ناگفته‌های خبرنگاران سینما گفته شد

به گزارش روابط عمومی برنامه «سینماگرام»؛ دهمین قسمت از برنامه رادیویی «سینماگرام» جمعه شب 20 مرداد 1402 به موضوع ناگفته هایی درباره خبرنگاری سینما اختصاص یافت. در این برنامه 10 خبرنگار سینمایی خاطرات تلخ و شیرین خود را از این حرفه سخت اما دلچسب مرور کردند و تجارب شان را در گفت و گو با میثم کریمی مجری و سردبیر برنامه با مخاطبان رادیو نمایش در میان گذاشتند.

علیرضا مرادی: خبرنگاران مهمان ناخوانده جشنواره ها نیستند

در اولین بخش از برنامه علیرضا مرادی سردبیر فرهنگ و هنر خبرگزاری ایرنا روی خط رادیونمایش آمد و گفت: شاید برای خیلی از دوستان و آشنایان یک خبرنگار سینما جذاب باشد که مثلا ما بگوییم با چهره‌ای نظیر شهاب حسینی یک گفت و گوی دو ساعته داشته ایم اما این فقط ظاهر ماجراست و خبرنگاری سختی‌های خاص خودش را دارد. مثلا ممکن است ناگهان یک هنرمند زیر حرف‌هایی بزند که در مصاحبه منتشر شده اش زده است و بگوید من این حرف‌ها را نزده ام.

وی با اشاره به تجربه حضورش درجشنواره فیلم ونیز بیان کرد: فرصتی شد و سال گذشته در این جشنواره حضور یافتم و به جز موارد محدودی بقیه دسترسی‌ها و خدمات برای خبرنگاران در ونیز هزینه داشت حتی باید ورودی برای حضور در این رویداد پرداخت می‌کردیم اما اهالی رسانه از کیفیت برگزاری این رویداد بسیار راضی بودند. زیرا با خبرنگاران رفتار بسیار محترمانه‌ای صورت می‌گرفت. در حالی که در جشنواره‌ فیلم فجر با این که امکانات و خدمات برای خبرنگاران کاملا رایگان است این احترام گاهی حفظ نمی‌شود. ما مهمان ناخوانده جشنواره فیلم فجر نیستیم بلکه از سوی این رویداد دعوت به حضور می‌شویم بنابراین باید با مهمانانمان درست رفتار کنیم.

زهرا منصوری: وقتی انتظار دارند از همه چیز باخبر باشیم

زهرا منصوری خبرنگار سینمایی مهر نیز در ادامه برنامه در گفت و گو با میثم کریمی مجری و سردبیر «سینماگرام» بیان کرد: خبرنگار سینما بودن مثل خبرنگاری در سایر حوزه‌ها سختی‎ها و شیرینی‌های خاص خودش را دارد. به این دلیل که سینما عمومیت و مقبولیت بیشتری بین مردم دارد، خبرنگاری سینما نیز با حواشی زیادی نیز سروکار دارد.

وی افزود: در این حرفه زمان دست خودت نیست و باید مدام پیگیر باشی که خبری را از دست ندهی. گاهی هم ممکن است پیش بیاید که خبری را به اشتباه منتشر کنیم یا زمانی ممکن است یک منبع، خبری را تکذیب کند. از جمله اینکه چند وقت پیش یک کارگردان خبری را در خبرگزاری مهر علیرغم درست بودنش تکذیب کرد اما ما به جهت اینکه می دانستیم خبر درست است آن را از روی خط برنداشتیم.

وی با مرور خاطره‌ای از روزهای اول انتخاب حرفه خبرنگاری ادامه داد: در روزهای اولی که خبرنگار شدم دفتری با شماره تلفن همه هنرمندان در اختیارم قرار گرفت و من داشتن شماره این هنرمندان برایم خیلی جالب بود. یکی از واکنش های مرسوم به خبرنگاری نیز جالب است. معمولا در جمع اقوام و آشنایان وقتی می‌گویی خبرنگار هستی همه انتظار دارند از همه خبرها و مسائل در هر حوزه‌ای باخبر بوده و اطلاع داشته باشی.

