری هنری نیاوران، تالار سوره حوزه هنری، مجموعه فرهنگی هنری برج آزادی و سالن میلاد نمایشگاه بین المللی میزبان مخاطبان خواهد بود. این در حالی است که ۸۲ گروه موسیقی در بخش‌های موسیقی دستگاهی، نواحی، کلاسیک، بین‌الملل، پاپ، ارکسترال، تلفیقی، بانوان، کودک و نوجوان با ۹۰ اجرا در ۸۰ نوبت به اجرای برنامه می‌پردازند.

محمد اله یاری مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و رییس سی و پنجمین جشنواره موسیقی فجر در ابتدای این نشست رسانه‌ای ضمن قدردانی از رسانه‌ها برای پوشش اخبار این دوره از جشنواره، ابراز همدردی با جان باختگان سانحه هواپیمای اوکراینی بیان کرد: همه ما تلاش می‌کنیم تا چند روز دیگر جشنواره موسیقی فجر را آغاز کنیم. به هر حال دفتر موسیقی وزارت ارشاد از مرداد ماه امسال کار ستاد اجرایی را آغاز کرد و در پی آن جلسات متعددی را با مدیران رویدادهای قبلی را برگزار کرد. شاید یکی از اولین کارهای ما در این راستا شناسایی و انتخاب اعضای هیات انتخاب بود که با کمک دکتر شاهین فرهت دبیر ادوار اخیر جشنواره موسیقی فجر این کار انجام گرفت.

وی ضمن ارائه گزارشی از روند فعالیت‌های ستاد جشنواره گفت: تمام تلاش ما بر این است تا از این پس گروه‌هایی که در جشنواره حضور پیدا می‌کنند با اجرای آثار تازه در این رویداد حضور داشته باشند و این جشنواره موسیقی فجر باشد که می‌تواند سرآغازی برای اجرای قطعات جدید گروه‌های مختلف شرکت کننده باشد. ما در حوزه بین‌الملل نیز برنامه‌ریزی‌هایی را انجام دادیم که در این بخش اردوان جعفریان کار انتخاب آثار را به عهده داشت. یکی دیگر از فعالیت‌های ستاد بحث برگزیدگان جشنواره‌های مختلف کشور است که در این دوره روی آن متمرکز بودیم.

شاهین فرهت دبیر سی و پنجمین جشنواره موسیقی فجر نیز پس از صحبت‌های مقدماتی اله یاری ضمن ارائه گزارشی از روند فعالیت‌های ستاد جشنواره که پیش از این در رسانه‌ها منتشر شده بود، تصریح کرد: تمام تلاش ما این بوده که برنامه‌های موسیقایی با کیفیتی را به مخاطبان ارائه دهیم. به هر ترتیب رویداد موسیقی فجر یک رویداد بزرگ است که هنرمندان ۲۵ استان کشور در آن حضور فعالی دارند.

اردوان جعفریان مدیر بخش بین الملل سی و پنجمین جشنواره موسیقی فجر نیز در این بخش از این نشست توضیح داد: ما در حوزه بین الملل با توجه به اینکه عنوان بین المللی در جشنواره نیست سعی کردیم که کیفیت را بالا ببریم. در این راستا سیاست دعوت از هنرمندان تنوع جغرافیایی و تنوع فرم برای راضی نگهداشتن مخاطبان سبک‌های مختلف اولویت‌های ما هستند. ما در این شرایط ۲ گروه در حوزه موسیقی کلاسیک از کشور بلژیک، در حوزه کشورهای همسایه هنرمندانی از کشورهای ترکمنستان و آذربایجان را داریم. در حوزه موسیقی جز نیز گروه‌هایی از کشورهای ایتالیا و اتریش در این دوره حضور دارند. علاوه بر این هنرمندانی مطرح از موسیقی معاصر فرانسه نیز به اجرای برنامه می‌پردازند. کنسرت موسیقی ظافر یوسف نیز یکی از اتفاقات خوب جشنواره امسال است که همه اهالی موسیقی می‌دانند او از هنرمندان بزرگ عرصه موسیقی در دنیاست.

