نسل جدید هویت‌گریز است و در هیچ قالبی نمی‌گنجد

صبح امروز شست خبری هفدهمین جشنواره ملی موسیقی نواحی ایران در ساختمان دفتر موسیقی معاونت هنری با حضور احمد صدری سرپرست دفتر موسیقی، فرخنده جلالی مدیرکل فرهنگ و ارشاد استان هرمزگان، محمدعلی مرآتی مدیرعامل انجمن موسیقی ایران و فواد توحیدی دبیر جشنواره موسیقی نواحی برگزار شد.

در بخشی از این نشست احمد صدری سرپرست دفتر موسیقی وزارت فرهنگ درباره دلایل تعویق جشنواره نواح گفت: یکی از دلایل مهم تاخیر در برگزاری هفدهمین جشنواره موسیقی نواحی تقارن آن با ماه مبارک رمضان بود اما همان‌طور که قول داده بودیم این جشنواره را بعد از ماه رمضان برگزار می کنیم و از همین الان اعلام می‌کنم هجدهمین دوره جشنواره نواحی نیز امسال برگزار خواهد شد و زمان آن به عقب نخواهد افتاد، البته پس از جشنواره هفدهم به صورت دقیق می‌توانم درباره زمان‌بندی و جزییات آن صحبت کنیم.

وی تصریح کرد: دفتر موسیقی تلاش دارد تا جایی که امکان دارد تنها به اجرای موسیقی نپردازد و در سایر بخش‌های مربوط به موسیقی نواحی نیز ورود کند.

در بخش دیگری از این نشست  فرخنده جلالی مدیرکل ارشاد استان هرمزگان به جزییات این رویداد اشاره کرد و افزود: انتخاب میزبانی هرمزگان به لطف معاونت هنری اتفاق افتاد و در کنار آن، قطعاً دیرینگی این هنر در هرمزگان یکی از دلایل انتخاب این استان بود. این میراث ماندگار ماست که به آن می‌بالیم. مزیت دیگر استان هرمزگان، محل زیست همدلانه هنری اقوام ایرانی در این استان است و امروز هم مشارکت همه اقوام، این اتفاق را پررنگ‌تر کرده است. حضور این هنرمندان که به زعم ما نیروهای ماندگار و سرمایه‌های هرمزگان هستند، جشنواره نواحی را پررنگ‌تر و پرنورتر خواهد کرد.

به گفته مدیرکل ارشاد هرمزگان در این دوره از جشنواره ۳۴ گروه هنری از ۲۲ استان کشور حضور دارند و ۱۰۶ هنرمند در این دوره جشنواره، نواهای خوش موسیقی نواحی را ارائه می‌کنند.

وی یادآور شد: هرمزگان با ۶ گروه به عنوان میزبان و هفت استان دیگر شامل کرمان، سیستان و بلوچستان، گیلان، فارس، خراسان رضوی، خراسان شمالی و خوزستان با ۲ گروه حضور دارند. در کنار این جشنواره نگاهی تعاملی خواهیم داشت که این تعامل در بخش پژوهشی اتفاق می‌افتد و ما میزبان ۲۰ پژوهشگر از استان‌ها هستیم که بررسی‌هایی درباره سازها و ابزارهای موسیقی نواحی در ایران خواهند داشت.در بخش جنبی نیز درصددیم سازهای عود و جفتی را که تنوع زیادی دارند، در حاشیه جشنواره معرفی کنیم. همچنین از مفاخر موسیقی نیز تجلیل به عمل می‌آوریم.

جلالی همچنین به میزان بودجه این رویداد هنری اشاره کرد و گفت: از زمانی که استاندار هرمزگان تفاهم‌نامه‌ای را با معاون هنری امضا کرد، حامیان فرهنگ و هنر استانی نیز برای حمایت از جشنواره پیش‌قدم شدند. اتاق بازرگانی استان هرمزگان به صورت ویژه حامی مستقل این جشنواره است. چون هزینه‌ها وارد فاز اجرایی نشده است بودجه را به صورت شفاف در پایان جشنواره اعلام خواهیم کرد.

مدیرکل ارشاد استان هرمزگان با بیان اینکه قیمت بلیت‌ها یکصد هزار تومان است، اظهار کرد: بلیت فروشی روی سایت آغاز شده است و قصدمان از بلیت‌فروشی درآمدزایی نیست بلکه برای نظم بخشیدن به حضور مخاطبان و ارج گذاردن به موسیقی نواحی این رویه را پیش گرفتیم؛ همچنین قطعاً بلیت‌های رایگان را برای اقوام مختلف نواحی در نظر خواهیم گرفت.

