خیز پارلمان برای «تقلیل مجازات حبس تعزیری»؛ دو فوریت طرح تصویب شد

در جلسه علنی صبح امروز (یکشنبه) محمدجواد فتحی، نماینده اصلاح‌طلب مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در حالی دو فوریت طرح «تقلیل مجازات حبس» تعزیری را مطرح کرد که امیرحسین قاضی زاده هاشمی، عضو اصولگرای هیات رئیسه اصرار داشت که این طرح مقرر بود به صورت یک فوریتی مطرح شود.

به رغم اظهارات قاضی‌زاده هاشمی، فتحی طرح خود را به صورت دو فوریت مطرح کرد و در دفاع از آن اظهار کرد: «واقعیت آن است که مجازات کیفری در حقوق سیاسی ایران حبس گرا است و این مساله سبب شده تا امروز در جمهوری اسلامی با تورم زندانیان کیفری به نحو غیرقابل قبولی مواجه باشیم.»

او ادامه داد: «امروز در جمهوری اسلامی ۲ هزار عنوان مجرمانه داریم و این یعنی ۲ هزار جرم را تعریف کرده ایم که برای اکثریت آنان مجازات حبس در نظر گرفته شده است در حالی که از نظر سیاست جنایی اسلامی فقط برای ۲۹ اقدام عنوان مجرمانه تعریف شده است که همه آنان جزء حدود الهی محسوب می شود.»

این عضو فراکسیون امید همچنین تاکید کرد: «قانون‌گذاری در ایران در ۱۰۰ سال اخیر به گونه‌ای بوده که به سمت حبس‌گرایی حرکت کرده‌ایم در حالی که هیچ الزامی برای این میزان از حبس در کشور وجود ندارد.»

فتحی تصریح کرد: «زندان‌ها امروز در حالی پر شده که عقل سلیم آن را نمی‌پذیرد. زندان‌ها پر شده ولی شرع را رعایت نکرده‌ایم. امروز جهان هم از مجازات حبس روی برگردانده است چراکه با تعیین مجازات حبس در حقیقت جامعه دو مرتبه آسیب می‌‌بیند. یک مرتبه وقتی فرد دست به عمل مجرمانه می‌زند و مرتبه دوم زمانی است که با پول و هزینه بیت المال فرد به زندان می افتد.»

بعد از توضیحات فتحی، نوبت به موافقان و مخالفان دو فوریت طرح تقلیل مجازات حبس تعزیری رسید. علیرضا محجوب، نماینده اصلاح‌طلب مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در حالی به عنوان اولین مخالف به اظهار نظر پرداخت که عمده ۷۸ امضا کننده طرح مذکور از اصلاح‌طلبان پارلمان محسوب می‌شوند. او در جریان مخالفت خود مواد ذکر شده در طرح را صحیح دانست ولی تاکید کرد که در شرایط کنونی کشور نباید با عجله به استقبال چنین طرح حساسی رفت.

بعد از مخالفت محجوب، جهانبخش محبی نیا، نماینده مردم میاندوآب در مجلس شورای اسلامی به عنوان نخستین موافق به اظهار نظر پرداخت و با انتقاد از گفته‌های نماینده تهران تاکید کرد: «دهم آذرماه ثبت نام انتخابات مجلس است و این یعنی ما دیگر فرصتی برای بررسی این طرح نداریم بنابراین بهتر است با این طرح موافقت کنیم.»

علیرضا سلیمی، نماینده اصولگرای محلات مجلس شورای اسلامی دومین مخالفی بود که بعد از اظهارات محبی نیا به اظهارنظر پرداخت و مباحث ذکر شده در طرح تقلیل مجازات حبس تعزیری را متناقض خواند و تصریح کرد: «این طرح دارای ایرادات فراوانی است و به رغم انکه همه ما با اصل کاهش مجازات حبس موافقیم ولی باید این ایرادات برطرف شود تا طرح به نتیجه برسد.»

بعد از اظهارات نماینده نامبرده، احمد سالک، نماینده اصولگرای اصفهان آخرین موافقی بود که درباره طرح تقلیل مجازات حبس تعزیری به بیان نکاتی پرداخت و تاکید کرد که ایرادات مذکور ظرف ۷۲ ساعت آینده با حضور کارشناسان قوه قضائیه برطرف خواهد شد و این طرح آماده تصویب خواهد شد.

بعد از اظهارات سالک، مسعود پزشکیان که در غیاب علی لاریجانی ریاست جلسه علنی مجلس شورای اسلامی را عهده دار بود، طرح تقلیل مجازات حبس تعزیری را به رای نمایندگان گذاشت و تاکید کرد که این طرح باتوجه به خلاف برنامه ششم توسعه بودن، نیازمند دو سوم آرا نمایندگان برای تصویب دو فوریت خود است.

در نهایت نمایندگان مجلس شورای اسلامی با ۱۸۸ رای موافق در مقابل ۱۴ مخالف و ۴ ممتنع از مجموع ۲۲۳ رای ماخوذه دو فوریت طرح تقلیل مجازات حبس تعزیری را تصویب کردند.

در مقدمه توجیهی این طرح آمده است: «با توجه به ضرورت بازنگری در مجازات‌ها و تقلیل جمعیت کنونی زندانیان و صرفه‌جویی در هزینه‌های عمومی مربوط به اداره زندان‌ها و با عنایت به عدم وجود ملاک قضایی و منطق حقوقی در تعیین میزان مجازات حبس تعزیری برای جرائم مختلف و از طرفی عدم انطباق مجازات حبس با احکام شرعی، فقد سابقه در حکومت اسلامی عصر پیامبر (ص) با این درجه از توسیع و انحصار آن در موارد خاص و منصوص، این طرح در قالب دو فوریت به مجلس تقدیم می‌شود.»