وی بیان کرد: با توجه به مشکلاتی که در حوزه سیاست خارجی پیش روی ما قرار دارد ما با مشکلات زیادی مواجه بودیم اما همه تلاشمان را کردیم تا در حوزه کیفیت بهترین اتفاقات را رقم بزنیم.

محمد اله یاری نیز پس از صحبت‌های جعفریان گفت: هم گروه‌هایی که از طریق فراخوان به جشنواره آمده اند و هم گروه‌هایی که دعوت شده اند با محوریت هیات انتخاب در جشنواره حضور یافته اند و به هیچ عنوان سلیقه شخصی در کار نبوده است. البته امسال اتفاق خوبی هم افتاده و آن حضور حداکثری گروه‌های متقاضی مبتنی بر فراخوان در جشنواره بوده است که همگی از مجرای تخصصی و امتیازبندی هیات انتخاب عبور کرده اند و این یکی از نکات مهمی است که می‌توانیم در این دوره به آن اشاره کنیم. درباره بخش بین الملل هم با مشکلات زیادی روبه رو بودیم کما اینکه گرچه کانال‌های سیاسی در این زمینه مسدود بود اما کانال‌های فرهنگی هنری برای مبادله بین المللی ملت‌ها و توسعه فرهنگی باز بود و ما توانستیم از این شرایط استفاده خوبی داشته باشیم.

وی درباره حضور هنرمندان شهرستانی در این دوره از جشنواره هم اظهار کرد: استان‌های بوشهر، آذربایجان شرقی، خوزستان، گلستان، فارس، خراسان شمالی، زنجان، سیستان و بلوچستان و منطقه آزاد اروند میزبان این دوره از جشنواره در شهرهای مختلف کشور هستند. که در این بین گروه‌هایی از تهران و شهرستان‌ها در جشنواره‌های استانی حضور دارند. در حوزه قدردانی نیز از هنرمندان و استادان بزرگ موسیقی ایران از جمله افلیا پرتو، نادر مشایخی، حسن اسکندری و هوشنگ ظریف طی مراسمی در اختتامیه تجلیل به عمل می‌آید.

اله یاری افزود: امسال تلاش ما اشاعه هویت بصری است، ما سعی کردیم از بحث پوستر خارج شویم و در حوزه‌های مختلف دیگر به معرفی گروه‌ها به مردم بپردازیم. در این راستا ساخت تیزر، طراحی پوستر برای همه گروه‌ها و معرفی یک دقیقه‌ای از گروه‌ها در فضای مجازی بخش‌های مختلف بحث هویت بصری را تشکیل می‌دهند. ما در حوزه نشست‌های پژوهشی نیز پنج نشست پژوهشی از ۲۶ تا ۳۰ بهمن در تالار باربد فرهنگستان هنر داریم که این نشست‌ها مبتنی بر موضوعاتی چون حرمت در موسیقی در دین اسلام، بداهه نوازی در موسیقی، روند ترانه سرایی در ایران ، تاثیر فضای مجازی بر هنر موسیقی و سیر تغییرات موسیقی پاپ برگزار خواهد شد. ما در حوزه جایزه موسیقی و رسانه هم به سمتی رفتیم که این جایزه فضایی برای هویت بخشی جشنواره موسیقی فجر باشد. یکی از این اتفاقات حوزه موسیقی و رسانه بوده که در دوره‌های قبلی هم فرآیند مشابهی را از سر گذارنده و امیدوارم برگزاری این جایزه به عنوان یکی از زایش‌های جشنواره موسیقی فجر ادامه پیدا کند.

مدیرکل دفتر موسیقی وزارت ارشاد درباره جایزه ترانه جشنواره موسیقی فجر نیز گفت: موضوع ترانه موضوع بسیار مهمی است که هم اهالی رسانه و هم دفتر موسیقی روی آن دغدغه ویژه‌ای دارند. ما در این راستا تلاش کردیم که سیاست‌های تشویقی را در این شرایط طراحی کنیم که فکر می‌کنم می‌تواند مورد توجه قرار گیرد. در این شرایط دبیرخانه جایزه ترانه شکل گرفته و طی روزهای اخیر با معرفی هیات داوران به صورت جدی تر در جریان برگزاری جشنواره موسیقی فجر قرار خواهد گرفت. ما همچنین شب موسیقی سیستان و بلوچستان را هم در نظر گرفتیم و در رابطه با سانحه هواپیمای اوکراینی زحمتی را به استادان موسیقی دادیم که قطعه سمفونی را تهیه کرده و در روزی که ارکستر سمفونیک تهران اجرا دارند این قطعه به احترام این سانحه به آهنگسازی بهزاد عبدی اجرا خواهد شد. در رابطه با یادبود شهید حاج قاسم سلیمانی نیز قطعه‌ای به آهنگسازی بهزاد عبدی طراحی شده که در کنسرت ارکستر ملی پیش روی مخاطبان قرار می‌گیرد.