مرتضی حسینی: چالش‌های قرارگرفتن بین دو سر یک طیف

مرتضی حسین خبرنگار سینمایی خبرگزاری آنا نیز دیگر مهمان سینماگرام دهم بود. وی در ابتدای صحبت‌های خود توضیح داد: خبرنگاران سینما انگار در میانه یک طیف قرار دارند. از طرفی به طور خاص با مدیران سینمایی و هنرمندان سروکار دارند و از سویی دیگر با مخاطبان در ارتباط هستند. به نظرم نقطه ایده آل و میانه‌ای در این طیف وجود دارد که هم ما خبرنگاران باید تلاش کنیم از نظر سواد رسانه ای و حرفه ای خودمان را به آن برسانیم و هم هنرمندان و مدیران سینمایی. متاسفانه تجربه‌های ما غالبا اینطور بوده است که تعداد زیادی از دوستان سینمایی ما هم می‌خواهند خبرهایشان منتشر شود و هم نمی‌خواهند با آن‌ها مصاحبه کنیم. اگر بخواهم مصداقی بگویم آقای ابراهیم حاتمی کیا یکبار در نشست خبری فیلم «خروج» در واکنش به خبرنگاران برآشفته شدند که این چه سوالاتی است که از من می پرسید و خبرنگاران گفتند این تنها جایی است که شما رو به روی ما می نشینید و با ما گفت و گو می کنید. البته من ایشان را به عنوان مثال گفتم و کارگردانی هستند که خودم بسیار دوستشان دارم اما این رفتارها را باز هم سراغ داریم و فکر می‌کنم به دلیل تکثر رسانه‌های فرهنگی امروز خبرنگارانی هم داریم که دانش و اطلاعات کافی درباره سوژه مورد نظر خود ندارند و این باعث می شود دوستان هنرمند نیز موضع گیری هایی داشته باشند.

فرانک قنبری:منشن‌ها و هشتگ‌ها انگار حرف اول را می زنند و روابط جای ضوابط را می‌گیرند

فرانک قنبری خبرنگار سینما و کارشناس روابط عمومی سکوی نمایشی نیز با حضور در برنامه «سینماگرام» عنوان کرد: متاسفانه در دنیای خبرنگاری و روابط عمومی گاه رابطه های غیرحرفه‌ای جای ضوابط را گرفته است. آدم‌های غیرحرفه‌ای در جایگاهی قرار می‌گیرند که شایسته اش نیستند. خبرنگارنماهایی به اصطلاح فعال هستند که می خواهند ره صدساله را یک شبه طی کنند و برای کارشان مطالعه نمی کنند و برای مصاحبه با بسیاری از هنرمندان اطلاعات کافی ندارند. نکته جالب توجه اینجاست که این افراد اتفاقا در مناصب خوبی مشغول به فعالیت هستند و برعکس حرفه ای ها و باتجربه های ما سال‌ها در یک موقعیت باقی مانده‌اند. بهترین‌های حرفه خبرنگاری گاهی از کار بیکار می‌شوند و تگ و منشن های اینستاگرام است که این روزها برخی موقعیت‌ها را تعریف می کند.

وی با مرور خاطرات سال‌های اولیه فعالیت خود رد این شغل بیان کرد: 20 سال پیش دسترسی به اطلاعات خیلی سخت بود و به عنوان مثال برای انتشار یک عکس باید به سراغ اعضای یک پروژه می رفتیم اما امروزه دسترسی‌ها خیلی ساده تر شده است. به طور کلی دنیای خبرنگاری برای من خاطرات تلخ و شیرین و با طعم ترش و گس زیادی دارد.

رضا منتظری: کاش روابط عمومی‌ها قدر خبرنگاران را بیشتر بدانند

رضا منتظری نیز از خبرگزاری سینماپرس روی خط آمد و گفت: حرفه ما برخلااف تصور مردم و عموم پر از استرس و کاری طاقت فرساست. به ویژه این که با کوچک ترین نقد و مطالبه گری نزد مدیران و مسئولان و دوستان رسانه ای مان که روابط عمومی رویدادها را برعهده دارند، به افرادی منفور تبدیل می‌شویم. این درست علیرغم شعارهایی است که عموما از سوی این مسئولان مبنی بر آمادگی‌شان برای پذیرش انتقادات داده می‌شود. این تاب نیاوردن انتقادات گاهی فشاری را به خبرنگار تحمیل می‌کند که برای او طاقت فرسا است و باعث می‌شود که گاهی کسی مثل خود من بعد از 21 سال فکر می کنم باید عطای این شغل را به لقایش ببخشم.

وی ادامه داد: از سویی دیگر مردم فکر می‌کنند ما با سلبریتی ها سر و کار داریم، مدام داریم خوش می‌گذرانیم، فیلم می بینیم و به جشنواره می رویم و متاسفانه فشار کاری ما درک نشده است. این وظیفه ما اهالی رسانه است که واقعیت های این شغل را به بقیه برسانیم. مدیران سینمایی و فرهنگی که گاهی قدر خبرنگاران را نمی‌دانند زیرا ما را با خود مخالف می دانند اما ای کاش دوستانمان در روابط عمومی نهادها و ارگان ها بیشتر قدردان خبرنگاران و همکاران خود باشند.

