عارفی که در جوانی به خوش‌گذرانی مشغول بود

شیخ الاسلام احمد ابن ابوالحسن جامی نامقی ترشیزی معروف به شیخ احمد جامی در سال ۴۴۰ هجری قمری در روستای نامق از توابع شهرستان کوهسرخ چشم به جهان گشود. او که از عارفان و صوفیان بزرگ سده ششم هجری است، برخلاف آوازه عرفانی‌اش تا سن ۲۲ سالگی به عیاشی و خوش‌گذرانی با دوستان مشغول بود و عمر خود به بطالت می‌گذراند.

 عرفان پژوه تربت جامی در این باره به خبرنگار پانا می‌گوید: «شیخ احمد تا سن ۲۲ سالگی به عیش و نوش مشغول بوده و در این سن یک پدیده الهام بخش برای او رخ می‌دهد. همین رویداد باعث می‌شود که شیخ توبه کند و دست از عیاشی بردارد. پس از آن، وی به مدت ۱۲ سال در کوه نامق و ۶ سال در کوه بزد به ریاضت و عبادت می‌پردازد. سرانجام شیخ احمد جامی در سن ۴۰ سالگی با گنجینه‌ای ارزشمند از عرفان کوه‌ها را ترک گفته، به شهر باز می‌گردد و دوباره با مردم همراه می شود.»

ناصر جامی الاحمدی تصریح کرد: «در کتاب مقالات ژنده‌پیل اثر سدید الدین محمد غزنوی درباره توبه عرفانی شیخ احمد داستان مفصلی نقل شده‌است. از آنجایی که نویسنده این کتاب  از مریدان شیخ است، نمی‌توان این داستان را کاملا معتبر دانست. اما چیزی که در آثار و مواعظ شیخ جام به خوبی نمایان است، تاکید وی بر توبه و بازگشت به سوی حق می‌باشد. به بیان دیگر، شیخ سعی داشته طبق تحول عرفانی خود جوانان دیگر را راهنمایی کند تا آنها نیز مانند او دست از گناه بشویند و به صراط مستقیم بازگردند.»

ناصر جامی الاحمدی ادامه داد: «شاید ماجرای توبه شیخ احمد جامی با استدلال علوم جدید عقلانی نباشد، اما باید توجه داشته باشیم که شیخ جام تنها عارفی نیست که توبه کرد و از دامان گناه به سوی حق بازگشت. برای مثال، می‌توان فُضِیل بن عَیّاض را نمونه‌ای از تحول عرفانی دانست. چیزی که میان همه این عرفا مشترک است، الهام گرفتن از یک پدیده الهام بخش است. درواقع طی زندگی آنها یک رویداد یا پدیده موثر رخ داده و باعث ایجاد تغییر و تحول در آنها شده‌ است.»