اله یاری با بیان اینکه تمامی موارد به قرارداد مالی گروه‌های شرکت کننده آغاز شده، توضیح داد: تمام تلاشمان این است که جشنواره موسیقی فجر امسال با شور و شکوه بیشتری برگزار شود تا مردم عزیز ایران بتوانند با شرایط روحی خوبی شاهد اجراهای خوب جشنواره موسیقی فجر در دوره سی و پنجم باشند.

بخش دوم نشست خبری سی و پنجمین جشنواره موسیقی فجر به پرسش و پاسخ خبرنگاران اختصاص داشت که در اولین پرسش تم اصلی جشنواره که سال گذشته مبتنی بر اجرای آثار آهنگسازان ایرانی بود مورد توجه قرار گرفت و شاهین فرهت در پاسخ گفت: ما در این حوزه رایزنی‌هایی را آغاز کردیم که مبتنی بر اجرای آثار آهنگسازان بزرگ موسیقی ایرانی در تاریخ موسیقی ایران بود اما متاسفانه برخی از گروه‌های شرکت کننده از حضور در جشنواره انصراف دادند. البته باید بگویم در این راستا سطح توقع فنی هم برآورده نشد اما امیدوارم روزی در آینده این شرایط به وجود بیاید که تصانیف موجود در موسیقی محلی نیز مورد توجه قرار گیرد. ما در این حوزه با رپرتوار وسیعی مواجهیم که محدود به یک برنامه در جشنواره نخواهد بود.

شاهین فرهت درباره میزان مبلغی که در دوره قبل جشنواره موسیقی فجر قرار بود دریافت نشود اما بعدها دریافت شد، توضیج داد: من سال گذشته گفتم که دستمزدی را بابت دبیری جشنواره نگرفتم اما بعد که جشنواره موسیقی فجر تمام شد مبلغ ۵۰ میلیون تومان به حساب من واریز شد و من آن را صرف امور خیریه کردم. البته من عاشق حیواناتی که هستم که دچار آسیب می‌شوند و این پول را صرف این حیوانات کردم که اسفند ماه سال گذشته به حسابم واریز شد.

اله یاری هم در این رابطه گفت: ما راجع به جشنواره و بحث‌های مالی شرایط را به گونه‌ای طراحی کردیم که شیوه نامه دستمزدی در این حوزه داشته باشیم. شما مطمئن باشید مجموع هزینه‌ها قطعا به صورت عمومی منتشر می‌شود. گرچه اگر فکر کنیم بودجه موسیقی نحیف است قطعا در این زمینه اطلاع رسانی می‌کنیم. ما دوست داریم ضرباهنگ پرداخت مالی به گروه‌ها حتما ضرباهنگ عادلانه‌ای باشد که قطعا در این زمینه اطمینان لازم را برای اطلاع‌رسانی می‌دهیم.