معصومه نورزاد: فضای خبرنگاری را برای تازه نفس‌ها آماده کنیم

معصومه نورزاد خبرنگار شبکه رادیویی نمایش نیز که سابقه زیادی در حوزه خبرنگاری سینما دارد، در ادامه مهمان برنامه «سینماگرام» بود و از روزهای نخست فعالیت خود در شغل خبرنگاری اینطور گفت: من خبرنگاری را در همکاری با علیرضا باذل در سال 81 شروع کردم زمانی که به تازگی مدرک کارشناسی گرفته بودم و یک سایت فیلم و سینما راه اندازی شده بود و به تازگی قرار بود از فضای سنتی خبر وارد فضای اینترنت بشویم. آن وقت هنوز نمی‌دانستم سایت چیست و چگونه است و اطلاعات کافی درباره بارگذاری خبرروی سایت نداشتم. قبل تر هم خبرنگار حوزه‌های مختلفی بودم اما نسبت به خبرنگاری سینما کنجکاوی داشتم و به سراغش آمدم و خوش شانس بودم که با تیمی حرفه ای کارم را شروع کردم .

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود درباره بیمه خبرنگاران گفت: من از 24 سال سابقه کاری 20 سال سابقه بیمه دارم و همیشه به بچه های جوان تر می گویم که باید مراقب خود باشند. زیرا همیشه فرد انرژی روزهای اولیه را برای این کار ندارد. ضمن این که معتقدم خبرنگاران بهتر است از سنی به بعد میدان را برای جوان ترها در حوزه خبر خالی و فضای خبرنگاری را برای تازه نفس ها آماده کنند.

شیما غفاری سردبیر سینما و تئاتر خبرگزاری ایسنا مهمان بعدی «سسینماگرام» در قسمت دهم خود بود. وی بیان کرد: من 23 سال است که در خبرگزاری ایسنا فعالیت می‌کنم و از همان ابتدا کارم را با خبرنگاری سینما شروع کردم. حالا که ارسال خبر را هم برعهده دارم همچنان برنامه ها را به عنوان خبرنگار پوشش می دهم زیرا هیجان خبرنگاری در اتفاق و رویدادی تعریف می‌شود که در حال پوشش آن هستید. بنابراین قبل از هر چیز همیشه خودم را یک خبرنگار می‌دانم و لذتی که از پوشش یک برنامه می‌برم بالاتر از ارسال آن است.

وی با اشاره به بار مسئولیت موقعیت سردبیری و حساس بودن حرفه خبرنگاری عنوان کرد: به جهت فعالیت در بخش سینما و تئاتر و ارتباط با هنرمندان انگار ما خودمان به عنوان خبرنگاران این حوزه نیز به افراد حساس تری تبدیل می شویم؛ ممکن است برای تایید یک خبر یا دسترسی به یک هنرمند بارها و بارها با او تماس بگیریم و موفق نشویم. من در این سال ها همیشه سعی کرده ام اعتماد هنرمندان را نسبت به خبرگزاری و فضای خبر با تماس شخصی ام با آن‌ها جلب کنم.

غفاری با بیان دو خاطره تلخ از روزهای خبرنگاری افزود: دو خاطره تلخ از خبرنگار عنوان می‌کنم. همیشه در ارتباط با درگذشت هنرمندان شایعاتی ایجاد می شود؛ چند سال قبل وقتی شنیدم آقای کیارستمی فوت کردند باورم نمی شد و من برای اطمینان از صحت خبر به آقای میرکریمی که به ایشان نزدیک بود، زنگ زدم و یادم است گاردین آن زمان به نقل از ایسنا خبر درگذشت ایشان را کار کرد. مورد بعدی به زمان فوت زنده یاد حمیده خیرآبادی مربوط می‌شود. یادم است خانم ثریا قاسمی فرزندشان می خواستند بعد از خاکسپاری این خبر را اعلام کنند، ما خبر را شنیده بودیم و من مجبور شدم به واحد خاکسپاری بهشت زهرا(س) زنگ بزنم تا این خبر را اعلام کنیم.

وی ادامه داد: در گذشته اینستاگرام یا تلگرامی وجود نداشت اما امروزه گاهی برخی خبرها قبل از اعلام در خبرگزاری شایعه اش در اینستاگرام به طور گسترده منتشر می‌شود و به اصطلاح نمی توان آن را جمع کرد. بنابراین خبرنگاری کار خیلی سخت تری شده است. به ویژه در فضای رقابت‌های بعضا غیرحرفه ای در انتشار اخبار کار دارد برای خبرنگاران هر روز سخت و سخت تر هم می‎‌شود. امیدوارم همه خبرنگاران همچنان به رسالت خبر صادقانه و بی طرفانه و بدون قضاوت خبری شان متعهد بمانند.

