آموزگار ابتدایی شهریاری در گفتوگو با پانا :
ارزشیابی خلاق، مهارت معلم را می‌طلبد
شهریار (پانا)- آموزگار ابتدایی شهریاری، ارزشیابی پویا و خلاق را در راستای یادگیری بهتر دانش‌آموزان دانست و نحوه صحیح این امر را نیازمند مهارت معلم دانست.
سمیرا زینالپور، آموزگار ابتدایی باسابقه شهریاری در خصوص ارزشیابی دانش‌آموزان و اهمیت این موضوع در مسیر آموزش در گفتوگو با پانا گفت: «ارزشیابی از مهمترین عوامل آموزش است و چنانچه ارزشیابی معلم در موقعیت‌های مختلف منصفانه نباشد، موجب عناد و در نتیجه دوری گزیدن برخی از دانش‌آموزان از معلم می‌شود؛ ارزشیابی پویا و رشددهنده می‌تواند به شدت در کاهش افت تحصیلی دانش‌آموزان کمک کند و این گام‌ها هم در ارزشیابی فرآیندی و هم در ارزشیابی پایانی کاربرد دارند.»
زینالپور برای معرفی این گام‌ها از مثال ارزشیابی متن املای یک دانشآموز استفاده کرد و ادامه داد: «گام اول شناخت اهداف و انتظارات و نشانه تحقق آن‌هاست. در این گام معلم و حتی دانشآموز باید از اهداف و انتظارات این موضوع آموزشی آگاه باشند. البته برای معلم این آگاهی باید فراتر از آگاهی دانشآموز بوده و در این خصوص ما باید قبلا اطلاعات لازم را دراین مورد به دانشآموز داده باشیم. بدین صورت که دانشآموز بداند معلم از او چه انتظاری دارد و یا به زبان ساده‌تر معلم از او چه می‌خواهد؛ مانند شفافیت در معیارهای درست نویسی که دانشآموز دقیقا بداند باید چه نکاتی را رعایت کند.»
این آموزگار در ادامه شرح داد: «دومین گام ارزشیابی دانش‌آموزان، جمع‌آوری اطلاعات برای معلم است. معلم برای ارزشیابی متن املا نیازمند جمع‌آوری اطلاعات است. بنابراین معلم برای این که متوجه شود متن املا طبق انتظارات و اهداف نوشته شده یا نه، می‌بایست اطلاعاتی در مورد املا کسب کند. بنابراین متن املا را به درستی مشاهده می‌کند نه فقط نگاه سطحی، جملات و کلمه‌های نوشته شده را بررسی می‌کند و آن‌ها را با معیارهای لازم می‌سنجد. در مورد نوشته‌ها از دانشآموز می‌پرسد که چرا این کلمه را این گونه نوشته‌ای. مثلا چرا (سارا) به شکل (س ا ر ا) نوشته دشه است؟ چرا از خط خارج شده‌ای؟ و اطلاعات مفید گوناگون دیگر. جمع‌آوری این اطلاعات به ما نشان می‌دهد که دانشآموز چگونه درس را یاد گرفته است.»
وی سومین گام را تحلیل و تفسیر اطلاعات بیان کرد و گفت: «معلم به عنوان یک ارزشیاب حرفه‌ای اطلاعات زیادی مختص به هر دانشآموز را در اختیار دارد، بنابراین آن‌ها را تحلیل و تفسیر می‌کند تا علت اشتباهات دانشآموز را پیدا کند. چون بدون تحلیل این اطلاعات نمی‌تواند داور خوبی باشد و داوری کند که جایگاه واقعی فعلی این دانشآموز در یادگیری املا کجاست.»
زینالپور چهارمین گام را داوری و تصمیم‌گیری خواند و تصریح کرد: «در این گام معلم با توجه به تحلیل و تفسیر اطلاعات به دست آمده و همچنین شناختی که از وضعیت یادگیری این دانشآموز به دست آورده، می‌تواند به عنوان یک داور آگاه قضاوت کند که علت اشتباهات دانشآموز چه بوده است؛ بطور مثال هنوز علت خارج شدن از خط زمینه ضعیف بودن ماهیچه‌های انگشتان اوست یا این که حافظه دیداری او ضعیف است و موارد دیگر؛ بنابراین معلم است که باید تشخیص دهد مشکل دانشآموز چیست، زیرا از او شناخت خوبی دارد و توانایی‌ها و ضعف‌های او را می‌شناسد. حالا در این جا که ضعف‌ها مشخص شد و معلم به کج فهمی‌های دانشآموز پی‌برد می‌بایست تکلیفی مناسب برای رفع هر کدام از مشکلات مطرح شده طراحی کند و از اولیاء هم کمک بگیرد. از این پس اینکه چگونه تکلیفی طراحی کند بستگی به درایت و اطلاعات حرفه‌ای معلم دارد.»
این معلم باسابقه شهریاری گام پنجم ارزشیابی را اینگونه توضیح داد: «در این گام با توجه به گام قبلی که ضعف‌ها مشخص شد، معلم تصمیم خود را که همان ارائه تکلیف مناسب برای رفع مشکل است در اختیار اولیا و دانشآموز قرار می‌دهد و بر فرآیند انجام تکلیف نظارت می‌کند. انجام تکلیف را در جلسات بعدی مشاهده می‌کند و از دانشآموز ارزشیابی مجدد به عمل می‌آورد و او را همین‌طور به حال خود رها نمی‌کند تا اطمینان حاصل کند که اشکالات او برطرف شده است. این ارزشیابی فرآیندی را می‌توان برای تمام دروس به کار برد. حتی نوشتن یک کلمه یا انجام یک تقسیم توسط دانشآموز؛ دراین صورت است که ارزشیابی در خدمت یادگیری قرار می‌گیرد و یادگیری عمقی و پایدار به وقوع می‌پیوندد. همکاران توجه داشته باشند که زمان صرف شده برای اجرای این گام‌ها بستگی به مهارت معلم و ویژگی‌های خاص هر دانشآموز دارد.»
دانش آموز خبرنگار: محمد کلوخی
ارسال دیدگاه