مدیرکل دفتر موسیقی وزارت ارشاد در پاسخ به پرسش یکی از خبرنگاران مبنی بر اشکالات آیین نامه‌ای جشنواره موسیقی فجر مبنی‌بر نحوه انتخاب دبیر اجرایی جشنواره بعد از کناره‌گیری علی ثابت نیا و سایر موارد، بیان کرد: تمامی گروه‌ها توسط هیات انتخاب، انتخاب شده‌اند و ما بر اساس آیین نامه فضا را پیش بردیم حتی حضور من در جلسات هیات انتخاب هم به دلیل مسئولیت بنده در دفتر موسیقی و میزبانی بوده که به هیچ عنوان دخالتی هم در کار نبوده است. در رابطه با دبیر اجرایی هم بگویم که انجمن موسیقی مجموعه وابسته به دفتر موسیقی وزارت ارشاد است که اصلا جدا با ما نیست. طبق آیین نامه دبیر اجرایی حوزه‌های مالی، پشتیبانی و هماهنگی بین کمیته‌ها را زیر نظر دارد که آقای علی ثابت نیا در این حوزه با ما به توافق رسیده بودند. یعنی امور مالی و پشتیبانی جشنواره همین الان هم در انجمن موسیقی ایران امضا و ثبت می‌شود چون انجمن امین ماست. حتی تا دیروز با آقای ثابت نیا در این مورد مذاکره می‌کردیم.

اله‌یاری درباره نحوه دستمزد گروه‌های مرتبط با حوزه موسیقی نواحی هم بیان کرد: در هیات انتخاب آثار به ویژه هومان اسعدی، بهروز غریب‌پور و حمیدرضا اردلان روی موسیقی نواحی و نحوه اختصاص دستمزدها بسیار تاکید ویژه‌ای داشتند. به هر حال من فکر می‌کنم در این دوره نهایت تلاشمان را انجام داده ایم تا در این زمینه نگرانی وجود نداشته باشد و شما مطمئن باشید نحوه اعطای دستمزدها به همان میزانی است که در حوزه دستمزدهای بخش‌های دیگر است.

مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش دیگری از این نشست درباره نحوه دعوت گروه‌های شرکت‌کننده در جشنواره و شائبه‌هایی که با موضوع اعمال فشار دولتی برای حضور گروه‌ها در جشنواره موسیقی فجر در برخی محافل مطرح شده گفت: ما همه باید کمک کنیم که در این مقطع حساس موسیقی برنده باشد. حتی آنهایی که به من گفتند ما اگر در جشنواره حضور نداشته باشیم چه اتفاقی می‌افتد، به آن‌ها گفتم شما در دفتر موسیقی حضور دارید و اینجا اصلا نهاد نظارتی نیست. پس وقتی به جشنواره می‌آیید با زور نیایید چون اگر روح آن چیزی که می‌نوازید و می‌خوانید روی صحنه نباشد قطعا مردم هم می‌فهمند. ما غیر از این چیز دیگری به دوستان نگفتیم و شما مطمئن باشید آنچه انجام گرفت مذاکرده در یک فضای توام با حسن نیت بود که خدا شاهد است غیر از این ادبیات با ادبیات دیگری با گروه‌ها صحبت نکردیم. جشنواره موسیقی فجر متعلق به وزارت ارشاد نیست این رویداد متعلق به همه مردم ایران است که همه باید پاسدار آن باشیم.

اله‌یاری درباره نحوه انتخاب سامانه فروش بلیت جشنواره توضیح داد: تمامی این موارد به صورت قانونی انجام گرفته و ما در این زمینه صورت جلسه‌هایی داریم که در صورت لزوم تقدیم اهالی رسانه می‌شود.

رییس سی و پنجمین جشنواره موسیقی فجر درباره عدم حضور بزرگان موسیقی در رویداد فجر گفت: ما باید به سمتی برویم که جشنواره موسیقی فجر نقش جریان‌سازی خود را ایفا کند. قطعاً اگر این فضا به درستی هدایت شود ما شاهد حضور بزرگان و ستاره‌های موسیقی ایرانی در جشنواره خواهیم بود. به هر حال ژانرها هنوز تفکیک درستی در جشنواره نشده‌اند و طبیعتاً در این راستا دلزدگی‌هایی وجود دارد که باید به آن توجه کرد اما همه باید تلاش کنیم که جشنواره به سمت و سوی مناسبی هدایت شود تا شاهد حضور حداکثری اهالی موسیقی در این رویداد مهم باشیم.

بحث توجه بیشتر دفتر موسیقی وزارت ارشاد به موضوع ترانه در کنسرت‌های موسیقی پاپ، طرح برخی مباحث در حوزه جایزه موسیقی و رسانه و برخی دیگر از برنامه‌های این دوره از جمله مباحثی بود که در ادامه این نشست مورد توجه قرار گرفت.