آزاده فضلی: خبرها مستقل کم و کمتر شده اند

در ادامه آزاده فضلی خبرنگار سینما و سردبیر پایگاه خبری یکتاهنر روی خط آمد و گفت: خبرنگاری نوعی عشق و تعهد را با هم می طلبد. من اگر به عقب برگردم باز هم خبرنگاری را اانتخاب می کنم. به دلیل علاقه زیادی که به سینما داشتم و فیلم های زیادی از دوران نوجوانی می دیدم این شغل را برای نزدیک تر شدن به سینما انتخاب کردم. خبرنگاری هم شیرین است هم سخت. نمی خواهم درباره سختی ها بگویم. اگرچه وقتی این شغل از بیرون دیده می شود، به نظر می رسد ما در حال تفریح و سینما و جشنواره رفتن هستیم اما این حرفه واقعا روند فرسایشی دارد.

وی افزود: در حوزه سینما عدم شناخت نسبت به سینماگران، منتقدان و کارشناسان توسط برخی خبرنگاران گاهی مشکل ساز بوده است. از طرفی گستردگی پدیده خبرنگار نما هنرمندان را نگران کرده است و آن‌ها دیگر خود از طریق صفحاتشان در فضای مجازی درباره کارهایشان اطلاع رسانی می کنند. یک پیشنهاد دارم و این است که جشنواره فیلم فجر مثل دوران گذشته خود می تواند اعتمادسازی را بین رسانه و هنرمندان ایجاد کند و از این فضا که امروز بیشتر رسانه ها فضایی برای انتشار خبرهای روابط عمومی پروژه های سینمایی است، فاصله بگیریم زیرا امروز خبرها کمتر از گذشته ماهیت مستقلی دارند.

محمدحسین لواسانی: مسئولیت ناپذیری فضای مجازی و دروازه بانی نشدن اخبار آن

محمدحسین لواسانی خبرنگار سینما نیز با حضور در برنامه رادیویی «سینماگرام» عنوان کرد: حوزه فرهنگ و هنر و سینما مشقات زیادی دارد. خوشحالم که هنوز خبرنگاری به معنای کلاسیک و رسمی اش زنده است. فضای مجازی نیز فضا را متفاوت تر پیش می‌برد و شاید این حرفه را چند پله به عقب برده است. البته ظرف آن بد نیست بلکه مظروف این فضا بد است. به نظرم فضای مجازی بیش از روزنامه نگاری و خبرنگاری به فرهنگ مدیران و خود سینما آسیب زده است. چراکه بستر فضای مجازی مسئولیت ناپذیر است و دروازه بانی خبر در آن وجود ندارد. اما خوشبختانه خبرنگاران زیادی هنوز هستند که سلامت خبر را حفظ کرده‌اند.

وی با اشاره به یکی دیگر از معضلات خبرنگاری سینما در دوران کنونی گفت: امروز روابط عمومی ها ارتباط بی واسطه خبرنگاران با هنرمندان را برای شکل گیری گفت و گویی مفصل برای به چالش کشیدن بازی، کارگردانی فیلمنامه یک اثر سینمایی کم کرده اند. ضمن این که تعدد رسانه ها باعث شده تشخیص سره از ناسره در فضای خبر نیز برای هنرمندان سخت شود. البته هیچ اشکالی ندارد که یک خبرنگار کار روابط عمومی انجام دهد اما گاهی خبرنگارانی که زیاده از حد در این فضا غرق می شوند، ناخواسته به فضای تحلیلی خبر آسیب می‌زنند. همچنین تحلیل کیفیت کار مدیران و مسئولان امروزه به کانال های تلگرامی رسیده است.

امیرحسین غضنفری: از عکاسی خبری خاطرات شیرین زیادی دارم

در بخش پایانی برنامه امیرحسین غضنفری عکاس خبری سینماپرس روی خط آمد و گفت: خاطرات زیادی در این سال های فعالیت عکاسی برایم ثبت شده است به ویژه از حضور در جشنواره‌ها و ستادهای خبری . درست است کار ما سختی‌های خاص خودش را دارد اما وقتی هنرمندی از نتیجه کار و عکس مان تعریف می‌کند حس خوبی منتقل می‌شود.

وی افزود: معمولا در مورد ما عکاسان گفته می‌شود که بدقول هستیم و عکس‌هایی که می گیریم را تحویل نمی‌دهیم(باخنده) اما من سعی می کنم اینطور نباشم.

گفتنی است برنامه رادیویی «سینماگرام» با اجرا و سردبیری میثم کریمی و به تهیه کنندگی رکسانا قهقرایی جمعه شب ها از شبکه رادیویی نمایش به صورت زنده پخش می‌شود.