وی درباره سالن‌های موسیقی در استان هرمزگان نیز گفت: علاوه بر تالار شهید آوینی، یک سالن موسیقی جدید در بندرعباس توسط بخش خصوصی احداث و استفاده شده با عنوان تالار مرکزی که ۱۲۸۰ نفر ظرفیت دارد که در هر برنامه موسیقی، استقبال خیلی خوبی را شاهدیم.

در ادامه این نشست فواد توحیدی دبیر هفدهمین جشنواره موسیقی نواحی نیز درباره نحوه انتخاب گروه‌های جشنواره توضیح داد: پس از اینکه گروه مشورتی جشنواره موسیقی نواحی تشکیل شد هر کدام از اعضا، گروه‌هایی را معرفی کردند و تعدادی از گروه‌های حاضر، ماحصل آن گروه مشورتی بود. علاوه بر آن، برخی گروه‌هایی مثل میرزا قوسی و فرزند غلام مارگیر از میناب به دلیل اینکه حضور خیلی کمرنگی طی سال‌های متمادی داشتند، برای جشنواره دعوت شدند. بنابراین خیلی از افرادی که در جدول اجراهای جشنواره حضور دارند، برای اولین بار است که در جشنواره نواحی حضور خواهند داشت.

وی تصریح کرد: انتخاب برخی از این گروه‌ها سبب شد بسیاری از گروه‌ها و افرادی که همیشه در جشنواره نواحی حضور داشتند، حاشیه‌سازی و تهدید کنند اما من جلوی آنها ایستادم چون معتقدم همه حق حضور در این جشنواره را دارند.

توحیدی در توضیح بخش پژوهشی جشنواره بیان کرد: امسال شیوه برگزاری در بخش پژوهشی بر این است که پژوهشگران بیشتر گوش باشند تا زبان تا موسیقی و صحبت‌های اهالی نواحی را بشنوند. به اعتقاد من، یکی از آسیب‌ها در موسیقی نواحی این است که پژوهشگران نظرات شخصی خودشان را وارد این موسیقی کردند. نوازندگان موسیقی نواحی پیش از این، با صدای طبیعت سازشان را کوک می‌کردند اما پژوهشگران سبب شدند نوازندگان، سازهایشان را با تیونر کوک کردند که آسیب بزرگی به این موسیقی وارد کرده است.

وی تصریح کرد: در بخش جنبی، مخاطبان تصادفی را مدنظر قرار دادیم چراکه ذات موسیقی نواحی در بستر مردمی شکل می‌گیرد. یکی از مشکلات جشنواره این است که حس و حال‌های موجود در میان مردم، روی صحنه اتفاق نمی‌افتد اما در میان مردم اتفاقات جالبی رخ خواهد داد.

توحیدی درباره پوستر هفدهمین جشنواره موسیقی نواحی گفت: دامن موجود در پوستر ویژه استادان موسیقی جنوب کرمان است و بخشی از هرمزگان که نماد رنگ‌های موسیقی اقوام این خطه است. اتفاقاً خیلی خوب است که اینها هم بازی داده شده‌اند و به نوعی انتقال‌دهنده موسیقی به جوانان خواهند بود. البته نقدی که بر پوستر وجود دارد، درست است چراکه پوستر بیش از حد منطقه‌ای شده است اما به نظرم جاذبه رنگی خیلی خوبی در پوستر جلوه‌گر شده است.

وی در پاسخ به پرسشی درباره توجه به موسیقی نواحی در حوزه جوانان بیان کرد: نسل جدید هویت‌گریز شده است و در هیچ قالبی نمی‌گنجد همچنان‌که ما الان روستا به معنای واقعی نداریم و به همین دلیل وقتی شرایط اقلیمی تغییر می‌کند موسیقی نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد، چراکه موسیقی نواحی پژواک اقلیم و رفتار جامعه است.

دبیر جشنواره موسیقی نواحی همچنین از برخی نامهربانی ها نسبت به موسیقی در رسانه‌ها به ویژه رسانه ملی گلایه کرد و افزود: متاسفانه موسیقی نواحی جایی در رسانه‌هایی چون رسانه ملی که همه‌گیرتر است، ندارد و به همین دلیل، موسیقی نواحی تریبونی جز جشنواره موسیقی نواحی ندارد.

توحیدی در پایان در پاسخ به سوالی درباره انتخاب و توجه به خوانندگی جوانان و گروه‌های زیرزمینی جوانان در حوزه نواحی بوشهر و هرمزگان و جنوب کرمان گفت: این گروه‌هایی که مدنظر شما هستند بیشتر فیوژن هستند و در حوزه پاپ قرار می‌گیرند. پاتوق جوانان بیشتر در جشنواره موسیقی جوان است و اتفاقا پویایی را ایجاد می‌کند که ستودنی است. ضمن اینکه من در انتخاب گروه‌ها و افراد نیز نگاهی به برگزیدگان جشنواره جوانان نیز داشتم.